Uttaradhyayan Sutram Part 02

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 1052

८३९
प्रियदर्शिनी टीका अ० १४ नन्ददत्त-नन्दप्रियादिपइजीवचरितम् आत्मा, तथापि प्रज्याया नास्ति प्रयोजनम् , अमूर्तत्वादेव तद्दन्यस्यासमवाद इति निराकर्तुमाह 'अज्झत्त हेऊ ' इत्यादि अस्य आत्मन, अध्यात्महेतुः- आत्मनि इति-अध्यात्मम् अनादिकाल-सहचरिता जात्मस्था मिथ्यालादयः तएव हेतुः कारण यस्मिन् स तया, मिथ्यात्वादि हेतुकः इत्यर्थः, बन्धाकर्मभिः स लेप , नियतः-निश्चितः-अनादिकालादपिच्छिन्नतया पूर्वपूर्वभवानुगतः । अन्यथा जगद् वैचित्र्यस्यैवानुपपत्तिः । अयमाशयः-अमूर्तस्यापि व्योम्नो मूर्घटादिभिः सह सइलेपो भवति, एपमेन जमूर्तस्यात्मनोऽपि मूतः कर्मभिः सह सश्लेपो भवति, इति नास्ति कविद् विरोधः । उक्तचर्तता पाई जाती है। इस कथनसे यह यात निराकृत रोजाती है जो आत्मा को एकान्तत विनाश ण्व अनवस्थान धर्मवाला मानते है । यदि कोई यहां पर ऐसी आशका करे कि जर आत्मा नित्य पदार्य है, तो फिर प्रव्रज्या ग्रहण करना व्यर्थ है। कारण कि प्रव्रज्या ग्रहणसे उसमें कुछ भी असर नहीं हो सकता है, सो ऐसा कहना ठीक नहीं है, यह बात "अज्ज्ञत्य हेऊ नियओऽस्सवधो" इस पद द्वारा प्रदर्शित की गई है। इससे इस यातकी पुष्टि होती है कि आत्माके साथ अनादिकालसे ही मिथ्यात्व आदि वधके कारणोंका सश्लेप हो रहा है। इसी बधकी वजहसे जगतमें नाना प्रकारकी विचित्रता दृष्टिगत हो रही है । तात्पर्य कहनेका यह है कि जिस प्रकार अमूर्त आकाशको मूर्त घट पटादिकोंके साय स लेप है उसी प्रकार अमूर्त आत्मा का भी मूर्त कर्मों के साथ स लेप सबन्ध हो रहा है। कहा भी हैહોવાથી અમૂતતા જોઈ શકાય છે આ કથનથી એ વાત નિરાકૃત થઈ જાય છે કે, આત્માનો એકાન્તત વિનાશ અને અનવસ્થાન ધર્મવાળા માને છે અહીં કેઈ કદાચ એવી શ ા કરે છે, જે આત્મા નિત્ય પદાર્થ છે તે પછી પ્રવજ્યા ધારણ કરવી વ્યર્થ છે કેમકે, પ્રજ્યા ગ્રહણ કરવાથી તેમાં કઈ પણ અસર पडायी शती नथी तो मेभ यु मे ५५ ५२।१२ नथी - पात "अन्झत्थ हेउ नियओऽस्स धो" से ५६ ६२। प्रहशित ४२पामा मावस छ साथी को पातने પુષ્ટિ મળે છે કે, આત્માની સાથે અનાદિ કાળથી જ મિથ્યાત્વ આદિ બ ધન કારણેને સ ષ થઈ રહેલ છે આ બ ધના કારjથી જ જગતમાં નાના પ્રકારની વિચિત્રતા દષ્ટિગત થઈ રહેલ છે તાત્પર્ય કહેવાનું એ છે કે, જે રીતે અમૂર્ત આકાશને મૂર્ત ઘટ પટાદિકની સાથે સરલેષ છે એજ રીતે અમૂર્ત આત્માને પણ મૂર્ત કર્મોની સાથે સરલેષ થઈ રહેલ છે કહ્યું પણ છે–