Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૩૫
તમોને સ્વયંવરમાં આવવાનું આમંત્રણ આપ્યું છે,ત્યાં જઈને તું વિવાહમાં ત્રિવિષ્ણુ ઢોલ વગાડજે. તે વાત માન્ય કરીને રોહિણી કન્યાના લાભની સ્પૃહાવાળા, જેમણે બહારપોતાનો પડાવ નાખેલો છે, ઉંચા મોટા મંડપો બંધાવ્યા છે, એવા જરાસંઘ વગેરે રાજાઓથી ચારે બાજુ શોભાયમાન એવી રિષ્ટા નામની નગરીમાંગયો. ત્યાં ઢોલ-વાંજિત્રો સહિત જઈને એક સ્થાનમાં રોકાયો. સંધ્યાકાળ–સમયે રાજાએ પ્રવર્તાવેલી ઉદ્ઘોષણા સાંભળી કે - ‘આવતી કાલે રુધિર રાજાની મિત્રાદેવી રાણીથી જન્મેલી જેરોહિણી નામની પુત્રી છે, તેનો સ્વયંવર થશે,તો વિવાહ માટે તૈયાર થયેલા વિવાહની સ્પૃહાવાળા સર્વે રાજાઓએ આભૂષણો સહિત વિવાહમંડપને શોભાવવા પધારવું.’
હવે બીજા દિવસે જ્યારે સૂર્ય પૂર્વદિશામાં અધિષ્ઠિત થયો,ત્યારે જાણે કંકુના રંગથી રંગાએલ હોય, તેમ લાલકિરણના લેપથી આકાશ લાલદેખાતું હતું. તેવા પ્રાતઃકાળથી ક્લ્પવૃક્ષ સરખા દેખાતા આભૂષણ અને શૃંગારને ધારણ કરનારા, તાલવૃક્ષ, સિંહ, ગરુડ વેગેર રાજચિહ્નોથી શોભતા, ઉતાવળ કરતા, જોરથી વાજિંત્રો વગડાવીને શબ્દોથી આકાશના બાગને પૂરતા, ઉંચા દંડવાળા ઉજ્જવલ છત્રોની છાયા વડે જેમનો આતપરોકાઈ ગયો છે. યથાયોગ્ય કોઈ હાથી, ઘોડા ૨થ કે બીજા વાહન ઉપર બેઠેલા, સૈન્ય અને વાહનથી પોતાની સંપૂર્ણ શોભાને ધારણ કરતા, સ્વયંવર સ્થાનકે રાજકુમારો આવી પહોંચ્યા અને યથાયોગ્ય મેરુપર્વતના શિખર સરખા ઉંચા સિંહાસને તેઓ બિરાજમાન થયા. જ્યારે જરાસંઘ વગેરે સર્વે રાજાઓ ચામર ઢોળાતા ત્યાં આવી પહોંચ્યા, ત્યારે સ્વયંવરની ભૂમિ પરચેટિકા-સમૂહથી વીંટાયેલી, તથા અંતઃપુરના વૃદ્ધ પુરુષોથી પરિવરેલી,છથી ઢંકાએલ મસ્તક પ્રદેશવાળી, વીંજાતા ઉજ્જવલ ચામરવાળી, જેણે તાજાં પુષ્પોની સુગંધ મહેંકતી શ્રેષ્ઠ પુષ્પમાળા હસ્તમાં ગ્રહણ કરેલી છે,ધારણ કરેલા અનેક શણગારવાળી, જાણે સાક્ષાત્ લક્ષ્મીજી જાતે આવ્યાં હોય, તેવી રોહિણી સ્વયંવરમંડપમાં આવી પહોંચી.
ત્યાર પછી લેખિકા નામની ધાવમાતાએ આગળ બેઠેલા ઇન્દ્ર સરખા રાજાઓને ઓળખાવતાં જણાવ્યું કે - ‘હે વત્સે ! આ સમગ્ર રાજાઓના મસ્તકરૂપી પુષ્પોથી પૂજાયેલ છે, એવા સિંધુદેશના જરાસંઘ નામના રાજા છે. હેપુત્રિ ! શૂરસેનદેશના સ્વામી ઉગ્રસેનના પુત્ર એવા આ કંસ નામના રાજપુત્ર સૂર્ય-સમાન પ્રતાપવાળા અહિં બેઠેલા છે. આ સર્વે નીતિના સમુદ્ર સમાન અંધકવૃષ્ટિના પુત્રો સમુદ્રવિજયને આગળ કરીને વિધિપૂર્વક ક્રમસર બેઠેલા છે. (૯૦) આ કુરુદેશના સ્વામી પોતાના પુત્રોસહિત પાંડુરાજા બેઠેલો છે, વળી ચેદિરાજ દમઘોષ નામના રાજાને દેખી.પાંચાલદેશના સ્વામી એવા આ દ્રુપદ નામના રાજા છે. એ પ્રમાણે ક્રમસર તેણે બીજા રાજાઓને પણ ઓળખાવ્યા. આ સર્વેમાં કોઈપણની પસંદગી ન કરી અને ક્રમસર આગળ વધી રાત્રિમા શ્યામ અંધકાર ઉત્પન્ન થયો હોય અને દીપક-શૂન્ય રાજમાર્ગો હોયત્યારે ઢોલના શબ્દોથી જાગૃતિ થાય છે, તે પ્રમાણે ઢોલના શબ્દોથી સંબોધાયેલી રોહિણીએ પ્રાતઃકાળની શોભાએ જેમ કમળને તેમ વસુદેવને અંગીકાર કર્યો.
વિકસિત પારિજાત આદિ જાતિવાળાં પુષ્પોની ગૂંથેલી માળા તેના કંઠમાં અને નેત્રો
