Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૫૫૩ આચારવાળા અને કેટલાક હિન આચાર સેવવાવાળા હોય છે. આ પ્રમાણે અનાદિકાળથી નિરંતર જીવો આ ભવારણ્યમાં પોતાના કર્મને આધીન થઈને પુણ્ય કે પાપના સ્વભાવથી રખડ્યા કરે છે. મિથ્યાત્વમોહના કર્મના ઉદયથી દિશાઓની ભૂલભૂલામણીમાં પડેલા અજ્ઞાની આત્માઓ સુંદર નિષ્ફટક માર્ગ છોડીને કુયોનિરૂપ કાંટાળા ગહન વનમાં અનંતી વખત ઉતરી જાય છે. વિવિધ પ્રકારના અવળા ધર્મમાર્ગ બતાવનારા પાખંડી ધૂર્તોથી પ્રેરાએલા પાપમાં મોહિત થઈ પોતાના આત્માને અવળા માર્ગે ખેંચી જાય છે. પરંતુ પુણ્યયોગથી કોઈક જ્ઞાની એવા સાચા માર્ગને બતાવનારા-સમજાવનારા મળી જાય છે, તો તેવા ભાગ્યશાળી આત્માઓ સાચો મોક્ષ માર્ગ પામે છે. તે ભવ્યાત્માઓ ! પુણ્ય અને પાપનાં ફળો જાણીને, પાપના હેતુઓનો ત્યાગ કરીને ધર્મકાર્યમાં-પુણ્યકાર્યમાં ઉદ્યમ કરો.” આ સાંભળીને કૌતુકવાળા રાજાએ કહ્યું કે, “હે ભગવંત ! મેં પહેલાં કેવું પુણ્ય ઉપાર્જન કર્યું હતું કે, જેના યોગે અત્યારે આ સંપત્તિઓ ભોગવી રહેલો છું.” ભગવંતે કહ્યું કે-“પંચનમસ્કાર સ્મરણ કરવાનો નિશ્ચય કરેલો હતો, તેનું આ ફળ છે. વળી આ મળેલા ફળ કરતાં પણ તેનાથી ભવ્યાત્માઓ ભદ્રકભાવ પ્રાપ્ત કરે છે, તેનાથી શુદ્ધ સમ્યકત્વ, સમ્યકત્વી આત્મા વિરતિ અને ઉત્તરોત્તર જલ્દી મોક્ષ મેળવે છે. જે આ લોકનાં સુખ-સૌભાગ્ય, રૂપ, લક્ષ્મી, પ્રભુત્વ, દેવત્વ, વિરતિ છે. આ નવકાર મહાપ્રભાવવાળો અને ઉત્તરોત્તર સર્વ ગુણસ્થાનકોને મેળવી આપનાર અપૂર્વ કારણ છે. આ લોક અને પરલોકનાં સુખને ઉત્પન્ન કરનાર પ્રધાનમંત્ર નવકાર છે. આ પ્રમાણે ભગવંતે ગુણ-વિશિષ્ટ એવું નવકારનું મહાત્મ ઉપદેશ્ય. પોતાનો પૂર્વભવ સાંભળીને ભવવિરક્ત બની, પુત્રને રાજય આપીને, નિર્મલ સંયમ કરીને રત્નશિખે કેવલજ્ઞાન પ્રગટ કર્યું. અનુક્રમે આ મહર્ષિ શિવપદને પામ્યા. (૧૦૩૧) હવે ઉપસંહાર કરતા કહે છે –
(ઉપસંહાર) ૧૦૩૨-આ પ્રમાણે અતિચારવાળાં અને અતિચાર વગરનાં અનુષ્ઠાનો જાણીને તથા તેનાં નિર્મલ અને અનિર્મલ ફળો પણ જાણીને દેવતા-આરાધનાદિક વિશુદ્ધ યોગમાં મોક્ષફળ મેળવવાના સાધનરૂપ ધર્મમાં બુદ્ધિશાલી મનુષ્ય પ્રયત્ન કરવો જોઇએ. કેવા બુદ્ધિશાળીએ ? તો કે-શાશ્વત મોક્ષસુખના અભિલાષી એવા બુદ્ધિશાળી આત્માઓએ નિરતિચાર ધર્માનુષ્ઠાનમાં આજ્ઞાનુસાર પ્રયત્ન કરવો જોઇએ. (૧૦૩૨) હવે વિશુદ્ધયોગના પ્રયત્નનો ઉપાય જણાવે
સિદ્ધાંતના જાણકારોએ શુદ્ધયોગનાં ઉપાયો કલ્યાણમિત્ર-યોગ-હિતકારી ધર્મની પ્રેરણાં આપનાર એવાં વાત્સલ્ય રાખનાર લોકનો સમાગમ આદિ કહેલા છે માટે કલ્યાણમિત્ર યોગ આદિક વસ્તુમાં પ્રવર્તવું (૧૦૩૩) ચાર ગાથાઓથી ઉપાય બતાવે છે.
૧૦૩૪ થી ૧૦૩૭ – પરમપુરષો-તીર્થંકર-ગણધરોએ રચેલાં આગમોનાં રહસ્યોને જાણનાર એવા ગુરુ મહારાજની અતિશય આનંદપૂર્ણ માનસથી સેવા-ભક્તિ કરવી. તેમ જ નિરંતર તેમની પાસે ધર્મોપદેશ અને સિદ્ધાંતના રહસ્યોનું શ્રવણ કરવું, કે જે વચનો સાંભળવાથી આત્માનું હિત થાય. પોતાના સામર્થ્યનુસાર જ્ઞાનદાન, અભયદાન, ધર્મમાં
