________________
७३२
स्थानागने ___ तथा-पश्चिमोत्तरस्यां दिशि-वायुकोणे रत्नसंचयं-रत्नसंचयकूट, तच्च 'प्रभञ्जन' नाम्नाऽपि प्रसिद्ध, तत्कूटयुत्तरदियतिनः प्रभञ्जननामकवायुकुमारेन्द्रस्य वोध्यम् । उक्तञ्च" दक्षिणपुत्वेण रयण,-कूडं गरुडस्स वेणुदेवस्त ।
दक्षिणपच्छिम स्यणु,-चयं च वेलंवदेवस्स ॥१॥ पुव्युत्तरेण सच,-रयणं देवस्स वेणुदालिस्स।
पच्छिम उत्तर रयण,-संचय कूडं पभंजस्स ।। २ ॥ छाया-दक्षिणपूर्व रत्नकूटं गरुडस्य वेणुदेवस्य ।
दक्षिण पश्चिमे रत्नोचयं च वेलम्बदेवस्य ॥१॥ पूर्वोत्तरे सर्वरत्नं देवस्य वेणुदाले ।
पश्चिमोत्तरे रत्नसंचयकूटं प्रमतस्य (प्रभञ्जनस्य ) ॥ २॥ इह चतुःस्थानकानुरोवेन कूटचतुष्टयमेवोक्तम् , तदतिरिक्तान्यपि द्वादश कूटानि सन्ति, तत्र त्रीणि त्रीणि पूर्वदक्षिणपश्चिमोत्तरासु द्वादशाप्यकैकदेवाधिष्ठितानि सन्ति, ।
उक्तं च" पुग्वेण तिनि कूडा दाहिणओ तिणि तिण्णि अवरेणं ।
उत्तरओ तिन्नि भवे चउदिसि माणुसनगरस ॥ १॥" छाया-पूर्वस्यां (दिशि) त्रीणि कूटानि दक्षिणतः त्रीणि त्रीण्यपरेण।
उत्तरतस्त्रीणि भवेयुश्चतुर्दिशि मानुपनगस्य ॥ १ ॥ इति, एवं दिग्विदिगाश्रयेण तु सर्वाणि पोडश कूटानि भवन्तीति ।। मू० ६० ॥ सर वायुकोणमें रत्तसंचयक्रूट है । यह प्रभञ्जनभी कहा जाता है, यह उत्तरदिग्वर्ती प्रभञ्जन वायुकुमारेन्द्रका निवासस्थान है ४ । कहाभी है"दक्किणपुव्वेण रयणकूड" इत्यादि. यहां चतुःस्थानके अनुरोधसे चार कहे गये हैं, इनसे अतिरिक्त औरभी बारह कूट हैं। ये कूट पूर्व दक्षिण पश्चिम-उत्तर में तीन तीन हैं और प्रत्येक एक एक देवाधिष्ठित हैं। कहाभी है-पूव्वेण तिन्नि कूडा" इत्यादि । यो दिशा विदिशाके आश्रयसे सब कूट सोलह होते हैं ।। ६० ।। આવેલું છે, તેને પ્રમજન પણ કહે છે. તે ઉત્તરદિશ્વર્તી પ્રભંજન નામના वायुमारेन्द्रनु निवासस्थान छ. ४यु ५५ छे -" दक्खिगपुव्वेण रयणकूड" ઈત્યાદિ. અહીં ચાર સ્થાનને અધિકાર ચાલતો હોવાથી ચાર ફૂટની જ વાત કરી છે, પણ એ સિવાય બીજાં બાર ફૂટ પણ છે. તે કૂટ પૂર્વ-દક્ષિણ-પશ્ચિમ અને ઉત્તરમાં ત્રણ ત્રણ છે અને પ્રત્યેક ફૂટપર એક એક દેવ વસે છે. કાં पछे है-" पूव्वेण तिन्नि कूडा" त्यादि भारी हिशा! भने विहि. 'शासभा पुस १६ फूट छे. ॥ सू. ६० ॥
