________________
ગુરુ કેવા હોવા જોઈએ એનું વર્ણન શાસ્ત્રમાં આવે છે. પરંતુ શાસ્ત્રના એ પરિચ્છેદનું અર્થઘટન કોણ કરશે ? ગુરુદેવ જ ને !
કોયડો ગૂંચવે તેવો છે ને ?
ઉકેલ સ૨ળ છે ઃ થોડોક અણસાર, થોડીક સુગંધ; અને તમને લાગે કે ખરેખર તમે સદ્ગુરુના ઉપનિષમાં છે.
અણસાર આ છે ઃ ગુરુનો રસ પોતાની જાતને ૫રમાત્મા સાથે સાંકળવાનો હોય છે. અને પોતાની નજીક આવનારને પણ એ પરમાત્માની ધારામાં મૂકી આપે છે. નજીક આવેલ વ્યક્તિત્વોને પોતાના ભક્ત બનાવવાનો એમને જરાય રસ નથી.
‘પરમ’ની દુનિયા જેમના માટે ખૂલી ગઈ છે એ સદ્ગુરુ તમારી દુનિયા ભણી નજર પણ કેમ નાખી શકે ? માત્ર ‘એણે’ – પરમાત્માએ કહ્યું છે માટે નજીક આવનાર લોકોને તેઓ ‘તે’ની વાતો કરે છે.
સમ્રાટે નક્કી કરેલું કે ગુરુ મૌની હોય તો તેમને ગુરુપદે સ્થાપવા. પણ સમ્રાટના ગુરુ બનવાનો રસ આ ગુરુમાં ક્યાં હતો ?
ગુરુ એ દિવસે ખૂબ બોલ્યા સમ્રાટની હાજરીમાં. સમ્રાટને થયું કે આ તો બહુબોલકા સંત છે. સારું થયું કે મેં એમને પહેલાં મને શિષ્ય બનાવવાની પ્રાર્થના ના કરી. સમ્રાટ પોતાના મહેલે ગયા.
ગુરુ ખડખડાટ હસી પડ્યા. ‘ચાલો, લપ ટળી.’
સમાધિ શતક
૧૫૬
