________________
આબુ-ગિરિરાજ ઃ વિમલવસહિ
ચૈત્યની પોતપોતાની અલૌકિક દુનિયા છે. દેરાસરોની ગર્ભગૃહવર્તી દરેક બેઠકોમાં ભગવાનું નથી માટે સૂનું સૂનું તો લાગે. છતાં આ દેરાસરો અનુભૂતિનો ખજાનો લઈને બેઠા છે. કલાસમાધિ, શિલ્પસાધના, આરસની આરાધના, પથ્થરનાં પવિત્ર પુષ્પો – આ બધા શબ્દોના ભાવાર્થ સુધી પહોંચવા મળે છે.
કુંભારિયાજીથી અમે સાંજે વિહાર કરેલો. આજે આખા રસ્તે પહાડી અને લીસા પથ્થરવાળી નદીનો સથવારો રહ્યો. અમે આબુ તરફ જઈ રહ્યા છીએ. ત્યાંની વિશ્વ વિખ્યાત કોતરણી જરૂર જોઈશું. પણ કુંભારિયાજીના ભગવાનું ભૂલાવાના નથી. આરાસણની આરસકલાની સુવાસ ભીતરમાં મહોરતી જ રહેશે.
‘ભગવાન સમક્ષ ઉત્તમ વસ્તુ ધરવી, ભગવાનને જે ધરીએ તે ઉત્તમ બની જાય અને ભગવાનને ઉત્તમ વસ્તુ ધરવાની ઇચ્છા હોય તો પથ્થરો પણ કઠણ સ્વભાવ બદલીને આપણને સાથ આપે.’ મનમાં વિચારો ચાલતા હતા. પગલે પગલે કુંભારિયાજી દૂર રહી જતું હતું.
આરસની ખાણો પર વસેલું કુંભારિયાજી તીર્થ, અંબાજીના માર્બલથી બનેલાં મંદિરો ધરાવે છે. અંબાજીનો માર્બલ નીકળે ત્યારે સફેદ રંગનો હોય છે, સમય જતાં તે ગજદેત જેવી પીળી રંગછાયા ધારી લે છે. મકરાણાનો માર્બલ અત્યંત સફેદ હોય છે તે સફેદ જ રહે છે. પીળી રંગછાયા સોનું છે. સફેદ વર્ણ ચાંદી છે. કુંભારિયા સોનેરી આરસથી મઢેલું છે. સોનાને કાટ નથી લાગતો, સોનાની કિંમત આંકી શકાતી નથી. સોનું સદાબહાર રહેવા જ સર્જાયું હોય છે.
(વિ. સં. ૨૦૬૦)
ચૈત્ર વદ-૯ : આરણા ચોકી રશિયામાં, ગલ્ફ ઑફ ફીનલેન્ડ પાસે પીટર્સ પૅલૅસ છે. ધ ગ્રેટ પેલેસ પણ કહેવાય છે. ૧૫ હેક્ટર અને ૪૦ ઍકરમાં આ મહેલ ફેલાયો છે. બે વિભાગ છે. અપર ગાર્ડન્સ અને લૉઅર પાર્ક, અપર ગાર્ડન્સમાં પાણીમાંથી ફીણની સેર ફૂટતી હોય તેવા ૪૮ ફુવારા છે. દરેક ફુવારાનાં મૂળમાં સુંદર મજાની સોનેરી આકૃતિઓ છે. લૉઅર પાર્કમાં ૩૧ જેટલી આકર્ષક રચનાઓ છે. ભવ્ય શબ્દ લેખે લાગે અને ભવ્યાતિભવ્ય શબ્દ વધારે પડતો મોટો ન લાગે તેવો આ મહેલ છે. દુનિયાભરના સહેલાણીઓ ટોળે વળે છે.
આબુમાં, આ મહેલને આંટી મારે તેવાં મંદિરો છે. જોવા જવાનું છે. મન રાજી છે. હૈયે હરખ ઘણો છે. મહાપૂજાઓ ઘણી જોઈ છે, સામૈયાં ઘણાય દેખ્યા છે. એમનું આયુષ્ય નાનું હોય છે. આબુ પહાડ પર દેલવાડામાં પ્રભુનો મંદિર મહેલ સેંકડો વરસથી ઊભો છે. ત્યાંના પથ્થરોમાં અમૃતનાં ફીણની સેર છૂટી છે. રચનાકર્મ ત્યાં બેસુમાર છે. ઊંચો પહાડ ચડવાનો થાક જ લાગતો નથી. કાલ સાંજે શાંતિઆશ્રમ રોકાયા હતા. કેવી ગંજાવર પથ્થરશિલા હતી ? નહીં નહીં તોય પચાસ ફૂટની કાળમીંઢ શિલા. તેના અર્ધગોળ ફેલાવાની ટોચ પરની ધર્મશાળા કમ્પાસબોક્સ જેવી લાગતી હતી. ચડવાના દાદરા હતા. હું તો લીસા ઢોળાવ પરથી ચડ્યો. ધર્મશાળાની બાજુમાં નાની કોઠી બનાવી છે. તેમાં ગુફા પણ છે. સાંજે તાળું લાગી ગયું હતું. અમે ધર્મશાળામાં રાત વીતાવી. બ્રહ્માકુમારી વિશ્વવિદ્યાલયનો ડાયમંડ હૉલ દેખાતો હતો. થોડા વરસ પહેલા આબુમાં
