Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh

Author(s): Mafatlal A Bhavsar
Publisher: Navbharat Sahitya Mandir

Page 816

સરઘસો CEE
[સરવેયર સરઘસ ન. (ફા. શહગપ્ત) વરઘોડાની પેઠે, પ્રસંગ પર સરફરોશી સ્ત્રી. (ફા.) માથું ફૂલ કરવું - આપવું તે;
ગામમાં ફરે છે તે કે તેમ નીકળેલ સમુદાય (૨) કુરબાની, બલિદાન શોભાયાત્રા; નગરયાત્રા
સરબસર વિ. (કા. સર્વસર) તમામ; બધું (૨) સમગ્ર; સરજત સ્ત્રી. સરજેલું હરકોઈ સર્જન
આખું (૨) કિ.વિ. તદન; સાવ (૪) ખરેખર સરજન સ્ત્રી. સરજેલી વસ્તુ (૨) સૃષ્ટિ
સરબાજી સ્ત્રી. (ઇં.+ફા.) ગંજીફાની એક રમત સરજનહાર ૫. સર્જનહાર; ઉત્પત્તિકર્તા; પ્રભુ સરભર વિ. (સરવું + ભરવું ઉપરથી) ઓછુંવતું નહિ સરજવું સક્રિ. સર્જવું; પેદા કરવું
- સરખે-સરખું (૨) નફાતોટા વિનાનું (૩) શેર કે સરજુ સ્ત્રી, એક જાતનું ભરવાડી ગીત (મૂંગી માતાનું); બોનસનો ઓછો કે વત્તો નહીં એવો (ભાવ) રબારીઓની માતાના છંદ
સરભરા સ્ત્રી, (ફા. સરબરા) આદરસત્કાર; સેવાચાકરી સરજોરી સ્ત્રી, (ફા.) સિરોરી (૨) તુમાખી (૩) મગરૂરી (૨) આતિથ્ય સત્કાર; પરોણાગત સડકો . સરડ એવો અવાજ; સડકો (૨) સબડકો સરસિયું ન. (-યો) પૃ. કરમિયો; કૃમિ સરડો છું. (સં. સરટ, પ્રા. સરડો કાચિંડો
સરમુકાદમ પં. સૌથી મોટો મુકાદમ; ‘ફોરમેન” [અધિકારી સરણિ (-ણી) સ્ત્રી. (સં.) પગરસ્તો; માર્ગ (૨) પદ્ધતિ; સરમુખત્યાર વિ. કુલ સત્તાવાળું (૨) પં. કુલ સત્તાવાળો
રીત (૩) ગોઠવણી; વ્યવસ્થિતતા (૪) પગદંડી; કેડી સરમુખત્યારી(-રશાહી) સ્ત્રી, સરમુખત્યારપણું; કુલ સત્તા સરત સ્ત્રી, ધ્યાન; લક્ષ્ય; નજર (૨) યાદદાસ્ત; સ્મૃતિ સરયુ) સ્ત્રી. (સં.) ઉત્તર ભારતની એક નદી, જેને (૩) સુરતા; ધ્યાન
જિવું તે કાંઠે પ્રાચીન અયોધ્યા હતી. સરતચૂક સ્ત્રી. નજર ચૂક; ભૂલી જવું તે (૨) ધ્યાન બહાર સરરર(ર) ક્રિ.વિ. (રવા.) ઝટ સરકી જવાનો અવાજ સરતપાસ સ્ત્રી. (અદાલતમાં) મુખ્ય કે મહત્ત્વની તપાસ સરરિયાલિઝમ પં. (ઇં.) અતિવાસ્તવવાદ સરતાજ છું. (ફા.) માથાનો મુગટ (૨) સરદાર; વડીલ સરલ (સં.) (-ળ) વિ. સીધું (૨) મુશ્કેલ નહિ એવું (૩) સરતું વિ. (સં. સુ દ્વારા) નજીકનું; પાસેનું
નિષ્કપટી, નિખાલસ (લીટી પરનો ખૂણો (ગ.) સરદાર ૫. (ફ.) નાયક; આગેવાન (૨) અમીર; સરલકોણ (સં.) સરળકોણ પૃ. ૧૮૦ અંશનો ખૂણો; સીધી
ઉમરાવ (૩) શીખ નામ પૂર્વેનું માનવાચક પદ; જેમ સરલતા (સં.) સરળતા સ્ત્રી. સરળપણું; સાદાઈ કે સરદાર તેજસિંગ (૪) વલ્લભભાઈ પટેલની એક સરવડું(-ડિયું) . સરવડો . (સં. સરિપાત, પ્રા. ઓળખ
સરિવાય) રહીરહીને પડતું વરસાદનું ઝાપટું સરદારી સ્ત્રી. (ફા.) સરદારની સત્તા કે પદ (૨) સરવણ . ટહેલિયો (૨) કાવડ લઈ ભીક્ષા માગનારો
આગેવાની; નેતૃત્વ (૩) વિ. સરદારનું; –ને લગતું (૩) ભિક્ષુ; શ્રમણ સરદેશમુખી સ્ત્રી. મિ. સર+દેશમુખ ઉપરથી) મરાઠી સરવણ સ્ત્રી, જળો સિજ્જાદાન વગેરેની ક્રિયા રાજયનો એક પ્રકારનો મહેસૂલી લાગે
સરવણી સ્ત્રી, (‘સરાવવું' ઉપરથી) તેરમાને દિવસે કરાતી સરનશીન પુ. (ફા.) સભાપતિ; પ્રમુખ; અધ્યક્ષ સરવર ન. (સં. સરોવર) સરોવર (પદ્યમાં) સરનામું ન. (ફા. સર = માથું + નામું) નામઠામ વગેરે; સરવર વિ. (ફા.) આબરૂદાર; પ્રતિષ્ઠિત (૨) આગેવાન ઠામઠેકાણું; “એડ્રેસ
સરવરિયું ન. સરોવર (પદ્યમાં) સરનેઇમ સ્ત્રી. (ઇં.) અટક
સરવાણી સ્ત્રી, (સં. સરિપાનીય, પ્રા. સરિવાણિઅ) ઝરણું સરપ પુ. સર્પ, સાપ [તણનાં ફાડેલાં લાકડાં; બળતણ (૨) અવિરત ધારા - પ્રવાહ
સીટ’ સરપણ ન. (સં. શ્રપણ = રાંધવા માટેનો અગ્નિ) બળ- સરવા-વૈ)યું ન. આખા વર્ષના હિસાબનું તારણ; “બેલેન્સ સરપરસ્ત વિ. (ફા.) રક્ષક
સરવાળે ક્રિ.વિ. એકંદરે (૨) પરિણામે (૩) આખરે સરપરસ્તી સ્ત્રી. (ફા.) રક્ષણ
અિધ્યક્ષ સરવાળો ૫. સંખ્યાઓને ભેગી ઉમેરવી તે (૨) તેથી થતી સરપંચ પું, (સરન્સે.પંચ) પંચનો વડો (૨) ગ્રામપંચાયતની કુલ રકમ સરપાવ ૫. (ફા. સરોપા) શાબાશી બદલ આપવામાં સરવું વિ. સં. શ્રુ દ્વારા) શરવું; ઝટ સાંભળે તેવું (૨) આવતો પોશાક (૨) ઇનામ (૩) શાબાશી
મોટેથી બોલાયેલું (૩) અમુક જાતના સ્વાદ અને સરપંચ પં. (ફા.) શિરપેચ (૨) કલગી; છોગું; તોરો ફોરમવાળું (૪) ચપળ. ઉદા. સરવા પગ સરપોલિયું ન. સાપનું એકદમ નાનું બચ્ચું (૨) અળશિયું સરવુંઅ ક્રિ. (સં. સરતિ,પ્રા.સર)સરકવું(૨) પારપડવું, સરપ્રાઇઝ સ્ત્રી. (ઇ.) આશ્ચર્ય; અચરજ અિધિશેષ વળવું (જેમ કે, ગરજ, અર્થ, કામ) [વગેરેની) તપાસ સરપ્લસ વિ. (ઇ.) ફાજલ પડેલું (૨) ન. આધિક્ય (૩) સરવે સ્ત્રી. (ઈ.) આંકણી; મોજણી (જમીનના માપ સરફરોશ વિ. માથું આપનાર (૨) ભલામણ કરનાર સરવેયર પં. (ઈ.) સરવે કરનાર ઇજનેર; મોજણીદાર