Page Text
________________
પ્રાચીન ઇતિહાસના જાતિ ર
૧૫મ
એથેન્સની એકલેસિયામાંથી-ધારાસભામાંથી લેાક સમુદાયને હાંકી કાઢાયો. જાલીમા નામે પંકાયેલા ત્રીસ જણની કમિટી ત્રીસની સ્પાર્ટન સરકાર બની. સુવર્ણ યુગના અકિંચન ચિંતક, સાક્રેટિસ
ત્યારે આ યાાસ્થલીની માટીને સુધા સોક્રેટિસ ચિંતાતુર બનીને કહેતા હતા.
k
21
આ વિશ્વ–નગરના બજારમાં લાદેલી કિંમતી વસ્તુઓના ઢગલા હું દેખું છું ત્યારે મને લાગે છે કે એમાંની એક વસ્તુની મને જરૂર નથી હાતી અને અકિચન એવા હું, મારી પણ એ દોલતમીને જરૂર નથી રહી. છતાં એથેન્સને મારી જરૂર છે. એના આ સમયે, હું એને છેાડી જાઉં ? આ જ ધરતી પર ધણાં વરસો પર ઝેનેા આવ્યા હતા. એણે મને, “ ડાયેલેકટ્રિક ’’ શિખવ્યું, “ડાયેલેકટિક બનીને આજે મારા અંતરમાં એ ખેડા છે. એનેકઝાગારાસ, પેાતાનું માથું બચાવવા આ નગરમાંથી નાઠે ત્યારે તેણે પેાતાના વિદ્યાથીને, મીલેટસને મારી પાસે એક થાપણુ લઈ તે મેાકલ્યા હતા, અને કહાવ્યું કે સાક્રેટિસને કહેજે કે,આ મહાનગરની મેધાની સાચવણી કરે. હું એ સોંપણને કાને સાંપીને જાઉં ? મને પ્રોટાગેારાસ પણ યાદ આવે છે, એબડેરાના એ મહામાનવ, એથેન્સથી નાઠા હતા. પણ સિસીથી જતાં રસ્તામાં જ ડૂબી મર્યાં. સૌથી મોટા, ડેમોક્રિટસ ! જેવા ભારતના કણભુક તેવા ગ્રીસના એ વિજ્ઞાનપિતા ! એનાં પગલાં જે ધરતી પર પડ્યાં છે. તેને હું આ અતવેળાએ ત્યજી જઈ શકું જ નહીં.”
વીતી ગયેલી યાદનુ સ્મરણ કરતા સંસ્કૃતિના વિશાદની છાયા જેવા આ ચિંતક પાસે પછી, સ્પાર્ટાની જાલીમશાહીની હકુમત નીચે આવેલી એથેન્સની લોકશાહીએ રાજદુતો મોકલ્યા. સાક્રેટીસ ગીરફતાર થયા.
પછી ઇતિહાસની અદાલત, ગ્રીસ ધરતી પરના વિશ્વનગર એથેન્સની સંસ્થાગારમાં એડી. આ સંસ્થાગાર પર, સ્પાર્ટાના લશ્કરવાદ એથેન્સના મહા શ્રીમતાના સાથમાં ન્યાયાધીશ બનીને બેઠે, આ સંસ્થાગારમાં ગ્રીક નાગરિકા, હજારાની સંખ્યામાં આ કરૂણ તમાશા જોવા એકઠાં થયાં.
ત્યારે ઇતિહાસપિતા, હીરાડાટસ, સેક્રેટિસ કરતાં પંદર વરસથી વધારે વયવાળા હતા. આ ઇતિહાસકાર કરૂંપી ઊઠતા દિલથી ઇતિહાસનું આલેખન ગ્રીસની ધરતી પર ભજવાતુ' દેખતા હતા.
અદાલતનું કામકાજ શરૂ થયું. સોક્રેટિસ પર એ આરેાપો રજુ થયા; એક આરેાપ, એથેન્સની સરકારના દેવતાઓને અનાદર કરવાના, અને બીજો આરાપ એથેન્સના જીવાનાને બગાડી મૂકવાના.
| SR No. | 032698 |
| Book Title | Vishva Itihasni Ruprekha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Chandrabhai Bhatt |
| Publisher | Chandrabhai Bhatt |
| Publication Year | 1957 |
| Total Pages | 838 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 24 MB |