________________
૨૦૪
પડશીતિ નામા ચતુર્થ કર્મગ્રંથ ગુણઠાણામાં ઔપશમિકાદિના ઉત્તરભેદ (૧) મિથ્યાદષ્ટિ ગુણસ્થાનક - મતિ અજ્ઞાનાદિ ત્રણ અજ્ઞાન, ચક્ષુ-અક્ષ એમ બે દર્શન, દાનાદિ પાંચ લબ્ધિઓ એમ ક્ષાયોપશમભાવના ૧૦ ભેદ હોય છે. ઔદયિક ભાવના એકવીસ ભેદ હોય છે. તથા પારિણામિક ભાવના ભવ્યત્યાદિ ત્રણે ભેદ હોય છે આ પ્રમાણે કુલ મૂળ ૩ ભાવ અને તેના ૩૪ ઉત્તરભેદ સંભવે. સિદ્ધાંતકારના મતે અવધિદર્શન પણ હોય તેથી ક્ષાયોપશમ ભાવના ૧૦ને બદલે ૧૧ ભેદ માનીએ તો કુલ ૩૫ ભેદ જાણવા.
(૨) સાસ્વાદન ગુણસ્થાનક - ક્ષયોપશમભાવના ઉપરની જેમ ૧૦ ભેદ. ઔદયિક ભાવના મિથ્યાત્વ વિના ૨૦ ભેદ અને પારિણામિક ભાવના અભવ્યત્વવિના ભવ્યત્વ અને જીવત્વ એમ ૨ ભેદ આ પ્રમાણે મૂળ ૩ ભાવ અને તેના ૩ર ઉત્તરભેદ હોય છે.
(૩) મિશ્રગુણસ્થાનક - કર્મગ્રંથકારના મતે સાસ્વાદનની જેમ ૩૨ ભેદ સંભવે. છતાં સ્વોપજ્ઞટીકામાં ૩૩ બતાવ્યા છે. ત્યાં અવધિદર્શન અને મિશ્રનામનું સમ્યક્ત્વ આ ભેદ લાયોપશમભાવમાં કહ્યા છે. અને ઔદયિકભાવમાં અજ્ઞાનપણું ગમ્યું નથી તેથી મૂળભાવ ૩ અને ક્ષાયોપશમના ૧૨ ઔદયિકના ૧૯ અને પારિણામિકના ૨ એમ ૩૩ ઉત્તરભેદ જાણવા.
(૪) અવિરત સમ્યગુદૃષ્ટિ ગુણસ્થાનકે - લયોપશમભાવના ૩ જ્ઞાન, ૩ દર્શન પાંચ લબ્ધિ અને સમ્યકત્વ એમ ૧૨ ભેદ, ઔદયિકભાવના મિથ્યાત્વ અને અજ્ઞાન વિના ૧૯ ભેદ, પારિણામિકભાવના ભવ્યત્વ, જીવત્વ એમ બે ભેદ તથા ઔપશમિક સમ્યક્ત અને ક્ષાયિકભાવનું સમ્યવ એ પ્રમાણે સર્વજીવ આશ્રયી મૂળભાવ પંચ અને ૧૨+૧+૨+૧+૧=૩૫ ઉત્તરભેદો સંભવી
શકે.
(૫) દેશવિરતિ ગુણસ્થાનકે - લયોપશમભાવના ૩ જ્ઞાન, ૩ દર્શન, પાંચ લબ્ધિ, સમ્યક્ત્વ અને દેશવિરતિ ચારિત્ર પણ હોય એમ ૧૩ ભેદ, ઔદયિકભાવના દેવગતિ, અને નરકગતિ વિના ૨ ગતિ, ૪
