________________
પડશતિ નામા ચતુર્થ કર્મગ્રંથ માર્ગણાસ્થાનક ઉપર છ દ્વારની ગાથા
तहमूल चउद मग्गण, ठाणेसु बासट्ठि उत्तरेसुंच । जिअगुण जोगुवओगा, लेसप्पबहुंच छठाणा ॥२॥
અર્થ - તેમજ ચૌદ મૂળ માર્ગણા અને ઉત્તર બાસઠ માર્ગણાને વિશે જીવસ્થાનક, ગુણસ્થાનક, યોગ, ઉપયોગ લેશ્યા, અને અલ્પબદુત્વ એમ છ દ્વારો કહેવાશે.
ગુણસ્થાનક ઉપર ૧૨ દ્વારની ગાથા चउदस गुणेसु जिअ, जोगुवओग लेसा य बंधहेऊ य । बंधाइ चउ अप्पा, बहुंचतो भाव संखाई ॥३॥
અર્થ :- ચૌદ ગુણસ્થાનકોને વિશે જીવસ્થાનક, યોગ, ઉપયોગ લેશ્યા, બંધહેતુ, બંધાદિ ચાર, અલ્પબદુત્વ, ભાવ અને સંખ્યાતાદિનું સ્વરૂપ કહેવાશે.
હવે પ્રથમ ચૌદ જીવસ્થાનક કહે છે.
इह सुहुम बायरेगिदि, बितिचउ असन्नि सन्नि पंचिंदी । अपज्जत्ता पज्जत्ता, कमेण चउदस जियठाणा ॥२॥
શબ્દાર્થ રૂદ્ર - અહિ || વિવિડ - બેઇન્દ્રિય | વિમેન - અનુક્રમે
તેઇન્દ્રિય ચઉરિન્દ્રિય | વડર - ચૌદ વાયર - બાદર || ત્રિ - અસંજ્ઞી
અર્થ - અહિ સૂક્ષ્મ – બાદર એકેન્દ્રિય, બેઇન્દ્રિય, તે ઇન્દ્રિય, ચઉરિન્દ્રિય અસંજ્ઞી-સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય આ સાત અપર્યાપ્તા અને પર્યાપ્તા એમ અનુક્રમે કુલ ચૌદ જીવસ્થાનકો (જીવભેદ) જાણવા.
વિવેચન :- આ ચૌદ જીવભેદનું વર્ણન નવતત્વ આદિ ગ્રંથોમાં બતાવેલ છે, માટે અહીં તેનું વર્ણન કરેલ નથી.
