________________
૧૬૬
પડશતિ નામા ચતુર્થ કર્મગ્રંથ વિશેષાધિક જાણવા, કારણકે આ ત્રણે ગુણઠાણા બન્ને શ્રેણીમાં હોય છે. તેથી અહીં ૫૪+૧૦૮ એમ કુલ ઉત્કૃષ્ટથી ૧૬ર જીવો પ્રવેશ પામતા હોઈ શકે છે. અને બારમા ગુણમાં ઉત્કૃષ્ટથી વર્તતા શતપૃથકત્વ હોય છે. તેથી બારમા કરતા વિશેષાધિક કહ્યા છે પરંતુ આ ત્રણે ગુણઠાણાવાળા ઉત્કૃષ્ટથી વર્તતા જીવોની સંખ્યા પરસ્પર સમાન કહી છે.
जोगी अपमत्त इयरे, संखगुणा देस सासणा मीसा । अविरइ अजोगि मिच्छा, असंख चउरो दुवे णंता ॥३॥
શબ્દાર્થ રે - ઈતર (પ્રમત્ત મુનિ) | તુવેviતા - બે અનંતા
ગાથાર્થ - તેના (૮, ૯, ૧૦ ગુણ વાળા) કરતા સયોગી અપ્રમત્ત અને પ્રમત્તમુનિ અનુક્રમે સંખ્યાતગુણા સંખ્યાતગુણા છે. તેના કરતા દેશવિરતિ સાસ્વાદન મિશ્ર અવિરતિ ગુણવાળા આ ચાર અનુક્રમે અસંખ્યાતગુણા અને તેના કરતા અયોગી અને મિથ્યાત્વી એ બે અનુક્રમે અનંતગુણા છે. (૬૩)
વિવેચન :- આગળ કહેલ અપૂર્વકરણાદિ ગુણઠાણાવાળા જીવો કરતા સયોગી ગુણઠાણાવાળા સંખ્યાતગુણા જાણવા. કારણકે સૂક્ષ્મસંપરાયવાળા ઉત્કૃષ્ટથી વર્તતા શતપૃથકત્વ હોય છે. અને સયોગી ગુણઠાણાવાળાની ઉત્કૃષ્ટથી કોટી પૃથકૃત્વ (એટલે કે ૨ ક્રોડથી ૯ ક્રોડ)ની સંખ્યા હોય છે. માટે શતપૃથફત્વ કરતા કોટી પૃથકત્વ સંખ્યા સંખ્યાત ગુણા કહેવાય. તેમજ સયોગી કરતા અપ્રમત્ત ગુણઠાણાવાળા સંખ્યાતગુણા છે. કારણકે અપ્રમત્તમુનિઓની ઉત્કૃષ્ટથી કોટિશત પૃથકૃત્વ (એટલે કે ૨૦૦ ક્રોડથી ૯૦૦ ક્રોડ)ની સંખ્યા વિદ્યમાન હોય છે.
અપ્રમત્તગુણવાળા કરતા પ્રમત્તગુણ વાળા સંખ્યાતગુણા છે કારણકે પ્રમત્તસંયમ “કોટિ સહસ્ત્ર પૃથક્વ” છે (એટલે કે જઘન્યથી ૨૦૦૦ ક્રોડ અને ઉત્કૃષ્ટથી ૯૦૦૦ ક્રોડ હોય છે) માટે અપ્રમત્ત મુનિ કરતા પ્રમત્તમુનિની સંખ્યા સંખ્યાતગુણી છે.