________________
(૪૨)
ધર્મરત્ન પ્રકરણ. ધર્મરૂચિની કથા.
કેઈ એક કુળપુત્રે પરલોકન ભીરૂ હેવાથી ગૃહસ્થાશ્રમને ઘણું આરંભવાળે જાણી તાપની મધ્યે દીક્ષા લીધી. તે તાપસને પણ કંદમૂળને ખેંચવા વિગેરેના આરંભમાં પ્રવર્તતા જોઈ તેને ખેદ થયા. કારણ કે તેઓ પણ ચતુર્દશી વિગેરે તિથિને દિવસે પિતાના આશ્રમમાં અનાદિની આઘોષણા કરે છે, તેથી તે દિવસે પુષ્પ, ફળ અને કંદ વિગેરે લાવવા માટે કઈ પણ વનમાં જતો નથી. તે ધર્મરૂચિ પણ તે એક જ દિવસને સારે માની વિચારતા કે—“અહે! જે હમેશાં આ અનાકુટ્ટિની આષણા કરાય તો ઘણું સારું થાય.”એ વિચાર કરતો તે રહ્યો. તેવામાં એકદા તેની પાસેના માગે બે સાધુઓને જતા જોઈ ભદ્રકપણાથી તેણે તેમને પૂછ્યું. કે–“હે તપોધને ! તમે આજે અરણ્યમાં કેમ ચાલ્યા છો ? તમારા ધર્મમાં આજે અનાદિ નથી ?” તેને સરળ સ્વભાવનો જોઈને તે સાધુઓ બોલ્યા કે –“હે તાપસકુમાર ! અમારા ધર્મમાં તો હમેશાં અનાકુટ્ટિજ છે. કેમકે અમે કદાચિત પણ સચેતન પૃથ્વીનું મર્દન કરતા નથી, સચેતન પાણી વાપરતા નથી, અનેક પ્રાણીઓના વિનાશના હેતુ રૂ૫ અગ્નિને સળગાવતા નથી તથા તૃણ લતા, પર્ણ, પુષ્પ ફળ અને કંદ વિગેરે વન
સ્પતિઓને અમે સ્પર્શ કરતા નથી, ઉખેડતા નથી તથા જમતા પણ નથી. તેથી અમારા ધર્મમાં સર્વદા અનાકુટિ જ છે.” આ પ્રમાણે સાંભળી તે ધર્મરૂચિ દયાના સ્વભાવવાળો હોવાથી તે બને સાધુની સાથે ગુરૂ પાસે ગયો, અને પોતાની હકીકત નિવેદન કરી તેણે શુદ્ધ દીક્ષા અંગીકાર કરી.
