________________
(૨૬)
ધર્મરત્ન પ્રકરણ.
ટીકાથ–આ ગુરૂકુળવાસના પરિત્યાગથી એટલે સર્વથા મૂકવા વડે કરીને શુદ્ધોંછાદિ એટલે શુદ્ધ ભિક્ષા, ઉપધિ વિગેરેને આગમજાણનારાઓએ સારા કહ્યા નથી. તેઓ કહે છે કે-“સુહુકાર जत्तो, गुरुकुलचागाइणेह विन्नेओ। सबरससरक्खपिच्छत्थ-घायTimરિઝરતુ ” “શુદ્ધ ઉછ એટલે નિર્દોષ ભિક્ષા, આદિશબ્દ છે માટે કલહ અને મમત્વને ત્યાગ, તેને વિષે ગુરૂકુલના ત્યાગાદિકે કરીને, આદિ શબ્દ છે માટે સ્વાર્થની હાનિએ કરીને તથા ગ્લાના દિકને ત્યાગ કરવાએ કરીને જે યત્ન-ઉદ્યમ કરે તે અહીં-જિનમતને વિષે તાપસના ભક્ત શબર રાજાએ પીંછાને માટે તાપસને વિનાશ કરતી વખતે પાદને અસ્પર્શ કરવા તુલ્ય એટલે ચરણને સંઘટ્ટો ન કરવાને આદેશ આયે હતો તેની તુલ્ય જાવે.”
–- છ. – શબર રાજની કથા
કે ગામમાં શબર નામે રાજા તાપસને ભકત હતા. એકદા તેના દર્શનને માટે મસ્તક ઉપર મેરપીચ્છનું છત્ર ધારણ કરી તે તાપસ ગુરૂ રાજા પાસે આવ્યા. રાજાએ તેનું સન્માન કરી સુંદર આસન પર બેસાડો. તે વખતે રાજાની પ્રિયા તે છત્રને ચકચક્તિ અને પચરંગી અનેક ચંદ્રની શ્રેણિથી શોભતું જેમાં અત્યંત કુતુહલથી તેની પ્રાર્થના કરવા લાગી. તે દેશમાં મયૂરજ નહીં હોવાથી મયૂરનાં પીંછાઓ દુર્લભ હતા, તેથી તાપસને તે આપવાની ઈચ્છા થઈ નહીં, અને ઉઠીને પિતાના આશ્રમમાં ગયા. ત્યાર પછી રાણીએ ભેજનને ત્યાગ કરી તે છત્ર લાવવા માટે રાજાને ઉશ્કેર્યો તેથી રાજાએ સેવકે મકલી વારંવાર તે છત્રની પ્રાર્થના કરી, તેપણુ ગુરૂએ છત્ર આપ્યું નહીં. ત્યારે દુત્ત્વજ પ્રેમરૂપી ગ્રહથી મેહ પામેલા રાજાએ સેવકોને આદેશ આપ્યો કે-“ ન આપે તે બળાત્કારે ખુંચવીને પણ લાવે.” ત્યારે સેવકે બેલ્યા કે –“હે સ્વામી! તે ગુરૂ જીવતા હશે
