________________
ધર્મરત્ન પ્રકરણ,
ગુરૂના મુખરૂપી મલયાચલ પર્વતમાંથી નીકળેલ વચનના રસરૂપી ચંદનને સ્પર્શ કેઈ ધન્યની ઉપર જ પડે છે.” તથા “જે ગુરૂ મને હમેશાં લજજા, દયા, સંયમ, બ્રહાચર્ય અને કલ્યાણભાગીનું વિશેધિસ્થાન (પ્રાયશ્ચિત્ત) એ સર્વને ઉપદેશ આપ્યા કરે છે તે ગુરૂને હું નિરંતર પૂછું છું.” તથા ગુરૂની આજ્ઞાની આરાધનામાં એટલે ગુરૂને આદેશ સંપાદન કરવામાં તદ્વિસુ એટલે તે જ આદેશને પામવાની ઈચ્છાથી ગુરૂના આદેશની રાહ જોતો તેની પાસે જ રહે છે, આવા પ્રકારને યતિ એટલે સુવિહિત સાધુ ચરણને ભાર ધારણ કરવામાં એટલે ચારિત્રના ભારને નિર્વાહ કરવામાં શત એટલે સમર્થ હોય છે, અને અન્યથા એટલે તેના વિપરીત આચરણવાળે સાધુ નિચ્ચે સમર્થ હોતા નથી. ૧૨૬
આ નિશ્ચય શી રીતે જાણી શકાય? તે ઉપર કહે છે.
सव्वगुणमूलभूत्रो, भणिो यारपढमसुत्ते जं । गुरुकुलवासोऽवस्स, वसेज तो तत्थ चरणत्थी ॥ १२७ ॥
મૂલાઈ–જેથી કરીને આચારાંગના પહેલા સૂત્રમાં ગુરૂકુળમાં જે વસવું તે સર્વ ગુણોનું મૂળરૂપ કહેલું છે, તેથી કરીને ચારિત્રીના અથએ અવશ્ય ત્યાં જ વસવું.
ટીકાર્ય–સર્વે એટલે અઢાર હજાર શીલાંગ રૂપ ગુણનું મૂળ ભૂત એટલે પ્રથમ કારણ આચારાંગ નામના પહેલા અંગમાં “તુ છે
મારા ઘરમાલાશં” એ પહેલા સૂરમાં ગુરૂકુલવાસ જ એટલે ગુરૂના ચરણની છાયાનું સેવન જ કહ્યું છે. અહીં ભાવાર્થ એ છે જે-સુધર્મા સ્વામીએ જંબુ સ્વામીને કહ્યું કે મેં ભગવાનની સમીપે રહેતાં વયમાણ અર્થનું પદ સાંભળ્યું છે એમ કહેવાને ભાવાર્થ એ છે જે-સર્વે ધર્માર્થિઓએ ગુરૂની સેવા કરવી જોઈએ. આ
