________________
૧૮
વાસ્તુનિર્વાહ લૂની વિતાન પ્રમાણે નવ સંજ્ઞાઓ
| વિતાનો વિશેષ પ્રક્રિયા ! લુમ્બિની | ક્ષિપ્ત પદ્મપત્ર યુક્ત ૨! કમ્બિની || ઉક્ષિપ્ત
એક કેલક ૩ | હેલા | સમતલ
દ્વિકલક ગજતાલુવૃત્ત વિકેલ
શાન્તા
એકતાલુક
મનેરમા | ગજકંન્ટ્રાક્તમાના ચતુશ્કેલક ગાંધારી | વિવાદરયુક્ત પંચકેલક હસ્તિજીન્હા | લંબિત નાગાંગ ! ક્ષિપ્તક્ષિપ્ત | કિંગજતાલુ
| | પુષ્પાવલી | મંદારક | ૯
| ત્રિગજતાલુકા દંષ્ટ્રા | |
અને વિદ્યાધરયુક્ત પાકે ભવ આઠ વિતાન પદ્મ છ દે દ્વવ (૧) પશ્ચક (૨) વિકાશ, (૩) અષ્ટપત્ર (૪) સુકર્ણ (૫) છત્ર (૬) નાગવીથિ (૭) પુષ્પક અને (૮) ભ્રમરાવલિ એમ આઠ ભેજવાળે થાય છે. આવા વિતાને ત્રિપુરાન્તક શિવપ્રાસાદમાં કરવા. આ બધાની રચના નીચે મુજબ છે.
(૧) પદ્મકા–મમાં આગળ પંક્તિબદ્ધ પરિઘ અને પદ્મપત્રિકા (કમળની પાંખડીએ) કરવી. (૨) વિકાશઃ-ગજતાલુસ્થાને અર્ધચંદ્ર કરવા. (૩) અષ્ટપત્રઃ-કમલાષ્ટક (દિશા-વિદિશામાં આઠપત્ર) કરવાં.
(૪) છત્ર–આઠ કે ના મળે પદ્યને ભાગ લંબાવવો. રંભાપુપદ્રવ (કેળની કળ કરી તેની આગળ આઠ શૃંગ કરવાં.
(૫) સુકર્ણ-વચ્ચે છત્ર અને આઠ લૂમ, આઠ ઈંગ અને અંતે આઠ ગણું (એટલે ગાયના કાન જેવી આકૃતિ)ના ખૂણે અશ્વત્થ દબ આકૃતિ કરવી.
