Yatilakshan Samucchay Prakaran

Author(s): Rajshekharsuri
Publisher: Arihant Aradhak Trust

Page 279

ગાથા-૨Ó૮-૨૦૯
૨૬૨
યતિલક્ષણ સમુચ્ચય પ્રકરણ
| || સ્ત્રીના શરીરની ૧૫ પડિલેહણા //
સ્ત્રીઓનું હૃદય, તથા શીર્ષ, તથા ખભા વસ્ત્રવડે સદા આવૃત (ઢાંકેલા) હોય છે, માટે તે ત્રણ અંગની (અનુક્રમે ૩-૩-૪=(૧૦ પડિલેહણા હોય નહિ, માટે શેષ (બે હાથની ૩-૩, મુખની અને બે પગની ૩-૩ એ) ૧૫ પડિલેહણા સ્ત્રીઓના શરીરની હોય છે, તેમાં પણ પ્રતિક્રમણ વખતે સાધ્વીજીનું શીર્ષ ખુલ્લું રહેવાનો વ્યવહાર હોવાથી ૩ શીર્ષ પડિલેહણા સહ ૧૮ પડિલેહણા સાધ્વીજીને હોય છે.)
એ શરીરની પચ્ચીસ પડિલેહણા વખતે પણ પચ્ચીસ બોલ મનમાં ચિંતવવાના કહ્યા છે. તે બોલ આ પ્રમાણે છે(૩) ડાબા હાથના ૩ ભાગ પડિલેહતાં (૩) હાસ્ય-રતિ-અરતિ પરિહરું. ' (૩) જમણા હાથના ૩ ભાગ પડિલેહતાં (૩) ભય-શોક-દુર્ગછા પરિહરું. (૩) મસ્તકના ૩ ભાગ પડિલેહતાં (૩) કૃષ્ણ-નીલ-કાપોતલેશ્યા પરિહર્સ. .. (૩) મુખ ઉપરના ૩ ભાગ પડિલેહતાં (૩) રસગારવ, ઋદ્ધિગારવ, શાતાગારવ પરિહર્સ. (૩) હૃદયના ૩ ભાગ પડિલેહતાં (૩) માયાશલ્ય નિયાણશલ્ય મિથ્યાત્વશલ્ય પરિહર્સ (૪) બે ખભા અને (ર) પીઠમળી ૪ભાગ (૩) ક્રોધ, માન, માયા, લોભ પરિહરું. (૩) જમણા પગના ૩ ભાગ પડિલેહતાં (૩) પૃથ્વીકાય, અપૂકાય, તેઉકાયની રક્ષા કરું. (૩) ડાબા પગના ૩ ભાગ પડિલેહતાં (૩) વાયુકાય, વનસ્પતિકાય, ત્રસકાયની રક્ષા કરું. ૨૫
[૨૦૮) सम्मग्गमग्गसंप-द्विआण साहूण कुणइ वच्छल्लं ।
ओसहभेसजेहि य, सयमन्नेणं तु कारेई ॥ २०९॥ सन्मार्गमार्गसम्प्रस्थितानां साधूनां करोति वात्सल्यम् । औषधभैषज्यैश्च, स्वयमन्येन तु कारयति ॥ २०९ ॥
व्याख्या-सन्मार्गमार्गसंप्रस्थितानां-सन्मुनिमार्गे सम्यक्प्रवृत्तानां साधूनां
૧. પ્રવૃત્તિમાં તેવો વ્યવહાર દેખાય છે. પ્રવ૦ સારો૦ અને ધર્મ સંવની વૃત્તિમાં તો સાધ્વીજીની ૧૮ પડિલેહણા કહી નથી, ફક્ત સ્ત્રીની ૧૫ પડિલેહણા કહી છે. પરંતુ ભાષ્યના જ્ઞા૦ વિ૦ સૂત્ર કૃત બાલાવબોધમાં કહી છે.
૨૫