Vyavahar Nischay Vichar

Author(s): Madanlal Chaudhary
Publisher: Kathi Shwetambar Sthanakvasi Jain Sangh Samiti

Page 6

જ
બધાજ શાવલા થાય
,
:
- પ. પ્રહણ અને ત્યાગ રહિતનાં વ્રત. આ વસ્તુ યથાખ્યાત ચારિત્ર છે. અને તેનું સ્થાન એક જ છે. મેક્ષમાર્ગ એક સ્થાન બને નહિ, કોઈ પણ માર્ગ અથવા સોપાન (દાદર) ત્યારે જ કહેવાય કે જ્યારે તેને એક કરતાં વધારે પગથિયાં હેય.
૬. આત્મા અકર્તા છે અને અભક્તા છે, પણ સિદ્ધ અવરથામાં, વર્તમાનકાળે નહિ. - આ ઊંચી કલ્પના કરવામાં દેષ તે ન ગણાત, પણ તે ભાઈઓ નીચલી અવસ્થાને નિષેધ કરે છે અને તેથી તે એકાન્ત થાય છે. અને એકાન્તને જેને મિથ્યાત્વ માને છે. માત્ર માન્યતા મિથ્યાત્વ ન થાય, જે તે માત્ર ચૂક–ભૂલ હોય છે. પણ જ્યારે તે મતાગ્રહનું રૂપ પકડે ત્યારે તે મિથ્યાત્વ જ બને.
જ્યાં બુદ્ધિ ન પહેચે ત્યાં આરાધક થવાને ૧ કિ ઇતિ એવું ધારવું અને માનવું. એવાં ફરમાનની બે મહાન સૂ ભગવતિ અને આચારાંગ સાક્ષી આપે છે. આમ ધારવાથી આરાધક થવાય તેમાં કાંઈક રહસ્ય રહેલ છે, અને તે એ કે અભિમાન છોડી દેવું. પણ પંચમ કાળમાં કષાયની બાહુલ્યતા હોય અને તેમાં પણ મનુષ્યમાં માન વધારે હોય તેથી મતાગ્રહ છુટતો નથી, અને તેના ફળ તરીકે દીર્ધ સંસારીપણું સ્વીકારવું પડે. જો આમ ન હોય તે જૈનધર્મમાં આટલા ચાર ન સંભવે.
એક કાર્યને અનેક કારણો હોય છે. છતાં આ ભાઈઓ સિંધી અને છેલ્લા કારણને માત્ર કારણ માને છે, બાકીનાને નિષેધ કરે છે. પણું એ તે પિતાને માન્ય રાખી પિતામહને નિષેધ કરવા બરાબર છે. ભર્લ પિતામહને તમે જોયો ન હોય, ઓળખતા ન હોય, અને કદાચ નામ પણું ન જાણતા હૈ, છતાં તેના અસ્તિત્વને નિષેધ ને ધરે છતાં ઘટાવે તે વંશવેલીનું અસ્તિત્વ જ ન રહે તે રીતે મોક્ષમાર્ગના