________________
૧લ્પ શરીરથી પણ તે અનિચ્છાએ સંસારમાં રહે છે. સમ્યફદર્શન વગર ઉદ્ધાર નથીઃ
પરંતુ આપણું વિષય વાસના ગઈ નથી. તે જોગવવા જેવી લાગે છે. તેથી અરિહંત જેવાને પણ વેગ મળ્યો, એમના સમોસરણમાં પણ ભુતકાળમાં અનેકવાર ગયા પણ દર્શન આવ્યું નહિં. કારણ વિભાવ ઘટયો નથી. તેથી જ મહાપુરૂષના ચોગ ફળ્યા નથી. સંસાર કરવા જેવો નથી. વિષય વાસના ભેગવવા જેવી નથી. એ શ્રદ્ધા વગર અત્યારે પણ અરિહંત ભગવંતની આજ્ઞામાં વિચરત મહાપુરૂષો આપણે ઉદ્ધાર ન કરી શકે. ભાવિમાં પણ પદ્મનાભ આદિ તીર્થકરે પણ તત્વાર્થ શ્રદ્ધાન વગરના જીવન ઉદ્ધાર નહી કરી શકે. ઉપાદાન અને નિમિત્તની બનેની જરૂર છે. એક વસ્તુને ઉત્થાપીને બીજીની સ્થાપના ન થાય. નયને પ્રધાન ગૌણ કરી શકાય. જ્ઞાનીની વાણી કઈ પણ નયને દુભવે નહિં. મહાપુરૂષનું જ્ઞાન સાપેક્ષ હોય છે. જેને સમક્તિ દર્શન થયું છે તે જીવને અભિપ્રાય બદલી જાય છે. તેને વિષયમાં સુખ દેખાતું નથી. પોતાના આત્માના જ્ઞાનાનંદ સ્વરૂપમાં તે સુખ જુએ છે. જીવન એ પલટ થઈ જાય છે કે તેનું ચિત્ત મોક્ષમાં હોય છે. આ આભા ભદધિમાં રમતું નથી. કર્મ સંગે રહે પણ રમે નહિં. આ વચન સદા સામે રાખવા જેવું છે. તેવા શ્રદ્ધાનથી પવિત્ર થયેલ આત્મા સંસારમાં રમત નથી; પણ આડકામાં રમે છે. વૈરાગ્યની મોટી મોટી વાત કરે છે.
