________________
૩૧
તીર્થસ્થળ : સમુદ્રકિનારે આવેલા ગંધાર ગામે આ તીર્થસ્થાન પાંચસો વર્ષ પ્રાચીન છે. બીજી એક જ્ગ્યાએ શ્રી મહાવીર સ્વામીના દેરાસરમાં હજાર વર્ષ પુરાતન લેખ ઉત્કીર્ણ છે. એકંદરે શાંત અને રમણીય સ્થળ છે.
ભરૂચથી ૨૬ કિ.મી. વાગરા ગામ થઈને જવાય છે. પરવાન ગામ ભરૂચકાવી માર્ગ ઉપર છે. ત્યાંથી ૧૩ કિ.મી. છે. ધર્મશાળા અને ભોજનશાળાની સગવડ છે.
૬૦. શ્રી ભરૂચ તીર્થ
મૂળનાયક: શ્રી મુનિસુવ્રત સ્વામી ભગવાન, શ્યામ વર્ણ, પદ્માસનસ્થ. તીર્થસ્થળ : જૈન શાસ્ત્રો અનુસાર અશ્વમેધ યજ્ઞ માટે તૈયાર થયેલ અશ્વ, શ્રી મુનિસુવ્રત સ્વામી દ્વારા પ્રતિબોધિત થઈ દેવલોક પામેલ અને તેમણે પોતાના આગલા જન્મના ઉદ્ધારક શ્રી ભગવાન મુનિસુવ્રત સ્વામીનું દેરાસર બંધાવ્યું હતું. સિંહલદ્વીપ (લંકા!)ના સિંહલ રાજાની કુંવરી સતી સુદર્શનાએ પોતાના આગલા ભવમાં સમડી હોવાના જાતિસ્મરણને કારણે આ તીર્થનો જીર્ણોદ્ધાર કરાવ્યો હતો.
ત્યાર પછી અહીં સંપ્રતિ રાજા, કુમારપાળ રાજા અને અનેક પ્રસિદ્ધ શ્રેષ્ઠીઓએ જીર્ણોદ્ધાર કરાવેલ છે.
શ્રી ગણધર ગૌતમસ્વામીએ અષ્ટાપદ તીર્થ પર રચેલા ગચિંતામણિ સ્તોત્રમાં ભરૂચમાં બિરાજેલા. શ્રી મુનિસુવ્રતસ્વામી ભગવાનની સ્તુતિ કરેલ છે જે આ તીર્થની પ્રાચીનતા સિદ્ધ કરે છે. અહીં બીજાં ૧૧ મંદિરો છે. પાંચ દેરાસરો તો સાથે જ છે અને હમણાં જીર્ણોદ્ધાર ચાલુ છે. અહીં ઘણી સુંદર પ્રાચીન પ્રતિમાઓનાં દર્શન થાય છે. શ્રી આદીશ્વર ભગવાનનું દેરાસર પણ સુંદર છે.
હાઈવેથી શહેરની અંદર જતાં રેલવે પૂલ નીચે તરત જમણી તરફ સ્ટેશન બાજુ વળીને જવું સહેલું છે. ધર્મશાળા અને ભોજનશાળાની સગવડ છે.
૬૧. શ્રી ઝગડિયા તીર્થ
મૂળનાયક: શ્રી આદીશ્વર ભગવાન, શ્વેત વર્ણ, પદ્માસનસ્થ.
તીર્થસ્થળ : આ તીર્થસ્થાને રહેલ પ્રાચીન પ્રતિમાઓ ઉપર વિ. સં. ૧૨૦૦ના લેખ ઉત્કીર્ણ છે. વિ. સં. ૧૯૨૧માં ગામના ખેતરમાંથી થોડી પ્રતિમાઓ મળી આવી હતી. જ્યારે ભરૂચ અને વડોદરા ગામના શ્રાવકો અહીંના રાણા પાસે પ્રતિમા લેવા આવ્યા ત્યારે રાણાએ વિનય અને આદરપૂર્વક જણાવ્યું કે અહીં જૈન શ્રાવકનું ઘર ન હોઈ અને એક દેરાસર ન હોઈ હું અહીં દેરાસર બનાવી આ પ્રતિમાઓની પ્રતિષ્ઠા કરાવીશ. તમે બધા અહીં આવીને રહો. છેવટે રાણાએ દેરાસર બંધાવી, ૩૦ વર્ષ સુધી વહીવટ સંભાળી, સંઘને વહીવટ સુપરત કરેલ. આવો બનાવ દુર્લભ છે. આ
