________________
-
-
--
-
-
--
-
-
-
આ રીતે અનેકાન્તવાદ-સ્થાવાદની સિદ્ધિનાં પ્રાચીન પ્રમાણો જૈનદર્શનમાં અને જૈનેતરદર્શનમાં મળી શકે છે. આ સિવાય પણ અનેક પ્રમાણો દૃષ્ટિગોચર થાય છે, પણ સ્થળસંકોચને કારણે માત્ર અમુક જ પ્રાચીન પ્રમાણોનું દિગ્ગદર્શન કરાવ્યું છે.
વિશેષ જિજ્ઞાસુઓએ પ્રાચીન ગ્રંથોમાં આવતાં તે તે સ્થળનાં વિવેચનો જોવાની અમારી ખાસ ભલામણ છે. (૨૦) પ્રાચીન મહાપુરુષોના ચાતાદ વિશે અભિપ્રાયો
જૈનદર્શનના પરમમાનનીય પરમપવિત્ર શ્રીઆચારાંગ આદિ આગમોમાં અનેકાન્તવાદનાં ઝરણાંઓ ગુણવંત શ્રી, ગણધર મહારાજાએ વહેવરાવ્યાં છે.
"નિશીથચૂર્ણિ" માં તો ચૂર્ણિકાર મહર્ષિએ ત્યાં સુધી કહ્યું છે કે- "અનેકાન્ત સ્વરૂપને પ્રતિપાદન કરનારાં શાસ્ત્રો દર્શનપ્રભાવક કહેવાય છે.
આગમ પર રચાયેલ નિર્યુક્તિ, ભાષ્ય, ચૂર્ણિ અને વૃત્તિ વગેરેમાં પણ પ્રણેતાઓએ સ્થળે સ્થળે સ્યાદ્વાદને અપનાવ્યો છે.
શ્રી વિક્રમકૃપપ્રતિબોધક તાર્કિકશિરોમણિ સૂરિપુરંદર શ્રીસિદ્ધસેન દિવાકરજી મહારાજાએ “સવિત” “ચાયાવતા” અને “કાáિશવંશિશ” વગેરે ગ્રંથોમાં અનેકાન્તવાદનું અનુપમ વર્ણન કરેલું છે.
વાચકવર્ય પૂર્વધર મહર્ષિ શ્રી ઉમાસ્વાતિ મહારાજાએ તત્વાર્થસૂત્ર” પ્રમુખ ગ્રંથોમાં સ્યાદ્વાદનું સુંદર સ્વરૂપ વર્ણવેલું છે.
-
-
-
-
-
