________________
Si
વ્યવહાર નય
ઉ—આ નયમાં વિશેષ ધર્મની મુખ્યતા છે, કારણ કે કાઇને કેરી એમ સ્પષ્ટ નહિ કહેતાં વનસ્પતિ લેવાનુ કહીએ તેા શું ગ્રહણ કરશે ? માટે વિશેષને માન્ય રાખનાર આ નય છે તેથી સામાન્યને તે કન્નુલ રાખતા નથી.
પ્ર—વળી આ નય કેવા છે ?
ઉ——સંગ્રહનયે ગ્રહણ કરેલ વસ્તુને તે ભેદાંતરે વ્હે ચે જેથી તેને વ્યવહાર નય કહીએ. પ્ર૦-વ્યવહાર એટલે શુ?
-
Eo—વ્યવહાર એટલે બહુ ઉપચારવાળા, વિસ્તૃત અથવાળા એવા જે લોકિક મેષ અર્થાત્ લેાક જે ગ્રહે એજ વસ્તુ એમ માનનાર તે વ્યવહાર નય છે. ૪૦—વ્યવહાર નયનુ પ્રયેાજન શું?
ઉ—વ્યવહાર નયનું પ્રયાજન એ કે કઈ સામાન્ય સંગ્રહથી વ્યવહાર ચાલી શકતા નથી. દાખલા તરીકે કેાઈએ કહ્યું ‘દ્રવ્ય લાવ' એમ કહેવાથી એવી આકાંક્ષા થાય છે કે 'કયુ'દ્રવ્ય' ? જીવ કે અજીવ, ? સ`સારી કે મુકત ? આથી સિદ્ધ થાય છે કે એકલા સગ્રહથી કઇ જગતના વ્યવહાર ચાલી શકતા નથી.
૫૦—સામાન્ય ધમ એટલે શુ?
ઉસામાન્ય ધર્મ વડે સેકડા ઘડામાં એકાકાર શુદ્ધિ થાય છે તે સામાન્ય ધર્મ છે. પ્ર૦—વિશેષ ધર્મ એટલે શું?
