________________
હઠાવવા પ્રયત્ન કરી મને જૈન ભાગો બ્રાવષ્ઠિ પ્રમશિક્તા અને પ્રતિષ્ઠાને પાત્ર છે તે સાબિત કરી આપીશ. તેમાં પ્રથમ મહાવીર સબંધી વિચારણા કરીએ.
“મહાવીર તે કુંડશુલ્લા રાજા સિતાના પુત્ર હતા. જેને કંક્ષામને માટે ચાર અને સિદ્ધાર્થને પ્રતામી રાજા માને છે. આ વર્ણન અતિશયોક્તિવાળું છે. વિચારાંગ સત્રમાં કંડારને સન્નિવેશ તરીકે જણાવ્યું છે. ટીકાકાર તેને અર્થ “યાત્રિકે કે સાર્થવાહનું વિશ્રામસ્થાન” એ કરે છે. આથી એમ લાગે છે કે, તે સામાન્ય સ્થાન હશે. “આચારાંગસુત્રથી સમજાય છે કે, તે વિદેહમાં આવેલું હતું. “મહાવગ્યસૂત્રમાં લખ્યું છે કે, ગૌતમબુદ્ધ કેટિગ્રામ પધાર્યા ત્યારે વૈશાલીના લિસ્ટવીઓ તથા આમ્રપાત્રી વેશ્યા તેમને વાંદવા અધ્યાં હતાં. બુદ્ધ ત્યાંથી ચાલી ગાંસિકાના પાકા મકાનમાં જઈ ઉતયી. આમ્રપાલીએ તેની પાસેનું પાણાનું ઉદ્યાન સિંધને હટ કર્યું. બુદ્ધ ત્યાંથી ચાલી ગયા, જ્યાં સિહ સમાપતિ -આધાણી બનાળ્યો. એમાંનું કોમ્રિામ તે કુંડગ્રામ અને બાંતિકે તે જ્ઞાતક્ષત્રિયો હોય એમ લાગે છે. સિંહ , જેમ તે એટલે સારી રકમ છે કે કેમ તે વિદેહની રાજધાની વૈશાલીમ જ હતું. આ જ કારણે “સાકૃતાંગમાં જહાવીરને વશાલિક તરીકે ઓળખાવ્યા છે. ટીકાકારે તેના રાને સર્ણ બાલા છે તે તરફ બહુ ધ્યાન આપવા જેવું નથી “સાલીએ આ વૈશાલીના વતની થાય છે. કુંઠરામ તે શિલાતું પડ્યું છે, માટે શાલિક એકાવીને વાસ્તવિક નામ છે. “દ્ધિાર્થ ને સાજા નહીં પણ માફક અમીર હતું. તેથી ઘણા સ્થળે સિતાર્થ અ ત્રિશલાને
