Kavya Prakash

Author(s): Mammatacharya, Ramnarayan Vishvanath Pathak, Rasiklal Chotalal Parikh
Publisher: Gujarat Puratattva Mandir

Page 92

ચેાથે ઉલ્લાસ માત્ર શુદ્ધ એકાવન ભેદ જ નથી પણ તેના પિતાના એકાવન ભેદ જોડે સંશયાસ્પદત્વ, અનુગ્રાહ્ય-અનુગ્રાહકત્વ અને એકવ્યંજકાનુપ્રવેશ એવા ત્રણ પ્રકારના સંકર અને પરસ્પર નિરપેક્ષ રૂપી એક પ્રકારની સંસૃષ્ટિ ૪૩ એમ ચાર વડે ગુણતાં– સ, ૬૪. વેદ (૪) ખ (૨) અબ્ધિ (૪) વિયત (૯) ચન્દ્ર
(૧) [= ૧૦૪૦૪ ભેદો થાય] ૧૪૪ શુદ્ધ ભેદેની સાથે. ૬૫, શર (૫) પુ (૫) યુગ (૪) ખ (૯) ઈદુ (1) [= ૧૦૫૫ ભેદો થાય 1.૧૪૫
૪૪. તેમાં દિશા બતાવવા પૂરતાં જ ઉદાહરણ અપાય છે. ૧૪ઉદયર ! વહુએ વઢયાથી આવેલી અવસરે પરોણ તે,
વે પછૌતની મેડી, સુભગ ! મનાવો બિચારીને. ૧૧૧ અહીં અનુનય (લક્ષણથી) ઉપલેગ રૂપી અન્ય અર્થમાં સંકમિત થાય છે, કે અનુરણનન્યાયથી ઉપગ વ્યંગ્યમાં જ વ્યંજક છે એ સંદેહ છે.
૧૪૩. જેમાં એકથી વધારે પ્રકારના વ્યંગ્ય હોય તેવા મિશ્રણના બે ભેદ પડે. ૧ જેમાં ભિન્ન ભિન્ન તો પરસ્પર સાપેક્ષ હોય તે અર્થાત સંકર, ૨ અને જેમાં નિરપેક્ષ રીતે ભેગાં થયાં હોય તે એટલે કે સંસૃષ્ટિ. સંકરમાં પરસ્પર સંબંધ ત્રણ રીતે થાય. (૧) જેમાં એક બીજા વિષે, આ હશે કે આ, એ રીતે સંશય પેદા થાય છે એટલે કે સંશયાસ્પદરૂપી (૨) જેમાં એક બીજાનું પિક બને તે એટલે કે અનુગ્રાહ્ય-અનુગ્રાહક રૂપી અને (૩) જેમાં બધાએ વ્યંગ્યો એક વ્યંજકથી સૂચવાતા હોય તે એટલે કે એક વ્યંજકાનુપ્રવેશ. સંસૃષ્ટિના તરોમાં પરસ્પર સંબંધ નહિ હોવાથી તે એક જ પ્રકારની છે.
૧૪૪. ૫૧૪૫૧=૨૬૨૧૪૪=૧૦૪૦૪. * ૧૪૫. ગયા સૂત્રના ૧૦૪૦૪માં ૬રમા સત્રના શુદ્ધ ૫૧ ભેદ ઉમેરતાં ઉપરની સંખ્યા થાય છે.
૧૪૬. હે સુભગ દીયર, તારી સ્ત્રીએ કઈ કહેવાથી ઉત્સવે આવેલી પણ પાછલી મેડીએ રૂવે છે. બિચારીને મનાવ.”