Book Title: Jaybhikkhu Smruti Granth
Author(s): Dhirubhai Thakar, Kumarpal Desai and Others
Publisher: Jaybhikkhu Sahitya Trust Prakashan
View full book text
________________
યશસ્વી કલમના સ્વામી
શ્રી રાજમલ લાઢા, તંત્રી : દૈનિક ધ્વજ', મન્ત્રસાર વાર્તાઓ કહીને વિદ્યાર્થી સાથીઓનાં મન પ્રફુલ્લિત
કરતા.
લેખક અને વાર્તાકાર શ્રી જયભિખ્ખુ ગુર્જર
સાહિત્યના નભામડળમાં એક જાજવલ્યમાન નક્ષત્રરૂપે પ્રકાશે છે. પેાતાની કલમ વડે જનજીવનનું યથા વિદ્વ'ગાવલાકન જે વ્યક્તિએ સાકરૂપે પ્રસ્તુત કર્યું, જેણે પ્રાચીન ઘટનાઓનું પ્રામાણિકપણે સજીવ ચિત્રાંકન કર્યું અને નિર્જીવ અક્ષરોમાં રસસિંચન દ્વારા પ્રાણ પૂરવામાં જેમણે પેાતાનું કૌશલ દાખવ્યું તે શ્રી જયભિખ્ખુ જ છે. તેમના નામનું સ્મરણ થતાં વેંત એક એવું વ્યક્તિત્વ સ્ફુરાયમાન થાય છે, જેને પ્રતિભા, ક્ષમતા, યાગ્યતા અને કુશળતાએ એકાકાર થઈ ઉજજવળ કર્યુ છે.
શ્રી જયભિખ્ખુની સાથે મારે પરિચય આજથી ઠીક ચાળીસ વર્ષ પહેલાં શ્રી વીરતત્ત્વ પ્રકાશક મ`ડળ ( જૈન પાઠશાળા ), શિવપુરી ( ગ્વાલિયર ) થી છે. તે વખતે હું અને શ્રી જયભિખ્ખુ એક જ વિદ્યાકેન્દ્રમાં વિદ્યાભ્યાસ કરી સરસ્વતીની સાધના કરતા હતા. તે વખતે પણ મને તેમના હાસ્યેાજજવલ મુખ ઉપર વિસ્તરતી આભાથી એવા આભાસ થતા કે મારી સાથે કાઈ પ્રતિભાવંત વ્યક્તિત્વ પલ્લવિત થઈ રહ્યું છે.
શિવપુરીના એ નિર્દોષ અને સુખમય જીવનનું સ્મરણ થાય છે, ત્યારે હૃદય આનંદથી પુલકિત બને છે, જયભિખ્ખુના એ શબ્દો મને આજે પણ હર્ષાકુલ્લ કરે છે, જ્યારે તે મને મેાજમાં આવી ‘પહેલવાન ' કહી ખેલાવતા હતા. તે વખતે તેમનું સાન્નિધ્ય અને તેમને સહેવાસ મારા માટે જ નહિ, બધા સાથીઓને માટે આનંદના વિષય બનતા. જયભિખ્ખુ ફાઈ દિવસ ખૂબ આનંદમાં હાતા ત્યારે રાચક
'
તે વખતના જૈન પાઠશાળાના શુદ્ધ વાતાવરણમાં ઊછરેલા ધણા છાત્રો આજે પણ જૈન જગતમાં સુંદર કાર્યો કરે છે અને જૈનધર્મના સાહિત્યનાં વિવિધ સ્વરૂપ લખાણ દ્વારા પ્રગટ કરે છે. તેમાં જયભિખ્ખુ ( તે વખતના ભીખાભાઈ) સાથે સાથે શ્રી રતિલાલ દીપચંદ દેસાઈ પણ આ પાઠશાળાના એક પ્રતિભાશાળી છાત્ર હતા. તેમનું સમગ્ર જીવન
અને સાહિત્ય જૈન સમાજની સેવામાં સમર્પિત છે.
સ્વ. પૂજ્યપાદ પ્રખર વકતા મુનિરાજ શ્રી વિદ્યાવિજયજી મહારાજના અમે ધણા ઋણી છીએ. તેમની મધુર વાણીએ અમારા જીવન નિર્માણમાં એક રાહબરનું કાર્યો કર્યુ છે. એ શુદ્ધ અને નિર્દેળ વાતાવરણમાં ઊછરેલા અને પેાષાયેલા જીવનમાં નવીનતા આવવી એ સ્વાભાવિક જ છે. અમારું' એ સદ્ભાગ્ય છે કે આજે દેશ અને સમાજની કઈક સેવા કરવાની અમને પણ થોડી ઘણી તક મળી છે.
અમે ૧૯૩૦માં છૂટા પડયા. તે ગુજરાતી ભાષી હતા અને હું હિંદીભાષી. મેં હિંદીના પત્રકારજગતમાં મારી નમ્ર સેવા અર્પવા પગલું ભર્યુ, અને ત્યારથી શ્રી જયભિખ્ખુનું નામ એક યશસ્વી લેખક તરીકે સાંભળતે! રહ્યો છુ. અને છાપાંમાં વાંચતા પણ રહ્યો છું. હૃદય વારંવાર આદરપૂર્વક શ્રી જયભિખ્ખુ પ્રત્યે ખેંચાતું રહ્યું છે.
જ્યારે કાઈ પણ પુસ્તક ઉપર લેખકરૂપે શ્રી જયભિખ્ખુનું નામ છપાયેલું જોઈ છું ત્યારે મને એમ લાગે છે કે જાણે મારી સામે મારા એક જૂના
