________________
૧૦૮
નેત્રીને કાર્ય સોંપાયું. હવે તેનું યથાર્થ પાલન કરવું એ તો ચતુર્વિધ સંઘનેજ રહ્યું. આમા મારા બંધુ મુનિવરોની જવાબદારીજ હું વિશેષ માનું છું. તે સંમેલનના નિયમો મુનિવરોના શુભ હસ્તેજ ઘડાયા છે.
કોઈ સ્થળે શ્રાવકોની ત્રુટિ હોય કે આગ્રહ હોય તો તેને સુધારી ધ્યેય સામે જોવું રહ્યું. એક નિર્જીવ કારણને આગળ ધરી તે તરફ ઉપેક્ષા સેવવામાં લાભ કરતા હાનિ વિશેષ છે કે જે ધર્મપ્રાણ લોકાશાહની ક્રાન્તિને પચાવનારા ઉદાર સાધુઓ તો ન જ સાંખી શકે.
આટલો પ્રાસંગિક ઉલ્લેખ કર્યા પછી હવે ધર્મપ્રાણ લોકાશાહના ખાસ અંગજ વર્ગના સંબંધમાં થોડું કહી લઉં.
એ ધર્મપિતા લોકાશાહનો ખાસ અંગજ યતિવર્ગ ધીમે ધીમે ઘસાઈ જતાં આજે તેમનું નામાવશેષ રહ્યું છે. વડોદરા, તારણ અને જામનગર તે શ્રી પૂજ્યોના ગાદીસ્થાનો છે. હાલમાં તો છૂટા છવાયાં તેમના શિષ્યો ભિન્ન ભિન્ન સ્થળે બહુ જૂજ સંખ્યામાં અસ્તિત્વ ધરાવે છે.
આ રીતે એ જૈન યુગના માર્ટિન લ્યુથર લોંકાશાહના વંશજોનો આધુનિક સંક્ષિપ્ત ઈતિહાસ પૂર્ણ થાય છે.
આ લાંબી લેખમાળા સમાપ્ત કરતાં પહેલાં આશાવંત હૃદય રોકાતું નથી, એ કહેવા મથે છે કે વીર લોંકાશાહના ક્રાન્તિમય જીવનના ફણગા સાવ બુઝાયા નથી. હજુયે તે અંદર જલ્યા કરે છે. તેની જ્યોતિ અવિચ્છિન્ન છે પણ તેના ઉપર ક્યાંક ક્યાંક રાખના ઢગલા જામી ગયા છે. એ ઉપરની રાખની ઢગલીઓ ઉખેડીને કોઈ તેનો સપૂત જાગે અને ફરી ધર્મક્રાન્તિ જગાવે, એ આખોયે જૈન સમાજ ઈચ્છી રહ્યો છે.
ઓ ધર્મ પિતાના સપૂતો ! કોઈ આવો, ચૈતન્ય અને ચમત્કૃતિ સાથે લાવજો અને આજના જૈનધર્મના માર્ટિન લ્યુથરને બનાવજો. આજના લોકાશાહે શું કરવાનું છે તે તમોને ખબર છે ને ! આજના યુગનું ક્રાન્તિક્ષેત્રે જૈન સમાજને અવિભક્ત બનાવવાનું છે. શ્વેતાંબર, દિગંબર, સ્થાનકવાસી વગેરેના ભેદોને સાંપ્રદાયિક અતિરેક્તામાં ન લઈ જતાં છિન્ન ભિન્ન પડેલાં એ જવાહીરોને આજે એક રનમાળામાં ગોઠવે એવો લોકાશાહ જોઈએ છે.
આવો, આવો, લોંકાશાહ, આવો ક્રાન્તિકાર, આવીને ક્રાન્તિ જન્માવો,
ૐ શાન્તિ. ઘર્મપ્રાણઃ લોંકાશાહ
