________________
હજાર ઉદ્દેશાઓ હતા. ૩૭. આમાં યથાર્થ રહસ્યને સમજાવનારા ૩૬૦૦ પ્રશ્નો અને તે સર્વેના ઉત્તરો, ૪૧ શતકો અને ૨૮૮000 પદો કહ્યાં છે. ૩૮. આ ભગવતીસૂત્રનું પ્રાકૃતમાં “વિવાહપuત્ત'' નામ છે. તેના ૧૦ અર્થે શ્રી અભયદેવસૂરિકૃત વિદ્યમાન ટીકામાં કહ્યા છે. અહીં શ્રીગૌતમ ગણધરે પૂછેલા પ્રશ્નો ઘણા છે ને બીજા અગ્નિભૂત વગેરેના પ્રશ્નો થોડા છે. ૩૯.
અહીં પ્રશ્નોને પૂછનારાઓમાં શ્રીઅગ્નિભૂતિ અને વાયુભૂતિ વગેરે, તથા રોહમુનિ, જયંતી શ્રાવિકા વગેરે જૈનો, અને સ્કંદન વગેરે અજેનો પણ જાણવા. તથા શ્રીમહાવીર દેવના પવિત્ર જીવનનાં વચનો ઘણે સ્થળે કહેલાં છે. ૪૦. કેવલીજિન શ્રીમહાવીરદેવે શ્રી ઋષભદત્ત બ્રાહ્મણની અને દેવાનન્દાની દીક્ષાની અને મોક્ષની બીના જણાવી તે મન:પર્યવ જિન શ્રીસુધર્માસ્વામીએ સૂત્રમાં ગૂંથી છે. એ પ્રમાણે બીજાઓની દીક્ષા વગેરેની પણ બીના અહીં જણાવી છે. તથા દેવોની ભાષાનો તથા કૃતયુગ્માદિનો તેમજ જમાલિ અને ગોશાલાનો વૃત્તાંત પણ અહીં કહ્યો છે. ૪૧.
તથા અહીં શ્રીóદક પરિવ્રાજક વગેરેનાં ચરિત્રો અને મહશિલાકંટક, સંગ્રામનું વર્ણન તથા રાહુગ્રહનાં નવ નામો, નત્તા, નવળિક્ન, વ્યવિહિ,
સવ, માસ, વૃત્તી વગેરે વિશિષ્ટ અર્થોવાળા શબ્દોનું વર્ણન, તામલિતાપસનું વર્ણન, દેશવિદેશની દાસીઓનાં નામ, સૂવું સારું કે જાગવું સારું વગેરે પ્રશ્નોના ઉત્તરો, તથા બુદ્ધજાગરિકા વગેરેનું સ્વરૂપ, આ બધી હકીકતો પણ અહીં કહી છે. ૪૨-૪૩.
વળી અહીં સંયતાદિને આપેલા દાનનું વર્ણન, કષાયનાં કડવાં ફલો, નિગોદનું સ્વરૂપ, તુંગિયા નગરીના શ્રાવકોનું વર્ણન ને અતિમુક્તમુનિ વગેરેનાં ચરિત્રો, ચમરેન્દ્ર વગેરેની બીના, તથા છત્રીશ છત્રીશ ગાથાઓમાં પુદ્ગલોનું અને બંધાદિનું વૃત્તાંત પણ કહ્યું છે. ૪. આ શ્રીભગવતીને સાંભળવાનું અને ભણવાનું ફલ એ છે કે ચારે અનુયોગોનું સ્વરૂપ સમજાય, વળી નિજગુણરમણતા વગેરે જુદા જુદા પદાર્થોનો બોધ કરાવનારું આ પાંચમું અંગ છે. આ રીતે શ્રીભગવતીસૂત્રનું રહસ્ય ટૂંકામાં જાણવું ૪૫.
( શ્રી ભગવતીસૂત્રનો સાર સ્પષ્યર્થ: આ છઠ્ઠા પ્રકાશની મૂલ પ્રાકૃત ૧૪ ગાથાઓના શબ્દાર્થમાં જણાવ્યા પ્રમણે શ્રીભગવતીસૂત્રનો સારાંશ જાણવો. આ સંબંધી વધારે લખતાં ગ્રંથ મોટો થઈ જાય. અહીં ટૂંકામાં જણાવવાનો પ્રયાસ કરાય છે, તેમાં મુદ્દો શ્રી ભગવતીસૂત્ર-વંદના .
