Book Title: Avachedakatva Nirukti
Author(s): Chandrashekharvijay
Publisher: Kamal Prakashan Trust

View full book text
Previous | Next

Page 35
________________ જ અહીં યતુ યતુ - તત્રત્યકાતિરિક્તવૃત્તિત્વ કહ્યું છે. જો એક જ યતુ પદ હોત - એટલે કે તાદશપ્રતિયોગિતાવચ્છેદક એકાદ લે, અને તેનાથી શૂન્યમાં વૃત્તિત્વને પણ Bર સાધ્યતાવચ્છેદકનું વિશેષણ કરે તો ઘૂમવાનું, વહેં માં અતિવ્યાપ્તિ આવે. ઘટાભાવીય ? Sછે પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકઘટત્વશૂન્ય ધૂમમાં ધૂમત્વની વૃત્તિ જ છે તેથી જ આ પ્રતિયોગિતાનવચ્છેદક સાધ્યતાવચ્છેદક બનતાં અતિવ્યાપ્તિ આવી. હવે તો જે જે પ્રતિયોગિતાવચ્છેદક બને તે બધાથી શૂન્યમાં વૃત્તિત્વ લેવાનું કહ્યું એટલે ધૂમાભવીય છે $ પ્રતિયોગિતાવચ્છેદક ધૂમત્વ પણ છે. તેનાથી શૂન્ય ધૂમ નથી માટે હવે અતિવ્યાપ્તિ છે Sજે પ્રસંગ નથી. दीधिति : स्वसमानवृत्तिकञ्चावच्छेदकं ग्राह्यम् । जागदीशी : ननु धूमादिमन्निष्ठाभावप्रतियोगितावच्छेदकं यद्यद्वयादिनिष्ठं तार्णातार्णदहनोभयत्वं यावत्त्वं वा तदनतिरिक्तवृत्त्येव वह्नित्वादिकमिति व्याप्ति लक्षणाऽसंभवीत्यत आह स्वसमानेति । स्वमनतिरिक्तवृत्तित्वेनाभिमतम् । व तथा च स्वसमानवृत्तिकं यद्धेतुमन्निष्ठाभावप्रतियोगितावच्छेदकं तदनतिरिक्त वृत्तित्वमर्थः । यावत्त्वस्य वह्नित्वव्यापकत्वेऽपि वह्नित्वसमानवृत्तिकत्वाभावादेव न तस्य तादृशावच्छेदकत्वमिति भावः । આ પૂર્વપક્ષ - વિદ્વિમાન, ધૂમા. Sછે અહીં તાતાભયાભાવ મળે. તદીયપ્રતિયોગિતાવચ્છેદક તાણુતાર્મોભયત્વ છે જ બને. અથવા તો પર્વતમાં યાવત્ વહ્નિ રહેતાં નથી એટલે યાવદભાવ મળે જ Sજે તદીયપ્રતિયોગિતાવચ્ચેદક યાવન્દ્ર બને. હવે પ્રતિયોગિતાવચ્છેદક યાવન્દ્ર કે રે આ ઉભયત્વથી શૂન્ય પટાદિમાં અવૃત્તિ એવું વહ્નિત્વ છે જ અર્થાત્ તાઅતાર્ણ ઉભયમાં છે ઉભયત્વ છે જ અથવા તાણતાર્ણ વાવમાં યાવત્ત્વ છે. ત્યાં બધે જ અનતિરિક્તવૃત્તિ છે વહ્નિત્વ છે જ તો પ્રતિયોગિતાવચ્છેદક અનતિરિક્ત વૃત્તિત્વ રૂપ વહ્નિત્વ બની જતાં આ પ્રતિયોગિતાવચ્છેદક એજ સાધ્યતાવચ્છેદક વતિત્વ બનતાં અવ્યાપ્તિ આવે છે. આ છે. ઉત્તરપક્ષ : એટલે હવે અમે કહીશું કે સ્વમાનવૃત્તિક જે પ્રતિયોગિતાવચ્છેદક, તે તદ્ અનતિરિક્તવૃત્તિ જે બને તે અવચ્છેદક બને. ઉભયત્વ-યાવત્ત્વનું અનતિરિક્ત પર વૃત્તિત્વ રૂપ વહ્નિત્વ યદ્યપિ છે. પણ સ્વસમાનવૃત્તિક એવા પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકનું ? S? અનતિરિક્ત વૃત્તિત્વ રૂપ નથી. કેમકે ઉભયત્વ પ્રતિયોગિતાવચ્છેદક સ્વસમાનવૃત્તિક થતા અવચ્છેદકત્વનિક્તિ ૦ ૪ સાદરા ત

Loading...

Page Navigation
1 ... 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146