________________
કસાર ૫-૩
૧૫૯ હે સાધક ! કામ-મદ-માયા અને લેભાદિ દુર્ગણે રૂપી
અત્યંતર શત્રુઓ સાથે તુ યુદ્ધ કર. બહારના શત્રુઓ તે નિમિત્ત માત્ર છે. તેમની સાથે યુદ્ધ કરવાથી કાંઈ વળવાનું નથી. આત્મયુદ્ધ કરવા માટે સુયોગ્ય એવું મળેલું
આ ઔદારિક શરીર ખરેખર ! દુર્લભ છે. આ જૈન શાસનમાં તીર્થકરેએ-- જ્ઞાન મેળવ્યા પછી તેને અમલ કરવાનું જે રીતે કહ્યું છે તેમ કરવું, પરંતુ-અજ્ઞાની, પદાર્થોમાં આસક્ત થવાથી-- સંયમથી પતિત થઈ જાય છે, તે કારણે ગર્ભ–જન્મ તથા મરણાદિના ચક્કરમાં અટવાઈને,
તે ખરેખર ! દુઃખે ભેગવે છે. જૈન શાસ્ત્રમાં એવું કહેવું છે કે – -જે વ્યક્તિ રૂપાદિમાં આસક્ત થાય છે,
તે થંક્તિ આરંભસમારંભ હિંસામાં પ્રવૃત્તિ કરતે હોય છે. તેજ સાધક ખરેખર ! મુનિ છે કે-જે, આ સંસારમાં આરંભ સમારંભ તથા હિંસાની પ્રવૃત્તિ કરતા લેકને
સરવાળે દુઃખી જેઈને પોતે સમ્યફપ્રકારે મોક્ષમાર્ગે ચાલે છે. ૧૬. એ રીતે શુદ્ધ સંયમનું પાલન કરનાર મુનિ,
કર્મોનું સ્વરૂપજાણીને તથા પ્રત્યેક જીવના સુખદુઃખને વિચાર કરીને, ધૃષ્ટતાને ત્યાગ કરીને,
કોઈ જીવની હિંસા ન કરતાં–શુદ્ધ સંયમનું પાલન કરે છે. શાણે સાધક ઐહિક કીર્તિ માટે યશોભિલાષી બની આ જગતમાં કઈપણ આરંભસમારંભ કે પાપી પ્રવૃત્તિ કરે નહીં પરંતુ, ફક્ત આત્મ સ્વરૂપમાં એકાગ્ર થઈને, અને મોક્ષ સિવાયની બીજી દિશાઓથી વિમુખ થઈને,
તથા ખાસ કરીને સ્ત્રીઓથી વિરક્ત થઈને વિચરે. આ સંયમી મુનિ બધી રીતે ઉત્તમ અને પવિત્ર બોધ પામીને, જે કાર્ય પોતાને માટે અપ્રિય અને અહિતકર હોય, તેવું પાપ કાર્ય બીજા છ માટે પણ કરે નહીં.