________________
મુંજની ઇચ્છા ભોજનું કાસળ કાઢવાની હતી. એક વાર મારાઓને સોંપી દીધો ને કહ્યું કે જાઓ, વનમાં જઈને હણી નાખો !
મારા ભોજને મારવા તૈયાર થયા, ત્યારે ભોજે કહ્યું, “આ વડના પાંદડા પર સંદેશ લખી આપું છું. રાજા મુંજને વંચાવજો.’
મારાઓને આ છોકરો વહાલો લાગ્યો. રાજા, વાજાં ને વાંદરા સરખા હોય. ઘડીકમાં આમ કહે, ઘડીકમાં તેમ કહે. મારાઓએ ભોજને માર્યો નહીં. સંતાડી દીધો. એ સંદેશો વાંચી મુંજનું મન પલળી ગયું. ભોજને પાછો બોલાવ્યો. પાંદડા પરના સંદેશની વાત આમ હતી.
રાજા ભોજને બાળપણનો એ કિસ્સો યાદ આવ્યો. થોડી વાર વિચાર કરી પછી બોલ્યો, ‘દામોદર ! મને એક વાત કહીશ ?”
‘જરૂર. મરતો માણસ કદી જૂઠું બોલે નહીં.” ‘તારો વાંકગુનો શો છે ?” ‘ન કોઈ વાંક, ન કંઈ ગુનો.’ ‘તો આવી સજા કેમ કરી ?'
‘હજૂર, ગુજરાતના ભલા માટે ગુજરાતીઓ પ્રાણ આપે છે. હું ગુજરાતી છું.'
‘તું મરીશ એમાં ગુજરાતનું શું ભલું થશે, બલ્ક એક વીર ને ડાહ્યો ગુજરાતી ઓછો થશે.' ભોજે કહ્યું.
‘હજૂર ! કોઈ વસ્તુ ઓછી થાય પછી આમ તો એમાંથી વત્તી થાય છે. કણમાંથી મણ થાય છે તે તો આપ જાણો છો.'
‘તું ભારે ઉસ્તાદ છે. આ વાત મને સમજાવ.”
‘અવન્તિનાથ ! આપ એકાન્ત પધારો. બધીય વાત કહીશ. મરનાર જૂઠું બોલે નહીં. મંત્રીશ્વર બુદ્ધિસાગર પણ ભલે આવે.'
માળવાનો રાજા અને દીવાન બુદ્ધિસાગર દામોદરને લઈને એક ઓરડામાં ગયા. દામોદરે કહ્યું, ‘અવત્તિનાથ ! મહાસતી સીતાની વાત યાદ છે ને ? ઋષિઓ રાવણની હદમાં તપ કરે. રાવણે કર માગ્યો. ઋષિઓ નારાજ થયા. તેઓએ પોતાની ટચલી આંગળી વધેરી લોહી
8 a ડાહ્યો ડમરો
