________________
ਅੰਤ:ਕਰਣ ਦਾ ਸਵਰੂਪ
ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਕਰਤਾ : ਸੰਕਲਪ ਅਤੇ ਵਿਕਲਪ ਇਹ ਮਨ ਦਾ ਸੁਭਾਅ ਹੈ?
ਦਾਦਾ ਸ੍ਰੀ : ਜਿੱਥੇ ਤੱਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਤੱਕ ਖੁਦ ਦਾ ਸੁਭਾਅ ਹੈ। ਮਨ ਤਾਂ ਉਸਦੇ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੈ, ਨਿਰੰਤਰ ਵਿਚਾਰ ਹੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖ ਬੋਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਇਹੋ ਜਿਹਾ ਵਿਚਾਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਵਿਚਾਰ ਤਾਂ ਮਨ ਦੀ ਆਈਟਮ ਚੀਜ) ਹੈ, ਮਨ ਦਾ ਸਵਤੰਤਰ ਧਰਮ ਹੀ ਹੈ। ਪਰ ਅਸੀਂ ਦੁਸਰੇ ਦਾ ਧਰਮ ਲੈ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਨਾਲ ਸੰਕਲਪ-ਵਿਕਲਪ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਨਿਰਵਿਕਲਪ ਹੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਮਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਵਿਚਾਰ ਆਇਆ ਤਾਂ ਉਸ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਤੰਨਮੈਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਪੂਰਾ ਵਲਡ ਜੇਕਰ ਮਨ ਵਿੱਚ ਚੰਗਾ ਵਿਚਾਰ ਆਇਆ ਤਾਂ ਤੰਨਮੈਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੁਰਾ ਵਿਚਾਰ ਆਇਆ ਤਾਂ ਕੀ ਬੋਲਦਾ ਹੈ? ਸਾਨੂੰ ਖਰਾਬ ਵਿਚਾਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਹ ਖਰਾਬ ਵਿਚਾਰ ਤੋਂ ਅਲੱਗ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਕਰਤਾ : ਮੈਂ ਮਾਈਂਡ ਦੇ ਬਾਰੇ ਜੋ ਸਮਝਿਆ ਹਾਂ ਉਹ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮਾਈਂਡ ਦੇ ਦੁਸਰੇ ਵੀ ਬਹੁਤ ਵਿਭਾਗ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਮੇਜੀਨੇਸ਼ਨ, ਕਲਪਨਾ, ਸੁਪਨਾ, ਸੰਕਲਪ-ਵਿਕਲਪ
ਦਾਦਾ ਸ੍ਰੀ : ਨਹੀਂ, ਉਹ ਮਾਈਂਡ ਦੇ ਵਿਭਾਗ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਮਾਈਂਡ ਤਾਂ ਕੀ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਵਿਚਾਰ ਦਸ਼ਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਉਦੋਂ ਉਹ ਮਾਈਂਡ ਹੈ। ਦੂਸਰੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਮਾਈਂਡ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਕਰਤਾ : ਮਾਈਂਡ ਵਿੱਚ ਸੰਕਲਪ-ਵਿਕਲਪ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਕੀ ਹੈ?
ਦਾਦਾ ਸ੍ਰੀ : ਉਹ ਸੰਕਲਪ-ਵਿਕਲਪ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਉਹ ਮਾਈਂਡ ਹੀ ਹੈ। ਮਾਈਂਡ ਹੈ, ਉਹ ਵਿਚਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਸਾਡੇ ਲੋਕ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੁਸੰਗ ਦੇ ਬਦਲੇ ਸਤਿਸੰਗ ਵਿਚ ਆ ਜਾਓ। ਤਾਂ ਸਤਿਸੰਗ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਨਾਲ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਭਿਏ ਬਦਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਏਦਾਂ ਹੀ ਬਦਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਲਾਈਫ ਚੰਗੀ ਹੋ
