SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 425
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ हरीतक्यादिनिघण्टुः भा. टी . । ( ३८३ ) मालवर्द्धक और वात तथा पिसनाशक है । वृद्ध, रोगयुक्त और मृतक बकरे का मांस वातकारक और रूखा है। बकरे के मस्तकका मांस - हँसनीसे ऊपर के विकारोंको नष्ट करनेवाला और रुचिकारी है ।। ७०-७५ ॥ अथ मेष: (मेंढा ) | मेट्रो मेढो हुडो मेष उरणोऽप्येडकोऽपि च । अविवृष्णिस्तथोर्णायुः कथ्यन्ते तद्गुणा अथ ॥ ७६ ॥ मेषस्य मांस पुष्टौ स्यात्पित्तश्लेष्मकरं गुरु । तस्यैवण्ड विहीनस्य मांस किञ्चिल्लघुस्मृतम् ॥७७॥৷ मेढू, मेढ, हुड, मेष, उरण, एडक, अवि, वृष्णि और ऊर्णायु ये मेंढके संस्कृत नाम हैं। मेंडेका मांस पुष्टिदायक, पित्त तथा कफकारक और भारी है। जिसके अण्ड निकाल लिये हों ऐसे मेंढका मांस कुछ हलका है ॥ ७६ ॥ ७७ ॥ अथ एडक: (दुम्बा ) । एडकः पृथुशृंगः स्यान्मेदः पुच्छस्तु दुंबकः । एडकस्य पलं ज्ञेयं मेषामिषसमं गुणैः ॥ ७८ ॥ मेदः पुच्छोद्भवं मांसं हृद्यं वृष्यं श्रमापहम् । पित्तश्लेष्मकरं किंचिद्वातव्याधिविनाशनम् ॥ ७९ ॥ - संस्कृत नाम हैं । एडक, पृथुश्रृंग, मेदःपुच्छ और दुबक ये दुब एडकाका मांस-मेंडे के मांस के सहरा गुणवाला है और दुबाका मांस हृदयको प्रिय, वृष्य श्रमनाशक, पित्त तथा कफहारक और वातसम्बन्धी रोगोंको नष्ट करता है ॥ ७८ ॥ ७९ ॥ 5 अथ वृषभः (बैल) । बलीवर्दस्तु वृषभ ऋषभश्च तथा वृषः । अनशन्सौरभेयोऽपि गौरक्षा भद्र इत्यपि ॥ ८० ॥ Aho! Shrutgyanam
SR No.034197
Book TitleHarit Kavyadi Nighantu
Original Sutra AuthorN/A
AuthorBhav Mishra, Shiv Sharma
PublisherKhemraj Shrikrishnadas
Publication Year1874
Total Pages490
LanguageSanskrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari
File Size16 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy