________________
૨૪
જ્ઞાનસાર સૂક્ત- રત્ન- મંજૂષા
આત્યંતર ગ્રંથ (કષાયાદિ)થી જો ચિત્ત કલુષિત છે, તો બહારની નિગ્રંથતા વ્યર્થ છે. કાંઈ કાંચળી ઊતારવાથી સર્પનું ઝેર ઉતરતું નથી.
२५/८ मूर्छाच्छन्नधियां सर्वं, जगदेव परिग्रहः ।
मूर्च्छया रहितानां तु, जगदेवापरिग्रहः ॥८७॥
મૂચ્છ યુક્ત ચિત્તવાળાને તો (કશું પાસે ન હોય તોય) આખું જગત પરિગ્રહરૂપ છે. મૂચ્છ રહિતને તો આખું જગત (પોતાનું હોય તોય) અપરિગ્રહરૂપ છે.
- અનુભવ - २६/१ सन्ध्येव दिनरात्रिभ्यां, केवलश्रुतयोः पृथक् ।
बुधैरनुभवो दृष्टः, केवलार्कारुणोदयः ॥४८॥
પંડિતોએ અનુભવને દિવસ-રાતથી જુદી સંસ્થાની જેમ કેવલજ્ઞાન અને શ્રુતજ્ઞાનથી ભિન્ન અને કેવલજ્ઞાનરૂપી સૂર્યના અરુણોદય સમાન કહ્યો છે. २६/२ व्यापारः सर्वशास्त्राणां, दिक्प्रदर्शन एव हि ।
पारं तु प्रापयत्येको-ऽनुभवो भववारिधेः ॥८९॥
સર્વ શાસ્ત્રોનું કાર્ય તો માત્ર માર્ગદર્શન આપવાનું જ છે. સંસાર-સમુદ્રનો પાર પમાડનાર તો એકમાત્ર અનુભવ છે.
