________________
( ૪ )
લાટ દેશની સમૃદ્ધિ
BOB
•
મદાકાંતા.
જોતાં તારાં નયન હરશે, દેશ એ રમ્ય સાર; જાતાં ત્યાંથી અવિરલ સખે, આમ્રનાં વૃક્ષવાળા —૧ ક્ષેત્રે ક્ષેત્રે સ્થિતિ કરી રહી, લીલિ લક્ષ્મી નિહાળી; લાશ્રીના સહજ મનમાં, ખ્યાલ લેજે ઉતારી—૨
લાટ દેશનાં મુખ્ય બે શહેર ગણાતાં-ભરૂચ) ખરીગાઝા, ભૃગુકચ્છ, ભૃગુપુરી, અથવા પુરી) અને રાંદેર.
ભરૂચમાં બાકૃત્રિયન ગ્રીક રાજાએ મિનેન્ડર અને એપેાલેડાટસના જુના શિકાએ ચાલતા હતા. તેમના કાળ ઇ. સ. ૧૫૦ ની આસપાસને ગણાય છે. આ બેઉ લાટ દેશ અને સુરાષ્ટ્રના રાજા હતા. જુનાગઢમાં પણ એ [ા ઘણા મળી આવે છે. મનેન્દ્રની રાજધાની જુનાગ ઢમાં અને અપલદત્તની ભચ્ હતી. જુનાગઢ અને સિહાર કરતાં પણ ભરૂચ વધારે પ્રાચીન છે. ભૃગુકચ્છ-( ભૃગુમુ નિના કિનારા તે ઉપરથી ભરૂચ નામ પડયું છે) એ સિ વાય ભરૂચનું ખીજાં નામ ભૃગુપુરી છે. ઇ. સ. પછી ચેાથા પાંચમા સૈકામાં ગુજરાતમાં મૈર્ય અને નળ વંશના રાજા રાજ્ય કરતા હતા. તેમાંના મૈર્ય વંશની રાજ્યધાની ભૃગુપુરી હતું. તે એટલું તેા પ્રખ્યાત હતું કે ભૃગુપુરીમાંથી ભૃગુ શબ્દ કાઢી નાંખી ફ્ક્ત પુરી એટલે નગરી એ ભરૂચનું વિશેષ નામ થઇ પડયું હતું. નવમા સૈકામાં શિલાહાર વંશના રાજાઓની ઉત્તરની રાજધાની પુરી અને દક્ષિણની થાણા હતી.
ભૃગુપુર એ જીનું વેપારનું મથક છે. જુના મિસરના
