________________
૧૦ મું ]
ધમ-સંપ્રદાય
[ ? શરૂ કર્યું હતું. સુરત મુંબઈના આર્ચડાયોસિસ સાથે સંકળાયેલું હતું. તેથી મુંબઈમાંના પાપના પ્રતિનિધિએ એ પછી મંજૂરી માટે રામ પત્ર પાઠવ્યો.
પ્રોપેગેન્ડા એકેપ ઈ. સ. ૧૭૬ ૪ માં એને ઉત્તર પાઠવ્યું કે તેઓ એટલે કે કાર્ટેલાઈટ સંઘના સાધુઓ કેપુચીન સંઘના સાધુઓ સાથે અથડામણમાં આવે નહિ એ શરતે ત્યાં ધર્મકાર્ય કરી શકાશે. આ પરથી અનુમાન થાય છે કે એ સમયે ખ્રિસ્તી ધર્મ પ્રસારના કાર્યમાં જુદાં જુદાં સંઘના સાધુઓ વચ્ચે તીવ્ર ૨પર્ધાઓ થતી હશે, જેને પરિણામે તેઓને એકબીજા સાથે અથડામણમાં પણ ઊતરવું કે હશે. આમ આ સમયે સુરતમાં રોમન કેથલિક સંપ્રદાયના . કેપુચીન અને કાર્ટેલાઈટ સંઘના સાધુઓ ધર્મકાર્ય કરતા હતા અને આ બંને સૉએ પોતપોતાનાં દેવળ અનુક્રમે ૧૬૫૪ અને ૧૭૫૯ માં બંધાવ્યાં હતાં. ભરૂચ
ઈ. સ. ૧૭૭૨ માં અંગ્રેજોએ ભરૂચ શહેરને કબજો મેળવ્યો અને પછી ત્યાંના કેટલાક લોકોએ ખ્રિસ્તી ધર્મ અંગીકાર કર્યો. ભરૂચમાંના આ ખ્રિસ્તીએને ધર્મ બાબતમાં મદદરૂપ થવા માટે ભરૂચમાં એક ધમાકેદ્ર શરૂ કરવાની પરવાનગી મેળવવા માટે પેપના પ્રતિનિધિએ રામની મુલાકાત લીધી હતી. ૧૩ મી મે ૧૭૭૮ ના રોજ “પ્રોપેગેન્ડા એ જણાવ્યું કે તેઓ ત્યાંના નવા ખ્રિસ્તીઓને બધી જ રીતે મદદ કરે અને ત્યાં ધર્મકેન્દ્ર શરૂ કરવા માટે ઈસ્ટ ઈન્ડિયા કંપની અથવા તે ત્યાંના કેથેલિકોને દેવળ માટે મકાન આપે કે દેવળ : બાંધવા માટેનાં સાધન પૂરાં પાડે આમ ભરૂચને ધમકેંદ્ર તરીકે શરૂ કરવાની કાર્યવાહી થઈ રહી હતી, પણ ત્યાં આ આખું કાર્ય થંભી ગયું, કારણ કે અંગ્રેજોએ ભરૂચ શહેર મરાઠાઓને પાછું સોંપી દીધું. પાછળથી ઈ.સ. ૧૮૦૩ ની , વસઈની સંધિ પ્રમાણે ફરી ભરૂચ અંગ્રેજ સત્તાની હેઠળ આવ્યું. ઈ.સ. ૧૮૦૨ માં પિપના પ્રતિનિધિએ ભરૂચ ખાતે ધર્મો તર કાર્ય માટે એક સાધુ મેકલવા. રામને જણાવ્યું. એણે ગાવાના આચ-બિશપને પણ જણાવ્યું કે ગુજઃરાતમાં ધર્મ તરની પ્રવૃત્તિ થઈ શકે એમ છે, તેથી કોઈ એકાદ સાધુ મદદમાં મેકલે. પ્રોપેગેન્ડા' તરફથી ફ્રી મેરેલિયો રટેબલિની નામના કાર્મેલાઈટ સંધના. સાધુને ઈ. સ. ૧૮૦૮માં ભરૂચ અને વડોદરા બંને સ્થળોએ ધર્મકાર્ય માટે. મોકલવામાં આવ્યા. ઈ. સ. ૧૮૧૪માં પિપના પ્રતિનિધિએ ભરૂચ અને, વડોદરાની મુલાકાત લીધી હતી અને એ જ વર્ષે ભરૂચમાં “આરોગ્યની આપણી : માતા ”(Our Lady of Health)નું દેવળ બાંધવામાં આવ્યું.
