Page Text
________________
તૃતીય પરિચ્છેદ ] સત્તા વિશેની સમજૂતિ
૨૦૫ (૯) શિલાલેખ રાજના નોકર તરીકે તે રાજના | યુવરાજના અધિકાર -] પોતે સર્વ સત્તાધીશ
કેતરાવવા થીજ કોતરાવી શકે અને તેમને | ની રૂઇએ કોતરાવી | હેવાથી આ પ્રજ બાબતનો જ સંવત વાપરી શકે; બાકી શકે અને તેમાં એક ઉભો થતો નથી અધિકાર વ્યક્તિગતપણે જે દાન કર્યું હોય તે સંખ્યા પોતાના વંશના
બનતાં સુધી તે સ્થિતિમાં પિતાના | સંવતની જ વાપરે૪૮ નામ સાથે ક્ષત્રપ કે મહાક્ષત્રપનો હોદ્દો જોડવા જરૂર નથી; કેમકે ખાનગી લેખ વ્યક્તિ તરીકે કોઈપણ મનુષ્ય
કેતરાવી શકે છે. દ્વિતીય પરિચ્છેદે, કુશનવંશના ઇતિહાસ સાથે ઈ. સ. ૪૨૩ જેટલો દૂર ગયો છે. આ પ્રમાણે ભિન્ન સંબંધ ધરાવતા, પણ કેટલીક બાબતમાં અલગ પડી ભિન્ન દષ્ટિબિંદુથી જોઈએ તે તેમની વચ્ચેનો તફાવત
જતા, આઠ મુદ્દાનાં નામ આપ્યાં દેખાઈ આવે છે. છતાં એક વખતે જ દૃષ્ટિ નાંખીને આઠ મુદ્દામાં હતાં, જેમાંનાં ત્રણ, કનિષ્ક જોઈ શકાય તે માટે તે હકીકતને કેષ્ટકરૂપે ગુંથી છેલો અથવા પહેલાના વૃત્તાંતે, એક કનિષ્ક બતાવીશું. કુશાન અને બીજાના વૃત્તાંતે, અને બાકી
ચકૃણુક
કશાનક ચટ્ટણ સંવતની રહેલા ચારમાંથી ત્રણુ, આ ચ9ણ- (૧) આદિને ઈ. સ. ૧૦૩ ઇ. સ. ૧૦૩ સરખામણુ વંશી ક્ષત્રપોની હકીકત લખતાં સમય 1 જણાવાઈ ગયા છે. હવે એક જ
(૨) સ્થાપક ચ9ણુ કનિષ્ક પહેલો માત્ર બાકી રહ્યો છે. તે કુશાન અને ચકણકની સરખામણીને લગતા છે. તેની ચર્ચા અત્રે કરીશું. (૩) પ્રસંગ તેના પિતાનું પિતાને રાજ્યઉપરમાં. પ્રસંગો ઉભા થતાં સાબિત કરી દેવાયું
ક્ષત્રપપદે નિમાવું ભિષેક થવો છે કે બની ગણત્રીને સમય ઇ. સ. ૧૦૩થી થયો (૪) પ્રસારનું અવંતિ અને સાથે ઉત્તરછે. એટલે કે બન્નેની આદિનો સમય એક છે. છતાં તેના ક્ષેત્ર સૌરાષ્ટ્ર પ્રદેશ હિંદ પ્રારંભ થવાનાં કારણ તેમજ પ્રારંભ કરનાર વ્યક્તિઓ (૫) કાણે અંત ગુપ્તવંશી અંતિમ ગુપ્તવંશી પ્રથમ ભિન્ન ભિન્ન છે. એટલે દરજજે તે બેની ભિન્નતા છે. આ કહેવાય રાજાઓએ રાજાએ ઉપરાંત તેમની ભિન્નતાને બે ત્રણ મુદ્દા પર વિશેષ (૬) કોઈ શાખા ઈશ્વરદત્ત આમિર ખુદ ચકણ મહાછે. તેમને એક, કુશાન સંવતનું ચલણ સારા ઉત્તર તેમાંથી મહાક્ષત્રપની ક્ષત્રપની હિંદમાં થયેલ છે, જ્યારે ચછશકનો પ્રચાર અર્વ- નીકળી છે ? તિના અને સૌરાષ્ટ્રના પ્રદેશમાં જ છે; અને બીજો (૭) શાખા નીક- નબળી સત્તા ખુદ રાજાની મુદ્દો તેનું બંધ થવાના સમયને લગતો છે. કશાન ળવાનું કારણ પડવાથી સંમતિથી સંવતનો અંત ગુપ્તવંશી રાજાએ ઈ. સ. ૨૦૦ આસ
- ઈ. સ. ૪૨૩માં ઈ. સ. ૨૮૦ પાસમાં આપ્યો છે, જ્યારે ચ9ણુશકનો અંત (ચોખ્ખો
કે તે બાદ લુપ્ત આસપાસ અંત તે નથી જ કર્યો પણ લુપ્તપ્રાયઃ કરી નાંખ્યો છે) (૯) સંવતનું ૩૨૦ વર્ષ ૧૭૫ વર્ષ આ કહેવાય તે ગુપ્તવંશીએ જ પરંતુ તેને સમય આયુષ્ય
(૪૮) જુએ ઉપરની ટીક નં. ૭૧,
| SR No. | 032486 |
| Book Title | Prachin Bharat Varsh Part 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Tribhuvandas Laherchand Shah |
| Publisher | Shashikant and Co |
| Publication Year | 1938 |
| Total Pages | 496 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 17 MB |