________________
લબ્ધિપ્રયોગ દિશાદર્શન
સંયમપંથમાં સાધુતા પગદંડી પર વિહરતા સંતોનું જીવન દિવ્ય હોય છે. મતિની નિર્મલતા અને સાધનાના પરિણામ રૂપે સંતોના જીવનમાં સહજ ભાવે લબ્ધિ પ્રગટ થતી હોય છે.
પૂર્વાચાર્યોનાં આધારભૂત ચરિત્રો લખવાની જ્યારે પ્રથા ન હતી એ કાળમાં સંતોના જીવન વિશે દંતકથાઓ પ્રચલિત હતી. આ દંતકથાઓ એ સંતોના અધ્યાત્મ જીવનને સમજવામાં ઉપયોગી બને છે.
અવધૂત આનંદધનજીમાં કેટલીક ચમત્કારિક શક્તિ પ્રગટેલી હતી એમ તેમની પાસે આવનારાઓને લાગતું હતું. કોઈ એક યોગી મહાત્માને શ્રી આનંદધનજી સાથે મિત્રતા થઈ હતી. એ-યોગી સુવર્ણસિદ્ધિ કરવા અનેક પ્રયત્નો કરતા હતા. તે માટે તેમણે રસસિદ્ધિ પ્રાપ્ત કરી હતી. તેમણે રસસિદ્ધિની એક શીશી આનંદધનજીને ભેટ સ્વરૂપ પોતાના શિષ્ય સાથે મોકલી. એ સમયે આનંદધનજી આબુની એક ટેકરીની શિલા ઉપર ધ્યાનારૂઢ થયા હતા. યોગીનો ચેલો આનંદધનજી પાસે રસની શીશી લઈને આવ્યો. જ્યારે શ્રી આનંદધનજી ધ્યાનમુક્ત થયા ત્યારે પેલા ચેલાએ, રસસિદ્ધિની શીશી તેમની આગળ ધરી અને કહ્યું કે, અમારા ગુરુએ આપને માટે ભેટ સ્વરૂપ આ શીશી મોકલી છે. આનંદધનજીએ શીશી હાથમાં લીધી અને પથ્થરની શિલા પર પછાડી ફોડી નાખી. તેમને આમ કરતાં જોઈ પેલો ચેલો ડધાઈ ગયો. એનાથી રહેવાયું નહિ. રોષે ભરાઈ તેણે કહ્યું, અરે શેવડા (સાધુ) તું રસસિદ્ધિને શું જાણી શકે ? મારા ગુરુએ કેટલી બધી ઉગ્ર સાધના કરીને આ રસસિદ્ધિ તૈયાર કરી હતી અને તે તેને ઢોળી નાખી ? તું ખરેખર મૂઢ ગમાર છે. આનંદધનજી પેલા અજ્ઞાની શિષ્યનું અયોગ્ય વચન સાંભળી અને, તારા ગુરુજી રસસિદ્ધિ વડે શું આત્મકલ્યાણ સાધવાના છે, એમ કહ્યું.
શિષ્ય કહ્યું, રસસિદ્ધિ વડે પથ્થરમાંથી સુવર્ણ બનાવી શકાય છે. આ ચમત્કારથી જગતને વશ કરી શકાય છે. આનંદધનજીએ કહ્યું આત્મસાધનાની આગળ સુવર્ણસિદ્ધિ કોઈ મોટી વાત નથી. શિષ્ય કહે, આત્માની મોટી વાતો કરનારા ઘણા છે
અધ્યાત્મ આભા
{ ૮૪
=