Page Text
________________
મહાવીરધર્મના કણકણમાં માનવતાનું અમૃત છલકાઈ રહ્યું છે.
કોઇપણ મહાન આધ્યાત્મિક પુરુષના જીવન અને તેમના દ્વારા પ્રરુપાયેલા ધર્મ માર્ગ પ્રત્યે વિચાર કે ચિંતન કરીએ ત્યારે એ ધર્મપુરુષની પ્રતિભા દ્વારા ઉપસતી પ્રતિમા આપણા માટે આરાધ્યદેવ કે ભગવાન રૂપે પ્રસ્થાપિત થઈ જશે. જ્યારે કોઈ પણ વ્યક્તિને આપણે ઐશ્વર્ય દષ્ટિકોણથી જોઈએ ત્યારે તે આપણા માટે ઈશ્વર બની જાય છે અને એ ધર્મ પુરુષના જીવન અને દેશનાના અન્ય પાસાની આપણે ઉપેક્ષા કરી અને તેનું માત્ર એકાંગી દર્શન કરીએ છીએ. આ એકાંગીદર્શન આપણને સંકીર્ણતાના એક ચોકઠામાં બંધ કરી દે છે. આપણાં માટે માત્ર એક દ્વાર ખુલ્લું રહે છે. અન્ય દ્વારો અને તમામ વાતાયનો બંધ થઈ જાય છે. જે સંપૂર્ણદર્શન માટે બાધક બની જાય છે.
ભગવાન મહાવીર વિશે જ્યારે વિચાર કરીએ ત્યારે ક્યારેક એમ લાગે છે કે આપણે એમને માત્ર એક ધર્મપુરુષ કે આરાધ્યદેવ રૂપે સ્વીકારી સંતોષ માની લીધો છે. આપણે એના જીવન અને કવનના સર્વાગીપણાને પૂર્ણરૂપ પામવાનો પુરુષાર્થ કર્યો જ નથી. એ અધૂરપના અજંપા સાથે આપણે ક્યાં સુધી ચાલ્યા કરીશું?
ભગવાન મહાવીરના જીવન અને દેશનાના સમાજગત પાસા ઉપર નજર નાખીશું તો સંસાર પ્રત્યે નરી ઉદાસીનતા આધ્યાત્મિક બાબતો સિવાય નરી નિષ્ક્રીયતાની સાથે સામાજિક ઉત્થાન અને વિશ્વના તમામ જીવો પ્રત્યે કરુણાભાવ પ્રેરિત પ્રછન્ન સક્રિયતાના સૂક્ષ્મ દર્શન થયા વિના રહેશે નહિ.
મહાવીરે પ્રરુપેલો ધર્મ, આત્મલક્ષી હોવાથી તેમણે જીવન અને ઉપદેશ દ્વારા આત્માને પામવા માટે વીતરાગી બનવા માટે સાધના કરવાની વાત કહી. પરંતુ અહીં અટકી જવાની વાત નથી કરી. નિવૃત્તિમાં પ્રવૃત્તિની અદ્ભુત વાત કહી છે. વ્યક્તિગત સ્વાર્થનો ત્યાગ, મર્યાદાહીન વ્યક્તિગત ભોગ-ઉપભોગનો ત્યાગ, વ્યક્તિગત સુખ માટેની પ્રવૃત્તિ પર અંકુશ પરંતુ, સમષ્ટિના કલ્યાણની પ્રવૃત્તિનો નિરકુંશ વિસ્તાર એજ સાચી નિવૃત્તિ છે.
==અધ્યાત્મ આભા
| SR No. | 032401 |
| Book Title | Adhyatma Abha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Gunvant Barvalia |
| Publisher | Navbharat Sahitya Mandir |
| Publication Year | 2003 |
| Total Pages | 150 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 11 MB |