________________
આદર્શ ગૃહસ્થાશ્રમ પર રાખવી જોઈએ. અને એ ત્યારે જ બની શકે કે જ્યારે દમ્પતીજીવનમાં શિક્ષણ અને સદાચારને સંપૂર્ણ સ્થાન મળ્યું હોય તથા વિશુદ્ધ પ્રેમના હેતુપૂર્વક પરસ્પરનાં લગ્ન થયાં હેય.
પ્રાચીન કાળમાં આ આદર્શ યથાર્થ જળવાઈ રહે તે હેતુએ જ યુવક અને યુવતીનાં હિતેષી મુરબ્બીઓ પર તે બન્નેનાં લગ્નજીવનની પસંદગી કરવાનો અધિકાર સોંપાયો હતો, અને આજે પણ તે ધારણ અસ્તિત્વ ધરાવે છે. - જો કે આજે બધા એવું બને છે ખરું કે પુત્ર અને પુત્રીનાં માતાપિતા સ્વાર્થ કિંવા લેભને વશ થઈ પોતાની ઉપલી ફરજથી ચુત થઈ, પોતાની ફરજના હિતમાં ભારે નુકશાન પહોંચાડે છે; અને આ જ કારણે સમાજની લગ્નવ્યવસ્થા પરત્વે આજે અનેક વિચારોના પ્રહારો થઈ રહ્યા છે. બીજી તરફ્ટી વિધવાવિવાહ જેવા પ્રશ્નો ચર્ચાઈ રહ્યા છે. પરંતુ ઊંડા ચિંતનથી અવશ્ય એમ જણાઈ આવશે કે આમાં પ્રાચીન બંધારણ કે લગ્નવ્યવસ્થા લેશમાત્ર દૂષિત નથી; માત્ર તેને નહિ અનુસરનાર અપવાદિત વ્યક્તિઓ જ તે પરત્વે જવાબદાર છે.
સમાજની વ્યવસ્થા, પછી તે પ્રાચીન હો કે અર્વાચીન છે, માનવજાતિને માટે સર્જાયેલા સ્વાર્થ ઇત્યાદિ દોષોને લઈને તેમાં અપવાદો તો અવશ્ય નીકળવાના. આવા અપવાદોની ખાતર આવા સમાજબંધારણનો લેપ કરવાની ભાવના સેવવી કે તેવા પ્રયત્ન કરવા તે કરતાં અપવાદનું મૂળ શોધી તેની સુધારણ કરવી તે જ પ્રજાના સામુદાયિક હિતની દષ્ટિએ વધુ ઉપયોગી છે. વર્તમાન સુધારાનું નિદર્શન
આજે તો કોઈ પ્રાચીન નીતિ કે નિયમ, પછી ભલેને તે ઉપયોગી અને જીવનવિકાસ માટે અનિવાર્ય હોય, પણ તેનો લેપ કરી એક ડગલું આગળ વધવું તેને કેટલેક વર્ગ સુધારે માની રહ્યો છે,
