________________
નિજ તત્વ
-
૧૮૫
ઉત્તર–તેના સામાન્યતઃ પાંચ ભેદ છેઃ (૧) આઠ કવલ (ગ્રાસ) પરિમાણ આહાર કર, અલ્પાહાર પણ ઉદરી છે. (૨) ૧૨ કવલ પરિમાણ આહાર કરવો તે ઉપાધે ઉણેદરી છે. (૩) ૧૬ કવલ પરિમાણ આહાર કરવો તે અર્ધ ઉણોદરી છે. (૪) ૨૪ કવલ પરિમાણ આહાર કરે તે પા ઉદરી છે. (૫) ૩૧ કવલ પરિમાણ આહાર કરે કિંચિત્ ઉદરી છે અને પુરા ૩૨ (બત્રીસ) કવલ પરિમાણ આહાર કરવો તે પ્રમાણે પેત આહાર કહેવાય છે.
પ્રશ્ન ૧૩-ભાવ ઉદરી કોને કહે છે?
ઉત્તર-ક્રોધ, માન, માયા અને લોભને ઓછા કરવા, ઓછું બોલવું, કષાયને વશ થઈને ભાષણ ન કરવું તથા હૃદયમાં રહેલા કષાયને શાંત કરવા “ભાવ ઉદરી” કહેવાય છે.
પ્રશ્ન ૧૮-ભિક્ષાચર્યા કોને કહે છે અને તેના કેટલાં ભેદ છે?
ઉત્તર-વિવિધ પ્રકારના અભિગ્રહ લઈને ભિક્ષાને સંકેચ કરતાં થકા વિચરવું તે ભિક્ષાચર્યા” તપ છે. તેનાં ૩૦ ભેદ છે. (ઉવવાઈય સૂત્રમાં ભેદેશના વિસ્તાર માટે સૂત્ર ૧૯ જુઓ)
પ્રશ્ન ૧૯-રસ પરિત્યાગ કેને કહે છે?
ઉત્તર-વિકારવર્ધક દૂધ, દહીં, ઘી આદિ વિગ તથા પ્રણીત (ગરિષ્ઠ) ખાન-પાનની વસ્તુઓનો ત્યાગ કરવો. રસના ઈન્દ્રિયને નિગ્રહ કરે અને રસલુપતાના ત્યાગને રસ પરિત્યાગ” કહેવાય છે.
