________________
તત્વ–પૃચ્છા
જ્ઞાન એ આત્માને વિશિષ્ટ ગુણ છે. જ્ઞાનની શક્તિથી જ આત્મા હિતાહિતને જાણી શકે છે. જિનેશ્વર ભગવંતોએ જ્ઞાન-દર્શન–ચારિત્ર અને તપ એ ચાર પ્રકારના ધર્મમાં જ્ઞાનને સર્વ પ્રથમ સ્થાન આપ્યું છે. જાણવાની શક્તિ તે. સર્વજીમાં છે. પરંતુ હિત–અહિતને વિવેક બધા જ માં સંભવી શકતું નથી. આત્માને પરમાત્મા બનાવવાનું સમ્યજ્ઞાન જિનેશ્વર ભગવંતોએ નવતત્વમાં બતાવેલ છે. પરંતુ તને સમજવાથી અને તેના સ્વરૂપને હૃદયંગમાં કરવાથી જ સમ્યકજ્ઞાન વિકસીત થાય છે. સમકિતમાં દઢતા આવે છે અને આત્મા ઉન્નત થતા થતા પરમાત્મા–પથ પર અગ્રેસર થાય છે.
આ તત્વજ્ઞાન રાગરૂપ વિષને ઉતારવાને માટે સર્વોત્તમ મંત્ર છે. ઠેષરૂપ અગ્નિના દાહનું શમન કરવાને માટે શીતળ જળ છે. અજ્ઞાન રૂપી ગાઢ અંધકારને ફૂર કરવાને માટે તે સૂર્ય સમાન છે અને સંસાર સમુદ્રને પાર કરવાને માટે તે ઉત્તમ સેતુ (પુલ) સમાન છે.
આ પુસ્તકમાં તત્વજ્ઞાનને સરળતાથી સમજાવવાને માટે પ્રશ્ન અને ઉત્તરના રૂપમાં પ્રસ્તુત કરવામાં આવેલ છે.
