________________
૧૨૦
તવ પૃચ્છા
ઉત્તર-૧, ક્ષુધા પરિષહ–સાધુની મર્યાદાનુસાર એષણીય આહાર જ્યાં સુધી ન મળે, ત્યાં સુધી ભૂખને સહન કરવી.
૨. પિપાસા પરિષહ-જ્યાં સુધી નિર્દોષ અચિત્ત પાણી ન મળે ત્યાં સુધી પ્યાસ-તૃષાને સહન કરવી.
૩. શીત પરિષહ-ગમે તેટલી ઠંડી પડતી હોય તે પણ પિતાની પાસે મર્યાદિત અને પરિમિત વસ્ત્ર હોય તેનાથી જ પિતાને નિર્વાહ કરવો અને સમભાવપૂર્વક ઠંડીને સહન કરવી.
૪. ઉષ્ણુ પરિષહ-અત્યંત ગરમી પડતી હોય તે પણ સ્નાનની ઈચ્છા ન કરવી, પવન ન નાખવે અને ગરમીને સમભાવપૂર્વક સહન કરવી.
પ. દેશમશક પરિષહ-ડાંસ, મચ્છર, માંકડ આદિનાં કરડવાથી જે વેદના થાય છે તેને સમભાવપૂર્વક સહન કરવી.
૬. અચેલ પરિષહ-આગમેત સાધુની મર્યાદાનસાર જેટલા વસ્ત્ર રાખવાની આજ્ઞા છે તેટલા જ વસ્ત્ર રાખવા, બહુમૂલ્ય વસ્ત્ર રાખવા નહિ. જે કાંઈ વસ્ત્ર હોય તેમાં સંતેષ રાખ.
૭. અરતિ પરિષહ-મનમાં અરતિ અર્થાત્ ઉદાસીનતાથી થનારૂં કષ્ટ. સંયમમાં મન ન લાગે, તેને પ્રતિ અરૂચિ ઉત્પન્ન થાય, તો ધૈર્યપૂર્વક સંયમમાં મન લગાવીને અરતિને દૂર કરવી.
