________________
( : )
એ સમર્થ રાજા થયા. સંપ્રતિરાનું ચુસ્ત જૈન, આર્ય સુહસ્તી સ્વામીના ભકત હતા. મહાવીરસ્વામી પછી લગભગ ત્રણસા વષૅ સ'પ્રતિ, ભારત સમ્રાટ્ટ થયા, એ વશમાં છેલ્લો અદ્રથ થયા.
મા વંશ પછી એ બૃહદ્રથના સેનાપતિ પુષ્ય મિત્ર ભારત સમ્રાટ થયા. એના સમયમાં કલિંગદેશના રાજા ખારવેલ એની ઉપર ચડી આવ્યેા. આ ખારવેલ જૈન રાજા હતા. આ રાજા સવે રાજાઓને જીતીને ચક્રવત્તી રાજા થયા. એના યુવરાજ પુત્ર અગ્નિમિત્ર પણ એવાજ પરાક્રમી હતા. એણે પણ વિદÖાજાને હરાવ્યેા. વિજયનાદમાં એણે અશ્વમેધ ચજ્ઞ આરંભ્યા. કાઇ કહે છે કે ભારતના મહાન વિદ્વાન શાસ્ત્રવિશારદ સાંખ્યમતી પત’જલિ પણ આ યજ્ઞમાં હાજર હતા. મહાવીરસ્વામીની ચતુર્થ સદીમાં શુંગવશનું રાજ્ય થયું, એના વંશમાં કેટલાક રાજાઓ થયા. શુંગવંશ પછી કાશ્યવંશ ને તે પછી આંધ્ર વંશનુ રાજ્ય થયું. આ છેલ્લા વંશની ગાદી મગધથી બદલાઇને પ્રતિષ્ઠાનપુર ગઈ હૈાય એમ જણાય છે.
ઈ. સ. ની શરૂઆતમાં ભારત વર્ષ ઉપર કનિષ્ક રાજા થયા. ઇ. સ. ૪૦ માં એણે બાદ્ધ ધર્મની સભા મેળવી. કનિષ્કના પિતાની રાજ્યધાની કાબુલ હતી, કનિષ્ઠે કાબુલથી ફેરવીને પેશાવરને પેાતાની રાજધાનીનું શહેર બનાવ્યું. આ રાજા મહા સમર્થ અને શૂવીર હતા.
ઈ. સ. પૂર્વે શક લેાકેાનાં ધાડાં ભારત વર્ષ ઉપર વારવાર ચડી આવતાં. તેમણે રાજ્ય પણ સ્થાપેલું? આ કનિષ્ઠ