________________
શ્રી શાન્તિનાથ પરમાત્માનું સ્તવન
૪૯ પ્રતિમાજીમાં પણ છે. અંશમાં અંશીનો ઉપચાર તે નૈગમનય જાણવો.
(૨) સંગ્રહનયઃ શ્રી અરિહંત પરમાત્મા તથા શ્રી સિદ્ધ પરમાત્મા એમ બન્નેના સર્વ ગુણોનો સંગ્રહ કરીને જિનેશ્વર પરમાત્માની પ્રતિમા બનાવેલી છે તે સંગ્રહનયથી સ્થાપના જાણવી. . (૩) વ્યવહારનય : સંગ્રહનય દ્વારા ગ્રહણ કરાયેલા પ્રભુના ગુણોનો વિધિ પૂર્વક ભેદ સમજીને જિનપ્રતિમાને તે તે ગુણની વિવક્ષાએ વિધિ સહિત દર્શન વંદન પૂજન આદિ કાર્યો કરવાં તે વ્યવહારનયથી સ્થાપના જાણવી.
(૪) ઋજુસૂત્રનયથી ઃ જિનેશ્વર પરમાત્માની પ્રતિમાને જોઈ જોઈને સર્વ ભવ્યજીવોને દર્શન વંદન. પૂજન આદિ કાર્ય કરતાં કરતાં એવો પ્રમોદભાવ પ્રગટ થાય છે કે જાણે આ સાક્ષાત્ તીર્થંકર પરમાત્મા જ છે. આમ ભાવનિક્ષેપાનો આરોપ તે ઋજુસૂત્રનયથી સ્થાપના સમજવી.
(૫) શબ્દનયથીઃ ગુરુગમ દ્વારા જિનેશ્વર શબ્દનું યથાર્થ સ્વરૂપ જાણ્યા પછી ભવિકજીવને એવો ભાવ પ્રગટ થાય છે કે હું જે જિનેશ્વર પરમાત્માની પ્રતિમાને ભજું છું. તેવું જ યથાર્થસ્વરૂપ મારૂં છે અને મારે તે સ્વરૂપ પ્રગટ કરવાનું છે. આવો અભેદ પરિણામ તે શબ્દનય જાણવો.
(૬) સમભિરૂઢનયઃ શ્રી અરિહંત પરમાત્માના પર્યાયવાચી જે જે શબ્દો છે સર્વજ્ઞ, તીર્થકર, અરિહંત, વીતરાગ, જિનેશ્વર, ઇત્યાદિ શબ્દોનો એક અર્થ ન કરતાં ભિન્ન ભિન્ન અર્થ કરે, જે જે શબ્દનું ઉચ્ચારણ કરી ભક્તિ કરે ત્યારે તે તે ગુણો મારામાં પ્રગટ થાય આવી ભાવના ભાવે તે સમભિરૂઢ નયથી નિમિત્ત કારણ જાણવું.
