________________
૧૧૨
પડશીતિ નામા ચતુર્થ કર્મગ્રંથ
લો જ ન હોય ત્યારે મન
કર્મગ્રંથકાર સાસ્વાદન ગુણસ્થાનકે અજ્ઞાન હોય. કારણકે મિથ્યાત્વ સન્મુખ હોવાથી મલિન પરિણામ છે તેથી અજ્ઞાન હોય (ગા. ૪૮) ઉત્તર વૈક્રિય શરીર બનાવે ત્યારે મનુષ્ય-તિર્યંચને વૈક્રિયમિશ્ર યોગ હોય. (ગા. ૪૬) આહારક શરીર બનાવતી વખતે મનુષ્યને આહારકમિશ્રયોગ હોય. (ગા. ૪૭) કારણકે બન્નેમાં નવા બનાવાતા શરીરની મહત્તાની અપેક્ષાએ.
એકેન્દ્રિયમાં સાસ્વાદન ગુણ. લઈને જવાય. કર્મગ્રંથકારો સાસ્વાદન ગુણ માં અજ્ઞાન માને છે તેથી એકેન્દ્રિયમાં સાસ્વાદન ગુણ. લઈને જાય. અને તે વખતે એકેન્દ્રિયાદિ અજ્ઞાની હોય. (ગા. ૩).
(૫) મિથ્યાત્વીને અવધિદર્શન ન હોય એટલે અવધિજ્ઞાનમાં ૪થી
૧૨ ગુણ. હોય. (ગા. ૨૧). કારણકે અવધિજ્ઞાનીને જ અવધિદર્શન હોય.
(૬) અનાદિ મિથ્યાત્વી ત્રણકરણ અને ગ્રંથભેદ કર્યા પછી ઉપશમ
સમ્યકત્વ જ પામે. (આવશ્યક ટીકા)
બેઇજિયાદિ વિકલેન્દ્રિયોને મતિ-શ્રુત અજ્ઞાન જ હોય. કારણકે સાસ્વાદન ગુણ હોવા છતાં ત્યાં મિથ્યાત્વ સન્મુખ હોવાથી અજ્ઞાન જ હોય. (પ્રજ્ઞાપનાસૂત્રની ટીકા).