________________
બાસઠ માર્ગણામાં અલ્પબદુત્વ
૯૧
જીવો આવે ત્યાં સુધીમાં પૂર્વના જીવો ગુણ નો કાળ પુરો થવાથી કેટલાક તે ગુણ થી અન્યમાં જાય છે. ઉત્કૃષ્ટથી વિદ્યમાન ૨૦૦થી ૯૦૦ (શતપૃથકૃત્વ) જીવો આ ચારિત્રવાળા હોય છે.
તેના કરતા પરિવાર વિશુદ્ધિવાળા જીવો સંખ્યાતગુણા છે કારણકે તેઓનો વિશિષ્ટતપ અઢારમાસનો છે. અને દઢે ૭મે ગુણમાં વર્તતા હોય. તેથી જીવો પણ અધિક હોય. ઉત્કૃષ્ટથી ૨૦૦૦થી ૯૦૦૦ (સહસ્રપૃથફત્વ) શાસ્ત્રમાં કહ્યા છે.
તેનાથી યથાખ્યાતચારિત્રવાળા સંખ્યાતગુણા છે તેઓ ૨ ક્રોડથી ૯ ક્રોડ (કોટી પૃથક્વ) હોય છે. કારણકે કેવલીપણાનો ઉત્કૃષ્ટથી વિહરમાન કાળ દેશોનપૂર્વક્રોડ વર્ષ છે, જેથી કાળ વધારે હોવાથી તેની સંખ્યા વધારે હોય છે.
પ્રશ્ન :- જો કેવલજ્ઞાન માર્ગણામાં અનંતા જીવો કહો છો તો યથાખ્યાત ચારિત્ર માર્ગણામાં પણ અનંત કહેવા જોઈએ તેને બદલે સંખ્યાતા જ કેમ કહો છો.
જવાબ :- કેવલજ્ઞાન તો સિદ્ધભગવંતોને પણ હોય છે. તેથી તેમાં અનંતા જીવો કહ્યા. જ્યારે યથાખ્યાત ચારિત્ર તો ભવસ્થ ૧૧થી ૧૪ ગુણ વાળા જીવોને જ હોવાથી તેમાં સંખ્યાતા જીવો કહ્યા.
छेय समइय संखा, देस असंखगुण णंतगुण अजया । थोव असंख दुणंता, ओहि नयण केवल अचक्खु ॥४२॥
શબ્દાર્થ છે - છેદોપસ્થાપનીય || માયા - અવિરતિ ચારિત્રવાળા સમરૂચ - સામાયિક
મોહિ - અવધિદર્શન ગાથાર્થ :- (યથાખ્યાત ચારિત્રથી) છેદોપસ્થાપનીય અને સામાયિક ચારિત્રવાળા સંખ્યાતગુણા, તેનાથી દેશવિરતિવાળા અસંખ્યાતગુણા, તેનાથી અવિરતિવાળા અનંતગુણા. હવે દર્શનમાં અવધિદર્શનવાળા સર્વથી થોડા, તેથી ચક્ષુદર્શન અસંખ્યગુણા, તેનાથી
