________________
અગ્રપૂજા
૨૦e થાય છે, એટલે ગીતની સાથે વાજિંત્રોને ઉપયોગ કરે ઈષ્ટ છે.
વાજિંત્રો ચાર પ્રકારનાં છેઃ (૧) તત, (૨) વિતત, (૩) સુષિર અને (૪) ઘન. તેમાં તારના વેગથી વાગતાં વાજિંત્રો તત કહેવાય છે, જેમકે–વણ, બીન, સીતાર, સારંગી, તાઉસ, દીલરૂબા, દિલ-પસંદ, અસીબીન, રૂબાબ (કચ્છપી વીણા), સરદ, તંબૂરો (નારદી વીણા) કાનૂન અથવા શ્રીમંડળ ( બ્રાહ્મી વીણ), સુરબીન, કડાયચા, ચિકારા, સુરસોટા, તરસબાજ, ફિલ, ગીટાર વગેરે. ચામડાના વેગથી વાગતાં વાજિંત્રો વિતત કહેવાય છે, જેમ કે-મુરજ, મૃદંગ, ડમરુ, પખાજ, ઢે લક, ખંજરી, દફ, દાય, નેબત, ત્રાંસા વગેરે. પવનના વેગથી વાગતાં વાજિંત્રો સુષિર કહેવાય છે જેમ કે-વાંસળી, પા, શરણાઈ પુંગી, મુખચંગ, કરના, શંખ, સિંગી, તુરઈ, ભેરી, હારમોનિયમ વગેરે. અને ધાતુના
ગથી વાગતાં વાજિંત્રો ઘન કહેવાય છે, જેમ કે કાંસ્ય, તાલ, મંજીરા, કરતાલ, ઝાલર, ઘંટા, ઘંટિકા, જલતરંગ વગેરે.
આ ચાર પ્રકારના વાજિંત્રોમાંથી શક્ય હોય એટલા વાજિંત્રોને ઉપગ પૂજા સમયે કરી શકાય છે.
શ્રી જિનેશ્વરદેવ સમવસરણમાં બિરાજતા હોય છે, ત્યારે દેવે અનેક પ્રકારનાં વાજિંત્રો વગાડીને ભક્તિ કરે છે અને તેથી વાતાવરણ ઘણું ભવ્ય બને છે. આપણે પણ એ જ રીતે વિવિધ વાજિંત્રોમાંથી ભગવાનની ભક્તિ કરીએ, એ ઈટ છે. ૧૪
