Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ viITIHdhI zrI dhIra lAla IIE, - . 2 // // IIIII / ' ZZ In ///// // (((())))))) zatiSatti:padt
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ zatAvadhAnI paMDita zrI dhIrajalAla TokarazI zAhu amRta-mahAtsava graMthamAlA-puSpa TluM zrI jinabhakita-pata 10 lekhaka : bhAratati, gUramaNi, adhyAtmavizArada, vidyAbhraSaNa, maMtramanIpI, zatAvadhAnI paMDita zrI dhIrajalAla TAkarazI zAha 5 narendraprakAzana : suahiM
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzaka : narendrakumAra DI. zAha vyavasthApaka narendraprakAzana ladhAbhAI gaNapata bIlDIMga, 113-15 kezavajI nAyaka reDa (cIMcabaMdara), muMbaI-400009. pahelI AvRtti vi. saM. 2038 : sane 1982 mUlya : rUpiyA paMdara A graMthanA sarva haka prakAzakane ravAdhIna che. mudraka : jayaMtilAla maNilAla zAha pUjA prinTarsa enDa TreDarsa maheMdIkuvA cArarastA, zAhapuraamadAvAda-380 001.
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzakIya zatAvadhAnI paDita zrI dhIrajalAla TokarazI zAhanu celu. dhArmi ka-AdhyAtmika sAhitya lekAnA hAthamAM pahoMcatuM rahe ane temanA jIvana ajavALatuM rahe, te mATe aneka murkhkhIe ane mitronA sahayatAbharyAM sahakArathI cAlu varSe ' narendraprakAzana 'nI ceAjanA amalamAM AvI che. : amane jaNAvatAM AnaMda thAya che ke A yAjanAmAM mAtra cha mAsanA gALAmAM ja ame nIcenAM 5 puSpo-pustakA prasiddha karavAne zaktimAna banyA chIe : (1) mahA prAbhAvika uvasaggahara stotra yAne jaina satravAdanI jayagAthA trIjI AvRtti. (ra) divAkara - trIjI AvRtti. (3) OMkAra-upAsanA - trIjI AvRtti. (4) hI kAra-upAsanA - trIjI AvRtti. (5) jainacaritra-kathAmAlA - pahelI zreNI ane have ( zrI jinabhakti-kalpataru ' nAmanA chaThThA puSpane prasiddhi ApI rahyA chIe. A graMtha paDitazrIe potAnA dIrdha anubhavanA paripAkarUpe taiyAra karyAM che. temAM jinabhaktinAM vividha aMgo para vistRta ane vizada prakAkSa pADavAmAM AvyA che tathA aneka jANavA jevI hukIkatA prakAzamAM lAvavAmAM AvI che, tethI te pratyeka jaina mATe avazya paThanIya banyA che. 6 paDitazrIe ghaNAM varSo pUrve daLadAra graMtha racyA hatA ane te jinApAsanA " nAmanA eka sAre evA lAkAdara pAmyA hatA.
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ paratu mAtra e ja varSoMnA gALAmAM tenI badhI pratio khapI jatAM te aprApya banyA hatA ane haoNla paNa aprApya che. tenI gerahAjarImAM A graMtha vizeSa upAdeya banaze, ema ame mAnIe chIe. A graMthanuM samarpaNa svIkAravA mATe ame pa. pU. parama zAsanaprabhAvaka AcArya deva zrI padmasAgarasurIzvarajI mahArAjane punaH punaH vaMdanA karIe chIe, A graMthanuM prakAzana zrImAna dIpacaMdu esa. gADI, zrI cittarna DI. zAha, zrI sAbhAgacaMda jhaveracaMda zAha ( laMDana ), zrI amubhAI zAha (dAreslAma), zrI vasanajI lakhamazI Adi sajjatAnI sahRdayatAbharI sahAyathI thaI zakayu che, te mATe te badhAne khAsa AbhAra mAnIe chIe. zrImAna vastupAla amRtalAla vArAe A graMthanA prakAzanasamarpaNa samArohamAM suMdara sevA ApI che, te mATe temaneA paNa AbhAra mAnIe chIe. A graMthanA pracArathI jaina dharmanA pracArUM mAge evA vega maLe ema che, tethI jaina sadhA, saMsthAo tathA zrImAtAne tenA pracAramAM khAsa rasa levA vinati che. --prakAzaka
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ kakaDA karAra te ;i el : ja kare 2 - ja che ke pa. pU. parama zAsan prabhAvaka AcArya zrImadda 1008 zrIpadyasAgarasUrIzvarajI mahArAja
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ samarpaNa jemaNe darzana - jJAna - cAritranI utkRSTa sAdhanA vaDe bhAratIya saMtanI ujvala paraMparAmAM agrasthAna prApta karyuM che, UNIRIIUITIUILIULUTLULUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII LLLLLLL III III pa. pU. parama zAsanaprabhAvaka AcArya zrImad 1008 zrI padmasAgarasUrIzvarajI mahArAjane A graMtha sAdara samarpita. Lunciiiiiii IIIIIIIIIIII vinIta dhIrajalAla TekarazI zAha
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ parama pUjya parama zAsanaprabhAvaka AcArya zrImad 1008 zrI pavasAgarasUrIzvarajI mahArAjanI saMkSipta jIvanarekhA mAnavajIvanane saphala karanAra mahApuruSonI sumaMgala zreNImAM jemanuM nAma anerI AbhAthI dIpe che ane jeo vartamAna jaina zAsananI eka meTI AzA che, evA svanAmadhanya AcArya zrImadda 1008 zrI paddhasAgara sUrIzvarajI mahArAjanI saMkSipta jIvanarekhA rajU karatAM ame abhinava AnaMdano anubhava karI rahyA chIe. pazcima baMgAlamAM AjImagaMja zahera etihAsika khyAti bhegave che. khAsa karIne tenA kalAmaya jaina maMdirone lIdhe jaina saMghanuM tenA pratye bhAre AkarSaNa che. tyAMnA bAbuoe sAdharmika vAtsalyanAM suvarNapRSTha racIne jaina samAja mATe eka umadA udAharaNa pUruM pADela che. A AjImagaMja zaheramAM tA. 10-9-35 nA vahelI paroDhamAM eka bALakane janma thayo. tenuM malakAtuM mukha joIne pitA rAmasvarUpa tathA mAtA bhavAnIdevI atyaMta harSa pAmyA. A bALakanuM nAma premacaMda pADavAmAM AvyuM. badhAM nAme guNaniSpanna hatAM nathI, paNa A nAma te kharekhara guNaniSpanna nIvaDayuM. teNe prathama mAtApitA tathA anya kuTuMbIjanene prema chatI
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ lIdhA, pachI sArAye jaina samAjanA prema jItI lIdhe ane chevaTe bhAratavaSa~nA lAkhA leAkeAnA prema jItI laI vizvavatsala mahAtmAnI khyAti prApta karI. mAtApitAnI snehabharI zILI chAyAmAM premacaMdanA uchera thavA lAgyA. upamAthI kahIe te te khIjanA caMdramAnI jema vRddhi pAmavA lAgyA. paraMtu evAmAM kAladevanA krUra pujo tenA pitA para paDayo ane viSama paristhiti UbhI thavA pAmI. paraMtu mAtA dharma parAyaNa hatA ane game tevA viSama sAgAmAM paNa manane sthira rAkhI peAtAnuM kartavya ajAvavAnI tAlIma pAmelA hatA, eTale temaNe paristhiti sabhALI lIdhI ane mAtA tathA pitA baMnenuM kanya adA karyuM. AjImagajanI sthAnika zALAmAM prAthamika zikSaNa lIdhA pachI teo kalakattA gayA ane tyAM mAthu nirmAlakumAra navalakhAnA kuTuMbamAM rahevA lAgyA ke je kuTuMba tenA dharmAMprema, audAya tathA sa`skArI vAtAvaraNa mATe jANItuM hatuM. 'saMga tevA rga ' e nyAye premacakrane ahIthI ghaNI saMskArasAmagrI sAMpaDI. ahI rahetA azvinI bApu nAmanA eka baMgAlI mahAzayanA paricaya thayA. teNe premacaMdane svAmI vivekAnadanA sAhityanA anerA rasa lagADyo. e sAhityanuM adhyayana karatAM premacaMdane thayuM ke huM paNa temanA jevA eka mahAna yAgI--sanyAsI-sAdhu kema na thAuM ?
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ "yAdazI mAvanA , siddhirmavati tAdazI-jenI je prakAranI bhAvanA hoya che, tene te prakAranI siddhi thAya che." A eka sanAtanasUtra che, eTale A bhAvanAne AdhIna premacaMdanA jIvanamAM sAdhutAnI bhavya bhUmikA racAvA mAMDI. A vakhate gvAliyara rAjyanA zivapurImAM vIra- tattva prakAzaka maMDaLa taraphathI gurukuLanI Dhabe cAlatA vidyAlayanI eka dhArmika zikSaNa saMsthA tarIke ghaNI khyAti hatI, eTale premacaMde tene lAbha levAne vicAra karyo. A vidyAlayamAM 3 varSa abhyAsa karatAM premacaMda AvazyakasUtre, jIvavicAra, navatatva, traNubhASya Adi jaina dharmanA pAyAnA sUtronuM viziSTa jJAna saMpAdana karyuM ane AtmavikAsanA mArge AgaLa vadhavAmAM upayogI thAya evuM bIjuM paNa keTaluMka jJAna meLavI lIdhuM. A vidyAlayanA saMcAlaka zrImAna satyanArAyaNa paMDyA Adarza vyaktitva dharAvatA hatA, temaNe premacaMda pratye khUba ja sahudayatA dAkhavI ane tenuM jIvanaghaDatara uttama keTinuM thAya, te mATe kALajIbharyA prayatno paNa karyA. pariNAme premacaMdanA jIvanamAM adhyAtmanI AbhA jhaLakI uThI. hara hato ane tene pahela paDyA, pachI tenA tejarAzinuM kahevuM ja zuM? sane 1953 mAM premacaMde zrI siddhAcalatIrthanI yAtrA apUrva bhAvollAsapUrvaka karI, tyAre pAlItANA yAtrA karyA pachI pa. pU. AcArya zrImad kailAsasAgarasUrIzvarajI mahArAjanA sANaMdamAM darzana-samAgamane lAbha
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ maLyA. temanAM prathama darzane ja premacaMda prabhAvita thayA.. khAsa karIne temanI zAMta ane bhavya mukhamudrAe tenu dila jItI lIdhuM. jyAre teNe jANyuM ke A AcAya bhagavAn sva. ceAganiSTha buddhisAgarasUrIzvarajI mahArAjanA praziSTa che, tyAre tenA AnaMdanA pAra rahyo nahi, kAraNa ke teNe A yAganiSThA mahAtmA viSe ghaNu* ghaNuM sAMbhaLyuM hatuM. bhavyAtmA premacaMdanA aMtaramAM vairAgyanI velaDI. kharAkhara pAMgarI hatI, tene have sa'sAra-vyavahAramAM jarAye rasa rahyo na hatA. tenI eka mAtra IcchA pUjya gurudevanA caraNe esI saMyamasAdhanA karavAnI hatI, eTale sane 1954 nA navembara mAsanI 13 mI tArIkhe pa. pU. AcArya deva zrI kailAsasAgara sUrIzvarajIe sANaMda mukAme tene bhAgavatI dIkSAnu dAna karyuM ane tene munizrI padmasAgaranA nAmathI munizrI kalyANasAgaranA ziSya karyo ke jee AgaLa jatAM 5. pU. AcArya zrI kalyANasAgara sUrinA nAmathI vikhyAta thayelA che. saMyamI jIvana zrutadhama ane cAritradhama nA pAlanathI zAle che ane vikAsa pAme che, tethI munizrI padmasAgarajIe sacamadIkSA dhAraNa karyA pachI jaina zrutanA zAstronA abhyAsa karavA mAMDaco ane peAtAnA saskRta-prAkRta bhASAnA jJAnane vizAla banAvyu. te sAthe vyAkaraNa Adi sAhityanuM adhyayana paNa zaru karyu" ane temAM jhaDapI vikAsa sAthe.
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMDita paramezvara mizra temane A bAbatamAM khUba sahAyaka thayA hatA. zrutajJAnanI vRddhi sAthe munizrIe cAritradharmamAM paNa suMdara pragati karI hatI ane tene anurUpa tapa-japa AdimAM savizeSa prayatna karyo hato. te sAthe vastRtva zaktine noMdhapAtra vikAsa sAdhyuM hatuM. teo have dhArmikaAdhyAtmika suMdara pravacana ApI zaktA hatA ane vadhAre spaSTa kahIe to teo hajAronI medanInA dila DelAvI zakatA hatA. rAjasthAna, gujarAta, mahArASTra, karNATaka tathA tAmilanADuAMdhranA vihAra daramiyAna temaNe je pravacana ApyAM hatAM, teNe lokonA mithyAtva, ajJAna tathA pramAdane parihAra karIne navI ja AdhyAtmika cetanA ANI hatI. zrI merArajI desAI jevA pIDha lokanetAe temanI A bAbatamAM bhArobhAra prazaMsA karI hatI. ziSyanI caDatI kalA joIne gurudeve ati prasanna thayA hatA ane temane sane 1975 mAM "jJAnivarya nI padavI ApI hatI. tyArabAda sane 1977nA phebruArInI 25 mI tArIkhe jAmanagara zaheramAM caturvidha zrIsaMgha samakSa paMnyAsapada arpaNa karavAmAM AvyuM hatuM. pa. pU. AcAryazrI kailAsasAgarasUrijI mahArAjane paM. zrI padmasAgarajInI zaktio viSe ghaNuM mAna hatuM, eTale temaNe potAnA jIvananI eka bhAvanA mUrtimaMta karavAnuM kArya temane sepyuM. A kArya hatuM. mahesANAmAM
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 zrI sImaMdhara svAmInuM eka bhavya maMdira nirmANa karavAnu panyAsajIe A kAnA pUrNa AdarathI saharSa svIkAra karyAM ane te mATe peAtAnI zaktionAM dvAra khullAM mUkI dIdhAM. pariNAme ceDAM ja varSomAM mhesANAmAM 108 phUTa UMcAInA zikharavALu zrI sIma`dhara svAmInu' bhavya maMdira nirmANa thayuM ane temAM 12 phUTa UMcAInI advitIya kahI zakAya evI pratimAnI pratiSThA karavAmAM AvI. A madiranI sAthe vizALa dharmazALA, suMdara bheAjanazALA Adi joDAcelA che ane darzAnAthI e mATe bIjI paNa adyatana sagavaDA rAkhelI che, tethI bhAratabharanA jainA tyAM darzane Ave che ane potAnA samyakRtvane nirmala kare che. panyAsajInI atyAra sudhInI dhArmika-AdhyAtmika pravRttiethI eka vizAla bhaktasamudAya nirmANa thaI cUkayA hatA ane te emanA paDaco kheAla jhIlavAne tatpara rahetA hatA. A bhaktasamudAye pUjya guruvaryAne vina Mti karI ke have panyAsajIne pAMcaparameSThInA tRtIya pade vibhUSita karavA kRpA karo. gurue e vinatine svIkAra karI sane 1977 nA DIsembara mAsanI 28 mI tArIkhe mhesANA (u. gu.) sImaMdhara svAmI jinAlayanA vizALa paTAMgaNamAM bhavya maheAtsavapUrNAMka temane AcArya padavI ApI. tyArathI teo zrI padmasAgarasUri tarIke vikhyAta thayA. prabhAvazAlI pravacanA, paropakAraparAyaNanA ane udAraSTine lIdhe A AcArya zrI atyaMta leAkapriya thayA
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13 ane temanu nAma bhAratanA eka cheDAthI bIjA cheDA sudhI. gAjatuM thayuM. sane 1978 mAM su`baI-vAlakezvaranA cAturmAsa prasaMge bhAratanA rASTrapati zrI nIlama saMjIva reDDInI adhyakSatAmAM temanuM jAhera sanmAna karavAmAM AvyuM hatuM. A vakhate rASTrapatie temane zAla oDhADI hatI ane vAsakSepa lIdhA hatA. sane 1977 pachI temaNe dakSiNa dezanA vihAra zarU karyA. e tA eka vijayayAtrA jevA banI gayeA. hubalI, eMgaleAra, madrAsa Adi dareka zaheranAM cAturmAsa atyaMta prabhAvaka nIvaDayAM ane hajArA manuSyanI jIvanasudhAraNAmAM nimitta banyAM. jIvadayAnuM... pAlana, savicAra ane sadAcAranu sevana, vyasananA tyAga, dAna-zIla-tapa-bhAvanI yathAzakti AcaraNA tathA bhakti-yeAga Adi viSaye pUjya AcArya zrInA pravacanAmAM pradhAnatA bhAgave che ane tenI janatA para bahu bhAre asara paDe che. sUrijI prasiddha vaktA che, tema eka kuzala lekhaka paNa che. temanI prAsAdika kalame gujarAtI bhASAmAM (1) ciMtananI keDI, (2) preraNA, (3) pAtheya, (4) jIvananA aruNAdaya 4 bhAga tathA hiImAM (1) pravacana-parAga ane (2) padma-parimala Adi graMthA AkAra pAmyA che ane te hajArA haiyAne Anada sAthe UdhvagAmI jIvananI prazasta preNA karI rahyA che.
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUrijIne samAgama e jIvananI eka divya anubhUti gaNAya che, tethI moTA moTA dezanetAo paNa temanA darzana-samAgama mATe AvatA rahe che. bhAratanA AjanA vaDApradhAna zrI IndirA gAMdhIe sane 1980 mAM belagAma mukAme temanAM darzana karI kRtArthatA anubhavI hatI. vartamAna rASTrapati zrI jhelasiMha madrAsa-cAturmAsa vakhate temanA darzane AvyA hatA. ' sUrijInuM ziSyamaMDala-parivAra 14 ThANuM paNa tejasvI che ane te judA judA viSaye para prabhutva dharAve che. ' sUrijInA AvA samujajavala paropakArI jIvanathI prabhAvita thaIne ame A "zrI jinabhakti-kalapataru' nAmane graMtha temane samarpita karavAne prerAyA chIe. dhIrajalAla TokarazI zAha
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ rava, zrI sAmata rAjA raNamala zAha (doDhiyA) mu. navAgAma (bhArata) janma : sane 1884 svargavAsa : sane 1965 meAzI-TAnjhAniyA
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImAn jhaveracaMda zAmajI zAha jemA jaina dharmanA siddhAMtAmAM ananya zraddhA dharAve che ane eka prAmANika vyApArInI bhAre pratiSThA meLavI zakayA che. me:zI-TAnta:niyA
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImatI maNibahena jhaveracaMda zAha jeo adhyAtmanA ananya premI che tathA zAstrasvAdhyAyamAM UMDA rasa laI rahyA che. mazI-TAnjhAniyA
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ paropakAraparAyaNa dAnavIra zrImAn dIpacaMda esa. gADI ( khAra-eTa-lA ) joe jaina ve. kAnpharansanA pramukha che ane amArA sAhityanA ananya premI tathA prAtsAhaka che.
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImatI razmiNIbahena DI. gADI jeo lokasevAnA dareka kAryamAM patine suMdara sAtha ApI potAnA jIvanane kRtArtha karI rahyA che.
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1) zrImAn hemanta DI. zAha jee jaina dharma ane jaina saMskRtinA ananya premI che tathA sAmAjika kSetre vividha prakAranI sevAo ApI rahelA che.
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImatI kokilAbahena eca. zAha jee sAMskArika pravRttiomAM UMDA rasa dAkhavI rahyA che tathA bhakti ane yAganA viSayamAM UDI dilacaspI dharAve che.
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImAna devazI sAmata zAha jeo svAzrayathI AgaLa vadhI sAmAjika kalyANanI vividha pravRttiomAM potAne vinamra phALe ApI rahelA che. velinabaro-yu.ke.
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ pIThikA meAkSa ke paramapadanA advitIya kAraNabhUta samyag "darzIna, samyagajJAna ane samyak cAritrane nikaTa lAvavAmAM jinabhakti, jinArAdhanA ke jinApAsanA mukhya che, tethI dareka bhavabhIru bhavyAtmAe tenA Azraya levA joie ane temAM magna thavu joie. jaina zAstronA ananya abhyAsI upAdhyAyazrI -cazovijayajI mahArAje zrI AdIzvara prabhunI stavanA karatAM kahyu* che ke-- muktithI adhika tuja bhakti muja mana vasI, jehazu. sabaLa pratibaMdha lAge; camaka pASANa jima lAhane kheMcagye, muktine sahaja tuja bhaktirAgA. * huM prabhu! ! mArA manamAM mukti karatAM paNa tArI bhakti ghaNI vaselI che. temAM mane dRDha mamatva utpanna thayuM che. jema cakamakanA patthara ( leAhacuMbaka ) leADhAnA TukaDAne peAtAnA bhaNI khece che, tema tArI bhaktinA deDha anurAga muktine saralatAthI mArA bhaNI khe'caze.' dhanya te kAya jeNe pAya tuja pramiye, tuja thuNe je dhanya dhanya hAM; dhanya te hRdaya jeNe tuja sA samaratAM, dhanya te rAta te dhanya dIhA..
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ he prabhe ! te kAyAne dhanya che ke jenA vaDe tArA, pAyane praNamAya che, te jihvAne dhanya che ke jenA. vaDe tArA guNenI stuti-stavanA thAya che te hRdayane dhanya che ke jenA vaDe tArA aciMtya mAhAsyanuM smaraNa karavAmAM Ave che, are ! huM te te rAtri ane divasane paNa dhanya mAnuM chuM ke jyAM tArI A pramANe bhakti-ArAdhanAupAsanA thAya che." jaina nAma dhAraNa karavA chatAM jinabhaktinuM mAhAsya na jANIe, tenAM bhinna bhinna svarUpane spaSTa baMdha na dharAvIe ke tenA maMgalamaya vidhi-vidhAnathI paricita na hoIe, te ApaNA jevA durbhAgI koNa? ApaNe buddhizALI kharA, paNa moTA bhAge sAMsArika vyavahAramAM. ApaNe zANA kharA, paNa moTA bhAge vyApAra -dhaMdhAmAM. hAla te dhArmika ane AdhyAtmika kSetramAM ApaNe buddhine keI camakAra jaNAtuM nathI ke ApaNuM zANapaNane kaMI prabhAva najare paDatuM nathI. zuM jIvanane ratha mAtra sAMsArika vyavahAranA eka paDe ja calAve che ? tenuM pariNAma kevuM-keTaluM gaMbhIra Avaze, e punaH punA vicAravAnI jarUra che. te jinabhakti avazya karavA jevI che, ema mAnyA pachI paNa te aMge ApaNA dilamAM tAlAvelI keTalI? talasATa keTalo? umaMganuM pramANa keTaluM? e mATe thoDo vadhAre
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ 17 samaya kADhavo hoya te paNa ApaNuM dila saMkeca pAme che. zuM A eka jhaTapaTa patAvI devA jevI sAmAnya, sAdhAraNa ke mAmulI kiyA che? jenAthI jIvanane saphalA banAvavuM che, mekSa ke paramapadanA sAdhanene nikaTa ANavA che, te mATe je ApaNe khyAla kharekhara A ja hoya te mAnavuM paDaze ke ApaNI buddhine lakavAnI gaMbhIra bimArI lAgu paDI cUkI che. Aje keTalAka mahAnubhAve te uThIne zrI arihaMta paramAtmAnuM nAma paNa letA nathI. cAha devInuM samaraNa karI tenuM ArAdhana kare che ! jyAre cAhadevI ThIka ThIka uSNatA dhAraNa karIne temanA udarapradezamAM pahoMce che, tyAre temanA aMgemAM skuti Ave che ane teo pathArI nIce paga vadhAre dilagIrInI vAta to e che ke tyAra pachI paNa temane zrIarihaMta paramAtmAnuM smaraNa thatuM nathI ke najIkamAM jinamaMdira hovA chatAM darzana-pUjana karavAnI bhAvanA jAgatI nathI. teo daMtadhAvana, zauca, snAna tathA nAsta karI vartamAnapatranAM pAnAM uthalAve che ane sIdhA kAme lAgI jAya che athavA koI vyAvahArika kArya utpanna thayuM hoya te te patAve che. A rIte temano Akho divasa dhaMdhA-dhApAmAM ke vyAvahArika kAryomAM pUro thAya che. temAM jinabhaktine kaMI sthAna hotuM nathI.
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 AvA mahAnubhAve che ke ImeTA parva ke tahevAranA divase ja dharmasthAnakamAM Ave che ane gatAnagatikatAthI keTalIka kriyAo karIne saMteSa pAme che. keIema mAnatuM hoya ke AvA mahAnubhAvonI saMkhyA mAmulI haze, te e maMtavya sAcuM nathI. AvA mahAnubhAvonI saMkhyA ghaNI meTI che ane samAja-hitiSIone bhAre ciMtA upajAvI rahela che; paraMtu tene khare ane amegha upAya to eka ja che ke temane jinabhaktinuM vAstavika mahattva samajAvavuM ane temAM rasa letA karavA. ApaNI ugatI prajA ane ApaNA yuvAnanI sthiti paNa jarA ya utsAhapreraka nathI. temane nATaka, sinemA, mITIMga, meLAvaDA, pATa-pIkanIka, kikeTa-phuTabela tathA bIjI evI vastuo game che, paNa jinabhakti mATe khAsa urmi uDatI nathI. kadAca mAtA-pitAnA dabANathI teo jinabhaktimAM joDAya te aneka jAtanA prazno pUche che ane te darekane saMtoSakAraka khulAso ApavAnuM kAma ghaNuM kaThina hoya che. je teo A prakAranA graMtha vAMce-vicAre te ghaNe lAbha thavA saMbhava che. ApaNe bhaktakavioe gAyuM che ke- kavaNa nara kanaka-maNi cheDI tRNa saMgrahe, kavaNa kuMjara tajI karaha leve ? kavaNa bese tajI kalpataru bAule, tuja tajI avara sura kaNa seve ?
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 e ke, manuSya hoya ke je suvarNa ane maNi jevA mahA mUlyavAna padArthone cheDIne tRNa jevI tuccha vastuno saMgraha kare? vaLI evo keNa manuSya hoya ke je guNiyala gajarAjane cheDI aDhAre ya aMge vAMkA evA UMTane grahaNa kare? vaLI evo koNa manuSya hoya ke je sarva manorathanI siddhi karanAra kalpatarune Azraya choDIne kaMTakamaya bAvaLanI nIce besavAnuM pasaMda kare ? te ja pramANe evo paNa keNa manuSya heya ke he prabho ! tArA jevA Adarza devane cheDI bIjAnI sevA kare ?' Ama chatAM keTaloka varga mithyAtvI deva-devIonI upAsanA kare che ane tenAthI piotAnI manokAmanA pUrNa karavAno manoratha seve che. ane keAI bhavitavyatAnA athavA pUrvasaMcita prArabdhanA kAraNe e manoratha amuka aMze paNa pUrNa thayela hoya to teo enAM vakhANa karavA lAgI jAya che ane "AMdhaLo AMdhaLAne kheMce" e nyAye bIjAone paNa e raste kheMcI jAya che. je A paristhiti aTakAvavI hoya te jinabhaktine vyApaka pracAra karavo joIe ane te aMge jarUrI sAhitya bhinna bhinna bhASAmAM bhinna bhinna prakAre prakaTa karavuM joIe. te mATe ceviza prakaraNe ane eka pariziSTathI bhatA A mananItha graMthane AdhAra rUpe upaga karavA jevo che. zatAvadhAnI paMDita zrI dhIrajalAlabhAInuM viSaya
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 nirUpaNa eTala' sacATa hoya che ke te game tevA manuSyane prabhAvita karI zake. vaLI temAM yathAsthAne daSTAMtAnI yeAjanA tathA tArkika dalIlA paNa hAya che ane bhASAnI saralatA -madhuratA teA temanI AgavI vizeSatA che. eTale sahu koie A graMtha dhyAnathI punaH punaH vAMcavA-vicAravA jevA che ane anya bhASAonA anuvAda mATe paNa tenA ja upayega karavA jevA che. - jinabhakta ?
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ sva. zrImAna bhAyacaMda bhagavAna zAha bhaDAriyAvALA jemaNe mana-vacana-kAyAthI jinabhakti karavAmAM jIvananI sArthakatA mAnI hatI.
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImAn hasamukhabhAi dIpacaMda gAraDI seAlIsITarsa jeA mAnavajIvananA utkarSa mATe cAlI rahelI vividha pravRttiomAM U'DI dilacaspI dAkhavI rahyA che. laMDana-yu. ke.
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ & A . ka ja rasa je 3852; ya ke dara raNa karI rahI zake che ke zrImatI surekhAbahena hasamukhabhAI gAraDI bI. e. jeo jana dhamamAM pUrNa zraddhAnvita thaIne mAnavasevAnAM sonerI svapna sAkAra karI rahyA che. laMDana-yu. ke.
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ akhIla bhAratIya jaina zvetAmbara acalagacchanA pramukha zrImAna vasanajI lakhamazI zAha jemanI pApakAra-pravRttie khUba viratara pAmI che.
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ phI : zrImatI kAntAbahena vasanajI zAha jeo mahilA-samAjanI utkarSa pravRttiomAM bhAre rasa dAkhavI rahyA che ane amArA sAhityanA ananya premI che.
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ sva. zrI jIvarAja devarAja zAha [ mAmbAsA-keniyA ] jemaNe jaina dharmanA Adarzone mUrtimaMta karavA sabala prayAseA karyA hatA.
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ . sva. zrI devazI devarAja zAha membAsA-keniyA nivAsa ] jeo svAzrayathI AgaLa vadhyA hatA ane dharmAbhimukha jIvana jIvatA hatA
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ sva. zrI vAghajI devarAja zAha rAsa gapura-hAlAra-saurASTra jemaNe savicAra ane sadAcAranu satata sevana karyu. hatuM.
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ rava. zrI rAmajI devarAja zAha rAsaMgapura-hAlAra-saurASTra jemaNe zrama ane satyaparAyaNatAnA AlaMbane jIvanane saphala banAvyuM hatuM.
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ O graMthalekhaka bhAratantyAti gUjuM ramaNi zatAvadhAnI paMDita zrI dhIrajalAla TokarazI zAha jee jinabhaktinA ananya raMge raMgAelA che ane samAja kalyANanI vividha pravRttie karI rahyA che.
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImatI ca'pAbahena dhIrajalAla zAha jemaNe dAna, zIla, tapa ane bhAvanI ananya ArAdhanA vaDe peAtAnA jIvanane sArthaka karyu" che.
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ u chera hoya che je Bii karI EFFE .:: narendra prakAzananA vyavasthApaka zrI narendrakumAra dhIrajalAla zAha tathA a. sI. raMjanabAla nara, para che. A
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ batrIza vaMdanA (je pratidina karavA yogya che.) 1. anaMta kAlathI AtmAnI zaktine AvarI rahela makaMTaka sAthe AkaruM yuddha khelIne javalaMta jya meLavanArA ke jina bhagavaMtatamane amArI keTi keTi vaMdanA he. 2. rAgAdi aDhAra dUSaNone dUra karI pavitratAnI arama jyoti prakaTAvanArA he puruSottama! tamane amArI Ti koTi vaMdanA he. 3. legamArgane tyAga karI muktisAdhaka mahAganuM advitIya avalaMbana dhAraNa karanArA he vitarAga pratye ! tamane amArI kaTi koTi vaMdanA ho. 4. vividha prakAranI bAhya-atyaMtara tapazcaryA vaDe AtmAnuM saMpUrNa zodhana karanArA he mahAna tapasvI! tamane amArI keTa keTi vaMdanA ho. 5. paugalika bhAvanA pravAhathI para thaIne AtmaramaNatAnI anerI majA mANanArA he AnaMdaghana! tamane amArI kaTi kaTi vaMdanA he. 6. dharmacakanA pravartana vaDe samasta jagata para upakAranI asAdhAraNa varSA karanArA he tIrthakara bhagavaMta ! tamane amArI kaTi keTi vaMdanA he. 7 bhavya jIne siddhisadana pratye laI janAra ekSa
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 mAnu' thA vidhAna karanArA hai brahman ! tamane amArI phAiTa kATi vaMdanA hA. 8. puruSArthInA parama caiAge naramAMthI nArAyaNa bananArA tathA dAmanamAMthI vi28 thanArA hai viSNA ! tamane amArI phATi kATi vaMdanA ho. 9. zukala dhyAnarUpI kailAsagiramAM vAsa karanArA tathA triSIrUpa trizUlane dhAraNa karanArA he mahAdeva ! tamane amArI koTi kATi vaMdanA ho. 10. janma, jarA ane mRtyunI bhISaNa zrRMkhalA bhedIne akSaya amarapade ArUDha thanArA he jagannAtha ! tamane amArI kreDiTa kreDiTa vadanA ho. 11. ajJAnanA gherA paTaleA bhedI ananya apratihata jJAnano prakAza prakaTAvanArA hai jJAnamAM ! tamane amArI phATa kATi vaMdanA ho. 12. zamarasarUpI caiAhnAnA satra chaMTakAva karanArA niSkalaMka ane sadAdita evA hai jinacaMdra ! tamane amArI kaiATi kATi vanA ho. 13. samasta leAkAleAkanA bhUta, vartamAna ane bhaviSyakAlIna sabhAvAne thAyapaNe prakAzanArA hai sana devAdhideva ! tamane amArI kATi keTi vaMdanA ho. 14. meghadhArA sama gaMbhIra svare madhura vAkayonA
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ pragapUrvaka dharmanI divya dezanA denArA he vAvibho !' tamane amArI koTi koTi vaMdanA ho. 15. " ane jIvavA do'nI amara ghoSaNA vaDe cauda rAjalakanA jIvone abhayadAna ApanArA hekaruNAsiMdha! tamane amArI kaTi keTi vaMdanA ho. 16. sanmArgane anusaraNapUrvaka viratinA vimala paMthe vicAravAnI prabaLa preraNA karanArA he jagadguro ! tamane amArI kaTi keTi vaMdanA ho. 17. syAdvAda-saptabhaMgInI prarUpaNa karIne sApekSatA, tulanA ane samanvayanI eka navI ja dRSTi ApanArA he brahmarSi! tamane amArI keTa keTi vaMdanA ho. 18. jIvanapathane jyotirmaya banAvavA mATe dharmane. akhaMDa dIpaka prakaTAvanAra he pradyotakara ! tamane amArI koTi koTi vaMdanA ho. 19 mithyAtvanA mahArogane haNavA samyakatvasudhAnuM satata varSaNa karanArA he muni pati ! tamane amArI koTi keTi vaMdanA hI. 20. navatanI prarUpaNA vaDe cetananI cInagArImAM samyajJAnane pavitra prakAza pUranArA he tattvasRSTA ! tamane amIrI keTa keTi vaMdanA ho. ' 21. AtmazuddhinA apUrva anuSThAne ane mumukSu
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 24 enuM mahAkalyANa karanArA he paramAtmana ! tamane amArI koTi koTi vaMdanA ho. 22. ahiMsAnI apUrva siddhi vaDe varavRttinA viSama taraMganuM sneha ane sadabhAvamAM parivartana karanAra che alabelA gI! tamane amArI koTi koTi vaMdanA ho. 23. sura, asura ane mAnavanA svAmIo vaDe bhaktibhAvapUrvaka niraMtara pUjAtA he aha! tamane amArI koTi koTi vaMdanA ho. 24. addabhuta svara-tAla-yukta vibudhagaNanI saMgItamaya stavana vaDe punaH punaH prazaMsAtA he tribhuvanatAraka! tamane amArI koTi koTi vaMdanA ho. 25. azokavRkSa, surapuSpavRSTi, divyadhvani Adi aSTamahAprAtihAryanI pUjA pAmI rahela che lekottama! tamane amArI koTi koTi vaMdanA ho. 26. nAma, sthApanA, dravya ane bhAva vaDe traNe jagatanA lokone pavitra karanAra he paramezvara ! tamane amArI koTi koTi vaMdanA ho. 27. addabhuta atizaya vaDe sarva Iti-bhItione nAza karIne maMgalamAlAno vistAra karanArA hasaMtaziromaNi! tamane amArI koTi koTi vaMdanA ho. 28. maraNanA bhayathI hatAza thayelA ane zeka
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25 satApathI rIkhAtA jagatanA prANIAne ananya zaraNu ApanAra he leAkanAtha ! tamane amArI koTi koTi va`danA ho. 29. bhAraNyamAM bhaTakI rahelAM prANione muktinagare sahIsalAmata laI janArA hai mahAsA vAha ! tamane amArI koTi koTi va"nA ho. 30, smaraNamAtrathI vividha vipattione vidAranArA tathA duHkhadAridrano nAza karanArA hai cintya mAhAtmyanidhi ! tamane amArI koTi koTi vaMdanA ho. 31. darzanamAtrathI pApanA pragADha pujane prajALI nAkhanArA tathA saMvegaragane uchALanArA hai sadAziva ! tamane amArI keTi keTa vanA ho. 32. cAtrIza atizayAthI samRddha banelA, vizvamaitrInu pavitra jharaNuM vahAvanArA he AdhyAtmika mUrtimAn tejaH puMja tArakadeva! tamane amArI koTi koTi vaMdanA hA.
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - --- -- - - --- -- - viSayAnukrama 37 51 3 1 ApaNuM prathama kartavya 2 jinabhaktine maMgala mahimA-1 3 jinabhaktino maMgala mahimA4 jinabhaktine maMgala mahimA-3 5 jinabhaktinI bhavya bhUmikA 6 upAsyadevanI oLakhANa 7 cetrIza atizayo 8 aSTamahAprAtihArya Adi 9 nAmasmaraNa 10 namaskAra 11 mUrtinuM AlaMbana 12 maMdira aMge kiMcita 13 devadarzana 14 pUjananI AvazyakatA 15 sAta prakAranI zuddhi 109 124 132. 143 151
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 28 174 200 217 233 16 aMgapUjA 17 agapUjA 18 bhAvapUjA 19 snAtra pUjA 20 rathayAtrAdi 21 tIrthayAtrA 22 ahamaMtrane japa 23 dhyAna 24 bedhaka praznottarI 250 261 285 305 328 pariziSTa paDadharImAM apUrva pratiSThA mahotsava 337
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImAnuM De. sI. vI. jaina jeo rAjasthAna jaina samAjanA eka suprasiddha kAryakartA che tathA jina-maMdiro nirmANa karavAmAM ananya utsAha dharAve che.
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ sva. mohanalAla jagajIvanadAsa zAha mUla vatana-dhorAjI (saurASTra) jeo svAzrayathI AgaLa vadhI dharma--nItiparAyaNa jIvana jIvyA hatA. janma : sane 1894 svargavAsa : sane 1980
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ DaoN. virala sI, zAha tathA zrImatI pArula vi. zAha jeo jinabhakitamAM ananya zraddhA dharAve che.
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ maMtramanISI vidyAbhUSaNu zatAvadhAnI paMDita zrI dhIrajalAla TokarazI zAhe pratiSThita karelA yaMtronI sUci maMtronI jema yaMtre paNa kAryasiddhinuM sAdhana manAyeluM che ane te aMge khAsa vidhi-vidhAne nakakI thayelAM che. zatAvadhAnI paMDita zrI dhIrajalAla TokarazI zAhe A vidhividhAnane UMDo abhyAsa karyA pachI chellA dazabAra varSathI yaMtrapratiSThAnuM kArya karI rahela che. saMpUrNa kiyAzuddhine lIdhe temaNe pratiSThita karelA yaMtro ghaNuM akasIra nIvaDelA che ane Aja sudhImAM hajAro bhAI- bahenee teno lAbha lIdhela che. A yaMtro trAMbAnI jADI seTa para banAvavAmAM Ave che ane jarUra pramANe tene cAMdI ke sonAno DhoLa paNa caDhAvavAmAM Ave che. tenuM mUlya yaMtranA chApelA bhAva karatAM vadhAre samajavuM. je yaMtro para keI vidhi-vidhAna thayeluM nathI, tene "sArA" gaNavAmAM Ave che, jenA para pratiSThAne vidhi thayela che, tene abhimaMtrita " gaNavAmAM Ave che ane jenA para pratiSThAvidhi thayA pachI vizeSa puSpapUjana Adi karavAmAM Ave che, tene "spezyala gaNavAmAM Ave che. A yaMtra pratiSThita thayA pachI tene lAla vastrathI bAMdhI devAmAM Ave che, jethI tenI zakti saMgharAI rahe che.
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ A yaMtrone devatulya samajI sArA sthAnamAM rAkhavA joIe ane tene roja ghIno dIvo tathA agarabattIne dhUpa kare jaIe. bhaktAmaranA 48 yaMtra, temaja zrI siddhacaka mahAcaMtra, zrI RSimaMDala mahAyaMtra, zrI ciMtAmaNi mahAyaMtra Adi yaMtro orDara pramANe moTA kadanAM banAvI ApaviAmAM Ave che. yaMtra-pUjanane viziSTa vidhi yaMtra kharIdatI vakhate apAya che. puruSAdAnIya zrI pArzvanAtha bhagavAnanA yaMtro (1) zrI ciMtAmaNimahAyaMtra -ApattinivAraNa tathA abhiSTa kAryasiddhi mATe akasIra. 3" x 3 pha" sAdo rU. 100, abhi. rU. 150, spe. rUA. 300 (2) zrI kaliDapAzvayaMtra -zatru nigraha mATe akasIra. 3 4 3" sAdo rUA. 100, abhi. rUA. 150, spe. rUA. 300 (3) zrI vyApAra-vRddhi yaMtra -vyApAra-vRddhi tathA lAbha karanAra. 3" x 3" sAdo rU. 100, abhi. 150, spe. rU. 300 (4)zrI uvasaggaharaM navapadAtmaka yaMtraH-viMnivAraNa tathA ISTa kAryanI siddhi mATe akasIra. " x 7" tAMbAnI pleTa, sonerI DhALa. spe. rUA. 800
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ 31 mahAdevI zrI padmAvatInA yaMtro (5) zrI padmAvatI saubhAgyakara yaMtra:-ISTa pati tathA patnInI prApti mATe tathA pati-patnInA tUTelA saMbaMdha bAMdhavA mATe akasIra. 3rU4 3 sAdo rUA. 100, abhi. rUA. 150, spe. rU, 300 (6) zrI padmAvatI sarvabhayanivAraNuyaMtraH-sarva prakA ranA bhayenuM nivAraNa karavA mATe akasIra. 3 43 sAdo rU. 150, abhi. rUA. 150, spe. rU. 300. (7) zrI padmAvatI sarva reganivAraNa yaMtra -sarva prakAranA roga maTADavA mATe akasIra, 3 43 sAdo rUA. 100, abhi. rU. 150, spe. rUA. 300 (8) zrI padmAvatI ddhisiddhi jayakarayaMtra:- keIpaNa kAryamAM jaya meLavavA mATe tathA ddhisiddhinI prApti mATe akasIra. 34 3" sAdo rUA. 100, abhi. rUA. 150, spe. rUA. 300 (9) zrI mahAlakSmI-pAvatI yaMtra - dhanaprApti mATe akasIra, sonerI. 3" - 3 abhi rU. 300, 5. rUA. 500 -
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 32 anya yaMtro (10) zrI siddhacaka mahAyaMtra :- zAMti, suSTi, puSTi mATe akasIra. 5" x 4 sAdo rU. 120, abhi. 175 ) zrI RSimaMDala mahAyaMtra - zAMti, suSTi, puSTi mATe akasIra. 5"x4sAdA rU. 120, abhi. rUA. 175 (12) zrI mahAlakSmI yaMtra - lakSmInI sthiratA tathA vRddhi mATe akasIra. 3" x 3" sAdo rUA. 100, abhi. rUA. 150, spe. rUA. 300 (13) hI kArapaTa -saubhAgyanI vRddhi karanAra, 34 3" sAdo rUA. 100, abhi. rU. 150, spe. rUA. 300 (14) ahaMyaMtra:-ahamaMtranI upAsanA mATe akasIra. 3 4 3" sAda rUA. 100, abhi. rU. 150; spe. rU. 300 noMdha: abhimaMtrita karelA jamaNA zaMkha-dakSiNAvarta zaMkha rUA. 250 thI 1500 sudhInI kiMmatanA maLI zakaze. ekAkSI nALiyera paNa maLI zakaze. : prAptisthAna : narendrakumAra DI. zAha ladhAbhAI gaNapata bIlDIMga, bIje mALe, 113-115 kezavajI nAyaka roDa, (cAMca baMdara) muMbaI-400009 navaprabhAta prinTIMga presa, ghIkAMTA roDa-amadAvAda.
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ VID muMbaI-cembura jainamaMdiranA mUlanAyaka yugAdidevazrI AdinAtha bhagavAna
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti kamataru
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ nI OM hrIM arphe namaH |1 [ a ] ApaNuM prathama vya mAnavajIvanane sala karavA mATe mahApuruSoe je sAdhanA batAvyAM che, temAM bhakti, cega ane maMtropAsanAnI mukhyatA che. A traNa sAdhaneAmAM paNa bhaktinuM sthAna paheluM che, kAraNa ke tenuM AlaMbana lIdhA vinA ceAganu bIja vavAtuM nathI ke temAM AgaLa vadhI zakAtuM nathI. ane matropAsanA te eka prakAranI cegasAdhanA ja che. yAganA cAra prakArAmAM tene nirdeza thayelA che. tenI siddhi mATe je soLa aMgenuM nirUpaNa thayelu che, temAM pahelu aMga bhakti che. sarva sAdhanAmAM bhikta e sarasa-suMdara-sacoTa sAdhana hAvAthI-jagatanA sarva dharmo ane sava saMpradAyeAe tene apanAvela che. jaina dharma temAM apavAdarUpa nathI, arthAt teNe paNa bhaktinA eka sAdhana tarIke svIkAra karela che ane tene sarva dharmakriyAomAM agrasthAna Apelu che. jaina zAstrAmAM kahyu` che ke * A sALa ageAnI mAhitI amArA racelA maMtradivAkaranA trIjA prakaraNamAM ApelI che.
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakiA-kalpa devapUjA gurUpAsti, svAdhyAyaH saMyamastapaH / dAnazcati gRhasthAnAM, SaTkarmANi dine dine / devapUjA, gurunI upAsanA, svAdhyAya, saMyama, tA ane dAna, e gRhasthanAM karmo che." hagIo mATe SaTraka niyata thaelA che. tAMtrika mATe paNa karmo niyata thayelAM che. brAhmaNo mATe paNa pakarmo niyata thayelAM che, tema jaina gRhastha mATe paNa. Sakarmo niyata thayelAM che. SaTakarmo eTale cha prakAranAM kartavya temAM paheluM sthAna devapUjAnuM che. ahIM deva zabdathI jaina dharmanA upAsya deva zrI jina bhagavata, zrI arihaMta deva ke tIrthaMkara paramAtmA samajavAnA che. ane pUjA zabdathI temanI sevA-bhaktiArAdhanA-upAsanA grahaNa karavAnI che, eTale ahIM devapUjAne. artha jinabhakti ke jine pAsanA che. jaina dharmamAM deva pachInuM sthAna gurune prApta thayeluM che ane temanI yathAzakti sevA-pUjA-bhakti-upAsanA karavAne Adeza apAyele che, tethI bIje nirdeza guru-upAsanAne karAve che. ahIM gurUzabdathI paMcamahAvratadhArI, kaMcanakAminInA tyAgI, zama-damanA dhAraka, evA jaina zrama ane zramaNae. samajavAnA che. svAdhyAyane eka artha che : mekSamArganuM pratipAdana karanArAM zAstronuM adhyayana; eTale jaina gRhasthAe pitAnA
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ ApaNuM prathama kartavya adhikAra sujaba reja jaina zAstronuM paThana-pAThana karavuM joIe. svAdhyAyane bIjo artha che: ISTamaMtrane ja5. te mATe namaskAra mahAmaMtra, arha maMtra Adi maMtranuM vidhAna thayeluM che. jemAM zAstrane svAdhyAya karI zake tema na hoya, temanA sATe maMtrajapa uttama che. saMyama eTale manane saMyama, vacanane saMyama ane kAyAne saMyama. temAM duSTa ke nirarthaka vicAra karavA nahi, e manane saMyama cheH duSTa ke nirarthaka vacana-vyavahAra kare nahi, e vacanane saMyama che; ane duSTa ke nirarthaka kAyAnI pravRtti karavI nahi, e kAyAne saMyama che. sAmAyika karavAthI A traNeya prakAranA saMyamanuM pAlana thAya che. saMyamane artha trata-niyamonI dhAraNuM paNa thAya che, eTale jaina gRhastha zakaya eTalA vrata-niyamanI dhAraNA vaDe pitAnA jIvanane zobhAvavAnuM che saMyamanI jema tapanI tAlIma paNa jaina gRha mATe avazyaka che. te mATe teNe pitAnA khAna-pAna para pUrepUro kAbU rAkhavAnuM che. abhakSyanuM bhakSaNa karavuM nahi; bhakSyamAM paNa bahu tIkhA tamatamatAM padArtho vAparavA nahi ke bane teTalA ochA vAparavA mIThAIone vizeSa upayoga karavo nahi zakya eTale tyAga karavo bhUkha karatAM thoDuM ochuM jamavuM, ghaNA prakAranI vAnIo vAparavAne moha choDI de, theDI paNa sAtvika vAnIo vAparavI. parva divase
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpata upavAsa kare ane te zakaya na hoya te AyaMbila, ekAsaNuM ke besaNuM karavuM. rAtrie bhejana karavuM nahi. " keTalAka manuSya UThe che, tyArathI pitAnuM moTuM bole che ane temAM eka yA bIjA prakAranA padArtho padharAvyA kare che. temane A vyavahAra maDI rAtri sudhI cAle che. jenI daSTie A vyavahAra pazu jevo che. te kaI paNa saMskArI manuSyane zebhate nathI, pachI jainane te zele ja zAne? tapane vistAra zAstramAM ghaNA prakAre darzAve che, paNa ame te tenA sArarUpe ahIM ATaluM jaNAveluM che. dAna devuM yathAzakti dAna devuM, e paNa jena gRhasthanuM eka kartavya che. vadhAre spaSTa kahIe te bhUkhyAne anna ApavuM tarasyAne pANI pAvuM, vastrahInane vastra ApavAM, daradIne auSadha ApavuM ke upacAra mATe anya vyavasthA karI ApavI, sAdhu-- saMtane satkAra karavo ane temane AhAra-pANI vahorAvavA, sAdhanahIna vidyArthIone vidyArjana mATe joItI sahAya ApavI, akasmAt Adi kAraNe ekAeka AphatamAM AvI paDelA manuSya tathA prANIo pratye dayA darzAvI temanI sahAya mATe phaMDaphALAmAM nANAM bharavAM, e dAna dharmanuM pAlana che. jaina zAstromAM anyatra kahevAyuM che ke - jinapUjana vivekaH satyaM zaucaM supAtradAnaM ca / mahima krIDAgAraH aMgAraH zrAvakatvasya /
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ ApaNuM prathama kavyu * jinapUjana, viveka, satya, zauca ane supAtradAna, e mahimAne krIDA karavAnA AgAra jevA zrAvakapaNAne zrRMgAra che.' tAtparya ke zrAvakapaNuM jina pUjana, viveka, satya, zauca ane supAtradAnathI Ale che ane mahimAzAlI ane che. jinapUjanano artha upara AvI gayA che. viveka eTale puNya-pAnA viveka, kavyAkatavyanA viveka, hitAhitane viveka. satya eTale satya khelavu ane satya AcaravuM. zauca eTale bAhya-abhyatara pavitratA. supAtradAna eTale jaina sAdhu- sAdhvIone sUjhatAM AhArapANI vaheArAvavAM tathA AvazyakatA anusAra vasati, upadhi, auSadha AdinuM dAna devu. ahIM paNa jinapUjanane jinabhaktine prathama sthAna apAyeluM che, tenI pAThakamitroe noMdha levI. jaina zAstromAM nIcenAM vacane paNa STigocara thAya che : vara pUjayA jinAnAM, dharmazravaNena sugurusevanayA / zAsanabhAsanayogaH, sRjanti saphalaM nijaM janma || jinezvarAnI zreSTha pUjA vaDe, dharmazravaNu vaDe, sadgurunI sevA vaDe tathA zAsananI prabhAvanA thAya tevAM kAryAM vaDe, manuSye potAnA jIvanane sala kare che.' 6 ApaNane prApta thayelA megherA mAnavajanmane saphala kema karave ? e eka meTI samasyA che. te mATe sahu peAtAnI sUjha-samaja pramANe nice kare che ane tene amalamAM mUkavA mATe vividha prakAranA prayAse--prayatna kare che,
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kapata paNa Akhara samaye temane khyAla Ave che ke A te saravALe zUnya AvyuM, ane temanA pastAvAne pAra rahetuM nathI. ApaNA jIvanane A karuNa rakAsa na thAya, te mATe anubhavI prAjJa puruSee uparanAM vacane uccArelAM che. tenuM tAtparya e che ke manuSya potAnA janmane khare- khara saphala kare hoya, te teNe prathama AlaMbana jinabhaktinuM levuM. te sAthe sagurunI sevA paNa karavI ane temanA mukhethI dharmanuM zravaNa karavuM. vaLI e dharma- zravaNanA phaLarUpe zAsananI-jinazAsananI prabhAvanA thAya, tevAM kAryo paNa karavAM. A samagra vivecanane sAra e che ke ApaNuM prathama kartavya jinabhakti che, tethI te aMge bane teTalI jANakArI meLavI levI joIe ane te dizAmAM vinA vilaMbe AgaLa vadhavuM joIe. temAM yogya mArgadarzana maLI rahe te mATe ame "zrIjinabhakti-kapataru' nAmanA A graMthanI parizramapUrvaka racanA karelI che. - ahI eTalI spaSTatA karI daIe ke jinabhakti mahimA te kalpataru karatAM anekagaNuM vadhAre che, paNa sarva sAmAnya janene tenA mahimAne khyAla Ave, te mATe ja ahIM tene kalpatarunI upamA ApelI che. have pAThakamitre nAma tevA guNavALA A graMthane zAMta-svastha citte vAce-vicAre e ja abhyarthanA.
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 2 ] jinabhaktine maMgala mahimA-1 - jinabhakti aMge kaMI paNa varNana-vivecana karIe te pahelAM ame pAThakamitrone tenA maMgala mahimAthI pari- cita karavA IcchIe chIe. je vastune mahimA ApaNe jAryo hoya, tenA tarapha ApaNuM svAbhAvika AkarSaNa thAya che. zatruMjaya, giranAra ke sametazikharane mahimA jANyA pachI tenI yAtrA karavAnI kevI tAlAvelI ApaNuM aMtaramAM jAge che, tenuM varNana karavAnI jarUra che kharI? jina-arhate-tIrthakare A jagatanI atyaMta mahimAzAlI vibhUtio che, eTale temanI bhakti paNa atyaMta mahimAzALI hoya, e dekhItuM che. jaina zAstramAM tenA aneka sthale aneka prakAranAM varNana thayelAM che. tenA sArarUpe ahIM thoDI vAnagI rajU karIzuM. jaina zAstramAM eka sthale kahyuM che ke - upasargAH kSayaM yAnti, chidyante vighnavallayaH / manaH prasannatAmeti, pUjyamAne jinezvare //
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ ' zrI jinabhakti-kalpataru * zrIjinezvara devAnI pUjA-sevA-bhakti karavAthI upasargo kSaya pAme che, vighnArUpI velaDIe chedAI jAya che ane mana prasannatAne pAme che.' 10 amane A traNe ya vastuonA anubhava thayelA che, eTale ame A vacanAne TaMkazALI mAnIe chIe ane temAM pUrepUrA zraddhAnvita chIe. keTalAka upasagemAM manuSyakRta hAya che, eTale ke te ApaNA zatrue taraphathI, rAjA ke rAjyAdhikArIe taraphathI athavA te cAra-lUTArA-mavAlI-guMDAo taraphathI thayelA hAya che. e upasargA jinabhaktinuM AlaMbana levAthI zamI jAya che, dUra thAya che, nAza pAme che. te aMge pracalita prathA uvasaggahara steAtranI pratidina 108 gaNanA karavAnI che.x temAM jinabhaktinI ja mukhyatA che. tenA a-bhAvarahasyathI paricita thavA mATe amAre racelA * mahAprAbhAvika uvasaggahara stAtra yAne jaina maMtravAdanI jayagAthA' nAmanA graMtha avazya avaleAkavA. keTalAka upasargA devatAkRta hoya che, eTale ke te koI deva devI athavA bhuta-preta-vyaMtara-rAkSasa-pizAca x te aMge uttara dizA, lIluM garama Asana tathA maragajanI mAlA vizeSa kA sAdhaka che. + A graMthanI trIjI AvRtti tAjetaramAM ja bahAra paDelI. che, eTale te sahelAIthI maLe ema che.
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinabhaktinA ma'gala mahimA-1 11 : ke yakSAdi dvArA thayelA hoya che ane te manuSyane tAmaha. peAkArAve che, paNa jinabhaktinuM AlaMbana letAM temAMthI chUTakAro maLe che. amArA khyAla mujaba rAja 40 ke tethI paNa adhika sakhyAmAM legasa mahAsUtra 'ne pADa karatAM tenu dhAryu pariNAma Ave che. te aMge amArI keTaleka anubhava ame yAgasa mahAsUtra'nA prathama prakaraNamAM varNa vele che. ( vizeSamAM puruSAdAnIya zrI pArzvanAtha bhagavAnane ciMtAmaNi maMtra paNa A bAbatamAM akasIra puravAra thayelA che. A maMtrathI abhimatrita karelA vAsakSepa ke jene ame ciMtAmaNi vAsakSepanuM nAma Apelu' che, tenAthI bhUta-pretavyaMtarAdi vaLagADanA ghaNA kese sArA thayelA che. A maMtranA pUrA pATha tathA tene lagatA eka kalpa ame upara jaNAvelA amArA uvasaggahara' stotraviSayaka graMthamAM ApelA che. nAphUla nagaramAM zAkinIkRta upasargathI mahAmArIne! roga phelAyA, tenu' zamana zrImAnadevasUrie racela zAnti stavanA pa!DathI tathA tenA vaDe abhimatrita karelA jalane chaMTakAva karavAthI thayu' hatuM, e itihAsaprasiddha hakIkata che. A zAnti-stava Aje laghuzAntinA nAmathI prasiddha che ane tenI niyamita gaNanA karavAthI aneka prakAranA upadravA A graMtha hAla alabhya che, paNa pustakAlayAmAMthI maLI zake * tema che.
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kahapataruM zamI jAya che. ame A stava para vizada vivecana kareluM che ke je "zrI pratikramaNusUtra-prabodhaTIkAnA bIjA * bhAgamAM prasiddha thayeluM che. keTalAka upasarga tiryacakRta hoya che, eTale ke siMha, vAgha, rIMcha, cittA Adi zikArI prANIo dvArA, jaMgalI ke madamasta hAthIo dvArA athavA te sApa-ajagara Adi uraparisarSo dvArA thayelA hoya che. temAM paNa jinabhakti pitAnI javalaMta kAmagIrI darzAve che, arthAt tenuM zIvra zamana kare che. jaina zAmAM evA aneka dAkhalAo neMdhAyelA che ke jyAre jaina zramaNe jaMgalamAMthI pasAra thatA hatA tyAre siMha ke vAgha sAme AvatA dekhAyA, paNa temaNe manamAM jinezvara bhagavaMtanuM smaraNa cAlu karatAM, e siMha ke vAgha bIjA mAge cAlyA gayA. vartamAnakALe zrI mehanalAlajI mahArAjanA jIvanamAM paNa AvI ghaTanA banelI che. A vastu Akhare te zraddhAnI che, eTale zraddhALu AtmA- one tene vizeSa anubhava thAya che. ATalA vivecana parathI "34 cAnti" e vidhAnanuM mahattva samajAyuM haze. manuSya anekavidha manoratha seve che ane aneka prakAranI yojanAo ghaDe che, paNa temAM ociMtA viDyo TapakI paDe che ane te siddhi-saphalatA ke jaya-vijayanA mArgamAM kaMTakarUpa thaI paDe che. A vakhate manuSyanA bhedane
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinabhaktinA ma'gala mahimA-1 13. pAra rahetA nathI. ghaNA te tethI hAMphaLA-phAMphaLA banI jAya. che ane je te upAye| ajamAvavA macI paDe che, paNa temAMnA kaI upAya jinabhakti jevA akasIra nathI. tAtpa ke jinabhaktinuM ananya AlaMbana levAthI A vighnerUpI. velaDIe hennAI jAya che ane kArya siddhinA mAMga mAkA . bane che. amadAvAdanA amArA eka pustaka-prakAzana-samArehanI A vAta che. A samAroha mATe amAro utsAha ghaNuM hatA ane tene zAnadAra banAvavA mATe ame te vakhatanA. gujarAtanA rAjyapAla zrImAn kAnunagAnI pramukha tarIke pasaMdagI karI hatI ane teneA temaNe svIkAra karyAM hatA. e samArehanA atithivizeSa tarIke ame zrIvanubhAI zAhane pasa ryAM hatA ke jeo e vakhatanA gujarAta rAjyanA . pradhAnamaMDaLamAM sthAna pAmelA hatA. te mATe mitro ane kArya kartAoe sArI evI taiyArI karI hatI, paNu samAreAhunA thADA divasa pahelAM ja zrIkAnunagAne temanA aMgata kAraNeAsara erIsA javAnuM thayuM ane zrI vajubhAi temanI purANI damanI vyAdhimAM paTakAI paDayA. zrIkAnunage erIsAthI pAchA kayAre ze, te kai nizcitapaNe kahI zakatuM na hatu. ane zrIvajubhAi eTalA - samayamAM sAjA-sArA thaI samArehumAM padhAraze ke kema ? e pUrepU OM zakAspada hatuM.
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpataru mitro ane kAryakartAo kahevA lAgyA ke A te moTuM vina AvyuM. A saMyogomAM samAreha thaI zake evI keI zakyatA nathI, mATe te baMdha rAkhavAnI jAherAta karI devI joIe. ame kahyuM : "maTuM vina AvyuM e vAta sAcI, paNa tethI ApaNe samAreha baMdha rAkhavAnI jarUra nathI. te nirdhArita samaye avazya thaze." amAro A uttara sAMbhaLIne mitro tathA kAryakartAo hasavA lAgyA. temAMnA eke te ema paNa kahyuM ke "A vAta amArI buddhimAM utaratI nathI. tame zAthI kahe che ke samAroha nirdhArita samaye avazya thaze ?' ame kahyuM: 'e te ame paNa jANIe chIe ke A vAta tamArI akkalamAM utare tevI nathI, paNa ame pratidina ISTadevanuM smaraNa karIe chIe, temanI bhakti karIe chIe, temAM amane A prakArane IsAra thayeluM che, eTale tamane A pramANe jaNAvIe chIe." mitro ane kAryakartAoe kahyuM : "je vastusthiti A ja prakAranI hoya to amAre kaMI kahevuM nathI. paNa -ApaNI phajetI na thAya, tene khyAla rAkhaze." ame kahyuM : "jemaNe amane anekavAra apayazamAMthI bacAvyA che, te A vakhate zuM amArI phajetI thavA deze? e kadI bane ja nahi, bane ja nahi, bane ja nahi." ema karatAM samArehane pAMca ja divasa bAkI rahyA ane ame zAhIbAga rAjyapAlanI ophisamAM jaI tapAsa karI te teo savAramAM ja AvI gayA hatA. temanA maMtrIe
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 jinabhaktine maMgala mahimA-1 saMdeze kahevaDAvatAM amArI temanI sAthe mulAkAta thaI. temaNe kahyuM : "mI. zAha! mArI hAlanI paristhiti evI che ke huM kaI paNa jAhera samAraMbhamAM bhAga laI zakuM nahi, paNa tamane agAuthI samaya ApI cUkyo chuM, eTale samArohamAM samayasara jarUra AvI jaIza. tyAM bahu dhAma dhUma karazo nahi." ame temane aMtaHkaraNathI AbhAra mA ane tyAMthI sIdhA zrIvajubhAI zAhane maLavA gayA. temaNe amAre yacita satkAra karyA pachI jaNAvyuM ke kAla rAtrithI tabiyata ThIka lAge che ane mane vizvAsa che ke be-traNa divasamAM te huM barAbara thaI jaIza. tame mArI ciMtA na karazo. huM ane jayA samayasara AvI jaIzuM." ame temane paNa AbhAra mAnya ane amArA utAre pAchA pharyA. A viMnivAraNa nimitte namaskAra mahAmaMtra ane uvasagahare tetrane japa chellA keTalAka divasathI cAlu hato ane te cheka sudhI cAlu rahyo. kahevAnI bhAgye ja jarUra che ke amAro e samAroha nirdhArita samaye avazya che ane te amArA mastaka para yazakalagI paherAvate gaye. muMbaInA eka pustaka-prakAzana-samAroha vakhate evuM banyuM ke amane bIjI tArIkhe anukUla na AvatAM julAinI pahelI tArIkha nakkI karI ane te mATe pATakara hola paNa seMdhAvI dIdhuM. tyAra pachI mitro ane kArya
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kahapata kartAonI mITIMga bharavAmAM AvI, te badhAe ekI avAje jaNAvyuM ke "A tArIkhe te varasAda puSkaLa hoya, eTale samAroha thaI zake ja nahi. tame A bAbatane anubhavI chatAM kema bhUlyA ?" ame thoDI vAra vicAra karIne kahyuM : tamAruM kahevuM sAcuM che ke A tArIkhe samAroha rakhAya ja nahi, paNa have huM nirNaya karI cUkyo chuM ane te badalavAnuM ThIka lAgatuM nathI.' ' | amAro A uttara sAMbhaLIne eka mitre kahyuM : "te. ghaNe ko anubhava thaze." ame kahyuM : "joyuM jaze. have ApaNe badhAe A ja kAme lAgavAnuM che." tyAra pachI ame jinabhaktinuM khAsa AlaMbana lIdhuM ane reja savAramAM be kalAka temAM gALavA mAMDyA. A bAju nimaMtraNe nIkaLyAM ane varasAdanI theDI muzkelI naDavA chatAM mane raMjana kAryakramanI paNa sArI evI tIraya karI. anukrame 30 mI junane divasa AvI pahoMcyA ane varasAda muzaladhAre varasavA lAgyuM. teNe rAtre paNa visAme lIdhe nahi, eTale mitronA phena AvavA lAgyA: amAre zuM karavAnuM che? ame uttara Ape : "tamane je kAma seMdhAyuM che, te barAbara karavAnuM che." sAmethI prazna pUcho. paNa varasAda Ave ne A cAlu haze te hela para Avaze keNu?" ame kahyuM! ApaNo kAryakrama te savAranA navA vAgatAM jAele che. tyAM sudhImAM badhuM ThIka thaI jaze." ane temaNe "upha !' kahIne nIce phena mukavA mAMDayA.
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinabhaktinA moMgala mahimA-1 17 varasAda AkhI rAtri cAlu rahyo, paNa savAranA cha vAgatAM baMdha paDayA ane AkAza svaccha thavA mAMDyu. pachI pATakara hAle pahoMcavAmAM kaI muzkelI hatI ja nahi. sahu samayasara AvI gayA ane samAroha zAnadAra thayA. paraMtu e vakhate noMdhapAtra ghaTanA e manI ke badhA prekSakA tathA kAryakartAo ghare pahoMcyA pachI varasAda pALe zarU thaye ane teNe traNa divasa-rAtanI bhAre helI jamAvI dIdhI ! A badhA anubhaveA parathI ja chiinte vinava e vacanA para amArA pUrNa vizvAsa jAmelA che. paraMtu sahuthI moTI ane mahattvanI vAta te e che ke jinabhaktinuM ananya AlaMbana letAM ApaNA manamAM rahele saghaLA viSAda dUra thAya che ane parama prasannatAne anubhava thavA lAge che. mahAtmA AnadradhanajIe citta prasange re pUjanala kahyuM' e zabdo vaDe A vastunu samarthana. karelu che. ApaNI sAmAnya samaja--sAmAnya mAnyatA evI che ke ApaNI pAse vadhAre dhana-dolata hAya, ghaNA paisA hAya, moTu menkaelansa heAya te ApaNe sArA sthAnamAM rahI zakIe, sukha-sagavaDanAM aneka sAdhanA vasAvI zakIe. ane AnaMdapUrNAMka--prasannatApUrNAMka ApaNuM jIvana vyatIta karI. zakIe, paNa anubhave A samaja--A mAnyatA kheATI puravAra thai che. 2
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpataru ame malabAra hIlanA AlizAna leTamAM erakanDIzanDa rUmamAM rahetA evA aneka manuSyAne joyA che ke jee aMtarathI duHkhI che, temanA manane cena nathI, aMtarane karAra nathI. temane koine koi prakAranI ciMtA satAvI rahI che, temane koIne koI prakAranA bhaya satApa upajAvI rahyA che, ane temane keine koI prakArane asatASa dila para DAma daI rahyo che. vaLI temanA AreAgyamAM meTAM pakacarA paDelAM che. eka rAga jAya che, teA khIjo tenuM sthAna levA taiyAra ja UbhA hAya che. 15 gharamAM aneka prakAranI vAnagIo taiyAra thai hAya, chatAM temane te mAsa'khInA rasa ane chAsanA glAsa para ja jIvavAnu hAya che. AvI kathanI teA khIjI paNa ghaNI che. zuM Ane tame AnaMdapUrNAMkanu -prasannatApUrvakanuM jIvana kaheze! kharA ? traNa bhAie muMbaimAM AvyA. mahenata-majUrI karI dhaMdhe lAgyA. dhadhAe temane yAro ApI ane temanu benka belansa sAta AMkaDAnuM banI gayu. temaNe mATuMgAmAM meTo phleTa lIdhe. traNa meTaro kharIdI. gharamAM rasoIyA, gharaghATI ane khIjA nAkarA kAma karavA lAgyA. roja aneka mANasoe temane salAma bharavAnI zaru karI. teo amArA piricata hatA, eTale eka vAra ame temane maLavA gayA. tyAM moTA bhAIne pUchyuM ke badhuM
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinabhaktino maMgala mahimAkema cAle che?" teNe kahyuM : "Ama te badhuM ThIka che, paNa hamaNuM InkamaTekSavALA ane selsaTekSavALA jIva khAya che. vaLI temAM eka moTo kesa cAlI rahyo che, tenI paNa keTalIka ciMtA thAya che. ame kahyuM : "paNa tamAruM zarIra pahelAM jevuM lAgatuM nathI" teNe kahyuM : "A badhI ciMtAomAM DuM levAI gayuM che, paNa e te ThIka thaI jaze. pachI bIjA bhAIne pUchyuM. "kema AnaMdamAM che ne? teNe kahyuM : "AnaMda te e ja dhIme dhIme DAyAbITI. sanuM pramANa vadhI gayuM che ane hamaNAM te prezara paNa hAI rahe che, eTale majA AvatI nathI. "ame kahyuM : tenA upacAra te karatA hazene !' teNe kahyuM : upacAra - karIe chIe, paNa DekaTara kahe che, tevI parejI pALatI nathI ! khAMDa na khAo, baTATA na khAo, bhAta paNa cheDe ! tyAre khAvuM zuM ?' ame tene javAba vALavAne badale navo prazna pUche: "amArAM bahena kema che?" teNe kahyuM : "enI hAlata te mArA karatAM paNa kharAba che. reja DokaTaronA bATalA bhare che ane navI navI phariyAdo karatI ja hoya che ! AmAM te chokarAonI sArasaMbhALa zuM kare? paNa ApanA pratApe badhuM cAlyA kare che. pachI trIjA bhAIne maLyA. temane pUchayuM : "kema cho?" teNe kahyuM : "AnaMdamAM te nathI ja ! ame pUchyuM : kema bhalA !' te teNe kahyuM : "kArakhAnAmAM haDatAla paDI che ane tenuM samAdhAna thAya, tevAM keI cihana dekhAtAM nathI.
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 zrI jinabhakti kapata vaLI hamaNuM te tene paNa zarU thayA che ane khUnanI. dhamakI paNa maLI cUkI che. kahe, AmAM AnaMda kyAMthI hoya?" ame kahyuM : "bhagavAnanI bhakti karo, badhAM sArAM vAnAM thaze. pachI tyAM kephI ane nAstAne nyAya ApI pAchA pharyA. rastAmAM eka ja vicAra AvyA karyo ke jyAre A bhAIe mahenata-majUrI karIne pitAnuM jIvana nibhAvatA hatA, tyAre kevA taMdurasta hatA ! kevA sukhI hatA ! ane Aje dhanavAna gaNAya che, tyAre bicArAonI temanI sthiti kevI che? eka vAra dakSiNanA pravAsamAM eka amerikana gRhasthane bheTo thaye. te meTA rasAlA sAthe pravAsa karI rahyo hato. ame pUchyuM : "kayAM jaI rahyA che? teNe kahyuM : "dakSiNanA keTalAMka sthAnenI mulAkAta lIdhA pachI huM haradvAra jaI rahyo chuM. ame pUchayuM: 'tyAM javAnuM khAsa prajana?" teNe kahyuM: "mAre cittanI zAMti joIe chIe-cittanI prasannatA joIe chIe, te tyAM maLI jaze, evI mArI dhAraNuM che. amerikAmAM mArI pAse dhanane teTo nathI, bhegasAmagrI paNa apAra che, paraMtu tene upabhega karatAM manane zAMti maLatI nathI, mana prasanna rahetuM nathI. meM sAMbhaLyuM che ke bhAratamAM evA gIo ane sAdhusaMte rahe che ke je tarata ja ApaNane mananI zAMtine-mananI prasannatAne anubhava karAvI zake. temAMnA keI haradvAramAM maLavA. saMbhava che. ame kahyuM: "tamAre pravAsa sakta che."
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinabhakitane maMgala mahimA 21 ATalA vivecana parathI pAThakamitre cittanI prasannatAnuM kharuM mUlya-vAstavika mahattva samajI zakyA haze. cittanI je prasannatA anekavidha upAye ke janAo karavA chatAM prApta thatI nathI, te jinabhaktinuM ananya AlaMbana letAM avazya prApta thAya che, e tene ke--keTale me mahimA ! maharSi naMdiSeNe "ajita-zAnti-stavamAM kahyuM ajiyajiNa ! suhappavattaNaM, tava purisuttama nAmakittaNaM / taha ya dhiimai-ppavattaNaM, tava ya jiNuttama ! saMti kittaNa // "he puruSottama ajitanAtha ! tamAruM nAma-kIrtana zubhane pravartAvanAruM che, temaja dhRti ane matine ApanAruM che. he jinettama zAMtinAtha ! tamAruM nAma-kIrtana paNa evuM ja che. " ahIM zrI ajitanAtha ane zrI zAMtinAtha bhagavAnanI hatuti cAlI rahI che, eTale temane nAma-nirdeza thayele che, paNa A vastu badhA jinazvarene sarakhI lAgu paDe che, eTale ke temanA nAma-kIrtanathI paNa AvuM ja pariNAma Ave che. zubhanuM pravartana tyAre ja thAya che ke jyAre azubhanuM nivAraNa thAya, eTale ahIM azubhanuM nivAraNa ane zubhanuM pravartana e baMne vastu samajI levAnI che. jyAM nAmakInane mahimA Ave hoya, tyAM pUjA
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpata sevA- bhaktino mahimA kevo hoya? te pAThake svayaM vicArI zake che. ahIM dhRti zabdathI daurya ane ati zabdathI sanmati. abhipreta che. tAtparya ke jinabhaktinuM AlaMbana letAM sarva azubhanuM nivAraNa thAya che, sarva zunuM pravartana thAya? che, dauryanI prApti thAya che ane sanmati sAMpaDe che. bhAratanI vicitra sthiti nihALyA pachI mahAtmA gAMdhIe "sabako sanmati de bhagavAna !' e zabdo uccAryA hatA ane ame paNa mahAdevI zrI padmAvatInI nitya-prArthanAmAM. sanmatinI ja mAgaNI karIe chIe, kAraNa ke sanmati haze. te ja saghaLe vyavahAra sArI nIte cAlaze ane jIvananA chellA zvAsa sudhI nyAya-nIti-dharmanI bhAvanA TakI raheze. jinabhaktinA maMgala mahimAnuM vizeSa varNana have pachInA prakaraNamAM joI zakAze.
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ [3] jinabhaktine maMgala mahimA-2 jinabhaktino mahimA ke abhuta che, ke maMgalamaya che, ke kalyANakArI che, tene keTaleka khyAla pAThakamitrone pUrvaprakaraNa parathI AvI gayuM haze. ame IcchIe chIe ke teo jinabhaktinA A abhuta-maMgalamaya-kalyANakArI mahimA paratve UMDe vicAra karI jinabhaktine potAnA jIvanamAM viziSTa sthAna Ape ane e rIte zreyasU-siddhinI dizAmAM eka prazasta pagaluM bhare. pachI vAta' e pramAdano sUra che, ALasane ugAra che ane vadhAre spaSTa kahIe to ApaNane kartavya mArgamAMthI pIche DaTha karAvanArI cAra akSaranI-caMDALa cokaDI che. Aja ApaNI che, kAla ApaNI nathI, eTaluM te jANe ! jeNe kAlano bharoso rAkhe, te A jagatamAMthI vilA moDhe vidAya thayA ! "ghaDapaNamAM geviMdanA guNa gAIzuM ema kahenArAnA ane mAnanArAnA Akhare kevA hAla thayA, te tame nathI jANunA zuM ? je jinabhakti karavA jevI che, avazya karavA jevI
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpataru che, te AjathI ja tenuM AlaMbana le. tene kAla para mulatavI rAkhaze nahi. kAla koNa jANe kevI ugaze ane tamArA mananAM pariNAme kevAM haze, te kahevuM muzkela che. eka gRhastha maLavA AvyA. temaNe kahyuM: "have sArA mAge dhana vAparavuM che, tenI keIsuMdara yojanA batAve." ane ame te aMge keTalIka carcA-vicAraNuM karI, paNa te aMge AkharI nirNaya karavAnuM kAma kAla para rAkhyuM. savAre te gRhasthanuM hArTa pheIlathI maraNa thayuM ane yojanAo janAone ThekANe rahI ! mATe ja kAla bharese rAkhe. nakAme che. A badhuM jANavA chatAM manuSya potAne cAlu cIle choDatA nathI ane kartavyane rAha apanAvatA nathI, e keTaluM Azcaryajanaka che! keTaluM khedajanaka che! pAThakamitro A prakAranI mUrkhAImAM na saMDevAya, eTaluM IcchI ame prastuta viSayamAM AgaLa vadhIzuM. jaina zAstromAM kahyuM che ke - bhattIi jiNavarANaM, paramAe khIga-pinja-dosANa / Arugga-bohilAmaM, samAhimaraNaM ca pArvati // rAga ane dveSane kSaya karanAra jinezvarenI parama bhakti karavAthI manuSya Arogya, dhilAbha ane samAdhimaraNa pAme che."
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinabhaktino maMgala mahimA-2 25 ahIM ArogyathI regarahita avasthA abhipreta che ke jene mATe ApaNe "zArIrika ane mAnasika svAcya e zabdaprayoga karI zakIe. rega zarIrane paNa hoya che ane manane paNa hoya che. jyAre A bemAMthI kaI prakArane rega na hoya, tyAre zarIra ane mananI svasthatA barAbara jaLavAI rahe che ane te jinabhakti tathA tapa-japa-saMyamanI sAdhanA karavAmAM ati upayogI thaI paDe che. e te ApaNe jiMdo anubhava che ke jyAre ApaNuM zarIra svastha na hoya ke mana svastha na hoya, tyAre ApaNe jinabhakti yathArthapaNe karI zakatA nathI, tapa karavAnuM banatAM sudhI mAMDI vALIe chIe ane japa karavA mATe kadI hAthamAM mALA pakaDIe te jema tema gaNIne tene cheDI daIe chIe. A sthitimAM traNa-cArathI vadhAre mALA te gaNI zakAtI ja nathI. saMyama sAdhanA te ApaNuM jIvanamAM pahelethI ja ochI che, eTale te AvA prasaMgamAM saheje chUTI jAya che. tAtparya ke zArIrika ane mAnasika svAo vinA koI paNa prakAranI sAdhanAArAdhanA-upAsanA yathArtha svarUpe thaI zakatI nathI, tethI pahelI jarUra zArIrika ane mAnasika svAthyanI che. "IramArtha raju dhamasAdhananuM-zarIra e dharmanuM prathama sAdhana che e manusmRtinAM vacane A vicAranuM samarthana kare che. keTalAka kahe che ke "amane zarIranI paDI nathI. amArA zarIranuM game te thAya, paNa ame dhAryo dharma karavAnA. paraMtu A vacane bAlIza che. jemAM kaMI tathya na haya, evAM
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 zrI jinabhakti-kalpataru vacanAnuM mUlya zuM? AvAM vacane uccAranArA eka nAnI sarakhI mAMdagI Ave che, tyAM gabharAI jAya che ane DokaTaravaidya-hakImane khelAvavA mATe doDAdoDI karI mUke che, pachI dhAryAM dhama karavAnI vAta teA rahI ja kayAM? AthI sujJajanAe zarIra pratye bedarakArI batAvavA karatAM tenuM svAsthya kema jaLavAI rahe, tenI pUrI kALajI rAkhavI joi e. ahI' eTalI spaSTatA Avazyaka che ke zarIrane jema bimAra paDatAM aTakAvavu joI e, tema te phITI na jAya, eTale ke indricenA unmAdane vaza thai na jAya, te paNa jovu' joie. ahI indriyAnA unmAdathI tIvra sparzIlAlasA, tIvra rasalAlasA, tIvra gaMdhalAlasA, tIvra rUpalAlasA ane tIvra zabdalAlasA samajavAnI che. tAtparya ke indriyAnA viSayanI khAkhatamAM sujJa manuSye saMyamathI vartavAnI jarUra che ane te tyAre ja banI zake che ke jyAre ApaNane zarIranuM lAlana-pAlana karavAmAM pUratA viveka jALabyA hoya. yathAzakti tapazcaryAnuM AlaMbana AmAM ghaNI madada karI zake che. 'paheluM sukha te jAte naryA * Health is waelth vagere kahevata paNa Arogyanu mahattva pradarzita kare che. manuSya pAse anya sAdhanasAmagrI bhale na heAya, paNa tenuM zarIra nIrAgI hoya te te peAtAnA jIvanavyavahAra calAvI zake che ane AnaMdamAM divase pasAra karI zake che. divasa bhara mahenata-majUrI karIne rAjI-rATI raLanArA aneka manuSyAne
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinabhaktine maMgala mahimA-2 ame rAtanA samaye snehIjane tathA mitro sAthe AnaMdakillela karatA joyA che. tethI Arogyane zreSTha saMpatti mAnIne ApaNe cAlavuM joIe. ame amArA sittotera varSanA jIvanamAM ghaNuM kAmA karI zakyA, enuM mukhya kAraNa amArI nIrogI avasthA che. ahIM e spaSTatA paNa karI daIe ke vacce vacce ame paNa bimAra te paDyA chIe, paNa cheDA vakhatamAM ja sAjA thaI pAchA kAme lAvyA chIe. ekaMdara amAruM zarIra naregI rahyuM che, ekaMdara amArA zarIra ane mananuM svAcya barAbara jaLavAI rahyuM che, tenuM kharuM kAraNa jinabhaktinuM ananya. AlaMbana che. keTalAka kahe che ke "ArogyanuM mahattva te ame paNa svIkArIe chIe, paNa te jinabhaktithI zI rIte prApta thAya? te amane samajAtuM nathI. amAre khyAla te e ja che ke gya AhAra-vihAra, vyAyAma ane AsanAdinuM AlaMbana levAthI ArogyanI prApti thAya che. A bAbatamAM Apane zuM kahevAnuM che ?' A khyAla bIjA ghaNAne paNa che. eTale ame A praznane vistArathI javAba ApavA IcchIe chIe. yogya AhAra-vihArathI Arogya jaLavAya che, emAM kaI zaMkA nathI. Ayurvede tenI spaSTa jAherAta karelI che ane ApaNe jiMda anubhava tenI sAkSI pUre che. ArogyanI jALavaNI mATe vyAyAma paNa jarUrI che, tethI ApaNe zALA
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpataru mahAzALAomAM tene sthAna apAyelu che. ane svataMtra vyAyAmazALAo paNa A dizAmAM peAtAnA phALe ApI rahelI che. Asana eTale yAgAsanA. tenA pracAra paNa Aje jagavyApI che. paraMtu ApaNA leAkeA vyAyAma ke caiAgAsananA abhyAsamAM vizeSa rasa letA nathI. kadAca Take-e TakA lAke temAM bhAga letA heAya tA e sakhyA gaNanApAtra nathI. A badhA ArAgyane lagatA sAmAnya niyame che ane tenuM pAlana karavAthI amuka lAbha tA jarUra thAya che, eTale ame tenA vivAdamAM uttaravA icchatA nathI, paraMtu ahIM eTaluM jaNAvavA te jarUra icchIe chIe ke manuSyanA ArogyamAM bIjI paNa ghaNI vastue bhAga bhajave che. temAMnI eka vastu jinabhakti che. 28 jinanI jinezvaradevanI parama bhakti karanAre AtmA "sArA pramANamAM saMyamI bane che, tethI tenA zarIramAM raMgane dAkhala thavAne avakAza rahetu nathI. kadAca ka`sayege tenA zarIramAM roganAM khIja vavAyAM hoya, te te cittazuddhinA kAraNe nAza pAme che. cittamAM zAMti ane buddhinuM pramANa jeTalu vadhAre, teTalu ArogyanuM pramANa vadhAre, e eka mAnya siddhAMta che ane te AjanA manovaijJAnikoe paNa kabUla rAkhelA che. vizeSamAM ame amArI najare evA kissAe joyA che ke jemAM aneka prakAranA upacAro karavA chatAM reganivAraNa thayuM na heAya ane jinabhaktinuM AlaMbana letAM tenA ekAeka aMta AvI gayA hoya.
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinabhaktine maMgala mahimA-2 29amadAvAdanA eka zrImaMta jaina gRhasthane DAbA hAthanI keNInA nIcenA bhAgamAM laka lAgu paDyuM. te aMge prathama DokaTarI upacAra zarU thayA, paNa teNe kaMI karI karI nahi. pachI Ayurvedika upAya ajamAvavAmAM AvyA, te paNa. niSphala gayA. eTale te gRhastha laMDana ane viyenAnA. niSNAta DokaTaranI mulAkAta lIdhI ane A bAbatamAM temanI salAha mAgI. temaNe amuka prakAranI salAha ApI, paNa te pramANe upacAra karatAM kaMI pariNAma AvyuM nahi. teo amadAvAda pAchA pharyA ane hatAza haiye pitAne samaya. pasAra karavA lAgyA. evAmAM eka jaina munirAjane bheTo thayo. pelA gRhastha. pitAnI badhI hakIkata temanI AgaLa rajU karI. te sAMbhaLI munirAje kahyuM : "tamAre hatAza thavAnI jarUra nathI. tame traNa mahinA sudhI roja navasmaraNane pATha kare ane tame A regamAMthI jarUra mukta thaze." pelA gRhastha temanuM vacana mAnya karyuM ane temanA kahyA mujaba traNa mAsa sudhI ja navasmaraNane pATha karyo ke teo e regamAMthI mukta thaI gayA. AmAM kaI vastue zuM kAma karyuM? tene nirNaya pAThaka pote ja kare. ApaNe badhI vastunA buddhigamya khulAsA IcchIe. chIe, paNa te zakya nathI. A jagatamAM evuM ghaNuM bane. che ke jene koI buddhigamya khulAse thaI zakatuM ja nathI..
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpataru AjathI lagabhaga traNa varSa pahelAM amArA jamaNA ane DAbA hAthanI ceAthI ane pAMcamI AMgaLIe khUba khAlI caDavA lAgI ane te kacarAI rahI hAya, evA anubhava thavA lAgyA. e lakavA na hatA, paNa bIjI ja koi bimArI hatI. pachI kuTu bInAnI icchA mujaba tenA DAkaTarI ilAja zarU karyAM, e IlAja lagabhaga be mAsa cAlyA, paNa tenu kaMi ja pariNAma na AvyuM. vadhAre spaSTa kahIe te lAgu paDelI bimArIe eka kadama AgaLa bharyuM ane tenI nIcene hatheLInA bhAga paNu kaDaNa thavA lAgyuM. tyAra pachI bIjA DaoNkaTara, trIjA DokaTara, ceAthA DokaTaranA Azraye gayA, paNa te dareka pAtapeAtAnI rIte tenuM nidAna karavA lAgyA. vAstavamAM temAMnA koI paNa satya nidAna sudhI pahoMcI zakayA nahi. 30 tyAra pachI amAre devalAlI-kAnajI khetazI Aregya dhAmamAM javAnuM thayuM. tyAM ame amAro upAya ajamAvavAne niya karyAM. e upAya hatA-jinabhaktinu ananya Alabana levAnA. te mATe ame rojanA pUrjApADa pachI uttarAbhimukha anIne zrI ciMtAmaNi pArzvanAthanI zvetapuSpothI pUjA karavA lAgyA ane ciMtAmaNimatranA daza hajArathI paNa adhika japa karavA lAgyA. e rIte agiyAra divasamAM savA lAkha japa karatAM amArI bImArI adRzya thai ane amArI AMgaLIe pUrvavat khanI gaI, je Aje paNa e ja avasthAmAM che.
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ {janabhaktinA ma'gala mahimA-2 31 jyAre amArA DokaTara mitroe jANyu ke ame AdhyAtmika upAyathI A rogamAMthI mukti meLavI che, tyAre temanA Azcayano pAra rahyo nahi. cAlu varSe amArA dharma patnIne agnimAMdyanA rega lAgu paDaye ane temAMthI aruci utpanna thaI. temane koI kherAka bhAve nahi. AkhA divasamAM mAMDa mAMDa cAra-pAMca tolA jeTalA kheArAka temanA peTamAM jAya. kheArAkanA abhAve teo dubaLA paDatA gayA ane chevaTe pathArIvaza thayA. pathArImAMthI eDA thavu' hAya ke daza DagalAM dUra javuM hoya te paNa bhAre paDe. DokaTaroe peAtAnI badhI vidyA ajamAvI, paNa bimArIe macaka ApI nahi, temanA kahyA mujaba jhADA, pezAba, lehI tapAsarAvyA, te temAM badhuM 'nAla' AvyuM. pachI annanaLI, jaThara, AMtaraDAM vagerenA pheTA levaDAvyA te tenuM pariNAma paNa 'nA la' ja Avyu'. kArDiyogrAmamAM hRdayanI sthiti paNa 'te la'ja AvI. tAtparya ke temAMthI DokaTarene koI pazuroganA sa'keta maLyA nahi ame amArA dharmapatnIne kahyuM : 'have te amane amArA upAya ajamAvavA de.' teNe emAM saMmati ApI, eTale ame traNa divasa sudhI temane zrI ciMtAmaNi pArzvanAtha ane mahAdevI zrI padmAvatInI 500, 500 megarAnAM puSpAthI pujA karAvI ane ame pote e traNa divasomAM
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpataru 3ra 12500 ciMtAmaNi matranA japa karyAM. tenu dhAyuM... pariNAma AvI gayuM. temaNe pathArI choDI dIdhI ane jANe navI zaktinA sa'cAra thayA hAya, tema gharamAM haravA-pharavA mAMDyuM. te divasathI kheArAka paNa ThIka ThIka pramANamAM levA mAMDaye ane sAteka divasamAM te temaNe peAtAnI pUrvAvasthA prApta karI lIdhI. laDanamAM eka jaina bahenanA DAkhe| hAtha rahI gaye hatA ane tenAM hADakAomAM duHkhAvA thatA hatA. laMDananA sArAmAM sAra DokaTarone Azraya levA chatAM temAM kaMI phAyade thayA nahi. paraMtu te muMbai AvatAM ATha divasanA jina bhakti--anuSThAnanA kAkrama goThavAyA. temaNe tathA temanA patie temAM zraddhApUrvaka bhAga lIdhe ane anuSThAnanA aMte e bahena rAgamAMthI mukta thai gayA. tAtpa ke jinabhakti eka evuM sakhala sAdhana che ke jenI ajamAyaza thatAM kaSTasAdhya ke asAdhya roge.. paNa maTI jAya che ane ArogyanI punaH prApti thAya che. jinabhaktinuM ananya AlaMbana letAM bIjA paNa ghaNA lAbheA thAya che. temAM 'dhilAbha'nI mukhyatA che. A bAdhilAbha' zabda ghaNA aMgabhIra che ane te jainatvanI prAptithI mAMDIne dhArmika-AdhyAtmika ucca koTinI bhUmikAone AvarI le che. te thADA vivecanathI pAkamitrone spaSTa samajAI jaze.
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAvIza tIrthakarone jayapurI paTa jenI graMthalekhaka chellAM trIsa varSathI ekadhArI upAsanA karI rahelA che.
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ delavADAnAM daherAnuM eka dRzya je jinamaMdironI bhavyatAne khyAla Ape che.
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinabhaktine maMgala mahimA-2 prathama te jinabhaktinA ananya AlaMbanathI jainadharma prAptirUpa badhilAbha kevI rIte thAya che, te joI laIe. jinabhaktinuM ananya AlaMbana letAM jaina saMskRti ane jainadharma pratye prema jAge che, jenadharmanA AcAra ane vicAranuM AkarSaNa thAya che ane tene jIvanamAM utAravAne. niSThAbharyo prayAsa zaru thAya che. A ja che jainadharmanI prApita. ahIM e paNa jaNAvI daIe ke jainakulamAM jamyA, eTale jainadharmanI prApti thaI gaI ema samajavAnuM nathI. jyAre ApaNAmAM jainatva pAMgare ane jainadharmopadiSTa AcAra-vicAranuM sevana thavA lAge, tyAre ja ApaNane jainadharmanI prApti thaI che, ema samajavAnuM che. jinabhaktinuM ananya AlaMbana letAM samyatvanI sparzanArUpa bedhilAbhanI paNa prApti thAya che. dhArmikaAdhyAtmika vikAsanA kAmamAM A eka ghaNuM agatyanI vastu che, eTale zAstrakAroe tenI bhUri bhUri prazaMsA karI che. teo kahe che : samyaktvaratnAnna paraM hi ratnaM, samyaktvamitrAnna paraM hi mitram / samyaktvabandhorna paro hi bandhuH, samyakatvalAbhAnna paro hi lAbhaH // "samyatvaratnathI keI zreSTha ratna nathI, samyakatvamitrathI
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4 zrI jinabhakti-pataru koI zreSTha mitra nathI; samyaktvama thI koI zreSThabaMdhu nathI ane samyaktvalAbhathI koI zreSTha lAbha nathI.' dAnAni zIlAni tapAMsi pUjA, sattIrthayAtrA pravarA dayA ca / suzrAvakatvaM vratapAlanaM ca, samyaktvamUlAni mahAphalAni // 'vividha prakAranAM dAna, vividha prakAranAM zIle, vividha prakAranAM tapA, prabhupUjA, mahAna tIthaeNnI yAtrA, uttama dayA, suzrAvakapaNuM ane vratapAlana samyaktvapUrNAMka hoya te ja mahAlane ApanArAM thAya che.' anyathA nahi, e aDI adhyAhArathI samajI levAnu che. ApaNA AtmA anAddhi kAlathI A sa'sAramAM pari bhramaNa karI rahyo che, tenuM eka sabala kAraNa mithyAtva che. jyAM sudhI ApaNA AtmA mithyAtvathI gherAyeluM che, tyAM sudhI te sAcAne kheDu samajavAne, kheATAne sAcu' samajAvAnA athavA te sAcA ane khATA banene samAna mAnIne potAnA vyavahAra calAvavAnA. A sthitimAM tene gherU kaba'dhana thAya, e svAbhAvika che, have A AtmAne puNyanA pramala yeAge jyAre jinabhaktinuM AlaMbana maLe che, tyAre A mithyAtvarUpa aMdhakAra dUra thavA mAMDe che ane ema karatAM jyAre te pUrepUrA dUra thaI jAya che, tyAre tene samyaktyanI spanA thAya che, arthAt te samyag daza na pAme che.
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinabhaktinA maMgala mahimA-2 uttarAdhyayanasUtramAM eka sthaLe kahyuM che ke "jyAM sudhI samyagadarzananI prApti thatI nathI, tyAM sudhI samyagajJAnanI prApti thatI nathI, jyAM sudhI samyaga jJAnanI prApti thatI nathI, tyAM sudhI sammacAritranI prApti thatI nathI, jyAM sudhI sammacAritranI prApti thatI nathI, tyAM sudhI karmane kSaya thatuM nathI, ane jyAM sudhI karmane kSaya thatuM nathI, tyAM sudhI mokSa ke nirvANanI prApti thatI nathI." tAtparya ke samyagadarzana e ekSamArgane prathama upAya che, tethI sujJajanee tenI prApti mATe prayatnazIla banavuM joIe, te mATe pUrepUre puruSArtha ajamAvo joIe. ahIM ame eTalI spaSTatA karIe te ucita ja lekhAze ke samyakatvanI sparzanA mATe-samyagadarzananI prApti mATe anya keI upAya karatAM jinabhaktinuM AlaMbana e ja zreSTha upAya che ane te ApaNe saralatAthI ajamAvI zakIe tema chIe. jinabhaktinuM ananya AlaMbana letAM ratnatrayInI. prApti thAya che. Ane paNa ApaNe eka prakArane bodhilAbha samajavAnuM che. ratnatrayI eTale traNa ratnane samUha. te ahIM samyagadarzana, samyagUjJAna ane sammacAritra jANavA. ahIM ratnanI upamA zreSThatA sUcavavA mATe apAyelI che. tAtparya ke jinabhaktinuM ananya AlaMbana letAM mokSamArganA upAye samIpa Ave che ane e rIte
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpata ApaNuM mekSa mahAlaya ke siddhisadana pratyenuM prayANa jhaDapI. bane che. ahIM amane zrImada yazovijyajI upAdhyAyanAM. nimna vacane yAda Ave che. muktithI adhika tuja bhakti muja mana vasI, jeha zuM sabaLa pratibaMdha lAge; cakamaka pASaNa jema lehane caDyuM, muktine sahaja tuja bhaktirAge. ' he prabho ! mArA manamAM mukti karatAM paNa tArI bhakti ghaNI vaselI che. temAM mane daDha mamatva utpanna thayuM che. jema cakamakane pASANa leDhAnA TukaDAne pitAnA bhaNI kheMce che, tema tArI bhaktine daDha anurAga muktine mArA bhaNI kheMcaze." ATalA vivecana parathI bedhilAbhanuM mahattva khyAlamAM Avaze. jinabhaktinuM ananya AlaMbana letAM samAdhimaraNane paNa lAbha thAya che, paNa te aMge vizeSa vicAraNA AgAmI prakaraNamAM karIzuM.
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ [TM ] jinabhaktinA mAMgala mahimA 3 jinabhaktinu ananya AlaMbana letAM ApaNane kevA lAbheA thAya che, te ApaNe gata e prakaraNamAM vicArI gayA. hajI tena! eka moTA lAbha aMge vicAraNA karavAnI che, te A prakaraNamAM karIzuM. jinabhakitanA mahimA kharekhara apUrva che, adbhuta che! tenuM jeTaluM varNana-vivecana karavA dhArIe, teTalu thaI zake ema che, paNa ApaNe hajI jinabhakti aMge ghaNI mahattvanI khAkhatA vicAravAnI che, eTale prastuta prakaraNamAM ja tenI samApti karIzuM. nibhaktinuM ananya AlaMbana letAM ApaNane zArI rika ane mAnasika svasthatA prApta thAya che, tene pahelA maDAna lAbha samajavAnA che. jinabhaktinuM ananya AlaMbana letAM ApajI jainatva pAMgare che, samyaktvanI sparzvanA thAya che ane mekSamAnA upAyarUpa ratnatrayInI prApti thAya che, tene banne mahAna lAbha samajavAnA che. teja rIte jinabhaktinuM ananya AlaMbana letAM ApaNane samAdhi-
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 zrI jinabhakti-kalpataru maraNanI prApti thAya che. tene trIjo mahAna lAbha samajavAne che. ahIM eka pAThakamitra prazna kare che ke "zuM ApaNAmAM samAdhi laIne maravAnI prathA pracalita che ke tene uttara e che ke "ahI samAdhimaraNano artha samAdhi laIne maravAne nathI, paNa samAdhipUrvakanuM maraNa che. cittanI samahita-zAMta avasthAne samAdhi kahevAmAM Ave che." bIjA eka pAThaka mitrane prazna e che ke "ApaSTa jIvana saMbaMdhI-jIvananI unnati-pragati saMbaMdhI vicAra karIe e ThIka che, paNa maraNa saMbaMdhI vicAra zA mATe kare ? e te eka yA bIjA prakAre AvavAnuM ja che ane ApaNe A jagatamAMthI vidAya thavAnuM che. tene uttara e che ke "janma ane maraNa e jIvanarUpI lAkaDInA be. cheDA che, eTale tenI vicAraNuM sivAya jIvananI vicAraNA pUrI thatI nathI. vaLI ApaNuM maraNasamayanI sthitine AgAmI bhava sAthe ghaNe saMbaMdha che, tethI paNa maraNa saMbaMdhI vicAraNA prastuta bane che. te ja rIte ApaNu. jIvananI saphalatA-niSphaLatAnuM vAstavika mUlyAMkana karavA mATe maraNa eka moTuM sAdhana che, eTale tenI viziSTa vicAraNA karavI Avazyaka che. ApaNA mATe maraNa nizcita che, ema te koI zaMkA ja nathI. je jape, te avazya maravAne. paraMtu maravA-maravAnI rItamAM phera hoya che. pitAnuM maraNa bhaMDA
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinabhaktinA maMgala mahimA-3 hAle thAya, evuM koi IcchatuM nathI; sahu sArA maraNunI IcchA rAkhe che ane te ja kAraNe zAstrAmAM maraNa saMbaMdhI UDI vicAraNA thayelI che. tenAthI ApaNe paricita thaI e e jarUranu che. Ta ahIM trIjo prazna paNa upasthita thai rahyo che : je vastu para ApaNA keAi kAbU na heAya, te saba'dhI vicAraNA karavAthI ze lAbha ?" tene uttara e che ke mRtyu athavA maraNanI bAbatamAM cheka evu nathI, jo ApaNe dhArIe teA tenA para amuka aMze kAbU meLavI zakIe chIe, eTale tenI vicAraNA lAbhaprada che. jo maraNa e upekSApAtra vastu hAta te ApaNA RSimuniee, ApaNA tatravizAradAe ane ApaNA rasasa'pradAyavALAoe te saMbadhI vA~ sudhI je jahematabharI vicAraNA karelI che, te na ja karI hAta.' manuSyanuM maraNu aneka rIte thAya che, paNa jaina zAstrakAroe tenI avasthAvizeSane lakSyamAM rAkhIne tenA be prakAro pADelA che : eka mAlamaraNa, khInnu paMDitamaraNa, khAlamaraNamAM bAla zabda ajJAnanA--ajJAnadazAne sUcaka che, eTale je maraNa ajJAnadazAne lIdhe A dhyAna raudradhyAnamAM thAya, arthAt du:kha, nisAsA, AkraMda, raDAkUTa kuMvaranA badalAnA vAtAvaraNamAM thAya, tene khAlamaraNa samajavuM. A prakAranA maraNathI manuSyanI aMtasamayanI
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ - zrI. jinabhakti-kAtara lezyA. arthAt adhyavasAyanI dhAra bagaDe che ane te durgatine adhikArI thAya che, eTale ke maraNa bAda naraka athavA tiryaMcagatimAM utpanna thAya che, tethI bAlamaraNa IcchavA gya nathI. AjanI paristhiti te evI che ke manuSyane mRtyu samaya najIka jaNAtAM tene koI hospITalamAM dAkhala karavAmAM Ave che, jyAM davAnA Dejha, iMjekazane ke okisajana letAM letAM tenA prANa nIkaLI jAya che. A vakhate tene jIvavAnI lAlasA hoya che, eTale tenA aMtaramAM A dhyAna cAlI rahyuM hoya che ane te aMtasamayanI ArAdhanA paNa pAmI zakatuM nathI, tethI AvA maraNane ApaNe AlamaraNa samajavuM. aMtasamaya eTale mRtyune-maraNane samaya najIka AvatAM dharmanI je viziSTa ArAdhanA karavI, tene aMtasamayanI ArAdhanA kahevAya che. temAM mukhyatve namaskAra mahAmaMtranA nava padone japa karavAnuM hoya che athavA anyanA mukhethI e pado sAMbhaLavAnAM hoya che ane ari. haMta, siddha, sAdhu tathA kevalI bhagavaMtoe kahele dharma e cAranuM zaraNa aMgIkAra karavAnuM hoya che. A ArAdhanAnA pratApe jIvanI mati bagaDatI nathI, tenI legyA zubha rahe. che ane tenA pariNAme te sadgatine adhikArI thAya che, tethI aMta samaye A ArAdhanA Avazyaka manAyelI che.
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ 41 jinabhaktine maMgala mahimA-3 ahIM eTalI spaSTatA jarUrI che ke gatpanna bhAre azaktine kAraNe je manuSya namaskAra mahAmaMtranA nava padonuM smaraNa karI zake nahi te tenA pAMca prathamAkSaro ma si A 3 nA nuM ja smaraNa kare, ane jyAre te paNa zakya na rahe, tyAre e pAMca akSarethI banelA zkAra maMtranuM smaraNa kare. chela manuSyanuM maraNa sudhArI levAnI A kevI bhavya janA ! paNa Aje te tenA para pANI pharI vaLyuM che. mAtra gaNyAgAMThayA manuSya ja tene lAbha le che. bAkI te ArtadhyAna-raudradhyAnanA sapATe caDI ke baheza banI bAlamaraNanA bhoga ja bane che. ahIM amane eka ItihAsaprasiddha dAkhale yAda Ave che. mahammada gajhanIe bhArata para sAta vAra savArI karIne senA-rUpAne gaMja ekaThe karyo hate tathA mUlyavAna ranI eka moTo peTI bharI hatI, paNa jyAre tene bhAna thayuM ke have mAre aMta samaya najIka che, tyAre e sonA rUpAnA gaMjanI samakSa ratnanI peTI para besIne pike ne pike re hatuM ke "zuM A badhuM choDIne mAre javuM paDaze?" ahI dhanapAla zeThanI kathA paNa vicAravA yogya che. * kAranuM svarUpa tathA tenI upAsanA-ArAdhanA samajavA mATe amAro racelo kAra-upAsanA nAmano graMtha juo.
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ 42 zrI jinabhakti-kalpataru dhanapAla zeThanI thA eka nagaramAM dhanapAla nAme zeTha hatA. te paiseTake sukhI hatA ane cAra putronA pitA hatA. teo peAtAnA samayanA moTA bhAga vyApAra-vaNaja ane vyavahAramAM ja pasAra karatA. sAdhu sa'tanA samAgama temane gamatA nahi teo evuM mAnatA ke sAdhusaMtanA samAgamamAM AvIe. te teo dAnadharma nA upadeza Ape ane ApaNu' dhana ochuM karAve, tethI temanA samAgamamAM na AvavuM. e ja sAruM' che. have sAdhusa tanA samAgama vinA manuSyamAM dharmanI bhAvanA pAMgaratI nathI, dharma parAyaNatA AvatI nathI, eTale A zeTha dha karaNIthI-dhArmika pravRttiothI vimukha ja rahyA. kALakrame tee bimAra paDayA ane temanI mimArI vadhatI cAlI. temanA putrone lAgyuM ke 'have mApAjI jhAjhe. samaya nahi kADhe, paraMtu teo AvI dharmavihIna avasthAmAM maraNa pAme, e ThIka nahi. ethI te emanI gati agaze ane bhavabhramaNa vadhI jaze.' eTale tee eka muni rAjane peAtAne tyAM khelAvI lAvyA ane peAtAnA pitAne dharmanA upadeza ApavAnI vinaMti karI. munirAja tenA svIkAra karI zeThanA eraDAmAM dAkhala thayA ane dharma lAbha. kahIne UbhA rahyA. A zabdo sAMbhaLatAM ja dhanapAla zeThe peAtAnuM mADhu pharavI lIdhu. munirAja samajI gayA ke temane mArA dharmAMpadeza sAMbhaLavAnI IcchA nathI, eTale. teo tyAMthI cAlyA gayA.
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinabhaktine maMgala mahimA-3 43. putro hoziyAra hatA, eTaluM ja nahi kartavyaparAyaNa. paNa hatA, eTale teo A prasaMgathI nirAza na thatAM pharI temane dharma saMbhaLAvavAnI vetaraNamAM paDyA ane bIjA munirAjane bolAvI lAvyA, paraMtu tenuM pariNAma paNa pahelA jevuM ja AvyuM. be-traNa vAra AvuM banyA pachI teo eka evA munirAjane pitAne tyAM bolAvI lAvyA ke jemanI dharmopadezaka tarIke bahu moTI khyAti hatI. teo game tevA vake ane jaDane paNa dharma pamADI zakatA. putrae temanI yogya bhakita karyA pachI teo zeThanA oraDe padhAryA. ane zeThanI pAse jaIne kahyuM : "huM tamane koI prakArane upadeza ApavA AvyuM nathI. mAre te eka nAnakaDuM kAma che, tene cIMdhavA Avyo chuM." munirAjanA A zabdo sAMbhaLatAM zeThane dharapata thaI ane teo bolyA : "mArA sarakhuM je kaMI kAma hoya te khuzIthI jaNAvo." munirAje kahyuM : "mAro eka khAsa bhakta hamaNAM ja svargamAM sIdhAvyA che. tene mAre eka saMya mokalavAnI. che. te tame svargamAM padhAre, tyAre sAthe laI jaje ane tene ApI deje. zeThe kahyuM : "e te kema bane ?" munirAje kahyuM : "emAM azakaya jevuM zuM che? jyAre tame svargamAM jatI vakhate hIrA-motI-mANeka tathA senAnA
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpataru Dhaga sAthe laI javAnA che, tyAre A nAnakaDI seya nahi laI jaI zake zuM ? zeTha catura hatA, hajI temanI sAna ThekANe hatI, eTale munirAjane kaTAkSa samajI gayA ane teja vakhate be hAtha joDIne bolyA : "kRpALuM ! mArI bhUla thaI che, meM ghaNI bhUla karI che. Aja sudhI dharmanuM kaMI paNa ArAdhanA karyuM nathI, have mAruM zuM thaze ? | munirAja kahe, "hajI tamAruM traNa divasanuM Ayu- pya bAkI che, temAM bane teTaluM dAna-puNya karI le, eTale durgati dUra thaze ane tame sadgatinA bhAjana thaze." te ja divasathI zeThe dAna-puNya zaru karI dIdhuM ane traNa divasamAM te pitAnI lagabhaga adhIra milakta temAM kharacI nAkhI. A rIte dAnadharmanuM pAlana karatAM temane aneka dIna-duHkhIonA AzIrvAda sAMpaDyA, pariNAme teo bimArImAMthI mukta thayA ane bIjA ATha varSa jIvyA, paNa temanuM e jIvana dharmAbhimukha hatuM, dharmaparAyaNa hatuM. ApaNAmAMnA ghaNAkharAnI dazA A dhanapAla zeTha jevI ja che. temaNe vyavasAya ane vyavahArane vAle karyo che ane dharmane dhakko mAryo che. kadAca dhakko na mAryo hoya te paNa tene pitAnA jIvanamAM jevuM ane jeTaluM AdarabharyuM-mAnabharyuM sthAna ApavuM joIe, te ApeluM nathI. 'artha ane kAma pahelA, "dharma pachI, e temanI
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinabhaktinA magala mahimA-3 455 nIti che ane temanA vyavahAra e rIte ja cAle che, pachI temanA jIvanamAM dharmAbhimukhatA ke dharmaparAyaNutA pragaTe zI rIte ? zAstrakAroe mAnavajIvananA cAra puruSArthanuM varNana karatAM dharmone paheluM sthAna Apyu che, ardha ane kAmane pachI mUkayA che ane chevaTe meAkSane nirdeza karela che. aneA artha e che ke manuSye prathama puruSArtha dharma agedharmArAdhana a Mge karavAnA che. te pachI atha ane kAma para dhyAna ApavAnu che ane chevaTe mAkSabhaNI dRSTi rAkhIne te mATe prayatnazIla banavAnuM che. paraMtu ApaNe te e krama uthalAvI nAkhyA che ane aM, kAma, dharma, tathA. meAkSa e kramane pasa'dagI ApI che. tenu' ja e pariNAma che ke Aje ApaNA jIvanamAM dhama cheka gauNa banI gayA che ane mekSa te mAtra kahevA pUrate ja rahI gayA che. A sthitimAM ApaNe khAlamaraNanA bhAga banIe, emAM Azcaya zuM ? . have patimaraNa para AvIe. patimaraNa eTale . samajaNapUrvakanuM maraNu, zAMtipUrNAMkanuM maraNu. saspeMsAranu sAcuM svarUpa samajI tenI meha-mAyA cheDavI ane mRtyune anivArya jANIne tene aMtasamayanI ArAdhanA pUrNAMka zAMtithI bheTavuM, e patinA sAcA a prakAranA saraNamAM aMtasamaye mananI sthiti che. mA
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpataru samAhita eTale khUba zAMta hoya che, tethI tene samAdhimaraNa paNa kahevAmAM Ave che. samAdhimaraNanuM pariNAma saddagatimAM Ave che, eTale samAdhimaraNa pAmanAra develekamAM utpanna thAya che, athavA te punaH manuSyane avatAra pAme che. tatvajJa puruSe te devagati karatAM paNa manuSyagatine vizeSa pasaMda kare che, kAraNa ke devagatimAM mAtra bhautika sukhane bhega ja karavAne hoya che ane te pUro thayA pachI pAchuM saMsAramAM paribhramaNa karavuM paDe che, jyAre manuSyagatimAM zreyassAdhanAnI sarva take rahelI che ane tene yogya upayoga thAya te bhavasAgara jarUra pAra karI zakAya che. tAtparya ke paMDitamaraNa -samAdhimaraNa IcchavA yaMgya che, tethI sarva sujJajanee tenI IcchA rAkhavI joIe ane tenI nizcita prApti thAya, te mATe nitya-niraMtara jinabhaktinuM ananya AlabaMna levuM joIe. ahIM eTalI spaSTatA ucita che ke maraNa e jIvanane saravALe che, eTale jeNe je jAtanuM jIvana pasAra karyuM hoya, tene te prakAranuM maraNa prApta thAya che. vadhAre spaSTa kahIe te jeNe jIvanamAM aneka prakAranAM kALAM-dhaLAM karyA hoya ane chevaTa sudhI e ja jAtanI pravRttio cAlu rAkhI hiya, tene bAlamaraNa ja prApta thAya che. jyAre jina bhaktinA raMge raMgAnArA, dhArmika-AdhyAtmika pravRttio karanArA ane koInuM paNa bhaluM karI chUTanArAo paMDita
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinabhaktinA maMgala mahimA-3 47 ke samAdhimaraNa pAme che. tAtparya ke pApIone paDitamaraNa prApta thAya ane dharma parAyaNa vyaktiene khAlamaraNu prApta thAya e zakaca nathI, eTale hitAvahu e che ke paMDitamaraNu yAne samAdhimaraNane icchanArAoe peAtAnA jIvanane prAraMbhathI ja dharma parAyaNa manAvavu joie ane tene bhakitamArgamAM joDavuM joie. eka vAra jAhera pravacanamAM ame kahyuM hatuM ke ApaNane jIvatAM paNa AvaDatuM nathI ane maratAM paNa AvaDatu' nathI. bhApaNe manuSyadehadhArI hAvA chatAM pazunuM jIvana jIvIe chIe. ane keTalIka vAra teA pazu karatAMye adatara jIvananuM praznana karIe chIe. ApaNane anya prANIo karatAM viziSTa vicArazakita maLI che, paNa tene upayoga bhalAM kAme karatAM pUrAM kAmeAmAM vadhAre karIe chIe. vaDIleAnA vinaya, gurujanenI pUjA, saMtasevA, ka vyaniSThA, dayAnI lAgaNI, paropakAravRtti, sadAcAramAM prIti, saralatA, nikhAlasatA, saujanya ane vacanapAlana jANe adRzya ja thaI gayAM che. chIcharI manevRtti, meAjamAha ane dhanaprApti mATe AMdhaLI doTa e jANe ApaNAM jIvanasUtra thaI paDayAM che. AmAM bhaktinI bhAvanA jAge kayAMthI ? dharmanA raMga lAge kayAMthI? daMbha, dekhAva ane duSita dRSTie ApaNA jIvananA kamo laI lIdhA che, tethI ja ame kahIe chIe ke ApaNane jIvatAM AvaDatuM nathI. maraNa saMbadhI ApaNe gabhIra vicAra karatA nathI, kadI smazAnamAM javAnA prasaga Ave, tyAre maraNanA
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ re zrI jinabhakti-kalpataru vicAra ApaNune spazI jAya che, paNa te retImAM dorAyelI rekhAnI jema ghaDIkamAM bhUsAI jAya che ane ApaNA jIvananA raMga DhaMga evA ne evA ja rahe che. ApaNA aMtaramAM UMDe UDe teA ema ja hAya che ke bIjA bhale. mRtyu pAmyA, paNa huM hAla maravAnA nathI. re manuSya ! A tArI kevI mUDha dazA ! A bhramamAM paDIne tuM paraleAkanA pravAsanI taiyArI karI zakatA nathI ane gheADA ja vakhatamAM kAladevanA karAla paMjAmAM UMghatA jhaDapAI jAya che ! jo te mRtyu saMbaMdhI gabhIra vicAra karyAM hota ane bAlamaraNathI. acavAnA nirNaya karyAM hAta tA tArA jIvananI kAryavAhI judA ja prakAranI heta ane tuM samAdhimaraNa avazya pAmI. zakayA hota ! paNu......... bhagavAnanI sAcA dile niraMtara bhakti karavAthI manuSya. dhanya mRtyune bheTI zake che, evI mAnyatA jainetaromAM prasiddha che. te a--bhAvathI te ApaNA samAdhimaraNanA siddhAMtane puSTa karanArI che. savA bhagata jAtanA harijana hatA, paNa bhagavAnanI nira'tara bhakti karatA hatA. teo kaTThI jUhu khelatA nahi ke phUDakapaTa karatA nahi. temane ema karavAnuM kaI prayAjana ja na hatuM. TUMkamAM teo sAduM-sAttvika-pavitra jIvana gALatA hatA. temanA dharma patnI paNa bhagavAnanI bhaktimAM bhAre rasa letA hatA. eka rIte te A eka evI jugala joDI hatI. ke jenA joTA zeAdhyA na jaDe.
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinabhaktinA maMgala mahimA-3 4. vAta ( AvA bhaktiparAyaNa pavitra jIvanane lIdhe temane peAtAnA mRtyunI AgAhI thai, eTale temaNe A peAtAnA patnIne jaNAvI. patnIe kahyuM : jo tame kAle madhyAhnakAle vaiku'ThavAsI thavAnA hai| temane paNa sAthe letA jAo.' bhagata kahe, 'bahu sAruM. tuM paNa taiyArI kara. * pachI temaNe nAtIlA-jAtIlAone bhegA karIne jaNAvyuM ke * ame te kAle madhyAhnakAle vaikuThavAsI thavAnA chIe, mATe bhajana-kIna zarU kare.' nAtIlA-jAtIlAne A vAtamAM vizvAsa na AvyeA, kAraNa ke bhagata ane temanAM patnI ane saMpUrNa taMdurasta hAlatamAM hatAM. chatAM temaNe bhagatanuM vacana mAnya karIne bhajana-kIrtana zarU karI dIdhAM. bhagata ane temanA patnI hAthamAM zrIphaLa laIne e badhAnI vacce beDAM ane bhajana-kIrtananu' zravaNu karavAmAM ekarasa banI gayAM. bhajana-kIna cAlu ja rahyA. ema karatAM bIjA divasanA madhyAhnakAla AvI pahoMcyA. nAtIlA-jAtIlAonA kutUhalanA pAra na hatA, have zu bane che ? tenI teo AturatA pUrvaka pratIkSA karavA lAgyA. 6 ahIM madhyAhna thatAM ja bhagate AMkho ughADI, badhAnI sAme premabharI dRSTi pheMkI ane tee meTethI OMkAranA uccAra karavA lAgyA. temanA patnI paNa temanI A pravRttimAM sAthe ja hatA.
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpataru kAranA uccAra bAranI sakhyAe pahoMcyA, tyAM bhagatanI tathA temanA patnInI AMkheA DhaLavA lAgI ane e uccAre seALanI saMkhyAne sparza karyAM ke temanA AtmAe A nazvara kAyA cheDIne brahmaradhra mAraphata bahAra nIkaLI gayA. te vaikuMThamAM ja pahoMcyA haze, ema mAnavAmAM kaI harakata nathI. 50 AvuM dhanya mRtyu ApaNAmAMthI keTalA pAmI zake ema che, te ahIM vicAravAnu che. jinabhaktinuM ananya Alabana letAM je traNa mahAna lAbheA thAya che, tenu varNana-vivecana ahI` pUruM thayuM. paNa e badhAnA sArarUpa eka vastu hajI kahevAnI che, te e ke ' bhattIha jiNavarANaM khijjati puvtrasaMciyA kammA * zrI jinezvaradevAnI ananya bhAve bhakti karatAM pUrve sa`cita thayelAM saM karmAMne kSaya thAya che. ' jyAM karmonA kSaya thAya che, sakala kA kSaya thAya che, tyAM meAkSanI prApti avazya thAya che, eTale jinabhaktinu a Mtima phala mukti, mekSa ke nirvANunI prApti che. ahA jinabhaktino mahimA ! Lai
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ pa ] jinabhaktinI bhavya bhUmikA jinabhakti ApaNuM prathama kartavya che, e vastu prArabhamAM ja jANI gayA. tenuM ananya AlaMbana letAM aneka prakAranA lAbho thAya che athavA te samasta jIvana sudharI jAya che ane ApaNe eka 'sala mAnavI' tarIkenI kArakIrdi prApta karI zakIe chIe, tenAthI paNa vAkepha thayA. have jinabhaktinI bhavya bhUmikA zI rIte racavI ? e jANI laI e, jethI jinabhaktinA kSetramAM ApaNuM satvara paThThANu thAya. jaina zAstro kahe che ke koI paNa kriyAnI bhUmikA jJAna vaDe racAya che ane jo e jJAna vizada-vipula hAya to e ukta bhUmikAne bhavya banAve che. ApaNe te jinabhaktinI bhavya bhUmikA ja racavI che, eTale te 'ge vizada-vipula jJAna meLavI laie. paraMtu 'TIpe TIpe sarAvara bharAya che' ane kAMkare kAMkare pALa badhAya che" tema viza-- vipula jJAnanA saMcaya dhIme dhIme thAya che, krame krame thAya che, eTale tenA kramane anusaravA ja rahyo. amArI dRSTie te jinabhaktinI bhavya bhUmikA racavA
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa2 zrI jinabhakti-kapata mATe ApaNane je jJAnanI jarUra che, temAM "jina" "ahaM' ane "tIrthakara e traNa zabdanI arthamImAMsA prathama kakSAe Ave che, eTale tenAthI ja prAraMbha karIe te ucita gaNAze. jinane artha je jite, jaya pAme, vijayI thAya, te jina kahevAya. vizeSatAthI kahIe te je rAga-dveSAdi aMtaraMga zatruo. sAme laDIne temAM jita meLave, jaya pAme, vijayI thAya, te jina kahevAya. bAhya zatruo eTale manuSya, pazu vagere sAme laDIne vijya thavuM, e saheluM che, paNa aMtaraMga zatruo. sAme laDIne vijayI thavuM, e ghaNuM kaThina che. laDAInA medAnamAM eka pachI eka seMkaDo subhaTo sAme laDanAre. ane temane mahAta karIne yazapuMja prApta karanAra rAgadveSAdi aMtaraMga zatruo AgaLa jhUkI paDe che ane tene tAbedAra sevaka banI jAya che, e keNe nathI joyuM? bAhya zatruo sAme laDavAmAM mukhyatve zArIrika bala ane jhanunanI jarUra paDe che, jyAre aMtaraMga zatruo sAme laDavAmAM ucca-prakAranI samaja sAthe vairAgya-tyAga Adi mahAna guNenI apekSA rahe che, eTale aMtaraMga zatruone jitanAranuM sthAna ghaNuM UMcuM manAyeluM che.
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinabhaktinI bhavya bhUmikA - 53 bhagavAna mahAvIre zrImukhe kahyuM che ke jo sahassaM sahassANaM, saMgAme dujjae jie / egaM jipoja appANaM, esa se paramo jao // appANameva jujjhAhi, kiM te jujheNa bajjhao / appANameva appANaM, jaittA suhamehae // eka manuSya durjaya saMgrAmamAM daza lAkha zatruone jite, te karatAM te pitAnA AtmAne jite, e zreSTha vijaya che. he puruSa ! tuM AtmAnI sAthe ja yuddha kara. baDAranA zatruo sAthe zA mATe laDe che? AtmA vaDe AtmAne jitavAthI sAcuM sukha maLe che." je mahApuruSe A jAtanI samaja keLavIne saMyamasAdhanA ke yogasAdhanAno svIkAra karatA ane kAmakrodhAdi para ye meLavIne jJAnanI viziSTa bhUmikAe pahoMcatA, te badhAne mATe jaina zAstromAM "jina" zabdano prayoga thayele che. arDakevalI mATe A zabdane vizeSa pravega thatAM te ahaMnA arthamAM rUDha banelo che. vaidika sAhityamAM viSNune jina kahevAmAM AvyA che ane bauddha sAhityamAM buddhane jina kahevAmAM AvyA che, paNa amArI samaja pramANe jaina dharmamAM jina zabda ati mAnavaMte banyuM, tyAra pachI tenA anukaraNarUpe tyAM, e zabdaprayoga thayela che. eka kAle samasta AryasaMskRtimAM jina zabda keTale
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 zrI jinabhakti-kahevata gauravavato hatA, teno khyAla cAgavAziSThanA vairAgya prakaraNamAM AvatA nIcenA leAka parathI AvI zakaze : nAhaM rAmo na me vAJchA, bhAveSu ca na me manaH / zAnta AsitumicchAmi, svAtmanyeva jino yathA // 'huM rAma nathI, mane koI prakAranI IcchA nathI, bhAve eTale viSayAmAM mAruM mana ceTatu nathI. hu N te jinanI mAphaka mArA AtmAmAM ja zAMtithI rahevA IcchuM chuM. atrenA atha jenAmAM ceAgyatA prakaTe, te at kahevAya. vizeSatAthI kahIe te jenAmAM mahAmAnava ke puruSottama-Superma nI cAgyatA prakaTe, siddhigamananI yAgyatA prakaTe, tathA devAIinA vaMdana-pUjana-sanmAnanI yAgyatA prakaTe, te at kahevAya. A jagatamAM Aje cAra-savA cAra abaja manuSyAnI vastI che, temAM mahAmAnava keTalA ? e vicAravAnuM che. eka manuSya zarIre kadAvara heAya, cha-sAta phuTa UMcAI dharAvatA hAya ke kaI rAjyanA pramukhanI khurazI para ArUDha thayelA hAya, tethI te mahAmAnava khanI zakatA nathI. te mATe te teNe anekavidha guNe khIlavavAnA hoya che, peAtAnA hRdayanI asAdharaNa vizAlatAne paricaya ApavAne hAya che ane aneka prakAranI siddhienA svAmI banavAnuM
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ papa jinabhaktinI bhavya bhUmikA hoya che. je mAnavamAM AmAMnuM kazuM hetuM nathI, e mahAmAnava zAne ? je puruSavargamAM uttama hoya, zreSTha heya, te puruSettama kahevAya, paNa A uttamatA ke zreSThatA asAdhAraNa keTinI hovI joIe. anyathA A bhUtala para puruSottamane pAra rahe nahi ! mahAmAnava ke puruSottamanAM darzana te A jagatamAM kayAreka ja thAya che ane te kAlabala pUrepUruM pADyuM hoya tyAre ja thAya che. siddhigamananI gyatA prApta karavAnuM kAma saheluM nathI. te mATe aneka bhavenI taiyArI joIe che, yugayuganI sAdhanA joIe che. ema karatAM jyAre karmonI ati kaThina zaMkhalAne sarvathA teDI nAkhavAnI tAkAta Ave che, tyAre ja siddhigamana zakya bane che. siddhigamana eTale mekSanI prApti. Aje te sadgatinA phAMphAM che, tyAM siddhigamananI vAta zI karavI ? ema kahevAya che ke zrI jabUsvAmIe siddhisTanamAM praveza karyA pachI tenAM bAraNAM baMdha karI dIdhAM che ! ghaDIbhara mAnI laIe ke tema ja banyuM che, paNa ApaNe e bAraNAM ughADI nAkhavAnI mardAI batAvone! Aje nahi te kAle, kAle nahi te parama divase, parama divase nahi te pakSanA aMte, mAsanA aMte, varSanA aMte, zatAbdInA aMte,
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ 56 zrI jinabhakti-kalpata sahastrAbdInA aMte, paNa e bAraNuM ughADeye ja chUTake che. je bhavabhramaNa vahAluM hoya ane saMsAramAM anaMtakAla sudhI bhamyA ja karavuM hoya te vAta judI che. devAdinA vaMdana-pUjana-satkAra-sanmAnanI yegyatA paNa ghaNI meTI vastu che. ahIM devAdithI deva, dAnava ane mAnava e traNeya samajavA. tAtparya ke jyAre deva, dAne ane mAne temanA nAyaka sahita sAme AvIne praNAma kare, pAya pUje, mAnabharyA zabdothI satkAra kare ane garavA gItaguMjana vaDe sanmAna kare, tyAre A gyatA prApta thaI gaNAya che. ardhapada kevI yogyatAnuM sUcana kare che, te A vivecana parathI samajI zakAze. vaidika ane bauddha sAhityamAM paNa arhat zabdane prAga thayeluM che, paNa te ApaNI kasoTImAMthI pAra utare e nathI. ahIM e jANavuM rasaprada thaI paDaze ke saMskRta bhASAne ahaMtu zabda purANI prAkRta bhASAnA cha zabdonuM gya pratinidhitva kare che. pAThakamitrane A che zabdo jANavAnI iMtejArI thAya, e svAbhAvika che, tethI ahIM tenI rajUAta karIe chIe. (1) mA, (2) gari, (3) zarata, (4) sadaMta, vArita ane (6) saMta.
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinabhaktinI bhavya bhUmikA pa7 AmAMne "arihaMta' zabda ApaNuM gujarAtI bhASAmAM tatsama tarIke utarI Avela che ane te ApaNe sahunA hoThe caDI cUkI che. je A arihaMta zabda ApaNa haiyaDe vase te jinabhaktimAM juvALa Ave ane ApaNuM kAma pAkI jAya, paNa e zabda ApaNA haiyaDe vase zI rIte ? tyAM te pAMca IndriyenA trevIza viSaya aDDo nAkhIne paDyA che! tyAM te krodha, mAna, mAyA ane lebha e cAra kaSAe pitAnA sarva subhaTo sAthe chAvaNI nAkhelI che! ane tyAM te pile kAmarAja ke je jinabhagavaMtane-arihaMtadevane kaTTo dumana che ane temanAthI pitAnuM mukha chUpAvate phare che, te sItathI bharAI peThe che! kharekhara ! tyAM arihaMta zabdane mATe kaI sthAna ja nathI. arihaMta zabdane mUla artha "ahaMtu" ja che ke jenI arthamImAMsA ApaNe upara karI gayA chIe. paraMtu niryuktikAroe arihaMta zabdane arthaprakAza karavA mATe tenI judI judI rIte vyAkhyAo karI che, temAMnI eka vyAkhyA evI che ke ari eTale zatru-aMtaranA zatru, ane heta eTale haNanAra, tAtparya ke jeNe potAnA aMtaranA zatruone haNyA che, te arihaMta. have banyuM che evuM ke arihaMta zabdane je mUla artha trilekapUjya mahApuruSa, e bAjue rahI gaye che ane A tenA gauNa arthanI vizeSa prasiddhi thaI che. Aje te pAThazAlAnA ghaNAMkharAM pAThayapustakamAM paNa A ja artha dekhAya che. je leke mUrtipUjAne mAnatA nathI ane jemane pUjA zabda ISTa nathI, teo A jAtanA
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 zrI jinabhakti-kalpataru / anA vizeSa pracAra kare, e samajAya evuM che, paNa jee mUrti pUjAne mAnanArA che ane tene mATe game teve ane teTale mATe bhega ApavA taiyAra che, temaNe A anA pracAra zA mATe karavA joie ? ethI te arihUMtanI-ahunI pUjA-bhakti gauNa banI jAya che ane bIjo paNa visa vAda UbhA thAya che. ahIM jo tenA dAkhalAnI apekSA rakhAtI hAya, te te ame rajU karIe chIe. namaskAra-mahAma Mtra jinazAsananA sAra gaNAyeA che. tenA dvArA mukhyatve pAMca parameSThIne namaskAra karavAno hoya che. tenuM prathamapada namo hiMtAna che ane khIjuM pada namo siddhALuM che. have ahI arihaMtanA atha aMtaraMga zatruone haNanAra ane siddhanA a sa karmano nAza karanAra evA karavAmAM Ave te e e arthomAM kaze! taphAvata rahetA nathI, eTale temAMnu eka pada gatA thaI jAya che ane e rIte parameSThInI saMkhyA pAMca parathI cAra para AvI jAya che. zuM A paristhiti ISTa che kharI ? jo tenA uttara nakAramAM hoya te ApaNe A ane prasiddhi ApavAnuM aMdha karavu joie ane tenA mUla ane gatimAna karavA joI e. tethI namaskAra-mahAmaMtranuM gaurava jaLavAi raheze ane ApaNI apUjAnI bhAvanA paNa TakI raheze. bIjo dAkhave legasa mahAsUtrane che. tenI prathama gAthA A pramANe yeAjAyelI che:
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinabhaktinI bhavya bhUmikA logassa ujjoagare, dhammatitthayare jiNe / arihaMte kittaissaM cauvIsaM pi kevalI // 59 jee lekanA udyota karanArA che, dharUpI tIne sthApanArA che, jina che, arita che, evA cevIze paNa kevalI bhagava MtanuM huM kIrtana karIza.' ahI' sUtrakAra gaNadhara bhagavaMte cAra vizeSaNA dvArA . jina bhagavaMtanA cAra mUla atizayA sUcavyA che ane e rIte A gAthAnuM agaurava vadhArela che. theADA vivecanathI. A vastu vadhAre spaSTa thaze. * lekanA udyota jJAnavaDe thAya che, eTale temAM jJAnA tizayanuM sUcana che. dharUpI tInI sthApanA vizada-vANI vaDe devAtI dezanA dvArA thAya che, eTale temAM vacanAtizayanu sUcana che. jinAvasthA prApta karavA mATe rAga ane dveSarUpI. mukhya apAyAnA apagama karavA paDe che, eTale temAM apA yApagamAtizayanuM sUcana che ane ariDutapadmanI prapti trileAkanA pUjA vaDe thatI hAvAthI temAM pUjAtizayanu sUcana che. have ahIM' arihaMta zabdano artha karmarUpI-zatruone haNanAra karavAmAM Ave te pUjAtizayanuM khaMDana thAya che ane e rIte sUtrakAra gaNadhara bhagavatanA mUla Azaya mA jAya che. A sthiti haragIjha ISTa nathI, tethI tenA amAM. rita sudhAraNA karI levI joI e.
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6o zrI jinabhakti-kAtara tIrthakarane artha je tIrthane kare-sthApe, te tIrthakRta , tIrthakara ke tIrthaMkara kahevAya. vizeSatAthI kahIe te je dharmarUpI tIrthanI athavA caturvidha zrIsaMgharUpI tIrthanI sthApanA kare, te tIrthakara kahevAya. dharma e tIrtha che-saMsArasAgara taravAnuM suMdara sAdhana che, ema mAnIne ja jine--a --tIrthakare kevalajJAna ane kevaLadarzananI prApti thayA pachI dharmanI dezanA de che, dharmane upadeza Ape che ane dharmanuM sAmrAjya phelAve che. anya zabdomAM kahIe te tIrthaMkara paramAtmAnA dharmopadezathI anIti, anyAya ane adharmanuM umUlana thAya che ane nIti, nyAya tathA dharmanI-sudharmanI sthApanA thAya che, jene lIdhe eka dharmayuga pravarte che ane te mAnava-ItihAsanAM aneka pRSTho suvarNAkSare lakhe che. je yuge yuge eTale ke amuka amuka samayanA aMtare tIrthaMkara paramAtmAo dvArA dharmanuM pravartana thatuM na hota, dharmatIrthanI sthApanA thatI na heta, te A jagatane-A duniyAnA zA hAla-havAla thAta, e kalpavuM muzkela che. tIrthakara dharmanuM pravartana ghaNA vizALa pAye karI zake che. tenAM mukhya kAraNe traNa cheH eka te teo kevala jJAnI eTale pUrNajJAnI hoya che, bIjuM teo yathAkhyAta cAritravALA hoya che ane trIjuM teo abhuta vastRtva
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinabhaktinI bhavya bhUmikA ! zaktithI alaMkRta hoya che. je jJAnI na heAya, te bIjAne. samajAvI zakatA nathI. je cAritravAna na haiAya te khIjA. para prabhAtra pADI zakatA nathI ane je adbhuta va katRtva zaktithI yukta na hAya, te lAkhAnI medanIenAM dila DAlAvI zakatA nathI. je mana-vacana-kamathI ekarasa. hAya, eTale ke mAne tevuM khelatA hAya ane khelatA hAya evuM karatA hAya, tene sAMbhaLavA mATe loko paDApaDI kare che ane temane ataranAM phUlaDe vadhAve che. tIrthaMkarAne upadeza sAMbhaLavA mATe jakhmara medanI jAmatI heAya che, tenI. bhItaramAM AvAM ja kAraNeA rahelAM che. tI karo sAvasthAmAM eTale ke kevalajJAnanI prApti thayA pahelAM dharmopadeza karatA nathI, e dhaNu' sUcaka che. temAM adhUrA jJAne upadeza na ApavAnA siddhAMtanuM pAlana jaNAya. che. adhUrA jJAne upadeza ApavAthI temAM asatyane aza AvI jAya che, athavA paraspara viredhI evA siddhAMtanu pratipAdana thAya che, athavA te joIe tevA asarakAraka nIvaDI zakatA nathI. Aje te be-traNa zAztrA bhaNyAM ke thADu' khelatAM AvaDyuM ke pATe caDIne upadeza ApavAnI- vyAkhyAna karavAnI prathA paDI gaI che, te keTalA aMze ucita che, te vicAravuM ghaTe che. tIrthaMkaronI prathama dha dezanAe ja keTalAka puruSA ane strIe dhama pratikhAdha pAme che. temAMthI je puruSA savirati rUpa tyAgadharma'nA svIkAra kare che, te sAdhuo
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ kara zrI jinabhakita-kalpataru ke zramaNA kahevAya che; je strIe saviratirUpa tyAga dharmInA svIkAra kare che, te sAdhvIe ke zramaNIe kahevAya che; je puruSA dezivaratirUpa gRhasthadharmanA svIkAra kare che, te zrAvake kahevAya che; ane je strIe dezivaratirUpa gRhasthadhama nA svIkAra kare che, te zrAvikAe kahevAya che. A saMdha-sa'gaDananI cAre ya vargo vacce arasaparasa meLa rahe, * bhAvanA jaLavAi rahe ane dharmanI bhAvanA uttarAttara vRddhi pAme, te mATe tee emanA eka dharmAMsaMdha sthApe che ke je tenA catuvi`dhapaNAne lIdhe caturvidha zrIsaMgha kahevAya che. ApaNe jyAM zrIsaMdha kahIe, tyAM A caturvidha zrI saMgha ja samajavAnA che. jinane mAnArthe jina bhagavAna ke jinabhagavata kahevAmAM Ave che, te ja ApaNA adi deva che ane teja ApaNA tIrthaMkara paramAtmA che, tethI jina''arhat' ane 'tI'kara' e traNa zabdo eka-khIjAnA paryAya tarIke vaparAya che.
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 6 ] upAsya devanI ALakhANu gata prakaraNamAM 'jina' 'at' ane 'tIrthaMkara' e traNa zabdanI amImAMsA karatAM ApaNane ghaNuM jANavAnu maLyuM ane ApaNA keTalAye pracalita khyAleAmAM parivartana thayu. have ame prastuta prakaraNamAM ApaNA upAsya devanI oLakhANa ApavA IcchIe chIe, jethI te saMbadhI keAI paNa prakAranA bhrama ke khATA khyAla rahevA pAme naDhui. jaina zAstromAM kahyu` che ke-- sarvajJo jitarAgAdidoSastrailokyapUjitaH / yathAsthitArthavAdI ca devo'rhan paramezvaraH // ' at ApaNA upAsya deva che, te sana hAya che, rAgAdi doSAne jitanArA hAya che, traleAkayapUjita hAya che ane satya tattvanA upadezaka hAya che. te ja ApaNA paramezvara che.' A zabdomAM je arthagAMbhIya rahelu che, te ceAgya vivecana vinA khyAlamAM Avaze nahi, eTale ahI ame ceAgya vivecananA Azraya laI e chIe. dareka dharmone peAtAnA upAsya deva hoya che. vaidika dharmAM'mAM brahmA, viSNu ane maheza upAsya deva manAyelA
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kapata che, bauddha dharmamAM buddha bhagavAna upAsya deva manAyelA che; tema jana dharmamAM at ke arihaMta upAsya deva manA-- yelA che. ApaNuM e upAya devanI prathama vizeSatA e che ke teo sarvajJa ane sarvadazI hoya che. A sarvajJa eTale sarvavastuone jANanAra-jANI zakanAra ane sarvadazI eTale sarva vastuone jenAra-joI zakanAra. anya zabdomAM kahIe to je bhUta, vartamAna ane bhaviSyakAlanI sarva vastuone jANI zake ane aMtarthakSuo vaDe tenAM darzana paNa karI zake, te sarvajJa ane sarvadazI kahevAya. jJAna ane darzanazakti ApaNA AtmAmAM ja rahelI. che, paNa te jJAnAvaraNIya ane darzanAvaraNIya karmanA AvaraNane lIdhe taratamatA bhAva pAmelI che. je A jJAnAvara Naya ane darzanAvaraNIya karmane saMpUrNa kSaya thAya te ApaNI e jJAna ane darzanazakti pUrNapaNe khIlI uThe ane tethI ApaNe sarva vastuone jANI zakIe-joI zakIe. have ApaNu aNuM dee utkRSTa saMyamasAdhanA vaDe-gasAdhanA vaDe A jJAnAvaraNIya ane darzanAvaraNIya karmane saMpUrNa kSaya kareluM hoya che, tethI teo A prakAranuM sarvajJa ane sarvadazI paNuM pAmelA hoya che. bhagavAna mahAvIra sarvajJa ane sarvadazI hatA. temanI pUrve thaI gayelA zrI pArzvanAtha bhagavAna paNa sarvajJA * sarvajJatAnI sAthe sarvadazIpaNuM paNa avazya hoya che, tethI ahIM sarvazane artha A pramANe kare che.
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ upAsya devanI oLakhANa ane sarvadazI hatA ane temanI pUrve thaI gayelA bAvAze ya jino-mahaMte -tIrthakara paNa sarvajJa ane sarvadazI hatA. eTale ahaMdudevanI A vizeSatA aMge koIe kazI zaMkA karavAnI rahetI nathI. keTalAka karNapizAcinI Adi vidyA vaDe bhUtakAla ane vartamAna kAlanuM kathana barAbara karI zake che, paNa bhaviSyakAlanuM kathana barAbara karI zakatA nathI. keTalAka prasiddha gaNAtA tiSIonI bAbatamAM paNa AvuM bane che, tethI leke mAM e khyAla phelAyeluM che ke bhUta ane vartamAna kAla jANI zakAya che, paNa bhaviSyakAla barAbara jANI zakAte nathI. paraMtu A khyAla sarvathA sAce nathI. sAI kemeTrInA prayoe batAvI ApyuM che ke bhaviSyanuM kathana paNa barAbara karI zakAya che. A sthaLe ame e spaSTatA karavA IcchIe ke jyotiSa jJAna vaDe, karNapizAcinI vidyA vaDe ke sAI kemeTrI Adi vaijJAnika sAdhana vaDe bhUta-bhaviSyanA je kathana karavAmAM Ave che, te badhAe maryAdita-atyaMta maryAdita svarUpavALA che. dIrgha bhUtakAla ke dIrgha bhaviSyakALamAM te temanI gati ja nathI. jyAre sarvajJa ane sarvadaza mahApuruSa anaMta bhUtakALa ane anaMta bhaviSyakALanAM gherAM paDe bhedIne tenI pAra rahelI vastuone joI-jANI zake che. te pachI ene ApaNe asAdhAraNa vizeSatA gaNavI ja
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpataru rahI. jaina zAstrakAroe ahaMdudevanI A asAdhAraNa vizeSatAne jJAnAtizaya tarIke biradAvI che. ApaNA e upAsya devanI bIjI vizeSatA e hoya che ke temaNe rAgAdi doSane jitelA hoya che. ahIM rAgAdi zabdathI rAga, dveSa ane tenA jevA bIjA deze samajavAnA che. rAga eTale Asakti ane dUdha eTale tiraskAra. temAM Asaktine lIdhe lebha ane mAyA (kapaTa) nI vRtti utpanna thAya che ane tiraskArane lIdhe ke ane mAna (abhimAna)ne AvirbhAva thAya che, eTale jeo rAga ane dveSane jite che, temanAmAM lebha, mAyA, krodha ke mAna hetA nathI. kaSAyanA kramathI kahIe te temanAmAM kodha, mAna, mAyA ane lebha hetA nathI. AdhyAtmika daSTie kaSAyane ya e ghaNe moTo lAbha che ane te ja jina nAmane sArthaka kare che. zAstrakAroe temanAthI cetavAnI cetavaNI vAraMvAra ApI che ane spaSTa zabdomAM jaNAvyuM che ke A cAra kaSAya ja punarjanmarUpI vRkSanA mUlanuM siMcana karanArA che, mATe tenuM sevana karaze nahi. paraMtu ke ApaNAmAMthI ja nathI. mAna-abhi mAna te vAta-vAtamAM khaDA thaI jAya che ane ApaNane akkaDa banAvI de che. mAyA-kapaTanI vRtti te jANe ApaNA jIva sAthe jaDAI gaI che, te ApaNe keDe mUkatI nathI. ane lebha tene purabahAramAM cAlu che, te ApaNane jaMpIne besavA detuM nathI, tethI ja ApaNe dAva pachI dAva
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ upAsya devanI ALakhANa 67 ajamAvye jaIe chIe. prathama lAkhanA dAva, pachI pAMca lAkhanA dAva, pachI pacIza lAkhanA dAva, pachI kroDanA dAva. te pachInA AMkaDA teA bahuja jhaDapathI vadhatA jAya che ane ghaNI vAra te meTA adhikAranuM rUpa letA jAya che. bhagavAna mahAvIre sAcuM ja kahyuM che ke leAbhIne tame samagra pRthvI sAne maDhIne ApI de, te paNa te echI ja paDaze.' jyAM krodha na heAya, tyAM kSamA ke zAMti heAya che; jyAM mAna-abhimAna na heAya, tyAM namratA ke mRdutA hAya che; jyAM mAyA-kapaTa na heAya, tyAM saraLatA ke AvatA hAya che ane jyAM leAbha na heAya tyAM sa MteSa ke tRpti heAya che. tAtparya ke kaSAyajayanA pariNAme a devamAM A badhA guNA vikAsa pAmelA hAya che. anya deSAmAM hAsya, rati, arati, bhaya, jugupsA ane veda eTale kAmavRtti ke jAtIyavAsanA samajavI. hAsya tyAre ja Ave che ke jyAre dilamAM-aMtaramAM kaI "paNa prakAranI kutUhalavRtti rahelI hAya. rati ane ati eTale ha ane vivAda tyAre ja thAya che ke jyAre aMtaramAM ajJAna ane mehatu. prAbalya hAya. bhayanA anubhava tyAre ja thAya che ke jyAre ataramAM koI paNa prANI pratye vairanA anubaMdha hoya. zAkanA anubhava tyAre ja thAya che ke jyAre koI paNa vastu pratye atyaMta Asakti hoya. jugupsA tyAre ja utpanna thAya che ke jyAre aMtaramAM tiraskAra, dhRNA, suga Adie sthAna jamAvelu hoya ane kAmavRtti ke
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kapata jAtIyavAsanA tyAre ja jAgRta thAya che ke jyAre ataramAM mAhanuM sAmrAjya vyApelu hoya. 68 A doSo cAlyA jatAM gabhIratA, samatA, nirbhayatA, vItarAgatA, prasannatA ane pavitratA prakaTa thAya che. tApa ke aMdevamAM A badhA guNa! pUrNapaNe prakAzita thAya che. aDI' vicAravAnuM e che ke je Izvara rAgarahita hAya, te gepIe sAthe krIDA kema kare ? strIne kheALAmAM kema besADe ? tathA tene peAtAnI pAse UbhI kema rAkhe ? A badhAM rAganAM spaSTa cihno che. vaLI jeNe dveSane jitye hAya ane je koI ne potAnA zatru ke bairI mAnatA na. hAya, te peAtAnA hAthamAM cakra, gadA, dhanuSya, trizUla, ksI, musala vagere Di'saka hathiyA kema rAkhe ? A badhAM dveSanAM spaSTa cihano che. vaLI jemaNe hAsya, rati, ati, bhaya, zAka ane jugupsAne jitelI hAya, te vikarALa mukhavALA, biDAmaNA caherAvALA, hasatI ke raDatI suratavALA kema hoya ? A badhAM hAsyAdi deSonAM spaSTa cihanA che. jaina mahiSa e kahyuM che ke-- prazamarasa nimagnaM dRSTiyugmaM prasannaM, vadanakamalamaGkaH kAminisaGgazUnyaH / karayugamapi dhatte zastrasambandhavandhya, tadasi jagati devo vItarAgastvameva //
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ upAsya devanI ALakhANa 69 A stuti jinabhagava ta ke aMt devane uddezIne karAyelI che. stutikAra kahe che ke he bhagavaMta ! tamAruM dayuimaM-STinuM yugala, arthAt tamArAM be cakSue prarAmarasanimana-prazamarasathI bharelAM che ane tamAruM vanamaruM-tamAruM mukhAravi'dra prasanna-ati prasanna che. vaLI : eTale tamArI kheALA dAminIsArazUnyaH-strInA sa'gathI rahita che, tAtparya ke tyAM koI strI rahelI nathI. ane te-tamAruM vadhu karayugala. arthAt tamArA be hAtha rAjasanvandharaczavAnA saMbaMdha vinAnA che, eTale ke temAM koI paNa jAtanuM zasra--rhiMsaka hathiyAra nathI. t tethI jJAti-A jagatamAM--A duniyAmAM svameva vItarAga devaH ni--tame ja vItarAga deva che.' zrI jinezvaradevanI magala mUrti jotAM ApaNane temanI srItarAgatAnuM bhAna thAya che; e vastu ahIM kalAmaya rIte rajU karavAmAM AvI che. amane peAtAne A stuti ghaNI game che, ame tenuM vAraMvAra raTaNa karIe chIe ane temAM darzAvelA pratyeka bhAvanuM ciMtana paNa karIe chIe. keI paNa kAraNe manamAM viSAda utpanna thayeA hoya ke udvega gyA hAya, tyAre A aAkanuM be--traNa vAra smaraNa karatAM ja zAMtineA-prasanna tAnA anubhava thAya che. jaina dharme upAsya devanu je svarUpa mAnyuM che, te
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ o zrI jinabhakti-kalpata kharekhara ! ghaNI UMcI koTinuM che. tenI barAbarI kaI paNa dharma karI zake ema nathI. jaina zAmAM evI jAherAta thaI che ke vItarAga deva aDhAra dUSaNathI rahita hoya che. kalikAlasarvajJa zrI hemacaMdrAcArye abhidhAnaciMtAmaNinA devAdhidevakAMDamAM tenI gaNana A pramANe karAvelI che? antarAyA -Ama-Irtha-moLomorA | hAso ratyaratI bhItirjugupsA zoka eva ca // kAmo mithyAtvamajJAnaM nidrA cAviratistathA / rAgo dveSazca no doSAsteSAmaSTAdazApyamI // (1) dAnAntarAya, (2) lAbhAntarAya, (3) vIryantarAya, (4) bhegAntarAya, (5) upabhegAntarAya, (6) hAsya, (7) rati, (8) arati, (9) bhaya, (10) jugupsA, (11) zeka, (12) kAma, (13) mithyAtva, (14) ajJAna, (15) nidrA, (16) avirati, (17) rAga ane (18) ba, A aDhAra doSo arihaMta devamAM hotA nathI." A aDhAra dUSaNa ke doSa uparanA deSonI vizeSa spaSTatA karanArA che. temAM 1 thI 5 sudhInA doSo antarAya karmane lIdhe utpanna thAya che, paraMtu ahaMdudeve te jJAnAvaraNIya ane darzanAvaraNIya karmane nAza karatI vakhate aMtarAyakarmane paNa nAza kareluM hoya che, eTale temanAmAM A doSo saMbhavatA nathI.
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ upAsya devanI oLakhANa AmAMnA 6 thI 12 sudhInA temaja sattaramA--aDhAramAM deSanu varNana Upara AvI gayu che, jyAre mithyAtva, ajJAna, nidrA ane aviratinA ullekha vizeSamAM che. jemaNe mehanIyaka nA kSaya karyAM hAya, tene mithyAtva ke avirati heya nahi. jeNe jJAnAvaraNIya ka`nA kSaya karyAM hAya, tene ajJAna hoya nahi ane jeNe darzonAvaraNIyakano kSaya karyAM hoya, tene nidrA hAya nahi. 1 zAstrakAroe jinabhagavatanI A rAgAdioSa rahita sthitine 'apAyApagamAtizaya' tarIke biradAvelI che. apAya eTale sa kaTa ke dUSaNa, tenA apagama karanArA je atizaya, te apAyApagamAtizaya, ahI' thoDu samajavA jevu' che. apAyanA bIjo atha Iti-bhIti thAya che, eTale iti bhItine nAza thavA tene paNa apAyApagamAtizaya kahevAya che. arihaMtane A ane prakArane apAyApagamAtizaya hAya che, tene anukrame svAzrayI apAyApagamAtizaya ane parAzrayI apAyApaNa mAtizaya kahevAmAM Ave che. have ApaNA upAsya devanI ALakhANane trIjo tabakko zaru thaya che. ApaNA upAsya deva jinabhagavaMta-a phdeva trailokayapUjita eTale traNa leAkanA agresara vaDe pUjAyelA hAya che. traNa leAka te svargaloka, matyuloka ane pAtAla. temAM svarga leAkamAM vasatA devAnA agresarAne devendra ke Indra
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ hara zrI jinabhakti-kalpataru kahevAmAM Ave che, martya lekamAM vasatA mAnavA ke narezanA agresarAne mAnavendra ke narendra kahevAmAM Ave che ane pAtAlamAM vasatA asurAnA agresarane asurendra kahevAmAM Ave che. tAtparya ke devendro, naraindro tathA asurendro ad devane bhaktibhAvathI name che, pUje che ane temanI stutistavanA karIne kRtA thAya che. jyAM devandro, narendro ane asurendronI A sthiti hAya, tyAM temanAthI utaratA devA, mAnavA ane asuranuM tA kahevuM ja zuM ? tAtpa ke salokone ahadeva pratye pUrA pUjyabhAva hAya che. ad devanI A trIjI meATI vizeSatAne zAstrakA rAe 'pUjAtizaya' tarIke biradAvelI che. ahaM devanI eLakhANanuM cethuM vizeSaNu yathAsthitAvAdI che. yayAsthita eTale hAya tevu', arthAt satya. a eTale tattta. vAdI eTale vaDhanAra-kahenAra-prarUpaNA karanAra. A rIte yathAsthitA vADhInA artha satya tattvanA prarUpaka thAya che. tAtparya ke satya tattvanI prarUpaNA karavI, e ad devanI ceAthI meATI vizeSatA che. aDadadeveza kevalajJAnanI prApti thayA pachI sajJa ane sadezI banyA pachI bhUmaDalamAM vicaratA rahe che ane lokone satya dharmonA upadeza ApatA rahe che. teo dharmanA mahAna upadeSTA hoya che, e vastu pU`prakaraNamAM kahevAI gaI
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ upAsya devanI oLakhANa 73 che. teo je vANIthI upadeza Ape che, temAM nIcenA 35 guNA avazya hoya che. (1) te--vyAkaraNanA niyamathI yukta hAya che. (ra) ucca svare khelAtI hAya che. (3) agrAmya hoya che. (4) meghanI jema gabhIra svaravALI hAya che. (5) paDaghA pADanArI hAya che. (6) saralatAvALI hoya che. (7) mAlakoza vagere rAgethI-rAgenI to thI yukta hAya che. A sAta guNA zabdanI apekSAe samajavAnA che. bAkInA badhA guNA anI apekSAe samajavAnA che. (8) te meTA avALI hoya che. (9) pUrvApara vAkaya ane anAvidha vinAnI hoya che. (10) iSTa siddhAMtanA arthane kahenArI hoya che tathA vaktAnI ziSTatA sUcavanArI hAya che. (11) saMdeharahita hAya che. (12) bIjAnAM dRSaNeAthI rahita hAya che. (13) aMtaHkaraNane prasanna karanArI hoya che. (14) pado ane vAkayeAnI paraspara sApekSatAvALI hAya che. (15) deza ane kAlane anusaranArI hAya che.
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4 zrI jinabhakti-kapata (16) vastu-svarUpane anusaranArI hAya che. (17) viSayAMtarathI rahita ane ati vistAranA abhAva vALI hAya che. (18) svapraza'sA ane anyaniMdAthI rahita hAya che. (19) pratipAdya viSayanI bhUmikAne anusaranArI hAya che. (20) madhura hAya che. (21) praza'sAne pAtra hAya che. (22) anyanA chidrane na ughADavAnA svarUpavALI hAya che. (23) kathana karavA ceAgya anI udAratAvALI hAya che. (24) dharma ane arthathI yukta hAya che. (25) kAraka, kAla, vacana, liMga vagerenA viparyAsavALA. vacanadoSathI rahita hAya che. (26) mananA vikSepathI rahita hoya che. (27) zretAenA cittane avicchinnapaNe Azcarya utpanna karanArI hAya che. (28) adbhuta hoya che. (29) atyaMta vila'kharahita hoya che. (30) vastuone vividha rIte vavanArI hAya che. (31) khIjA' vacanAnI apekSAe vizeSatA sthApita karanArI hAya che. (3ra) sattvapradhAna hAya che.
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ kapa upAsya devanI oLakhANa (33) varNa-pada-vAkyanA vivekavALI hoya che. (34) akhaMDita vacana pravAhavALI hoya che. (35) anAyAse utpanna thanArI hoya che. ahaMdu devanI A cothI mahAna vizeSatAne zAstrakAroe "vacanAtizaya tarIke biradAvelI che. A rIte ahaMdudevamAM jJAnAtizaya, apAyAparAmAtizaya, pUjAtizaya ane vacanAtizaya e cAra ati avazya. hoya che, jene "cAra mUla atizayo kahevAmAM Ave che. te ahaMdudevanI oLakhANa mATe ati suMdara sAmagrI pUrI pADe che. ahIM eTalI spaSTatA Avazyaka che ke utpattinA kamathI prathama apAyApagamAtizaya, pachI jJAnAtizaya, pachI pUjAtizaya ane chevaTe vacanAtizaya Ave che. prathama jinAvasthA prApta thAya che, te apAyA pagamAtizaya, pachI kevalajJAnanI prApti thAya che, te jJAnAtizaya; pachI idro vagere devethI pUjAya che, te pUjAtizaya ane tyAra pachI samavasaraNamAM upadeza de che, te vacanAtizaya. ahaMdadevanI oLakhANa cetrIza atizaya vaDe paNa thAya che, tenuM varNana AgAmI prakaraNamAM joI zakAze.
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 7 ] ceAtrIza atizaya jinabhagavaMtanI-a devanI vizeSa oLakhANa temanA ceAtrIza atizaya vaDe thAya che, eTale tenuM varNana-vivecana ahI' prastuta che. atizaya eTale prabhAvasUcaka lakSaNeA. te dareka jina bhagavatamAM avazya heAya che. tenA lIdhe tee anya manuSya karatAM judA tarI Ave che ane temanu siddha thAya che. kettarapaNu A 34 atizayAmAMthI 4 atizaye| janmathI ja prApta thAya che, eTale te cAra sahaja atizayA kahevAya che. 11 atizaye jinabhagavatanA cAra ghAtakarmAne kSaya thatAM utpanna thAya che, eTale tene 11 karma kSayaja atizayA kahevAmAM Ave che ane bAkInA 19 atizaya bhakti nimitte devatAo dvArA vidhurvAyelA hoya che, tethI tenI gaNanA 19 devatAkRta atizayAmAM thAya che. A rIte 4+11+19 maLI kula 34 atizayAnI gaNanA thAya che, ke jemanA TUMka paricaya ahIM karAvavAmAM Avye che.
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAtrIsa atizayA 456 cAra sahaja atizaye (1) jinabhagavaMtanuM rUpa janmathI ja addabhuta hoya, te raMga, mela ane parasevAthI rihata hAya tathA temAMthI eka prakAranI suvAsa prakaTatI hAya. (2) bhagavatanA zvAsocchvAsa kamala jevA suga dhI hAya. (3) bhagavatanA rakta ane mAMsa janmathI ja gAyanA dUdha jevA zveta ane durgaMdhathI rahita hAya. (4) bhagavaMtanA AhAra ane nIhAranI eTale malavisarjananI kriyA carmacakSuvALA eTale ApaNA jevA sAmAnya manuSye! joi zake nihu. jee avidhajJAnathI . yukta hoya, te joi zake. caDakauzika nAmanA bhaya'kara dRSTiviSa sarpa bhagavAna mahAvIranA DAbA page daza dIdhA ane temAMthI dUdhanI dhArA chUTI ema kahevAya che, e samajyA vinAnI vAta che. bhagavAna mahAvIra jina-ahuM t--tIthaMkara hatA, eTaluM temanuM rakta prAra'bhathI ja zveta varNanu hatu. te caMDakauzika sape daza detAM zarIramAMthI bahAra nIkaLyu', eTale zveta dUdha jevuM jaNAyuM, bAkI e dUdha na hatuM. agiyAra kama kSayaja atizaya (1-5) bhagava'tanA samavasaraNamAM yeAjanamAtra bhUmimAM .
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-ka5ta manuSya, deve ane tirya"ce game teTalI meTI saMkhyAmAM samAI jAya teo vinA harakate bhagavaMtanI vANI sAMbhaLI zake. bhagavaMtane upadeza zravaNa karavA mATe eka jana lAMbI-pahoLI bhUmimAM samavasaraNa racAya che. temAM manuSya uparAMta deve ane tiryae paNa bhAga le che. kadI temanI saMkhyA vadhI jAya te paNa kazI harakata AvatI nathI, temane samAveza tyAM ja thaI jAya che. ane te dareka bhagavaMtanI vANI koI paNa jAtanA aMtarAya vinA sAMbhaLI zake che. eka rIte A lekara ghaTanA che, tethI ja tene samAveza atizAmAM kareluM che. (2-6) bhagavaMtanI vANI eka janaparyata saMbha- LAya evI hoya ane te badhA ne pitapotAnI bhASAmAM samajAya. Aje paNa evA keTalAka mahAtmAo jovAmAM Ave che, jemanI vANuM pakSIo ke pazuo tarata samajI jAya che. temane A siddhi abhyAsathI prApta thayelI hoya che. (3-7) bhagavaMtanA mastakanI pAchaLa apUrva tejo. rAzithI yukta bhAmaMDalanI racanA thAya. (4-8) bhagavata vicaratA hoya, tenI AsapAsanA savAse yejanA sudhI vividha prakAranA roga na thAya. (pa-8) bhagavaMta vicaratA hoya, tenI AsapAsanA
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ trIsa atizayo savAse janA sudhI ApasanAM vera-jhera zamI jAya. temanA samavasaraNamAM paraspara duzmanAvaTavALA manuSya tathA deve sAthe bese ane prANIo potAnuM janma-jAta vaira bhUlI jAya, eTale ke vAgha-bakarI, neLiye-sApa tathA bilADI-UMdara sAthe besI zake. (6-10) tIDa, UMdara ke sUDAnAM TeLA khetaranA pAkane nukazAna kare nahi. (7-11) bhagavaMta vicaratA hoya, tenI AsapAsanA savAse janamAM kelerA, marakI, plega, inphaluenjhA jevA cepI jIvaleNa rogacALo phATe nahi. (8-12) bhagavata vicaratA hoya, te pradezamAM ativRSTi thAya nahi. (9-13) bhagavaMta vicaratA hoya, te pradezamAM anAvRSTine abhAva heya. (10-14) bhagavaMta je pradezamAM vicaratA hoya, te pradezamAM durmikSa paDe nahi. jyAre bhikSukane koIpaNa prakAranI bhikSA maLe evuM na rahe, tyAre dubhikSa paDe kahevAya. anAvRSTinuM ja A vistRta svarUpa che. (11-15) bhagavata vicaratA hoya, te pradezamAM svacakrabhaya eTale pitAnA lazkaranA baLavAne bhaya rahe nahi tathA paracakabhaya eTale pArakuM lazkara AkramaNa kare evI sthiti rahe nahi.
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpata egaNeza devatAkRta atizaye (1-16) bhagavaMtanI AgaLa AkAzamAM dedIpyamAna. dharmacaka cAle. | (2-17) bhagavaMtanI AgaLa AkAzamAM cAmara, cAle. bhagavaMta beDA pachI te devatAo dvArA vijhAya. (3-18) bhagavaMtanI AgaLa AkAzamAM pAdapITha sahita sphaTikaratnanuM siMhAsana cAle. bhagavaMta besavAnA heya, tyAM ucita sthAne geThavAI jAya. (4-19) bhagavaMtanI AgaLa AkAzamAM traNa chatrA cAle. bhagavAna bese tyAre temanI uparanA bhAgamAM eka vRkSa nIce egya sthAne goThavAI jAya. (5-20) bhagavatanI AgaLa AkAjAmAM ratna dhvaja cAle. samavasaraNa prasaMge ucita sthAne goThavAI jAya. (6-21) bhagavaMta cAlatA hoya, tyAre temanI AgaLa, nava suvarNakamaLanI racanA thAya, jenA para paga mUkatAM teo AgaLa vadhe. A kamaLe anukrame AgaLa goThavAtAM ja jAya, eTale bhagavaMtanI gati akhalita rahe. (7-22) bhagavaMtanA samavasaraNamAM ratnamaya, suvarNa maya ane raukhyamaya traNagaDhanI racanA thAya. (8-23) bhagavaMta samavasaraNamAM pUrvAbhimukha birAje tyAre bAkInI traNa dizAmAM temanAM traNa rUpe racAya, jethI te cAreya dizAmAM sahune sanmukha dekhAya.
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetrIza atizaya (924) samavasaraNamAM bhagavaMtane zarIrathI bAra gaNI UMcAIvALA azekavRkSanI racanA thAya. vihAra vakhate te AkAzamAM bhagavaMtanI AgaLa cAle. (10-25) bhagavata cAlatA hoya, te mArganA kAMTAo adhamukha thaI jAya, jethI temane koI kAMTo vAge nahi. (11-26) bhagavata cAlatA hoya, te mArganI baMne bAjue rahelAM vRkSonI DALIo nIcI name. (12-ra7) duMdubhinAda thAya. (13-28) bhagavaMta vicaratA hoya, tyAM pavana anukulapaNe vahe (14-29) bhagavata vicaratA hoya, tyAre AkAzamAM pakSIo pradakSiNA Ape. ' (15-30) bhagavaMta vicaratA hoya, te kSetramAM gaMdhadakanI vRSTi thAya. sugaMdhI jalane godaka kahevAmAM Ave che. (16-31) bhagavaMta jyAM vidyamAna hoya, tyAM pacaraMgI sugaMdhI puSpanI vRSTi thAya. (17-32) bhagavaMtanA dIkSA samayathI temanA keza, rema, dADhI ane nakha eka sarakhA rahe, eTale ke temAM vRddhi thAya nahi. (18-33) bhagavaMtanI samIpamAM ochAmAM ochA eka koDa deve rahe.
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti--kapataru (1934) bhagavaMtanI hAjarImAM sarva Rtuo tathA paMcendriyanA viSaye anukULa rahe. cetrIza atizaya lekottara vastu hovAthI temAM koI carcA-vicAraNane sthAna nathI. te je svarUpe ApaNI samakSa rajU thayA che, te ja svarUpe grahaNa karavAnA che. [8] aSTamahApratihArya Adi jinabhagavaMta ke ahadevanI AMtarika oLakhANa temanA cAra mUlAtiza vaDe thAya che ane temanI bAhya oLakhANamAM cetrIza atizaye mukhya bhAga bhajave che. A cetrIza atizayamAM paNa ATha atizayenI vizeSa prasiddhi che ke jemane aSTamahAprAtihArya tarIke oLakhavAmAM Ave che. keTalAka AcAryoe ahaMdudevanI eLakhANa A aSTamahAprAtihAryo dvArA paNa ApI che. jema keaviparighera ati teja ahaMtA-je aSTamahA
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ 83 aSTamahApratihArya Adi prAtihAryone egya che, te ahate." "bolASTama pati riNAM pUnAmarRnIcatA:-je azakAdi aSTamahAprAtihArya rUpI pUjAne gya che, te arahaMte-arihaMte." tethI ahIM aSTamahAprAtihArya saMbaMdhI viziSTa vicAraNA karavI upayukta che. ahaMdudevamAM ananya zraddhA dharAvanAre devendra keTalAka devene bhagavaMtanA pratihArI thavAnuM kArya sepe che, eTale teo niraMtara temanI samIpe rahe che ane temanA pratye bhakti darzAvavA mATe azokavRkSa Adi ATha divya vastuonI racanA kare che. A pratihArInuM kArya hovAne lIdhe prAtibahArya kahevAya che. AvA ATha mahAna prAtihAryone samudAya, te aSTamahAprAtihArya. sAmAnya leke A prAtihAryone jotAM ja samajI jAya che ke nakkI ahIM arihaMta bhagavaMta bira jatA hovA joIe; eTale teo emanI samIpe AvavA lAge che ane emanI ananya bhAve bhakti karavA mAMDe che. jema cuMbaka lekhaMDane potAnA tarapha AkarSe che, tema arihaMtadevanuM adbhuta vyaktitva lekane pitAnA tarapha AkarSe che. pravacanasAredAramAM aSTamahAprAtihAryanAM nAme nIce pramANe saMgharAyelAM che : kiMkilI kusumabuddI, devajjhuNi cAmarA''saNAI ca / bhAvalaya bherichatta, jayaMti jiNapADiherAI //
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpataruM (1) azeAkavRkSa, (2) kusumavRSTi, (3) divyadhvani, (4) cAmara, (5) Asana, (6) bhAvalaya-bhAmaMDala, (7) bheri ane (8) chatra, e jina prAtihArye+ jaya pAme che. ' 84 nIcenA zlokamAM tenu' ja pratibiMba paDelu che. jemakeashokvRkssH surapuSpavRSTiH, divyadhvanizrAmaramAsanaM ca / bhAmaNDalaM dundubhirAtapatraM, satprAtihAryANi jinezvarANAm || * (1) azAkavRkSa, (2) devatAi puSpAnI vRSTi, (3) divya dhvani (4) cAmara, (5) Asana, (6) bhAmaDala, (7) dundubhi ane (8) chatra, e jinezvaradevAnAM satprAtihAryAM che. Aje A zlAka vizeSa pracalita che. A AThe ya mahAprAtihAryAM Ama te cAtrIza ati zayAmAM AvI jAya che, paNa ahI. tene vizeSa adhikAra hAvAthI temanA paricaya karI laI e. + (1) aAvRkSa : arihaMta bhagavaMta samavasaraNamAM birAjatA hAya, tyAre temanA zarIrathI khAragaNI uMcAIvALA atyaMta maneAhara azAkavRkSanI racanA pratihArI devAvaDe karavAmAM Ave che. zAstrAmAM tenuM vana aneka prakAre thayelu che. vidvAra vakhate A azokavRkSa upara AkAzamAM sAthe cAle che ane samavasaraNanA samaye peAtAnA sthAne goThavAI jAya che. A aAAkavakSa upara khInna eka caitya + ceAtrIza atizayo karatAM A vana vadhAre sphuTa che.
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTamahApratihAya Adi vRkSanI racanA heAya che. caityavRkSa eTale jJAnanu' vRkSa. bhagavaMtane je vRkSa nIce kevalajJAna thayuM hoya, te vRkSa, 85 Ane azekavRkSa nAmanA prathama mahAprAtihA kahevAmAM Ave che. : (2) supuSpavRSTi samavasaraNanI racanAvakhate AjubAjunI eka yeAjanapramANabhUmimAM pratihArI devA pacaraMgI puSpanI vRSTi kare che. A puSpA sugaMdhathI bharapUra hoya che. Ane surapuSpavRSTi nAmanA bIjo mahAprAtihA kahevAmAM Ave che. (3) divyadhvani : bhagavaMta dezanA detA hoya, te vakhate vAtAvaraNamAM UMce sudhI eka prakArane vyi dhvani prakaTe che. je temanI vANImAM rahelI madhuratA, divyatA AdimAM umero kare che ane mAlakoza Adi rAge!nA sUra paNa pUre che, jenAnA eka sa'pradAya ema mAne che ke A divya dhvani OMkArarUpa hAya che. Ane divyadhvani nAmanA mahAprAtihArya kahevAmAM Ave che. ceAtrIza atizayAmAM AnI spaSTa gaNanA nathI, paNa vANInA atizayamAM tene samAveza karI zakAya. (4) cAmara : bhagavaMta jyAre vihAra karatA hAya che, tyAre AgaLa gaganamaMDalamAM 64 su Mdara cAmaro cAlatAM hoya che. teo jyAre samavasaraNamAM birAje che; tyAre eka bAjunA 16 e rIte A 64 cAmarA deva-devIo dvArA
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakita-kahapatarA temanI baMne bAjue vIMjhAya che. Ane cAmara nAmane the mahAprAtihArya kahevAmAM Ave che. (5) Asana : bhagavaMta jyAre vihAra karatA hoya, tyAre pAdapITha sahita nirmala sphaTika ratnanuM baneluM adbhuta siMhAsana upara AkAzamAM cAlatuM hoya che. te samavasara NamAM besavAnA samaye yathAsthAne geThavAI jAya che. Ane Asana nAmane pAMcame mahAprAtihAryo kahevAya che. (6) bhAmaMDala : pratihArI deve dvArA bhagavaMtanA mastakanI pAchaLa atyaMta dedIpyamAna tejavarnalanI racanA thavI, te bhAmaMDala nAmane chaThTho mahAprAtihArya gaNAya che. (7) dudubhiH bhagavaMtanuM samavasaraNa racatI vakhate pratihArI devatAo dundubhi vagADI eka prakArane jayanAda prakaTa kare che. te ghaNe dUra sudhI saMbhaLAya che. Ane sAtame dudubhi nAmane mahAprAtihArya kahevAmAM Ave che. (8) chatra H bhagavaMta vihAra karatA hoya tyAre temanI upara nabhomaMDalamAM traNa manahara cha cAle che ane teo bese tyAre temanA mastaka upara thaDe UMce ucita rIte geThavAI jAya che. Ane chatra nAmane AThame mahAprAtihArya kahevAmAM Ave che. cAra mUlatiza ane ATha mahAprAtihAryo e rIte arihaMtane bAra guNenI gaNanA thAya che. ahaMdadeva aMge bIjI paNa keTalIka vastu jANavA jevI
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTamahApratihArya Adi che, te ahIMja jaNAvI daIe. prakaraNanA mathALe ame Adi zabda eTalA ja mATe lagADela che. A jagatamAM jenA jevuM bIjuM kaI na hoya, te ananya daza kahevAya. tame pRthvInuM samasta paDa pheMdI vaLe, paNa tamane arihaMtane joTo nahi jaDe. e hakIkata che. eka bhUmimAM eka samaye te be arihaMte janmatA ja nathI, eTale temanI joDI maLavI asaMbhavita che. ahIM eka pAThakamitra prazna kare che ke "A pRthvImAM te temane joTo bhale na jaDe, paNa svargamAM jaDe ke nahIM? tyAM te ghaNI zaktivALA deva hoya che. tene uttara e che ke ahIM arihaMtane je jeTo zodhavAnuM che, te temanA guNanI apekSAe zedhavAno che. arihaMta te anaMta guNanA bhaMDAra hoya che. tenA semA ke hajAramA bhAge paNa koI deva AvI zake nahi, pachI barAbarInI vAta te rahI ja kayAM ? kharI vAta te e che ke denA deve paNa temanI bhaktipUjA karatA hoya che, eTale teo emanA sevakanI kaTimAM Ave. zuM sevakanI sarakhAmaNuM sevaka sAthe thaI zake kharI ? AjathI 2500-2600 varSa pahelA bhAratavarSamAM ghaNA dhArmika saMpradAye hatA ane ghaNA prakAranA vAda-siddhAMta cAlatA hatA. e dareka saMpradAya ke vAdane sthApaka pitAne mahAna samajo ane tIrthakara, IzvarI avatAra, parama maharSi ke evA bIjA keI nAme pitAne oLakhAvate,
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ 88 zrI jinabhakti-kalpataru paNa temAMnA koi bhagavAna mahAvIranI tulanAmAM AvI zakayA nahi, geAzAlake temanI rikAI karI temane utArI pADavAnA prayatno karyAM, paNa pariNAme peAtAne ja bhUMDe hAle maravAno vakhata AvyA. tAtparya ke arihaMta bhagavaMta guNamAM ajoDa hAya che, eTale keI temanI riphAI karI zakatu nathI. arihaMta aciMtya mAhAtmyavALA hoya che, eTale ke temanA mahimA ApaNe kalpI zakIe, te karatAM paNa ghaNA vadhAre hAya che. jemanAM darzana mAtrathI pApI manuSya! pavitra thatA hAya, daridra manudhyeA dhanavAna banatA hoya, ane mahArogathI pIDAtA manuSya nIrogI banatA hAya, temanA mahimAne tame kevA kaheze ? mAtra manuSya para ja nahui, pazu, pakSIo, tathA anya prANI para paNa temane ajaba prabhAva paDe che ane temanA jIvanamAM aneruM parivana Ave che. caDakauzika e dRSTiviSa bhayaMkara sarpa hatA ane dRSTipAta mAtradhI ja anekanA prANa harate hatA. teNe bhagavAna mahAvIrane potAnA DA najIka UbhelA joine temanA page jherI daza mAryA. paraMtu bhagavAna mahAvIrane tenI kaMi asara thai nahi, A temane kevA hiMmA ! vaLI 'ca'DAziya bugjha bujha !' e temanA vAtsalyapUrNa zabdoe tenuM samasta jIvana pheravI nAkhyuM ane halAhula jheranA sthAne samatArasanI sudhA pragaTAvI dIdhI. kharekhara ! arihaMta bhagavaMtanA mahimA apAra hoya che ! tenu varNana vaikharI vANI vaDe thai zakatu nathI. arihuMtA pravara uttamatAne ceAgya hAya che, eTale ke
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTamahApratihArya Adi teo rUpa, guNa, saMghayaNa, A saMsthAna, + kula, jAti, jJAna, dhyAna, siddhi e badhAmAM uttama hoya che, tethI ja temanI gaNanA puruSottama ke siddhottama tarIke thAya che. arihaMta bhagavaMtane AtmA devaleka ke narakalekamAMthI mAtAnA garbhamAM Ave che, tene vanakalyANaka kahevAya che; teo mAtAnA udarathI janma pAme, tene janmakalyANaka kahevAya che, teo saMsArane tyAga karI saMyama-dIkSA ke vegadIkSA dhAraNa kare, tene dIkSA kalyANaka kahevAya che, teo kevalajJAnanI prApti kare, tene kevalajJAnakalyANaka kahevAya che ane teo nirvANa pAme, tene nirvANakalyANaka kahevAya che. jagatanuM kalyANa karanArane jIvanamAM A pAMceya ghaTanAo mahattvanI hovAthI tene kalyANaka saMjJA ApavAmAM AvI che. A pAMceya kalyANaka-prasaMge devI ta ulAsamAM Ave che, eTale ke deva-devIo maLIne tene megya utsavamahotsava kare che ane A jagatamAM tenuM viziSTa vAtAvaraNa sarjAya che. deva-devIo dvArA thatA A badhA utsavamahene samAveza pUjAtizayamAM ja thAya che. aDuMda deva mATe hajI bIjI keTalIka bAbate jANavA jevI che, te amArA racelA legarUmahAmUrvanA caudamAM prakaraNathI jANavI. * zarIrano bAMdho + zarIranI AkRti.
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAma-smaraNa bhakti, ArAdhanA ke upAsanAnuM prathama aMga nAmasmaraNa che, eTale prastuta prakaraNamAM te saMbaMdhI keTalIka vicAraNA karIzuM. upAsya devane yAda karavA, upAsya devanuM nAma belavuM, upAsyadevanA nAmanuM raTaNa karavuM, upAsya devanA nAmane japa kara, tene nAma-smaraNa kahevAmAM Ave che. keTalAka tene bhagavat -smaraNa ke prabhu-smaraNa paNa kahe che, kAraNa ke temAM bhagavAna athavA prabhunA nAmanuM smaraNa hoya che. nAma-smaraNa e sahajasAdhana che, eTale ke te bahu sahelAIthI thaI zake evuM che. "he arihaMta ! he, vItarAga ! he paramAtmA !" e jinanAma sUcaka zabdo manathI. yAda karavA hoya ke mukhathI belavA hoya te zI takalIpha paDe che ? vaLI manuSya nA hoya ke moTo hoya athavA game te sthAne rahele hoya ane game te avasthAmAM rahele hoya te paNa A nAme belI zake che. eka aherAtamAM so-basa vAra prabhunuM nAma-smaraNa karavuM, e jarAye agharUM nathI. + divasa ane rAtrimAM.
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAma-smaraNa 9. jaina paraMparA te evI che ke bALaka kaMI samajaNuM thAya ane belatAM zIkhe, eTale tene navakAramaMtra zIkhavA ane vIza tIrthakaronAM nAma yAda karAvavAM, jethI te uThatAM, besatAM ke sUtAM athavA game te sthitimAM zrI arihaMta devanuM smaraNa karI zake ane pitAnA jIvanane saphaLa banAvI zake. ame eka taddana nAnA gAmaDAmAM janmyA hatA ke jyAM na hatuM maMdira, na hatuM ghara-daherAsara ke na hatI pAThazALA. paNa mAtAnA dharmasaMskAra uttama hatA, eTale temaNe amane navakAramaMtra zIkhavyuM ane vIza tIrthakarenAM nAma zIkhavyAM. vaLI te reja savAre athavA sUtAM pahelAM avazya bolI javAM ja joIe, e Agraha rAkhe. te amane jaina dharmane saMskAra paDe ane amArA upA syadeva-ISTadeva arihaMta bhagavaMta che, evo khyAla pedA thatAM kamekame temanA pratye bhakti jAgRta thaI Aje te paristhiti vicitra che. khAsa karIne jeo vadhAre zikSita ke dhanavAna che, tene tyAM bALaka para A jAtano saMskAra pADavAno prayatno thatA nathI. ame evAM kuTuMbo joyAM che ke jyAM bALako cauda-paMdara varSanA thavA chatAM pUro navakAramaMtra paNa jANe nahi; pachI cevIza tIrthakaronAM nAma kaDakaDATa belI javAnI vAta te rahI ja kyAM? zALAmAM paNa zabdo zIkhavatI vakhate o d goDa (prabhu)ne badale D o g-Dega (kUtarA)nI pasaMdagI thatI hoya,
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ kara zrI jinabhakti-kalpataru tyAM prabhunA nAmanA saMskAra paDe kayAMthI? ane rAja prabhusmaraNa thAya kacAMthI ? eka saMtapuruSe kahyu` che ke he manuSyA ! tame zuM koI camatkArika auSadhienI zeAdhamAM che ? tA ahI' AvA, huM tamane e auSadha batAvu. e auSadha kaI vanaspatinA patra, puSpa, phaLa ke mUlarUpa nathI ke koI rasarasAyaNanI mAtrArUpa nathI. e che prabhunuM nAma-smaraNu. Do jo kharA bhAvathI-kharI zraddhAthI karaze te zarIramAM i paNa prakArano roga vyApaze nahi ke manamAM koi paNa jAtanA zAka-saMtApa utpanna thaze nahi. vaLI je kaI muzIbate ke muzkelIo AvI paDI haze, te badhI dUra thaI jaze. ' A vacanA TaMkazALI che, paNa meha-mamatvanA pAzamAM A dhAyelA manuSyAnAM gaLe utare che kayAM ? teo te pAtAnAM mAnI lIdhelAM sukhAne meLavavAmAM ane tene mANavAmAM masta rahe che ane mRtyu ke paralokanI paravAha karatA nathI. alabatta, jyAre koI rAga AvI paDe che ane te davA ke ijekazanAne dAda ApatA nathI; athavA priyajanAnA viyeAga Adi koI durghaTanA ane che ane zokasAgaramAM DUbI jAya che; athavA keI aNudhArI Aphata AvI paDatAM atyaMta kaDhaMgI sthitimAM mUkAI jAya che, tyAre te ' huM prabhu ! he Izvara ! he bhagavAna! mane bacAva, mane A duHkhamAMthI cheDAva ! ' e rIte khele che kharA, paNa e kAMi
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAma-smaraNa nAma-smaraNa karyuM kahevAya nahi, karavuM paDayuM kahevAya. ethI amuka lAbha te thAya ja che, paNa kharuM nAma-smaraNa te tyAre ja karyuM kahevAya ke jyAre pitAnuM lakSa prabhumAM joDavAnA uddezathI tenuM nAma vAraMvAra raTavAmAM Ave. kabIra sAheba eka mahAna saMtapuruSa hatA. temaNe pitAnI vedhaka vANImAM kahyuM che kesumirn se sukha hota hai, sumirana se duHkha jAya / kahai kabIra sumirana kiye, sAI mAMhiM samAya // nAma-smaraNathI sukha eTale nijasvarUpAnaMdanI prApti. thAya che ane duHkha eTale janma, jarA tathA maraNane nAza thAya che. kabIra kahe che ke sAMInuM-bhagavAnanuM nAma, maravAthI chevaTe temAM bhaLI javAya che." sumirana kI sudhiyauM karo, jyoM gAgara panihArI / hAle DAlai surati meM, kahaiM kabIra vicArI // kabIra ghaNo vicAra karIneghaNe anubhava meLavIne kahe che ke he haMsajana! arthAt mumukSuo ! jevI rIte panihArI rastAmAM cAlatAM, DolatAM tathA bahenapaNIo sAthe vAta karatAM pitAnuM lakSa mAthe lIdhelAM beDAM upara rAkhe che, tevI rIte tame duniyAne vyavahAra calAvavA chatAM tamAruM lakSa bhagavAnanA nAma-smaraNamAM rAkhe." tAtparya ke. ema karavAthI tamAre eka divasa uddhAra thaze.
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kapatarA anya saMta puruSe e paNa nAma-maraNane Ave mahimA gAya che ane tethI ja mumukSuo-bhaktajane "rAma rAma" "kRSNa kRSNa hare jaya zaMbhe" vagere zabda vaDe nAma-smaraNa karatAM mAluma paDe che. keTalAka "raghupati rAghava rAjArAma, patitapAvana sItArAma" vagere padonI dhUna paNa lagADe che ane temAM masta banI jAya che. e vakhate temane duniyAnI anya kaI vastu yAda AvatI nathI. ahI eTaluM spaSTa karavuM joIe ke bauddho, musala mAne tathA khristIo vagere paNa pitapotAnI rIte nAmasmaraNa kare che. keTalAka ema mAne che ke "nAma-smaraNa eka sArI vastu che, paNa jaina dharmamAM tenA para khAsa bhAra mUkAye nathI." paraMtu A mAnyatA satyathI vegaLI che. jaina mahaSioe paNa nAma-smaraNane mahimA vividha prakAre gAye che ane tenI maMgalamayatAne mahera mArI che. zrI mAnatuMgasUrie bhaktAmara stotramAM jaNAvyuM che keaapaadksstthmurushRNkhlvessttitaaNgaa, gADhaM bRhannigaDakoTinighRSTajaMghAH / tvannAmamantramanizaM manujAH smarantaH, sadyaH svayaM vigatabandhabhayA bhavanti // 44 // pagathI kaMTha sudhI moTI moTI beDIoe karI zarIra bAMdheluM hoya, tathA atyaMta maTI beDIenA agra
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAma smaraNa pa bhAgathI jemanI ja dhA ghasAI gaI hoya, tevA manuSyA tamArA nAmarUpI maMtranuM smaraNa karatAM tatkALa peAtAnI meLe khaMdhananA bhayathI rahita khanI jAya che. ' jinabhagavatanA nAma-smaraNane A kevA meTa mahimA ! koine ema lAgatu hoya ke A zabdo ati zayeAkti bharelA che, te e bhUla che. dhArAnagarInA rAjAe zrI mAnatu MgasUrinI parIkSA karavA mATe temane lokhaDanI 44 majabUta sAMkaLeA vaDe bAMdhI lai bheyarAmAM pUryAM hatA ane e bhoMyarAnA dvAre moTAM tALAM lagAvI dIdhAM hatAM, paraMtu sUrijIe zrI AdinAtha bhagavAnanuM pavitra nAmasmaraNu karIne parama zraddhApUrvaka temanI stuti karavA mAMDI ke dareka gAthAe akeka sAMkaLanuM baMdhana tUTatu gayuM ane chevaTe teo sarva aMdhanathI mukta thayA. AthI rAjA atyaMta cakita thayA ane sa` sabhAjanAe jina-bhagavaMtanA nAma-maraNane mahimA svIkAryAM. zrI siddhasenasUrie zrI kalyANamaMdira-statramAM jaNAvyuM che ke. AstAmacintyamahimA jina ! saMstavaste, nAmApi pAti bhavato bhavato jaganti / tIvrAtapopahatapAnthajanAnniAdAghe, prINAti padmasarasaH saraso'nalo'pi //
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpataru * huM jinezvara ! aciMtya mahimAvALuM tamAruM stavana tA dUra raheA, tamAruM nAma paNa traNa jagatanuM bhava thakI rakSaNa kare che. jema grISma RtumAM praca'Da tApa vaDe pIDAcelA musApharone kamaLavALA sarovaranA ThaMDA pavana paNa khuzI kare che. ' tAtparya ke tamAruM nAma-smaraNa karavAthI bhavasAgarane pAra pAmI zakAya che, te stavananI vAta ja zI karavI ? 96 have nAmasmaraNa aMge amane je anubhava thaye che. te ahIM rajU karIzuM. cauda-padara varSanI uMmare amArA vatana saurASTrana dANAvADA gAmamAM X sadhyAsamaye pharava! jatAM jamaNA page sApa karaDayo ane amane ghare lAvavAmAM AvyA. tyAM ghI garama karIne amane pAvAmAM Avyu. ane amAre jAna acAvavAnA irAdAthI eka pADozIe DaMkhanI AsapAsa moTo kApa mUkayo. A vakhate kevI vedanA thaI haze ? e kalpI zakAya ema che. : amArAM mukhamAMthI dardabharI cIse nIkaLavA lAgI, paNa te ja vakhate amArI dharma parAyaNa pUjya mAtAe Adeza ApyA ke " tArI cIsA baMdha kara. mAtra bhagavAna mahAvIranuM nAma ja smaryAM kara. tane jarUra sAruM thaI jaze.'ane ame e Adezane zirodhAya karI 'mahAvIra ! mahuAvIra !" nAma raTavA mAMDayu.. koI vAra vedanA vadhAre x A gAma surendranagarathI bAra kilAmITara dUra Avelu che.
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAmasmaNa 37 thatI, te e nAma khUba mATethI khelAI javAtuM, paNa te vakhate mukhamAM khIjo koI zabda pravezavA dIdheA na hatA, e amane kharAkhara yAda che. ane ame e jIvaleNu AtamAMthI khacyA. ahI koI ema kaheze ke AyuSyarekhA baLavAna hatI, eTale khacyA,' te e vAta sAcI che, paNa tenu nimitta tA bhagavAnanA pavitra nAmanuM smaraNa ja hatuM, emAM amane koI saMdeha rahyo nathI.
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ [10] namaskAra 1namaskAranI mahattA mahApuruSAe nAma-smaraNa jeTaleA ja mahimA namaskAranA gAyA che; athavA te tene nAmasmaraNathI paNa adhika mahattva Apyu che, kAraNa ke tenAthI upAsya deva pratye zraddhA-namratA-bhakti vyakata karavAne suavasara sAMpaDe che ane te upAsakane uttarAttara ucca bhUmikAe laI jAya che. ahI... eTalI spaSTatA karIe te ucita gaNAze ke mukhathI prabhunuM nAma laIe, paNa temanA pratye zraddhAbhakti-Adara na hoya te e nAma-smaraNa arthahIna khanI jAya che, eTale nAmasmaraNanI sAthe namaskAra paNa avazya hovA joI e. AvazyakanA adhikAre khelAtAM ' siddhANu yuddhANuM' sUtramAM jaNAvyu che ke-- ikkovi namukkAro, jiNavara - vasahassa vaddhamANassa / saMsArasAgarAgo, tarapha nAM nArA ' jinavarAmAM uttama evA zrI vamAna svAmIne arthAt cAvIzamA tIrthaMkara zrI mahAvIra prabhune karAyele eka namaskAra paNa nara ke nArIne sa'sArasamudrathI tAre che.'
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ namasakAra thoDAM vivecanathI A gAthAne artha spaSTa thaze. prathama te ahIM zrI mahAvIra prabhune nAmanirdeza karavAmAM Ave che, eTale ema samajavuM nahi ke temanA ja namaskArathI AvuM phaLa maLe che ane anya jinenA namaskArathI maLatuM nathI. anya jina bhagavaMte paNa zakti, sAmarthya ane prabhAvamAM temanA jevA ja che, eTale temanA namaskAranuM phaLa paNa AvuM ja maLe che. bIju ahI namaskArane koI vizeSaNa lagADeluM nathI, paNa saMpradAyathI evuM vizeSaNa samajI levAnuM che ke "mana, vacana ane kAyAnA zubha praNidhAnapUrvaka sAmarthya githI karele." A namaskAra puruSane temaja strIne tathA napuMsakane bhavasAgarathI tArI de che. ahIM e prazna thavA saMbhava che ke "namaskAra jevI eka sAmAnya kriyAmAM zuM ATalI badhI zakti rahelI che? ane je namaskAramAM ATalI badhI zakti rahelI hoya te anya dharmakriyAo ke anuSThAnenI jarUra zI che ? tene *liMganI daSTie manuSyanA traNa prakAro che -strI, puruSa ane napuMsaka. A traNe liMgo dvArA manuSya siddhigati prApta karI zake che. IlAcIkumAra Adi puruSaliMge siddha thayA, caMdanabAlA Adi strIliMge siddha thayA ane gAMgeya Adi napuMsakaliMge siddha thayAzrI uttarAdhyayanasUtronA chatrIzamA adhyayanamAM kahyuM che keitthiipurissiddhaa ya, taheva ya napuMsagA / saliMge annaliMge ya, gihilige taheva ya // 49 //
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 zrI jinabhakti-kalpataru uttara e che ke namaskAranI kriyA upalaka dRSTie bhale sAmAnya dekhAtI hAya, paNa vAstavamAM e sAmAnya nathI. zrImAna haribhadrasUrie lalitavistarA-caityavaMdanavRttimAM tene dhama pratye laI nArI mULabhUta vastu kahI che dharma prati mUjImUttA vandvanA / ' ane tenAM kAraNeA paNa. ApyAM che. teo kahe che ke vaMdanAthI utpanna thatA bhAvAllAsa AtmakSetramAM dharma-praza'sA ane dharma-bahumAnarUpI khIjane vAve che, dhacitanA rUpa a'kurAne pragaTAve che, dharmAMcArarUpa zAkhA-prazAkhAonA vistAra kare che, temaja svarga ane mekSanAM sukhAnI prAptirUpa puSpa tathA phlAne Ape che.' eka madhyastha dRSTivALA mahApuruSanA A zabdo sAMbhaLyA pachI namaskAranI kriyAne sAmAnya ke mAmulI kahevAnI hiM`mata koNa kare ? paNa jyAM vastunuM jJAna nathI-vastunI parIkSA nathI, tyAM AvA zabdo mukhamAMthI. sarI paDe, e sahaja che. have praznanA khIjA bhAga para AvIe. temAM ema. jaNAvyuM che ke 'jo namaskAramAM ATalI badhI zakti rahelI hAya, te anya dharmakriyA ke anuSkAnAnI jarUra zI " tenA uttara e che ke zAstrakArae namaskAranu je svarUpa mAnyuM che; te nahi, jANavAthI ja AvA prazna uThe che. jo e svarUpane jANIe tA A praznanuM samAdhAna ApeApa thaI jAya ema che.
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ namaskAra 2-namaskAranA mukhya be prakAre namaskAra mukhyatve be prakArane che : eka dravyanamaskAra ane bIjo bhAva-namaskAra. temAM mastaka namAvavuM, hAtha joDavA, paMcAMgapraNipAta kare, sASTAMga daMDavat karavA ke namaskArasUcaka anya kaI kAyika kriyA karavI, e dravyanamaskAra che ane mukhathI namaskArasUcaka zabdo belavA e paNa dravya-namaskAra che; jyAre cittanI zuddhipUrvaka upAsya deva pratye ananya zraddhA, bhakti, vinaya, Adara ke bahumAnanI lAgaNI rAkhavI tathA temanA Adezane zirodhArya karavAnI sevakavRtti dhAraNa karavI, e bhAvanamaskAra che. A baMne namaskAre ekabIjAnA pUraka che, eTale ke ubhayanA saMyeAjanathI ja namaskAranI kriyA pUrNa thAya che. Ane arthe e samajavAne ke baMne hAtha joDIe, mAthuM namAvIe ke ghUMTaNe paDIne pAMce aMga bhegA karIe, athavA te moDhethI "namo" "namAmi' e uccAra karIe, eTalAthI ja namaskAranI kriyA pUrNa thatI nathI. e vakhate cittanI zuddhi paNa barAbara rAkhavI joIe, eTale ke manane viSaya ane kaSAyathI vAravuM joIe ane * indriyonA arthane viSaya kahevAmAM Ave che. tenA sparza. rasa, gaMdha, varNa ane zabda e pAMca prakAro che. * manane kaluSita karanArI vRttione kaSAya kahevAmAM Ave che. tenA kodha, mAna, mAyA, (kapaTa ) ane lobha e cAra mukhya prakAro che.
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 zrI jinabhakti-kahapataru temAM zraddhA, bhakti, vinaya, Adara, bahumAna, AjJApAlana Adi uttama bhAvenI bharatI karavI joIe. - have vicAra karo ke jyAM namaskArarUpI AvI suMdara naukA taiyAra hoya, tyAM saMsArasamudrane taratAM zI vAra lAge? zAmAM anya dharmakriyAo tathA anuSThAnenuM je vidhAna karavAmAM AvyuM che, te mULa te cittazuddhine mATe ja che. eTale namaskAranI kriyAmAM upakAraka che ane tethI nirarthaka nathI. anya zabdomAM kahIe te manuSya. jema jema dhArmika kriyAo ke anuSThAne karate jAya che. tema tema tenI namaskAra-viSayaka yogyatA vadhatI jAya che. ane te Akhare parama zuddha keTine namaskAra karavAne samartha thAya che. 3-kAyika namaskAranA traNa prakAre kAyika namaskAra eTale zAstrAnusAre zarIranA aMgenI vinaya bahumAnA ziSTAcAra mujaba karAtI pravRtti. te judA judA dezamAM judA judA prakAre karavAmAM Ave che, paNa AryapraNAlikA-khAsa karIne jaina praNAlikA evI che ke be hAthanA AMgaLInAM TeravAM eka bIjAnA aMtare rAkhI kamaLanA DeDAne AkAre joDavA ane mastaka namAvavuM. je vizeSatAe namaskAra karavA hoya te adhuM aMga namavine be hAtha joDavA ane mastaka namAvavuM ane tethI paNa AgaLa vadhavuM hoya te be hAtha, be ghUMTaNa ane
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ namaskAra 103 mastaka ema pAMce ya aMga jamInane lagADavAM. AmAMthI prathamane aMjalibaddha, bIjAne ardhAvanata ane trIjAne paMcAgapraNipAta kahevAmAM Ave che. darzana-pUjA vagere vakhate A traNe prakAranA namaskArane upayoga thAya che. caityavaMdanabhASyamAM Ane nirdeza " praNAma-trika" tarIke karavAmAM Avyo che. 4-namaskAra aMge theDI spaSTatA je hAtha barAbara na jeDIe ke mAthuM namAvyuM na namAvyuM karIe te kAyika namaskAra azuddha thayuM gaNAya. je namaskAra-sUcaka pado barAbara na belIe arthAt temAM kAne, mAtrA, anusvAra Adi kaI paNa AghA-pAchA thaI jAya te vAcika namaskAra azuddha thaye gaNAya ane je e vakhate manamAM zraddhAdi bhAvene ullAsa na thAya. ke sAMsArika tRSNAnA taraMge uThe te mAnasika namaskAra azuddha thayuM gaNAya. devadarzanAdi pravRttimAM jenI haju zarUAta che, evA vargane namaskAra prAraMbhamAM azuddha hoya che, paNa prayatna karavAthI temAM zuddhinuM tattva vadhatuM jAya che ane chevaTe zuddha namaskAra karavAmAM saphaLatA maLe che. keTalAka kahe che ke "azuddha namaskAra karavA karatAM na kare sAre" paraMtu e kathana ajJAnamUlaka che. e rIte
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 zrI jinabhakti-kalpata te namaskAranI pravRtti kadIpaNa thaI zake ja nahi, kAraNa ke te jyAre zarU karavAmAM Ave tyAre kaMIne kaMI khAmI -azuddhi havAne saMbhava che. prathama prayAse ja keI zuddha namaskAra kare, e banyuM nathI ane banavAnuM nathI. dareka kiyAo jema abhyAsa ane prayatnathI ja siddha thAya che, tema namaskAra paNa abhyAsa ane prayatnathI ja siddha thAya che. "azuddha namaskAranuM kaMI phaLa maLe kharUM?" tene uttara e che ke hA, enuM paNa kaMIka phaLa te maLe ja; kAraNa ke e sAcI dizAmAM thayele eka zubha prayAsa che, paraMtu e phaLa alpa hoya che, eTale ApaNuM lakSya zuddha namaskAra tarapha ja rahevuM joIe." 5-namaskArane kama namaskAra karavAne krama e che ke prathama sarva jinene sAmAnya namaskAra kare ane pachI bharatakSetramAM chellI avasarpiNImAM thaI gayelA zrI rASabhadevAdi covIza jinene nAmapUrvaka namaskAra karo. temAM sAmAnya namaskAra karavA mATe "namo arihaMtALa" "namo nikhAI bicamacALa' " arda nama:' Adi padonI vyavasthA che ane uparyukta vIza jinone nAmapUrvaka vaMdanA karavA mATe jAvIsa sutta arthAt legasasUtranI vyavasthA che. zrI hemacaMdrAcArye yegazAstranA AThamAM prakAzamAM kahyuM ke ke-
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ namaskAra 105 yadIcched bhavadAvAgneH samucchedaH kSaNAdapi / smaret tadA''dimantrasya, varNasaptakamAdimam // 'jo saMsArarUpa dAvAnaLanA eka kSaNa mAtramAM uccheda karavAnI IcchA heAya te| namaskAra mahAmaMtranA prathamanA sAta akSarAnu arthAt 'namo arihaMtA"nuM smaraNu karavu' joI e.' ahI' eTalI spaSTatA karI daI ema ke no padma namaskArasUcaka che ane aritAnuM pada sa jinezvaranu sUcaka che, eTale no ritALa padmanA japamAM namaskArapUrNAMkanu' nAmasmaraNa raheluM che ane tethI ja jaina saghamAM tenA vyApaka pracAra che. namo nibALa niyamavALa" padma satyo (zakrastava) nAmanA 'namAbhruNa" sUtranI navamI sapadAmAM Ave che. 'OM arphe namaH" viSe have pachI eka svataMtra prakaraNa AvavAnuM che, eTale ahIM tenu' vivecana karatA nathI. 6--logassasUtranI mahattA patrI sthacamutta arthAt lAgassasUtrane Avazyakanu bIjuM adhyayana mAnavAmAM AvyuM che, te ja enI mahuttA siddha kare che. A sUtra padyAtmaka che ane temAM sAta gAthAo AvelI che, te nIce mujaba : [ sileAgA ] logassa ujjoagare, dhammatitthayare jiNe / daMte jittAM, navIna pi vI zA
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 zrI jinabhakti-kapata [gaa| usabhamajia ca vaMde, saMbhavamabhiNaMdaNaM ca sumaI ca / paumappahaM supAsaM, jiNaM ca caMdappahaM vaMde // 2 // suvihiM ca puSphadataM, sIala-sijjaMsa-bAsupujjaM ca / vimalamaNaMtaM ca jiNaM, dhamma saMtiM ca vaMdAmi // 3 // kuMthu araM ca malliM, vaMde muNisuvvayaM namijiNaM ca / vaMdAmi riTThanemi, pAsaM taha vaddhamANaM ca // 4 // evaM mae abhithuA, vihuya-raya-malA phiinn-jr-mrnnaa| cauvIsaM pi jiNavarA, titthayarA me pasIyaMtu // 5 // kittiya-vaMdiya-mahiyA, je e logassa uttamA siddhA / Arugga-bohilAbha, samAhivaramuttamaM ditu // 6 // caMdesu nimmalayarA, AIccesu ahiyaM payAsayarA / sAgaravaragaMbhIrA, siddhA siddhiM mama disaMtu // 7 // A sUtranuM ahIM uddharaNa karavAnuM kAraNa e che ke pAThake tene zuddha pATha jANI zake ane te mujaba tenuM uccAraNa karI zake. eka vAra yukta prAMtanA keTalAka mahAnubhAva sAthe ApaNAM sUtre ane maMtro bAbata vAta nIkaLatAM ame jaNAvyuM ke legasa sUtra paNa bhAre camatkArika che. tenI nitya gaNanA karavAthI manuSyane ghaNuM lAbha thAya che. tyAre . A sUtranuM mahatva samajAvavA mATe ame "logassamahAsUtra nAmane eka daLadAra graMtha lakhyo che. te pAThakoe avazya avalokI levA.
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ namaskAra 107+ temAMnA eka vRddha mahAnubhAve kahyuM ke tamArI vAtamAM huM saMmata thAuM chuM. eka vAra hu AphatamAM mUkAye| hatA, tyAre ApaNA eka munirAja pAse gayA ane kaIka upAya batAvavAnI mAMgaNI karI. tyAre temaNe kahyuM : rAja legassanI 'desu nimmalayarA' gAthAnI eka mALA gaNo, zveta puSpathI prabhupUjana karo ane brahmacaya pALajo. badhAM sArAM vAnAM thai jaze.' mane e munirAjamAM pUrNa zraddhA hatI, eTale me te mujaba karyuM ane hu e AphatamAMthI pUrepUro ugarI gayA. tyAra pachI e traNa vakhata tenA anubhava lIdhelA che. kharekhara e ! gAthAmAM ghaNA camatkAra rahelA che. A khAmatamAM amAre anubhava paNa Ave ja che. 7-cAvIza jinAne matramaya namaskAra cAvIza jinene matramaya namaskAra karavA hAya tA temanA paTa sAme rAkhIne vAsakSepanI pUjA karatAM nIcenAM padA khelavA joieH 1 30 5 9 "" :) 1. 39 25 19 33 "" "" 1:4 29 "" ,, 33 ,, 22 ,,,, ( zrI 34 22 ,, 27 "" 14 RSabhadevAya namaH // ajitanAthAya namaH || sambhavanAthAya namaH // abhinandanAya namaH // sumatinAthAya namaH // padmamAya namaH !! supArzvanAthAya namaH //
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ .108 dd dd dd dd , dd dd dd zrI jinabhakti-ka5taru hI ahaM zrI candraprabhAya namaH / / suvidhinAthAya namaH // ,, , , ,, zItalanAthAya namaH // " " , zreyAMsanAthAya namaH // " " " vAsupUjyAya namaH // vimalanAthAya namaH // " " " anantanAthAya namaH // " " " dharmanAthAya namaH // " " , zAntinAthAya namaH // kunthunAthAya namaH // aranAthAya namaH / / mallinAthAya namaH // munisuvratAya namaH // naminAthAya namaH // " " " neminAthAya namaH // pArzvanAthAya namaH // ____ , , , mahAvIrAya namaH // A vastu anubhUta che, eTale ke ame e varSo sudhI tene anubhava lIdhele che ane Aje paNa te amArA pUjA - --pAinu me mahattvanu ma che. dd , dd , dd, dd dd dd dd dd dd dd dd dd dd dd dd dd dd dd , dd dd dd dd
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ [11] mUrtinuM Ala bana ArAdhanAmAM AgaLa vadhavA mATe, upAsanAmAM ujja-. valatA lAvavA mATe ke bhaktimAM bhavyatAne raMga reDavA mATe mUti eka puSTa AlaMbana che tethI ja jaina maharSioe. tenI himAyata karI che ane pratidina tenAM darzana-pUjanakaravAne Adeza Ape che. kaI ema kahetuM hoya ke ame te mUrtinA AlaMbana vinA paNa ArAdhanAmAM AgaLa vadhI zakIe tema chIe, upAsanAmAM ujjavalatA lAvI zakIe tema chIe ke bhaktimAM bhavyatAne raMga reDI zakIe tema chIe, te te mAnavA jevuM nathI. eka aMdha manuSya ema kahe ke huM lAkaDInA TekA : vinA pAMca mAIlane paMtha kApI zakuM tema chuM te e. vAta keNa mAne? ApaNe najare nihALIe chIe ke. lAkaDIne TekA vinA cAlavA jatAM te bicAre ADA mAge caDI jAya che, keI vastu sAthe athaDAI paDe che ke khADA. -khAciyAmAM gabaDI paDI prANuta kaSTa bhegave che. tAtparya ke AMdhaLAne mArga kApavA mATe lAkaDIne Teke-lAkaDInuM. AlaMbana avazya joIe, tema meha-mAyAthI aMdha banelA.
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ 110 zrI jinabhakti-kalpataru manuSyane bhayAraNyane paMtha sahIsalAmata kApavA mATe mUrtinuM jinamUrtinuM AlaMbana avazya joIe. jJAnIoe kahyuM che ke, jeo jinamUrtinejina pratimAne sAkSAt jina mAnIne tenAM darzana-pUjana vagere kare che, temane pApapaMka dhevAya che, temanAmAM vinaya, viveka, audArya, ahiMsA, saMyama, sadAcAra, tapa, titikSA Adi guNe prakaTe che ane teo anukrame potAnAM sarva karmone kSaya karIne saMsArasAgarane pAra pAmI jAya che." zrImad devacaMdrajIe kahyuM che ke ati dustara je jaladhi same saMsAra je, te gopadasama kIdhe prabhu AlaMbane re lela!" je saMsAra sAgarasamo ati dura che, tene ame prabhunA AlaMbanathI-prabhunI mUrtinA AlaMbanathI gAyanAM pagalAM je banAvI dIdho. tAtparya ke ghaNo e che karI nAkhe. mUrtinuM AlaMbana kyAM sudhI tene uttara e che ke jyAM sudhI sAdhyanI siddhi na thAya tyAM sudhI sAdhananI jarUra rahe che, eTale AtmA nirAlaMbana dhyAnanI dazA sudhI na pahoMce, tyAM sudhI teNe mUrtinuM AlaMbana levuM joIe. anya zabdomAM kahIe te vItarAgadazA prApta thAya tyAre mUtine AlaMbananI jarUra rahetI nathI, paNa te pUrvenI sarva bhUmikAomAM AlaMbananI jarUra rahe
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ 111 mUrtinuM AlaMbana che, tethI keIe ema na mAnavuM ke huM zAstro bhaNe, jJAnI thaye, bahutamAM mArI gaNanA thavA lAgI, eTale mAre mUrtinAM AlaMbananI zI jarUra ! athavA huM aneka prakAranI tapazcaryA karuM chuM, tethI mArA AtmAnI zuddhi thAya che, pachI mAre mUrtinuM AlaMbana levAnI AvazyakatA zI? dhyAnamAM pragati karavI hoya te paNa mUrtinAM AlaMbananI jarUra rahe ja che. prathama sAlaMbana dhyAna ane pachI nirAlaMbana dhyAna, e dhyAnasiddhine kama che ke jene sarva gavizAradoe mAnya rAkhela che. keTalAka kahe che ke "mUti te sthApanA che, enuM mahatva zuM ?" paNa ApaNe lekavyavahAra sthApanAne pUrepUruM mahattva Ape che. keI satI strIne pati paradeza gayo hoya te te ja potAnA patinI chabInAM darzana kare che. athavA te rAjAnI gerahAjarImAM tenI chabI, pAdukA ke talavArane paNa rAjA jeTaluM ja mAna ApavAmAM Ave che. zrI rAmacaMdrajI vanavAsamAM gayA tyAre bhArate siMhAsanapara rAmacaMdrajInI pAdukAo sthApIne tenuM pUjana karyuM hatuM. Aje keDo-abajo rUpiyAnI calaNI noTo chapAya che, temAM kAgaLanA TukaDA para rUpiyAnI sthApanA sivAya bIjuM zuM che? zataraMjanA maherAmAM A rAjA, A maMtrI, A ghaDe, A UMTa, A hAthI, A pAyala ema sthApanA ja karavAmAM Ave che. A rIte bIjI paNa aneka bAbatamAM mULa vastunI gerahAjarImAM tenI sthApanAthI
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 zrI jinabhakti-kalpata kAma calAvavAmAM Ave che, eTale sthApanAnuM mahatva jarA paNa ochuM nathI. zrI jinezvaradevanA virahamAM temanI mUrti ke pratimA sthApIne tene pratye zraddhA, bhakti ke AdaramAnanI lAgaNI darzAvIe, te mULa jinezvaradeva pratye zraddhA. bhakti ke AdaramAna batAvyA barAbara che. keTalAka kahe che ke "zrI jinezvara devanA virahamAM temanuM nAma-smaraNa karIe ke temane namaskAra karIe te zuM pUratuM nathI ke mUrtinuM AlaMbana levuM paDe ? vaLI, mUti game tevI paNa jaDa che ane jaDanAM darzana karavAthI cittaprasAda ke Atmazuddhine lAbha na thAya, e dekhItuM che; tethI mUrtinA AlaMbanathI saryuM. paraMtu temanuM A kathana bhUlabhareluM che. prathama te pApa-paMkathI kharaDAyelA ane pramAdathI gherAyelA manuSya nAma-smaraNa bahu ochuM kare che ane je nAmasmaraNa kare che, te bahu sAmAnya keTinuM kare che. namaskAra aMge paNa temanI sthiti AvI ja hoya. che, eTale temaNe vadhAre saTa-vadhAre akasIra upAya ajamAvavAnI jarUra rahe che ane te jJAnIonA abhiprAyathI mUrtinuM AlaMbana che. bIjuM, nAma karatAM sthApanA vadhAre baLavAna che, e. bhUlavAnuM nathI. eka vastunuM mAtra nAma laIe te karatAM tenI AkRti, tenuM citra ke tenI mUti joI hoya te tene saMskAra ApaNuM mana para vadhAre UMDe paDe che ane. te ApaNe sahelAIthI visarI zaktA nathI.
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ mUrtinuM Alekhana 113 e te sahue joyuM ja haze ke bALakone mULAkSare zIkhavavA mATe sacitra nakazAonA upayoga karavAmAM Ave che ane prAraMbhanAM pAThya pustakAmAM bane teTalAM vadhu citro ApavAmAM Ave che, kAraNa ke tethI khALakone vastuonA khAdha thavAmAM ghaNI sahAya maLe che. vaLI e paNa sahue joyu haze ke kathA-vArtAnAM je pustako sacitra hAya te bALakAnI, vidyArthI enI, temaja pAThakanI vadhAre pasaMdagI pAme che, kAraNa ke tenA vaDe temane mahattvanI ghaTanAone tAdaza citAra maLI rahe che ane tenAthI jJAnavRddhi thatAM AnaMda Ave che. Aje vijJApana eTale jAherAtanI kaLA khUba vikAsa pAmI che, temAM vastunI chabIo, citro ke AkRtio sivAya bIjuM zuM hoya che? citro karatAM paNa mUrti ke pratimA manuSyanA manamAM vadhAre ghe| saMskAra pADe che. jeNe IleArAnAM guphAma zi joyAM haze ane tenI kailAsaguphA Adinu zilpa khArIkAIthI nihALyu haze, tene khAtarI thaze ke mUrti athavA pratimAmAM bhAvAddIpana karavAnI keTalI zakti rahelI che! yuropanA prasiddha zilpakAra mAIkala enjelee banAvelI pratimAo jue te ema ja lAge ke jIvaMta vyaktie sAme UbhI che ane temanI sAthe vAtacIta karIe. nyuye nA khArAmAM dAkhala thanAra sahuthI pahelAM zuM jue che ? svAtaMtrya <
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 zrI jinabhakti-kalpataru devInuM 60 phuTa UMcuM pUtaLuM. ane te prekSakanAM manamAM amerikana lekanI svAtaMtryabhAvanA mATe mAnabharyA vicAro jagADI jAya che. tAtparya ke citra karatAM paNa mUrti ke pratimAmAM bhAveddIpana karavAnI zakti ghaNI vadhAre pramANamAM rahelI che ane tethI ja jagatanA pratyeka dezamAM mahApuruSonAM bAvalAM tathA kaI preraNAdAyaka ghaTanAonuM zilpa banAvIne jAhera sthAnamAM mUkavAmAM Ave che. tene joIne leke aneka prakAranA bodhapATha grahaNa kare che. mUrtinAM darzanane jaDanAM darzana mAnavA e bhUlabhareluM che. mUrtinAM darzana karanArane evI buddhi hotI nathI ke huM kaI jaDa vastunAM darzana karuM chuM. e te ema ja mAne che ke huM sAkSAt prabhunAM darzana karuM chuM, eTale tene cittaprasAda tathA Atmazuddhi vagerene lAbha avazya thAya che. je ATalA khulAsAthI saMtoSa thatuM na hoya te ame A mahAnubhAvene premapUrvaka pUchIe chIe ke tamArA gharamAM tamArA mAtApitAne kaI pheTa che khare? tene joIne tamane kevI buddhi thAya che ? zuM e vakhate tame ema mAne che ke A eka jaDa kAgaLa che ane tenA para raMganI AchI-gherI chAyA paDelI che? nahi, nahi, e pheTane joIne tamane ema ja thAya che ke "A mArI mAtA che," "A mArA pitA che. arthAta tame eka jaDa
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ mUrtinuM AlaMbana 115 vastumAM mAtRtva ane pitRtvane Arepa karo cho ane tene pratye sAkSAt mAtApitA jeTaluM ja mAna darzAve che. kaI ema kahetuM hoya ke "e pheTAmAM ame mAtRtva-pitRtvane Aropa karatA nathI, te e vAta taddana beTI che, kAraNa ke kaI e pheTAne teDI nAkhe, bhAMgI nAkhe ke kacarAnI TopalIne svAdhIna kare te tarata temane roSa Ave che ane e vyaktine mAravA doDe che ke anya prakAre zikSA kare che. A sUcave che ke emAM pite manathI mAtRtva-pitRtvanuM AropaNa kareluM ja che. mUrtipUjaka virodhI saMpradAye mUrtipUjAnI viruddha pracAra karavA chatAM AkRti, citra, sthApanA vagerene eka yA bIjA prakAre svIkAra kare che. musalamAne mUrtipUjAnA kaTTara virodhI gaNAya che. teo paNa pattharanI banelI majIdane pavitra mAne che ane haja karavA jAya che, tyAM eka kALA paththarane cuMbana karI kRtArtha thAya che. jaDa pratimAnuM AlaMbana levAthI cittaprasAda tathA Atmazuddhi vagerene lAbha thAya nahi, ema mAnanAre mahAbhAratamAM varNavelA ekalavyanuM daSTAMta dhyAnamAM levA jevuM che. ekalavya jAtane bhIla hatA, paNa tene uttama prakAranI bANavidyA zIkhavI hatI ane evI vidyA e vakhate mAtra droNAcArya ja zIkhavI zake ema hatA, paraMtu droNacAye tene zUdra jANIne ziSya tarIke svIkAra karyo nahi,
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 zrI jinabhakti-kalpataru have zuM karavuM ?" khUba vicAra karatAM tene eka upAya sUjhayo te e ke " droNAcAryanI pratimA banAvI tenI pUjA. karavI ane tenI AgaLa vinayapUrvaka bANavidyAne abhyAsa kare." e upAya amalamAM mUkatAM bANavidyAmAM pragati thavA lAgI ane Akhare te arjunane samovaDiye banyo. prakAranI zArInI pAse mAtra e mane utara tema droNAcArye eklavyanI bANavidyAnI bhAre prazaMsA sAMbhaLI, eTale te Azcarya pAmyAH "tene AvI uttama prakAranI bANavidyA keNe zIkhavI?" pachI temaNe eka lavyane pitAnI pAse bolAvI vAta pUchI. ekalavya praNAma karIne kahyuM: pUjya gurudeva ! e ApanI ja kRpAnuM phaLa che," paNa droNAcAryane gaLe e vAta kema utare? temaNe kahyuM: "e vAta mAnavA gya nathI. meM tane vidyA kayAM. ApI che tyAre ekalavya temane jaMgalamAM laI gaye ane pote je pratimAnuM pUjana karatuM hatuM, te batAvIne kahyuM ke "juo, Apa ahIM sAkSAt birAjatA hatA ane tamArI pAsethI preraNA meLavIne ja meM A bANavidyAnedhanuvidyAne abhyAsa karyo che. AthI droNAcAryane khAtarI thaI ke ekalavyanuM kahevuM sAcuM hatuM. vartamAna kAlamAM paNa AvAM udAharaNanI kheTa nathI. zrIrAmakRSNa paramahaMsa kAlI mAtAnI mUti AgaLa besI rahetA ane jANe jIvatI mAtA sAme beThI hoya tema mA mA" kahIne pokAratA. temaNe e mUrtine AlaMbanathI
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ mUrtinuM AlaMbana aneka prakAranI siddhio meLavI hatI, e bInA jagajAhera che. zrI jinezvaradevanI mUrti joIne bhAvikanAM haiyAM harakhe che ane temAM zubha bhAvanI bharatI thavA lAge che. Ama chatAM kaI ema kahetuM hoya ke amane A anubhava thato nathI, te tyAM mUrtinI nirarthakatA nahi paNa temanI bhAgyadazA moLI samajavI, temanI karmabahulatAne javAbadAra gaNavI. ahIM amane saMskRta bhASAnuM eka subhASita yAda Ave che: 'patraM naiva yadA karIraviTape doSo vasantasya kim ? / ullUko na vilokyate yadi divA sUryasya kiM dUSaNam ? varSA naiva patanti cAtakamukhe meghasya kiM dUSaNam ? yad bhAgyaM vidhinA lalATalikhitaM devasya kiM duSaNam ? // vasaMta RtunuM Agamana thatAM badhAM vRkSone navAM pAna Ave che, paNa keraDAne AvatAM nathI, tyAM zuM vasaMta tra tune deSa samaja? sUryano udaya thatAM aMdhAruM nAza pAme che ane badhA prANIo jovAne zaktimAna thAya che, paNa e vakhate ghUvaDa dekhI zakatuM nathI, tyAM zuM sUryane doSa samajavo? megha varasavA lAge che ane sarvatra pANI paDe che, paNa cAtaka pakSInA mukhamAM tenAM zeDAM buMda paNa jatAM nathI, tyAM zuM meghane doSa samaje? ane vidhi te sahunA karma anusAra lalATamAM lekhe lakhe che ane
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 zrI jinabhakti-kapataru tenuM phaLa prANIone bhogavavuM paDe che, tyAM zuM devane deSa samaja ? tAtparya ke temAM vastune pitAne ja deSa che, anyane nahi. keTalAka kahe che ke "jaDa mUrtimAM bhAvAropaNa karI zakAya ane tenI sAthe jIvatA je ja vyavahAra karI zakAya, e ame mAnIe chIe, paNa tenA nimitte koI paNa prakAranI hiMsA thavI na joIe. zuM "jaina dharma ahiM sAnA pAyA para racAyele nathI ?" tene uttara e che ke jaina dharma ahiMsAnA pAyA para racAyeluM che, paNa teNe ahiMsAnuM ja svarUpa mAnyuM che, te ApaNe barAbara lakSamAM rAkhavuM joIe. tatvArthAdhigamasUtramAM kahyuM che ke "pramattayojana kALa dacapaLa phiM-pramattAmAM rahelA AtmA vaDe jIvenI je hiMsA thAya tene hiMsA samajavI." A phalitArtha e che ke apramatta yegamAM rahelA AtmAone paNa halana-calanAdi, keTalIka kriyAo karavI paDe che ane tethI amuka prANIonA prANanuM vyaparapaNa avazya thAya che, paNa tyAM pramattaga -pramAda nahi hovAthI karmanuM baMdhana thatuM nathI. eTale ke e dekhAva mAtranI hiMsA che, svarUpa hiMsA che, tethI tene niSedha pharamAvavAmAM AvyuM nathI. je e niSedha pharamAvavAmAM Ave te gamanAgamanAdi koIpaNa kriyA thaI zake nahi ane guruone vAMdavA tathA upadeza sAMbhaLavaNa
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ 119 mUrtinuM AlaMbana javuM, sAdhamikenI bhakti karavI, dIkSA-mahatsavamAM bhAga le vagere badhI ja dhArmika kriyAo baMdha thaI jAya ane tenuM pariNAma ghaNuM anarthakArI Ave. keTalAka kahe che ke "mUrtipUjA mahatvanI hoya te teno jinAgamAM ullekha kema nathI?" A praznano uttara e che ke "mUrtipUjA ati mahatvanI che ane tenA ullekho jenAgamAM aneka sthaLe Ave che. bhagavatIsUtranA vazamA zatakamAM jaMghAcAraNa ane vidyAcAraNa munio naMdIzvara dvIpa vageremAM yAtrA karavA jAya che, tenuM varNana Ave che, vaLI tuMgiyA nagarIne zrAvakoe jinapratimA pUjI enuM varNana paNa temAM ja kareluM che. rAyapAseNIyasUtramAM sUryAbhadeve ane jIvAbhigama sUtramAM vijayadeve pratimA pUjyAne adhikAra che ane jJAtAsUtramAM draupadIe jinapratimAnuM pUjana karyAnI hakIkata spaSTa akSaramAM jaNAvelI che. A rIte bIjA paNa aneka sUtramAM jinapratimAnuM pUjana karyAnA pATho Ave che ke jenI vistRta neMdha mUrtipUjJA vaza kavIna nira' nAmaka bRhad graMthamAM munizrI jJAnasuMdarajIe karelI che. je mUrtipUjA mahattvanI na hoya te ATalI mUrtio ATalAM maMdiro ane ATalAM tIrtho astitvamAM Ave zI rIte? A badhuM kaMI ekAeka UbhuM thaI gayuM nathI, thaI zake nahi. prAcIna kALathI mUrtipUjAnI paraMparA cAlI
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 zrI jinabhakti-kalpataru AvatI hatI, mATe ja tenuM nirmANa thayuM ane te Aja paryata cAlu rahyuM. bhAratIya ItihAsanA jANItA vidvAna zrI rAkhaladAsa benarjIe prAcIna sAhityanuM avalekana karyA pachI e abhiprAya uccAryo che ke "AjathI 2500 varSa pUrve jaina dharmamAM mUrtipUjA vidyamAna hatI." prAcIna saMskRtinA abhyAsI zrImAna kezava harSada prave paNa jAhera kareluM che ke "kaliMganA zilAlekhathI e spaSTa thaI jAya che ke AjathI 2300-2500 varSa pUrve paNa jenemAM mUrtipUjAne vyApaka pracAra hatA." paraMtu have te kAzI vizvavidyAlayavALA che. prANanAtha vidyAlaMkArane saurASTramAMthI eka evuM tAmrapatra maLI AvyuM che ke je 2800 varSathI paNa vadhAre purANuM che. ane jemAM zrI giranAra tIrtha para AvelA zrI ariSTanemi bhagavAnanA maMdirane amuka gAma bheTamAM ApyAne ullekha che. vaLI mehana-jo-Dere vageremAMthI maLI AvelI prAcIna mudrAo vagere paNa jainamAM mUrtipUjA ghaNA prAcInakALathI pracalita hevAnuM pUravAra kare che. Ama jyAre mUrtipUjA yuktiyukta che. zAstrasaMmata che ane prAcIna paNa che, tyAre tenI viruddhamAM sUra kaDha e kyAM sudhI ucita che? te sujJajanoe vicArI levuM. zrI maMDana sUtradhAre rUpAvatAranA sAtamA adhyAyamAM nIcene kaleka lakhyuM che ?
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ mUrtinuM AlaMbana 121 muktyarthe vizvametad bhramati ca bahudhA devadaityAH pizAcA, rakSo gandharvayakSo naramRgapazavo naiva mukti vijagmuH / ekaH zrIvItarAgaH paramapadasukhe muktimAgeM vilIno, bandhastenAdyajainaH suragaNamanujaiH sarvasaukhyasya hetuH // 4 // 'A vizva bahudhA muktine arthe bhramaNa karatuM jaNAya che; paraMtu temAMnA deva, daitya, pizAca, rAkSasa, gaMdharvo, yakSe, manuSya, mRge ke anya pazuo temanI AkRtimUrti parathI muktimAM gayA hoya evuM jaNAtuM nathI. mAtra eka zrI vItarAganI mUti paramapadanuM sukha ApanAra muktimArgamAM vilIna thaI hoya evuM lAge che. tethI sarva sukhanA heturUpa Adyadeva eTale zrI rASabhadevanI mUti devatAonA samUha ane manuSya vaDe vaMdavAne yogya che." eka jainetara kalAkAranA mukhamAMthI nIkaLelA A zabdo zuM sUcave che? kharekhara ! jene mokSasukhanI abhilASA che ke vItarAgatA keLavavAne mane ratha che, temaNe te AvI nirvikAra suMdara jinamUrtinuM ja AlaMbana levuM joIe. jinabhUti bhavasAgara taravAnuM eka amegha sAdhana hoIne tenA nirmANa ane pratiSThAmAM anaMta puNya manAyeluM che. zrI haribhadrasUri Adi AcAryoe te spaSTa zabdomAM jaNAvyuM che ke puNyanA yoge manuSyanI pAse dhanavRddhi thAya te teNe e dhanane zubha mAge vAparavAno saMkalpa kare
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 zrI jinabhakti-395ta joIe ane temAM prathama pasaMdagI jinamUrtine ApavI joIe; tAtparya ke teNe zrI jinezvaradevanI nAnI meTI. suMdara mUrtio nirmANa karAvavI joIe. - jinabhUti e kema banAvavI? tenuM varNana Thakkara pherue. valyusAra (vAstuvAra - prakaraNa)ne bIjA prakaraNamAM vistArathI kareluM che. te sivAya maMDana sUtradhArakRta rUpAvatAramAM vizvakarmAracita dIpAvamAM, bhuvanadevAcArya kRta aparAjita pRcchAmAM tathA mAnasAra Adi graMthomAM paNa prApta thAya che. jinamUtio padmAsana ke adha padmAsane beThelI, temaja kAryotsarvAvasthAmAM UbhelI paNa hoya che, A baMne mUrtio eka sarakhI vaMdanIya-pUjanIya che. keTalIka jinamUtio parikaravAnI hoya che, eTale ke tenI baMne bAju tathA upara viziSTa prakAranuM zilpa hoya che ane temAM chatra, teraNa, cAmaradhArI Indro, mAlA dhAraNa karanAra tathA vAjiMtre vagADanAra deve, temaja kAussagna avasthAe UbhelI jinapratimAo vagere hoya che.. A parikara banAvavAmAM kalAkAre pitAnI kalAne chUTathI upayoga kare che, eTale te ati manahara lAge che. ahIM e paNa jaNAvavuM joIe ke jema maMtrAdimAM prANapratiSThA karavAmAM Ave che ane tyArathI temAM camatkArika tatva dAkhala thAya che, tema mUrtimAM paNa prANa
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ 123. mUrtinuM AlaMbana pratiSThA karavAmAM Ave che ane tyArathI temAM camatkArika tatva dAkhala thAya che. jaina paraMparAmAM A prANapratiSThAne vidhine aMjanazalAkAne vidhi kahevAmAM Ave che, kAraNa ke temAM zalAkA (saLI) vaDe mUrtine aMjana karavAmAM Ave che. A vidhi thayA pachI mUtine maMdiramAM sthApavAmAM Ave che ane te vaMdanIya tathA pUjanIya gaNAya che. chevaTe jinamUrtinI bhavyatAne eka zleka rajU karIne A prakaraNa pUruM karIzuM. kiM karpUramayaM sudhArasamayaM kiM candrarocirmayam , kiM lAvaNyamayaM mahAmaNimayaM kAruNyakelimayam / vizvAnandamayaM mahodayamaya zobhAmayaM cinmayam , zukladhyAnamayaM vapurjinapaterbhUyAd bhavA''lambanam // zuM A te mAtra kapUranI banelI che ke caMdranA nirmala kiraNone ekatra karIne banAvelI che? zuM A te jagatanA sarva lAvaNyane ekaThuM karIne ghaDelI che ke mahAmaNiono sAra laIne nirmANa karelI che ? athavA te A karuNAdevInI kIDAthI yukta che ane samasta AnaMdamaya, mahodayamaya, zobhAya tathA cizaktithI virAjita che. vizeSa zuM? zukala dhyAnamAM magna banelI zrI jinezvara devanI mUti bhavasAgaramAM paDI rahelA prANIone AlaMbana rUpa thAo.
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ [12] maMdira aMge kiMcit eka gAma ke nagarane jeTalI jarUra jalAzayanI che, - jeTalI jarUra zALA ane davAkhAnAonI che, teTalI ja jarUra, balake tethI paNa vadhAre jarUra dharmasthAnakanI che. maMdiranI che. jalAzaya joItuM jaLa pUruM pADe che; vepArIonA hATa anAja, kariyANAM, ghI, tela, zAka-bhAjI vagere pUrAM pADe che. zALAmAM bALakane vyAvahArika zikSaNa Ape che tathA davAkhAnA rogIonI cikitsA kare che; te ja rIte dharmasthAna ane maMdire lokonI bhAvanA zuddha rAkhe che ane temanAmAM kartavyabuddhi jAgRta kare che. prAcInakALamAM koI paNa nagara vasAvavAnuM nakakI thatuM, tyAre A vastu khAsa lakSamAM rAkhavAmAM AvatI ane tethI lekane ghaNo lAbha ghaTe. khAsa karIne dakSiNa bhAratamAM te prathama vizALa maMdira bAMdhavAmAM AvatuM ane tenI AsapAsanI jagAmAM lekene vasAvavAmAM AvatA. vaLI nagaranAM nAme paNa moTA bhAge e devamaMdira parathI ja ApavAmAM AvatAM. dAkhalA tarIke Aje jene tricinApallI kahevAmAM Ave che, tenuM mULa nAma tricinApalI
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ madira aMge ki cita 125 hatu. eTale ke tyAM traNa jinama Mdirane suMdara samUha hatA. rAmezvaram vagere nAmeA paNa evI rIte ja paDelAM che. bhAratIya saMskRti e vAstavikatAe maMdiranI ja saMskRti che. tenAthI prabhubhaktine vega maLyo; dhabuddhi jAgRta rahI; zilpa, citra, kAvya, sagIta vagere kalAone uttejana maLyuM; tattvajJAnane vikAsa thayA ane vividha tIrthoM astitvamAM AvyAM. jaina, vaidika ane bauddha e traNeya paraparAe temAM sArA rasa lIdhe. temAM paNa jaina para'parA agragaNya rahI. Aje bhAratavarSamAM 36000 uparAMta jaina maMdire che, temAM keTalAka tA zilpa ane sthApatyanA advitIya namUnArUpa che, temaja bhavyatAthI bharapUra che. Abu-delavADAnu zilpa juo, rAjasthAna-rANakapuranu' sthApatya jue ane saurASTra-zatrujyanAM madinA samUha juo, te mukhamAMthI prazaMsAnAM puSpA jharyA vinA raheze nahi. deza ane paradezanA je pravAsIe A mi jue che, te jaineAnI dharmabhAvanA ane kalApriyatAnAM mukta kaMThe vakhANa kare che. AvAM 'zi mATe ApaNAM hRdayamAM kevA bhAva hAvA joIe, te vicArI jue. keTalAka kahe che ke ' jainAe pAtAnA ghaNA paisA pASANumAM ja nAkhyo. temane A zuM sUjhayuM ?' paNa temane khabara nathI ke e pASANAe pArasamaNinuM kAma karyu che. tenA sahavAsamAM AvanArA pApIone pavitra manAvyA.
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ "126 zrI jinabhakti-kalpataru che, pramAdIone puruSArthI banAvyA che, mUDhane vivekI banAvyA che ane ajJAnIone hRdayamAM jJAnanI ti prakAzita karI che. ame khAtarIpUrvaka kahIe chIe ke jainetarane jaina dharmanI gauravazALI vastu prathama najare batAvavI hoya te te jaina maMdiro che, jaina maMdira che, jaina maMdiro che. te pachI temAM kharcAyeluM dhana sArthaka ja mAnavuM rahyuM. ahIM e paNa spaSTatA karI laIe ke jene mAtra maMdira baMdhAvIne ja besI rahyA nathI. temaNe dayA ane dAnanI saritAo paNa vahAvI che ane e rIte lekakalyANanI pravRttiomAM ane phALe paNa Ape che. mevADa para musalamAnonI caDAI thaI rANA pratApa bahAdurIthI laDayA, paNa dhana khUTayuM, e vakhate bhAmAzAhe pitAnuM tamAma dhana temanAM caraNe dharI dIdhuM ane svAtaMtrya mATenI laData cAlu rAkhavAne anurodha karyo. bhAratanA aneka bhAgamAM bhayaMkara dukALa paDyo, anAja adazya thayuM, e vakhate jagaDUAhe pitAnA tamAma annabhaMDAra lako mATe khullA mUkI dIdhA. A uparAMta jaina gRhasthAe aneka annasatro calAvIne garIba-garabAne sahAya karI che ane saMkaTanA samaye lekenA paDakhe UbhA rahIne temane ugAryA che. temane lokoe "mahAjana nuM mAnavaMtu biruda ApyuM, tenuM mukhya kAraNa temanI lekasevA che. je upAsanAmAM AgaLa vadhavA mATe mUrtinuM AlaM
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ maMdira ane kiMcita 127 bana svIkArIe, te e mUtine sthApavA mATe tathA tenuM saMrakSaNa karavA mATe maMdironI AvazyakatA paNa svIkAravI ja joIe. mUrtinuM AlaMbana svIkArIe ane maMdiranI AvazyaktA na svIkArIe te e eka prakAranI behudI manedazA che ane te sudhAravI ja joIe. keI ema kahetuM hoya ke "gharanA eka khaMDane alaga kADhI temAM mUtione rAkhI zakAya che ane tenAM vaMdanapUjana karI zakAya che, pachI meTAM maMdire bAMdhavAnI jarUra zI? te gRha-maMdiro arthAt ghara-daherAsaronI keTalIka maryAdA che ke jenAthI sujJajanee paricita thavAnI jarUra che. vaghusAranA biMbaparIkSA prakaraNamAM kahyuM che kepA--A , taMtamaya vittasidiya nA himAM aparigaramANAhiya, na sundarA pUyamANa gihe // je pratimA pASANanI, lepanI, kASTanI, hAthIdAMtanI, citrAmaNanI, parikararahita tathA agiyAra AMgaLa karatAM UMcI hoya te gharamAM rAkhIne pUjavI sArI nahi." ikkagulAi paDimA, ikkArasa jAva gehi puijA / uDDhaM pAsAi puNo, ia bhaNiyaM puvvasUrIhiM // "ghara-daherAsaramAM eka AMgaLathI te agiyAra AMgaLa sudhInI UMcI mUrti pUjavA lAyaka che ane agiyAra
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 - zrI jinabhakti-ka5tara AMgaLathI vadhAre UMcI hoya te maMdiramAM pUjavA lAyaka che, ema pUrvAcAryoe kahyuM che.' vaLI zrIsakalacaMdra upAdhyAye pratiSThAka95mAM kahyuM mallI nemI vIro, gihabhavaNe sAvaeNa na puijai / igabIsaM titthayarA, saMtigarA puiA vaMde // ogaNIsamA tIrthakara zrI mallinAtha, bAvIzamAM tIrthakara zrI neminAtha ane vIsamA tIrthakara zrI mahAvIra svAmI, e traNa tIrthakaronI mUrti zrAvake gharamAM pUjavI joIe nahi; bAkInA ekavIza tIrthakaronI mUti ghara-daherAsaramAM rAkhIne vaMdatA-pUjatAM zAMti karanArI thAya che." ahIM prazna tha svAbhAvika che ke zrI mallinAtha Adi traNa tIrthakaranI pratimA ghara-daherAsaramAM kema rAkhI na zakAya ?' tenA uttaramAM zAstrakAroe jaNAvyuM che keneminaatho vIramallinAtho vairAgyakArakAH / trayo ye bhavane sthApyA, na gRhe zubhadAyakAH // zrI neminAtha, zrI mahAvIra svAmI ane zrI mallinAtha e traNe tIrthakaro vairAgyane utpanna karanArA che; tethI e traNenI mUrti jinabhavanamAM sthApavI zubhakAraka che, paNa ghara-daherAsaramAM sthApavI zubhakAraka nathI."
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ maMdira aMge kiMcita 129 A vacane gRhasthasukhanI apekSAe kahevAyAM che, bAkI te dareka tIrthakaranI mUrti vairAgyane utpanna karanArI che, evI amArI samaja che. zAstrane Adeza A prakAranuM hovAthI bhAvika gRhastha agiyAra AMgaLathI ochI evI saparikara ekavIza tIrtha kare paikI eka ke vadhArenI dhAtunI mUrtio ghara-daherAsaramAM rAkhe che ane tene vaMde-pUje che. ghara-daherAsaranI pratimAne bhakticaitya kahevAmAM Ave che. ahIM maMdira zabdathI saMghamaMdira samajavuM ke jene jinacaitya, jinabhavana, jinAlaya, jinaprAsAda, vasati ke daherAsara kahevAmAM Ave che. jinamaMdirane bhavya banAvavA mATe vIza jinAlaya, bAvana jinAlaya ane bahetara jinAlaya ema traNa prakAranI racanA thAya che. pramANapata baMdhAyelA suMdara jinamaMdiramAM prathama garbhagRha (gabhAre), pachI gUDhamaMDapa, pachI trikamaMDapa, pachI raMgamaMDapa ane pachI caukImaMDapa hoya che. maMDapanA stha sAdA tathA kataraNIvALA ema baMne prakAranA hoya che, paraMtu tenA ghummaTamAM kaMIka kArIgarI avazya heya che. maMdira e devane bhajavAnuM sthAna che, eTale te svaccha ane suMdara hovuM joIe. je maMdira svaccha na hoya
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ 130 zrI jinabhakti-kalpataru te upAsakanA manamAM bhAllAsa jAge nahi. je maMdira suMdara na hoya te tenA pratye joIe tevuM AkarSaNa thAya nahi. A take amane lakhatAM AnaMda thAya che ke jaina maMdira svaccha paNa hoya che ane suMdara paNa hoya che. cheDA vakhata pahelAM ja hidu enDomenTa kamIzananA pramukha zrI rAmasvAmI Ayyare kahyuM hatuM ke huM AkhA ye bhAratavarSamAM pharyo, paNa jaina maMdiramAM jevI svacchatA, sughaDatA ane pavitratA joI tevI anya koI maMdiramAM jaInahi." gujarAtanA mahAkavi nAnAlAle ghaNAM varSo pahelAM eka pAreSamAM kahyuM hatuM ke "jaina maMdiro eTale suMdaratAnI sAkSAt mUrti. te bhAratabhUmine apUrva zaNagAra che." A maMdiranA rakSaNanI javAbadArI ApaNe zire che. maMdira e ApaNA pUrvajo taraphathI maLele amUlya vAraso che, eTale tenuM rakSaNa barAbara karavuM joIe ane tene kaI paNa prakAranI kSati na pahoMce te khAsa jevuM joIe. A zabdo ame eTalA mATe lakhIe chIe ke Aje jIrNoddhAranA nAme ghaNA maMdironI maulikatA naSTa thaI rahI che ane ArasanA sthabhe tathA kataraNI para cunAnA kucaDAe pheravavAmAM Ave che tathA tene game tema raMgavAmAM Ave che. vizeSa dilagIrInI vAta te e che ke somapurA zilpI ke jemanA para ApaNuM maMdira nirmANane mukhya AdhAra che, te ochA thatA jAya che ane je vidyamAna che,
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ maMdira ane kiMcita 131 teo paNa zilpazAstrane UMDo abhyAsa karatA nathI, eTale keTalIka vAra chabaraDA vaLe che ane maMdiramAM doSa dAkhala thaI jAya che. AthI somapurA mistrIonuM saMgaThana karIne temane UMce lAvavAno prayatna kare joIe. je jinabhakti-jine pAsanAnI jyota aMtaramAM jagAvavI hoya te A maMdirane AMkhanI kIkI karatAM paNa vadhAre vahAlAM gaNavAM joIe ane te mATe game te bhega ApavAnI taiyArI rAkhavI joIe.
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ [13] deva-darzana 1-devadarzananI AvazyakatA upAsanArUpI udyAnanI yatheccha khIlavaNuM karavA mATe devadarzananI kriyA jalanIkanuM-pANInA moTA dheriyAnuM kAma kare che, tethI ja anupama sukhanI AzA-abhilASA rAkhanAra dareka AtmAe tene Azraya le yogya che. anya rIte kahevuM hoya te ema paNa kahI zakAya ke vADa vinA vele caDato nathI, tema devadarzananI kriyAne AzrayalIdhA vinA bhakti, ArAdhanA ke upAsanArUpI bhavya bhuvanamAM praveza karI zakAtuM nathI ane temAM je ucca koTine sAtvika AnaMda-rasa rahele che, te mANI zakAtuM nathI. A ja kAraNe ame prastuta prakaraNamAM deva-darzana aMge keTalIka vivecanA karavA dhArI che. 2-deva-darzanane artha prathama devadarzanane artha samajIe, jethI te aMgenI vivecanA samajavAmAM saraLatA raheze. deva eTale aSTamahA prAtihAryayukta, aDhAra deSarahita, cetrIza atizayavaMta,
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ deva-dana mahAmahimAzALI parama vItarAga evA zrI jinezvaradeva. tee nAma-sthApanA-dravya ane bhAva e cAra nikSepe jagatamAM jayavatA vate che; eTale temanI sthApanArUpe gRDacaitya ke saMghama'diramAM je mUti pratiSThita thayelI hAya, tene ja sAkSAt zrI jinezvaradeva samAjavAnA che. temanI samIpe jaI ne temanuM mukha nihALavuM, temanAM agAnuM bhAvapUrvaka nirIkSaNa karavuM tathA aMtaraMga AnaMda pragaTa thAya, te pramANe " mAruM Aje ahAbhAgya, mArI Aje dhanya ghaDI ke jethI mArA tAraka paramAtmAnAM mane sAkSAt darzana thayAM." AvA pavitra bhAva sAthe temanI stuti-stavanA karavI, e devadarzIna zabdanA bhAtrA che. AtmakalyANanA abhilASI AtmAe nira'tara devadana kare ane A pramANe pavitra bhAvanA bhAve, e dha-ArAdhanAnuM prAthamika mukhya aMga che. 133 3-devadarzananA mahimA devadanane mahimA ghaNA che ane te vidhavidha rIte gavAyA che. jemake prabhu darisaNa sukhasa padA, prabhu darisaNa navanidha; prabhu darimaNathI pAmiye, sakala padAratha siddha. 6 prabhunuM darzana sukha-sa'padA samu` che. prabhunuM darzana navanidhi jevuM che. prabhunuM darzana karavAthI A jagatanA sakala padArtho nizcayapUrvaka pAmI zakAya che.'
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti kalpataru tribhuvananAyaka tuM dhaNI, mahA mATe mahArAja; mATe puNye pAmiyeA, tuma dana huM Aja. * he deva ! tu N te svaMga, martya ane pAtALa e traNe lekanA nAyaka che--nAtha che, ane e rIte A lekamAM sahuthI meTa mahArAjA tuM ja che. baLadeva, vAsudeva tathA cakravatI vagere tArI AgaLa kaI visAtamAM nathI. tArAM darzIna te sulabha kema hAya ? hatabhAgI hInabhAgIne te e thatAM ja nathI. jenuM meru puNya hoya tene ja e prApta thAya che. Aje tArAM darzana thayAM, eTale huM mAnuM chuM ke mAruM puNya paNa meATu' ja haze.' Aja maneratha siva phaLyA, prakayA pApa karama krUre TaLyA, nADhA 8 he prabhu! ! Aje tArAM darzana thavAthI mananA sa manerathA phaLyA, puNyanA kallela prakaTA, pApakame dUra thaya ane duHkhane utpanna karanArA sarve upasage nAsI gayA ema mAnuM chu.' 134 puNyakallAla; duHkhada dela. pAMcama kALe pAmavA, dullahA prabhudedAra; te paNa tArA nAmane, che seTa AdhAra, 8 he prabhu ! A pAMcama kALamAM tamArA mukhanAM sAkSAt dana thavAM tA durlabha che; paraMtu tamArA nAmane -tamArI sthApanAne amane meTa AdhAra che, eTale ke tenuM Alakhana pAmIne ame bhavasAgara jarUra tarI jaIzuM."
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ 135 deva-darzana darzanaM devadevasya darzanaM pApanAzanam / darzanaM svargasopAnaM, darzanaM mokSasAdhanam // devanA deva eTale devAdhideva. temanAM darzana ghaNuM phaladAyI che. prathama te e darzana pApAne nAza kare che, eTale ke ApaNAmAM je abhyatara azuci hoya, malinatA haya, azubha karmane saMcaya hoya, tene dUra karI de che ane e rIte ApaNane pavitratAnA patha para caDAvI de che. bIju e darzana svarganA sopAna samuM che, eTale ke tenAthI svarUpI mahelanAM pagathiyAM saDasaDATa caDI zakAya che ane tyAM je anupama bhegasAmagrI che, tene upabhoga karI zakAya che. trIjuM e darzana mekSanuM paNa uttama sAdhana che, eTale ke tenAthI sarva ekSaprApaka sAmagrI prApta thAya che ane tenA AdhAre mokSa pAmI zakAya che." adyAbhavat saphalatA nayanadvayasya, deva ! tvadIyacaraNAmbujavIkSaNena / adya trilokatilaka pratibhAsate me, saMsAravAridhirayaM culukapramANaH // "he deva ! Aje tArA caraNarUpI kamaLAnAM darzanathI mArA baMne netranI saphalatA thaI. tAtparya ke meM Aja sudhI ghaNuM ramaNIonAM rUpa nihALyAM, ghaNA nATaka-sinemA khelatamAzA joyA, ghaNAnAM chidra joyA ke ghaNI jAtanA
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ 136 zrI jinabhakti-kalpataru apavitra padArtho nihALyA. e kaMI netrAnI saphalatA na kahevAya, kAraNa ke enA pariNAme azubha karmanA baMdha thayA ane tenAM mAThAM phaLe. mAre avazya bhogavavA paDaze; paraMtu Aje tArAM pavitra caraNakamaLanAM darzana thayAM, tethI mAru pApa nAza pAmyuM, tene ja huM ane netrenI saphalatA mAnuM chuM. vaLI he trileAkanA tilaka samAna devAdhideva ! tamArA danathI mane moTAmAM meTo lAbha e thayeA ke je sa MsAra virAT vAridhi jevA-samudra jevA lAgatA hatA, te have khAbA jevA lAge che. tAtparyaM ke have tene pAra karI javAnuM kAma jarAye muzkela lAgatuM nathI.' dhanyA dRSTiriyaM yayA vimalayA dRSTo bhavAn pratyahaM dhanyA'sau rasanA yayA stutipathaM nIto jagadavatsalaH / dhanyaM karNayugaM vaco'mRtarasaM pItaM mudA yena te, dhanyaM hRt satataM ca yena vizadastvannAmamantro dhRtaH ||13|| 6 he deva ! te ja dRSTine dhanya che ke jenA vaDe Apa dararoja ni latApUrNAMka dekhAyA. te ja rasanAne-cillAne dhanya che ke jeNe jagatvasala evA ApanI dararoja stuti karI. te ja kAnanA yugalane dhanya che ke jeNe amRta jharatAM ApanAM vacanone rAja AnadathI pIdhAM, ane te ja hRdayane dhanya che ke jeNe satata ApanA nAmarUpI niLa maMtrane dhAraNa karyAM.' tAtpa ke cakSue vaDe prabhune nihALavA, jIbha vaDe temanA guNa gAvA, kAna vaDe temane upadeza
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ 17 deva-darzana sAMbhaLa ane mane vaDe temanA maMtranuM smaraNa karavuM, e ja jIvananI sAcI saphalatA che" diDhe tuha muhakamale, tini viNivAI niravasesAI / dAridaM dohaggaM, jammaMtarasaMciyaM pAvaM // he bhagavAn ! ApanuM mukhakamaLa jotAM mArI traNa vastuo sarvathA aMta pAmI che. daridratA, durbhAgya ane pUrvajanmanAM saMcita karelAM saghaLAM pApo." ahIM vicAravAnuM e che ke daridratA ane durbhAgya -nAza pAme tathA AtmAnI kadama kadama para kadarthanA karanAra sarva karmo dUra thaI jAya te pariNAma zuM Ave ? daridratA nAza pAmatAM saMpatti Ave, durbhAgya nAza pAmatAM saubhAgya Ave ane pUrvasaMcita karmone amuka aMze nAza thatAM svarga sukha maLe tathA sarvAze nAza thatAM mokSasukha maLe. manuSyane AthI bIjuM zuM joIe ? zrI jinezvara devanA darzanano A mahimA jANyA pachI kene emanAM darzana karavAnI utsukatA nahi thAya ? kine emanAM darzana karavAnI tatparatA nahi jAge ? je manuSyamAM beDI paNa samajaNa haze, DahApaNane aMza haze, te te emanAM darzana karavAne avazya utsuka thaze, avazya tatpara thaze. 4-deva-darzana AgaLa jagatanI tamAma vastuo tuccha jeo deva-darzanane mahimA samajyA che, temane deva
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 zrI jinabhakti-kalapata danamAM apUrva AnaMda Ave che ane tenI AgaLa jagatanI tamAma vastu tuccha lAge che. eka jaina mahiSa e kahyuM che ke sArvabhaumo'pi mA bhuvaM tvadarzanaparAGmukhaH / tvaddarzanaparasvAntaH, tvaccaitye vihago'pyaham / / * he nAtha ! ApanA darzanathI rahita cakravita thavAnuM maLe te . paNa mAre tene khapa nathI; paraMtu ApanA darzanamAM tatpara aMtaHkaraNavALA huM ApanA caityane viSe rahevAvALu pakSI thAuM te paNa sAruM !' tAtpa ke tyAM rAja ApanAM darzana te thAya ! jyAre deva--dana mATe ApaNI samaja-ApaNI bhAvanA A prakAranI thAya, tyAre samajavuM ke ApaNe bhakta, ArAdhaka ke upAsakanI keDiTamAM AvyA chIe ane have ApaNu kalyANa bahu dUra nathI. pa-deva-dananI Teva pADavI joIe prAtaHkAlamAM UDIne sIdhe cAnA pyAle gaTagaTAvave, khaTI ke sIgAreTa phUMkavI ane hAthamAM vamAnapatra levu, e anA saMskAra che, pazu ApaNA deza ane samAjanA durbhAgye Aje A saMskAra prabaLa banatA jAya che ane jemanI gaNanA mAgevAna, dhanika ke zikSitavamAM thAya che, te ene dina-pratidina vadhu ne vadhu apanAvI rahyA che. ApaNe
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ deva-dazana 139 prAcIna saMskAra e hato ke prathama prabhusmaraNa-prabhunAM darzana, pachI bIjI badhI vAta; vaLI nAhyA-dhoyA sivAya mukhamAM kaI cIja nakhAya nahi, tyAM Aje A sthiti pravarte che. Teva ke Adata eka vAra paDI te paDI, pachI te e jIvanano eka bhAga banI jAya che, eTale sahelAIthI chUTatI nathI, chUTavI bahu muzkela lAge che, tethI AvI Teva ke Adata paDe te pahelAM cetavuM joIe. A bAbatamAM mAbApa tathA vaDIlenI javAbadArI paNa ochI nathI. teo je A pramANe vartatA hoya, te bALako paNa temanuM anukaraNa karavAnA ane enI paraMparA cAlavAnI. je mAbApa ke vaDIle AvI Teva ke AdatathI mukta hoya te temaNe pitAnAM bALakone AvI TevathI bacAvI levAM joIe. ame anubhavathI joyuM che ke bALakane nAnapaNathI devadarzana karavAnI Teva pADavAmAM Ave te teo roja deva-darzana karavA jAya che, paNa meTo uMmara thayA pachI e bAbatanI Teva pADavI muzkela bane che. tethI samaju mAbApoe pitAnA bALakane nAnapaNathI ja deva-darzananI Teva pADavI joIe. prAta:kAlamAM vahelA UDI, paMca-parameSTinuM samaraNa karI, Avazyaka kiyA arthAt rAtrika pratikamaNa karyA pachI tarata najIkanA jinamaMdire jaI deva-darzana karavAM joIe. kadAca tema na banyuM te pachIthI paNa deva-darzana jarUra karI levA, paraMtu bhajananA samaya pahelAM te te karI levAM ja joIe.
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ "140 zrI jinabhakita-kalpataru 17-deva-darzanane vidhi jinamaMdire javAne vidhi e che ke je rAjA hoya te chatra-cAmara vagere rAjaRddhi dhAraNa karIne uttama vacce, AbharaNa, alaMkAra vagerethI suzobhita thaIne, caturaMgI senA sAthe sarva prakAre vAjiMtra, mahAjana vagere lekane sAthe laIne, ghaNuM dAna dete maMdira bhaNI jAya. je maMtrI ke mahAna trAddhivaMta hoya te paNa yogya ThAThamAThathI jAya ane sAmAnya vaibhavavALe hoya te pitAnI zakti anusAra ADaMbara-zabhA karIne mitra, putra vagere parivArane sAthe ne laIne zrI jinamaMdire jAya. tyAM jaIne pAMca abhigama (maryAdA)pAlana kare. te A pramANe (1) puSpa, taMbela vagere sarva sacitta dravyane tyAga kare. (2) mugaTa sivAyanuM sarva paherI rAkhe ane mugaTane tyAga kare. (3) eka pahoLA uttama vastranuM uttarAsaMga kare. (4) zrI jinapratimAnuM darzana thatAM ja be hAtha joDI mastake lagADI "name jiNANa" e pramANe bele. tathA (5) zrI jinezvara devanAM darzana vageremAM mananI sthiratA kare. sAmAnya leke mATe devadarzanane vidhi A pramANe samaje - (1) prayama gharathI svaccha vastra paherIne sAthe cekhA, badAma, sAkara, phaLa, naivedya vagere laIne jinamaMdire javuM. temAM eTaluM dAna rAkhavuM ke kaI vastu kharAba AvI na
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ deva-darzana 14, jAya. "A te cAlaze" ema mAnIne kharAba vastune upayogamAM levAthI eka prakAranI AzAtanA thAya che ane tenuM vAstavika phaLa maLatuM nathI. je vastu tribhuvanatilaka devane caDAvavA mATe laIe te zuddha ane bane teTalI uttama hovI joIe. (2) maMdiranA dvAre pahoMcatAM "nisahI" kahevuM, eTale tyArathI ghara, vyavahAra, vyApAra ke rAjakAraNa vagere saMbaMdhI vAtane niSedha samaja. tAtparya ke tyAra pachI, pitAnuM lakSa sAMsArika bAbate parathI uThAvI laIne devadarzanamAM kendrita karavuM. A vakhate maMdira, tenI marAmata, tene rakSaNa vagere saMbaMdhI jarUrI vArtAlApa karI zakAya. (3) pachI prabhunuM darzana thatAM ja aMjalibaddha namaskAra kare ane "name jiNANuM" evuM pada kahevuM. A vakhate puruSoe prabhunI jamaNI bAju ane strIoe DAbI bAju ubhA rahevuM ane bane tyAM sudhI eka bIjAne saMghaTTo na thAya te jovuM. maMdiramAM bhIDa vadhAre hoya te DI vAra bAjue UbhA rahIne anukULa samayanI rAha jovI, paNa dhakA-mUkakI karIne temAM dAkhala thavuM nahi ane bhaktinuM vAtAvaraNa DahoLavuM nahi. (4) tyAra pachI bhagavAnane mULa gabhAro ke je samavasaraNanA sthAne gaNAya che, tenI jamaNI bAjuthI traNa pradakSiNA devI ane madhya dvAre AvI jinamaMdiranI marAmata,
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ 142 zrI jinabhakti-kapataru vyavasthA vagerene vikalpa TALavA rUpa bIjI "nisahI" kahevI tathA ardhavatana namaskAra kare. (5) tyArapachI sthiratAthI UbhA rahIne be hAtha joDI bhAvabharI stuti karavI. (6) pachI pATa athavA pATiyA para cokhAnI traNa nAnI DhagalI karavI, tenA upara bIjanA caMdramAnI AkRti karavI ane nIcenA bhAgamAM svastika arthAt sAthiye kare. e vakhate nIce pramANe bhAvanA bhAvavI - darzana jJAna cAritranA, ArAdhanAthI sAra; siddhazilAnI upare, ho muja vAsa zrIkAra. 1 cihuM gati-bhramaNa saMsAramAM, janmamaraNa jaMjAla paMcama gativiNa jIvane, sukha nahi vihuM kAla. 2 akSata svastika pUratAM, zI jina AgaLa sAra, akSata phaLane pAmiye, akSaya sukha dAtAra. 3 (7) pachI svastika para phaLa mUkavuM ane akSaya anaMta sukhanA dhAmarUpa mekSasukhanuM phaLa mAgavuM. temaja siddhazilA upara nivedya mUkI aNahArI padanI mAgaNI karavI. mokSasukhanI mAgaNI e nidAnabaMdhana arthAta niyANuM nathI. (8) tyArabAda dravyapUjAne niSedharUpa trIjI "nisahI" bolI paMcAMga praNipAtapUrvaka caityavaMdana karavuM. te aMge AgaLa vistRta vicAraNu AvavAnI che, eTale ahIM tenuM vivecana karatA nathI.
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ [14] pUjananI AvazyakatA mahApuruSoe kahyuM che ke - pUjyapUjA dayA dAnaM, tIrthayAtrA japastapaH / zrutaM paropakArazva, matryajanmaphalASTakam // (1) pUjyanI pUjA, (2) dayA, (3) dAna, (4) tIrthayAtrA, (5) japa, (6) tapa, (7) zAstrane svAdhyAya ane (8) paropakAra, e mAnavajIvanarUpI vRkSanAM ATha madhura phaLe che." kahevAnuM tAtparya e che ke jenA jIvanamAM A ATha vastuo jevAmAM Ave, tenuM ja jIvana saphaLa samajavuM ane bAkInAnuM niSphaLa samajavuM. keTalAkane ahIM prazna thavAno ke "pUjyanI pUjAne pahelI kema mUkI? zuM dayA, dAna, tIrthayAtrA vagere karatAM paNa tenuM mahattva vadhAre che ?" paraMtu temaNe samajavuM joIe ke mahApuruSe dIrgha anubhavanA aMte hitabuddhithI keTalAka zabdo uccAre che, eTale temAM bhArobhAra satya bhareluM hoya che. je prathama prayAse A zabdonuM rahasya samajavAmAM na Ave te madhyastha bhAve UMDuM ciMtana karavuM, paNa temAM saMdeha rAkhe nahi.
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ 144. zrI jinabhakti-kalpata A leka para ciMtana-manana karatAM ame eTaluM samajyA chIe ke eMjina vinA gADI cAle nahi, tema pUjyanI pUjA vinA sakiyAo cAle nahi, gatimAna thAya nahi. vaLI A badhI sakriyA pUjya puruSee ja prabodhelI che, eTale temanA pratye zraddhA-Adara-mAnanI lAgaNI hoya te ja A kiyAo pratye zraddhA-Adara-mAnanI lAgaNI udbhave ane tene amalamAM mUkavAnI IcchA jAgRta. thAya. ahIM pUjya zabdathI deva ane guru abhipreta che. deva eTale arihaMtadeva, jinezvaradeva guru eTale paMcamahAvratadhArI tyAgI mahAtmA. je guru zabdane sAmAnya arthamAM grahaNa karIe te mAtA, pitA, vaDIle, vidyAguru, kalAguru tathA jJAtinA vaDerAone paNa temAM samAveza thAya. pUjya eTale pUjavAne gya, Adara-mAna ApavAne yogya, satkAra-sanmAna karavAne gya. jeo pUjya pratye pUjyabhAva darzAvatA nathI, temane mATe naitika, dhArmika temaja AdhyAtmika pragatinAM dvAra baMdha thaI jAya che ane aMdhArAmAM athaDAvAne vakhata Ave che. vyavahAramAM paNa murabbIo-vaDIle pratye AdaramAna na batAvanArane ghaNuM sahana karavuM paDe che ane Akhare temanI pratiSThAne nAza thAya che. je mahAnubhAvanA jIvanamAM sudeva ane sugurunI pUjAnuM sthAna niyamita hoya che, tenA jIvanamAM vinaya, viveka vagere saddaguNa avazya pragaTa thAya che.
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjananI AvazyakatA jinendrapUjA gurUparyupAstiH, sattvAnukaMpA zubhapAtradAnam / guNAnurAgaH zrutirAgamasya, nRjanmavRkSasya phalAnyamUni / / jinapUjA, gurusevA, jIvadayA, supAtradAna, guNAnurAga tathA AgamazravaNa, A manuSyabhavarUpI vRkSanAM phaLe che." mahApuruSanAM anya vacane paNa sAMbhaLe. teo kahe che - pUjAmAcaratAM jagattrayapateH saGghArcanaM kurvatAm , tIrthAnAmabhivandanaM vidadhatAM jainaM vacaH zruNvatAm / saddAnaM dadatAM tapazca caratAM sattvAnukampAkRtAM, yeSAM yAnti dinAni janma saphalaM teSAM supuNyAtmanAm // "je puNyazAlI puruSanA divase traNa jagatanA nAtha evA zrI jinezvarenI pUjA karavAmAM, saMghanuM arcana karavAmAM, supAtradAna devAmAM, tapazcaryA karavAmAM ane prANIo pratye anukaMpA AcaravAmAM jAya che, temane janma saphala che." ahIM eTaluM vicAravAnuM ke jene deve tathA dAnavo. paNa pUjatA hoya, te kevA prabhAvazALI, kevA samartha, kevA uttama hoya? ApaNe paNa temane pUjIne kRtArtha thaIe. deve tathA dAna ApaNA karatAM zakti-sAmarthyamAM vizeSa che, eTale temanuM anusaraNa karavAmAM ApaNI laghutA nathI. 10
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ 146 zrI jinabhakti-pata kadAca laghutA thatI hoya te te paNa sArA mATe ja che, eTale te mATe saMkeca pAmavAnI jarUra nathI. jeo laghutAne dhAraNa kare che, te ja Akhare prabhutAne pAme che ane sarva vaDe Adara pAme che. maNi, metI, ratna vagere laghu hovAthI ja zira para dhAraNa karAya che. jo te zilA jevaDAM meTAM hatA te temane keNa dhAraNa karata? pAMca prakaraNa graMthanA praNetA zrImAna umAsvAti mahArAja tattvArthabhASyamAM pharamAve che ke - abhyarcanAdarhatAM manaHprasAdastataH samAdhizca / tasmAdapi niHzreyasamato hi tatpUjanaM nyAyyam // zrI arihaMta devanuM pUjana karatAM cittanI vRttio nirmaLa thAya che; cittanI vRttio nirmaLa thatAM samAdhine lAbha thAya che, ane samAdhine lAbha thavAthI niHzreyasanI prApti thAya che. tethI temanuM pUjana karavuM egya che.' thoDAM vivecanathI A vastu vadhAre spaSTa thaze. jema kata phaLanuMcUmAM nAkhavAthI pANImAM rahele mala-kacaro dUra thAya che ane te nirmaLa-svaccha banI jAya che, tema vItarAga arihaMtadevanuM pUjana karavAthI hRdayamAM rahele rAgadveSarUpI mala--kacaro dUra thAya che ane tethI cittanI vRttio nirmaLa bane che. Ane ja mana prasAda samajavAne katakalane gujarAtI tathA hiMdI bhASAmAM nirmalI kahevAmAM Ave che.
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjananI AvazyakatA jemane vIra thaye ane prApta che. A mana prasAda prApta thatAM samAdhi arthAta cittaravAcya UbhuM thaI mazaH zukla dhyAna sudhI pahoMcAya che ke jyAM vikalpanuM zamana thaI jAya che ane mAtra svarUpamaNa avasthAne ja anubhava thAya che. A anubhava karanAra ke jemane vItarAga athavA jIvanamukta kahevAmAM Ave che, teo jIvana pUrNa thaye akSaya-anaMta sukhanuM dhAma samA mokSa, nirvANa ke niHzreyasane prApta kare che. Ama akSaya-anaMta sukhanI prAptimAM jinapUjana prathama pagathiyuM haIne te avazya karavA yaMgya che. keTalAka kahe che ke mekSa keNe dITho ? ane te kayAre maLe? amAre te A bhavanuM sukha joIe che. zuM jinezvaradevanI pUjAthI e sukha maLaze kharuM?" tene uttara e che ke jJAnIoe mokSa dIThele che, ane te yuktisiddha che, tethI ja teo tenI himAyata kare che. vaLI mekSa maLavAne AdhAra ApaNe pitAnI yegyA para che. je ApaNe yogya thaIe te mokSa tatkAla maLe, paNa atyaMta aphasanI vAta che ke ApaNe te mATe yogya thatA nathI tathA te aMge jevo ane jeTale khata prayAsa karavo joIe, te karatA nathI. egyatA keLavyA vinA zALAnuM pramANapatra paNa maLatuM nathI, te mekSa jevI mahAna vastu kyAMthI maLe? A bhavanuM sukha eTale patnI, putra-putrIone carivAra, paiso, adhikAra vagere. paraMtu A sukha te tRNanA
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 zrI jinabhakti-kalapatarAma agrabhAga para rahela jhAkaLanA biMdu jevuM che. te kyAre kharI paDe-nAza pAme ? te kahevAya nahi. tAtparya ke patnI aNadhArI gujarI jAya che, putra-putrIone parivAra nA pAme che. paise ekAeka cAlyA jAya che ane adhikAra ghaDIkamAM jhuMTavAI jAya che. eka vAra hITalaranI hAka vAgatI hatI ane musolenIne pa bela barAbara jhIlatuM hatuM, paNa temanA AkharI hAla kevA thayA? sarva adhikAra cAlyA gaye ane bhUMDA mate maravuM paDayuM. tAtparya ke A jAtanAM sukhe para AdhAra rAkhanAra game tyAre du:khamAM AvI paDe che ane temAM sabaDyA kare che. tethI zrI jinezvaradeva pAsethI AvAM tuccha-kSaNika sukhanI apekSA rAkhavI ucita nathI, je ke zrI jinezvaradevanI ananya bhAve pUjA karatAM pApano nAza thAya che ane puNyane udaya thAya che, eTale sarva prakAranAM dunyavI sukhe AvI maLe che, paNa samaju-zANu manuSyae temAM lepAvuM joIe nahi. rAjA kumArapALe pUrva bhavamAM mAtra pAMca keDInAM phlethI. ja nirAza bhAvapUrvaka zrI jinezvaradevanuM pUjana karyuM hatuM, te temane vartamAna bhavamAM aDhAra dezanuM rAjya maLyuM, paraMtu teo temAM lepAyA nahi. temaNe te dharmakaraNa ja cAlu rAkhI ane paramArvatanI padavI prApta karI pitAnuM jIvana sArthaka karyuM.
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjananI AvazyakatA 149 "jinapUjana kayAre karavuM joIe?" tene uttara e che ke utsaga mArge prAtaH, madhyAhana ane sAyaMkALa, e traNa saMdhyA vakhate karavuM joIe ane apavAda mAge te pitAnI AjIvikAne vAMdhe na Ave e pramANe potAne anukULa nizcita samaye karI zakAya. te aMge zrI haribhadrasUrie pUjApaMcAzakamAM kahyuM che keso puNa iha vinneo, sajhAo tinni tAva oheNa / vittikiriAaviruddho, ahavA jo jassa jAvaio // "te pUjAne kALa utsargathI traNa saMdhyAne jANa athavA apavAdathI AjIvikAnA sAdhanabhUta rAjAnI nekarI, sevA, vepAra vagere kAryone vadhe na Ave tema, jene jevI anukULatA hoya te pramANe jANa.' ahI eTalI spaSTatA Avazyaka che ke prAtaHkALe vastrAdinI zuddhipUrvaka vAsakSepa pUjA karavAnI hoya che, saMdhyA samaye sugaMdhI dhUpa ane dIpAdika vaDe pUjA karavAnI hoya che ane madhyAhUna kALe sugaMdhI jaLa, caMdana, puSpa, dhUpa, dIpa, akSata, phaLa ane naivedya vaDe aSTaprakArI pUjA karavAnI hoya che, eTale madhyAhana pUjA mukhya pUjA che. A pUjA samayanI anukULatA mujaba savArathI mAMDIne madhyAhana sudhImAM game tyAre karI zakAya che. trikAlajinapUjAnuM phaLa zAstromAM A pramANe kahyuM che -
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ 150 zrI jinabhakti-ka5ta jo puyai tisaMjjha, jiNi darAyaM tahA vigayadosa / so taiyamave sijjhai, ahavA sattaThame jamme // je bhavyAtmA rAga-dveSathI rahita evA jinezvara paramAtmAnI traNe saMdhyAe pUjA kare che, te trIje bhave athavA sAtame ke AThamA bhave siddhigatine pAme che." jinasya pUjanaM inti, prAtaH pApaM nizAbhavam / Ajanma vihita madhye, saptajanmakRtaM nizi // prAtaHkALe kareluM zrI jinezvaranuM pUjana rAtrie karelAM pApono nAza kare che, madhyAhUnakALe kareluM zrI jinezvaranuM pUjana AkhA janmamAM karelA pApa nAza kare che, ane saMdhyA samaye kareluM pUjana sAta bhavanAM karelAM pApane nAza kare che. tAtparya ke pApane nAza karavA mATe tathA uttarettara Atmazuddhine lAbha prApta karavA mATe jinapUjana ati Avazyaka che ane tethI dareka mumukSue te nitya-niyamita avazya karavuM joIe.
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ [15] sAta prakAranI zuddhi jenAthI kriyA zuddha, sudara, pavitra ane prazasta ane tene zuddhi kahevAmAM Ave che. khAsa karIne dhArmika tathA AdhyAtmika kriyAomAM zuddhi para khUba bhAra mUkavAmAM Ave che, kAraNa ke te vinA ukta kriyAe peAtAnu pUrepuruM phaLa batAvavAne samartha thatI nathI. zrI jinezvaradevanuM pUjana e eka dhArmika kriyA che, eTale temAM zuddhi kharAbara jaLavAvI joI e. A zuddhi sAdhanabhedathI sAta prakAranI che, te mATe 'zuddhiH suvidhA hAryA, zrI pujJanaLe' e vacanA pramANurUpa che. A sAta zuddhinAM nAmeA zAstrakAroe nIce pramANe jaNAvyAM che : vapuzca vasanaM caiva, manobhUmistathaiva ca / pUjopakaraNaM nyAyaM dravyaM vidhikriyA tathA // " aMgavasana mana bhUmikA, pUjApagaraNa sAra; nyAyadravya vidhizuddhatA, zuddhi sAta prakAra.
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpataru zuddhi sAta prakAranI che: (1) aMgazuddhi, (2) vazuddhi, (3) mana:zuddhi, (4) bhUmizuddhi, (5) pUjopakaraNazuddhi, (6) dravyazuddhi ane (7) vidhizuddhi. A sAta prakAranI zuddhinuM svarUpa kharAbara samajavAmAM Ave, te mATe ahIM tenuM vistRta vivecana karIzu. 1-aMgazuddhi 152 agazuddhi eTale pUjA karanAranA aMganI-kAyAnI zuddhi. te mukhyatve snAnathI thAya che. zAstrAmAM 'samyak nAtoSite hAre' evA zabdo Ave che, te parathI ema samajavAnuM ke gRDastha upAsake jinapUjA karavAnA avasara thAya, tyAre prathama snAna karavuM jarUrI che. snAna karavAnA hetu e che ke zarIra malamUtrathI kharaDAyelu. hAya, dugaMdhI vAyunA sa`cAra vagerethI malina thayelu' hAya ke strInI zayyA AdinA yAgathI apavitra thayelu. hAya, te zuddha thAya. zrI jinezvaradevanI kAya:-zrI jinezvaradevanI mUrti ati pavitra che. tene apavitra zarIre aDavAnA ApaNA AcAra nathI. snAna e prakAranAM che : eka dravyasnAna ane bIju bhAvasnAna. temAM pANIthI snAna karavu, te byasnAna kahe. vAya che ane ahIM mukhyatve tenA ja adhikAra che. dravyasnAnanA e prakAre cheH dezasnAna ane sastAna. temAM jhADo-pezAba karI zuddhi karavI, dAMta sApha karavA, jIbha
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAta prakAranI zuddhi 153 uparathI ula utAravI, hAtha-paga-mukha vagere vAM, ke gaLA karI mukha sApha karavuM, e badhAM deza-snAna kahevAya che ane samasta zarIre snAna karavuM e sarva-snAna kahevAya che. nItikArone mata evo che ke "snAna karatI vakhate taddana nagna thavuM nahi. eka vastra te avazya paheravuM." ApaNA dezamAM A niyamane amala moTA bhAge thAya che, paNa keTalAka dekhAdekhIthI A niyamano bhaMga karavA lAgyA che, eTale ATaluM sUcana che. snAnane mukhya Azaya zarIrane malarahita karavAne che, eTale barAbara cALIne nhAvuM joIe. snAna karyA pachI jarA karkaza ane pANI cUsI le tevA zuddha vastra vaDe zarIra lUchavuM, pachI palALeluM vastra eTale ke paMciyuM cheDIne UnanI kAMbaLI ke zaNanuM vasa dhAraNa karavuM ane paganAM taLiyAM kerAM karIne, pavitra sthAnake uttarAbhimukha UbhA rahIne, pUjA mATenAM vA dhAraNa karavAM. 2-vastrazuddhi jaina zAstromAM kahyuM che ke - vizuddhi vapuSaH kRtvA, yathAyogyaM jalAdibhiH / dhautavastraM vasIta dve, vizuddhe dhUpadhUpite // jaLa vagerethI zarIrathI gya zuddhi karIne dheyelAM
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ 154 zrI jinabhakti-kalpataru ane dhUpathI dhUpelAM evAM e vizuddha vastro (pUjA karavA mATe ) dhAraNa karavAM. ' jo pUjAnAM kapaDAM melAM, dudhavALAM ke azuddha hAya tA snAna niSphaLa jAya che; mATe ahI. dheAyelAM, dhUpathI vAsita karelAM ane vizuddhanA nirde za che. e vastro puruSAnI apekSAe samajavAM. eka dhotiyu ane bIju uttarAsa'ga.. strIone traNa vastra dhAraNa karavAnA Adeza che: caNiyA, sADI ane kaMcukI. pUjA mATe je vastra vAparIe, te bIjAnuM pahelu hAya te cAle nahi. khIjAnAM vAparelAM vastra vAparavA jatAM tenI vRttienI ApaNane asara thAya che ane te jo kharAba hoya te ApaNuM kAma bagADI nAkhe che. vaLI ArogyanI dRSTie paNa bIjAnAM vAparelAM vastro vAparavAM cegya nathI. kene kaI jAtanA roga hoya te zuM kahI zakAya ? jo kadAca cepI roga hoya te te tarata ja lAgu paDI jAya ane zarIranI kharAbI karI nAkhe. AvAM kAraNesara khIjAnuM vApareluM vastra pUjAmAM vAparavuM nahi, evA niyama pracalita thaele che. madhyakAlIna yuganI eka atihAsika ghaTanA A vastu para sudara prakAza pADe che. paramAta mahArAjA kumArapALa niyamita jinapUja karatA ane te vakhate dukULa eTale khAsa banAvaTanAM rezamI jhINAM vastrAnA upayega karatA. eka vAra temanuM A vasra
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAta prakAranI zuddhi 155 bAhuDa maMtrInA nAnA bhAI cAhaDe vAparyuM, te joIne. mahArAjAe kahyuM ke "have A vastra mAre cAlaze nahi, mATe navuM vastra Ape." bAhaDa maMtrIe kahyuM : "mahArAjA! navuM vastra te . tatkALa maLavuM muzkela che, kAraNa ke e te savA lAkha dravyanA mUlyathI baMdherI nagarImAM nIpaje che. vaLI Apa bIjanuM vApareluM vastra vAparatA nathI, te AvuM vastra tyAre rAjA prathama vAparIne tucchakArIne pachI ja bahAragAma javA de che." mahArAjAe kahyuM : "hamaNuM ne hamaNAM baMrI naga rIne rAjA pAse mANasa mokalI vagara vApareluM eka dukULa maMgAve." e hukamane tarata amala thaye, paNa vagara vaparAceluM dukULa maLyuM nahi, eTale mahArAjA kumArapALe kepayamAna thaIne bahADa maMtrIne naMbarI nagarI para caDAI karavAno hukama Ape. maMtrIe 1400 sAMDhaNIo upara babbe subhaTone besADIne prayANa karyuM ane rAtrinA samaye baMbArI nagarIne gherI lIdhI, paNa te rAtrie 700 kanyAonA vivAha hatA, eTale rAtri pasAra thavA daIne savAre hamale karyo ane jenA para nagarInA rakSaNane mukhya AdhAra hatA, te kile. jItI lIdho.
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalapataru krUDamAM sAta Da seAnayA ane agiyArase avA lIdhA tathA killAne jamInadosta karI, mahArAjAnI ANu pravartAvI. pachI 700 sALavIone mahAtsavasahita pATaNa lAvyA. mahArAjAe A sALavIne suMdara dukULa taiyAra karavAnI AjJA pharamAvI ne rAja pUjana vakhate navuM ja dukULa vAparavA lAgyA. 156 Aje daherAsaramAM pUjAnAM vastronA jaththA rAkhavAmAM Ave che ane tene sahu upayeAga kare che, paraMtu tene apavAdamAga samajavA. utsarga mAge tA dareke peAtAne mATe pUjAnAM vastronI joDa alaga rAkhavI joIe. ahI prasa'gavazAt e paNa jaNAvI daIe ke daherAsaramAM pUjAnAM vastronA je jaththA rAkhavAmAM Ave che, tene gheADA thoDA divasanA aMtare dhoI nAkhavA joIe tathA temAM je dhotiyAM tathA uttarAsa`ga vagere phATI gayAM hAya, tene alaga kADhI nAkhavAM joIe. jo pUjAnAM vastronI joDa judI rAkhIe te bA blekamAM karelA niyamonuM pAlana ApoApa thAya che. pUjA mATenAM vastro ane tyAM sudhI zveta rAkhavAM joIe. zrI nizIthasUtra vageremAM udAyana rAjAnI rANI prabhAvatI vagerenAM pUjAnAM vastro zveta kahelAM che, temaja zrAddhanikRtyamAM paNa ' sUcavacanibaMsaLA 'padmathI zveta vastra paheravAnu sUcana che. raMganI asara manuSyanA zarIra ane
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAta prakAranI zuddhi mana para avazya thAya che. temAM zveta raMga sAttvikatAne vadhAranAre che, eTale tene ahI nirdeza che, evI amArI samaja che. apavAdamAge te rAtAM, pILAM vagere zubha vasro. paNa vAparI zakAya. zrI haribhadrasUrie pUjASADazakamAM A khulAsA karelA che. pUjAmAM sutarAu vacce upayegamAM levAtAM hoya te rAje rAja pANIthI zuddha thavAM joIe. zaNu-rezama vagere vasromAM A niyamanuM prayAjana nathI. 3-manaHzudi manaHzuddhi eTale mananI zuddhi, cittanI zuddhi, bhAvanI zuddhi, athavA teA vRttie ane vicAronI zuddhi te na heAya te aMtara zuddhi thatI nathI ane pariNAme pavitra thaI ne pUjana karavAnA siddhAMta sacavAtu nathI. 157 eka lATAne bahArathI khareAkhara mAMjelA hAya, paNa aMdarathI sApha karelA na heAya te e zuddha kahevAze khare ? athavA eka makAna bahArathI dhAyelu hoya ane tenA para suMdara raMga-rogAna karelA hAya, paNa tenI aMdaranI dIvAleA dhUNI- dhUmADAthI kALI paDI gayelI hAya ane tenA eraDA ke ceAgAnAmAM phUDo-kacarA jamA thayelA hAya, teA zu e makAnane zuddha-svaccha kahevAze kharuM ? tApa ke khAdyazuddhi sAthe AMtarika zuddhi bhaLe teA ja zuddhinI kriyA pUrI thaI gaNAya che ane tene ja vAstavika zuddhi kahevAmAM Ave che. aMgazuddhi ane vastrazuddhi e bAhyazuddhi che. te eTalA
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158 zrI jinabhakti--kalpataru mATe ja karavAmAM Ave che ke manaHzuddhimAM upakAraka thAya. have je mana:zuddhi ja na karIe te e ane zuddhie niraka kare, mATe manane zuddha karavA tarapha pUrepUruM lakSa ApavuM ghaTe che. aMga para pUjAnAM vastro dhAraNa karIe ane manamAM saMsAra-vyavahAranI gaDamathala cAlatI heAya, e eka prakAranI visaMvAdI sthiti che, ene calAvI laI zakAya ja nahi. veza laIe te pUrepUrA bhajavavA' evI lekokti che, te anusAra pUjAnAM vastro paheryAM, eTale pUjAne yAgya vicArA ja karavA ghaTe, paNa tethI viruddha keI paNa vicAro karavA ghaTe nahi. vItarAga evA zrI jinezvaradevanI pUjA karavAno mUla hetu teA e che ke temanA jevA pavitra thavuM, temanA jevA saMyamI thavuM, temanA jevA cAritrazIla thaIne AtmakalyANa sAdhavuM ane vItarAgaSade paheAMcavuM; eTale temanA pUjanasamaye manane malina karanArA sava vicAre oDI devA joi e ane cittavRttine pUjana pratye ja kendrita karavI joI e. keTalAka kahe che ke ' A badhu samajIe chIe kharA, paNa maTa jevu mana ThekANe rahetuM nathI. khAsa karIne pUjA-pATha karavA besIe chIe, tyAre duniyAbharanA vicAra| AvavA lAge che ane te cittane DAmADoLa karI mUke che. te zu karavuM ? ' tenA uttara e che ke' je vastu para ApaNane vadhAre anurAga hoya tenA vicAro vAravAra Ave e svAbhAvika che, eTale jagatanI jaMjALane mithyA samajavI ane tenA pratyenA
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAta prakAranI zuddhi 153 anurAga ghaTADI zrI jinezvara deva pratye anurAga vadhArave, A vakhate ema ja vicAravuM ke ' kevI suMdara taka maLI che ! hamaNAM trileAkanA nAthanI pUjA karIza ane kRtArtha thaIza. kharekhara ! prabhunA pUjanamAM je ghaDIe jAya, te ja sAka che, aa AkInI badhI niraka che. ' sArA vicAro karavAnI Teva pADIe te sArA vicAra AvyA kare che ane duSTa-pApI-apavitra vicAro cAlyA jAya che. yAgAbhyAsIenA anubhava evA che ke ' baccAlana sthira vittaC-mana maTa jevuM caMcaLa che athavA kuMjaranA kAna jevuM asthira che, te paNa abhyAsathI tene vaza karI zakAya che, sthira karI zakAya che; eTale kharI jarUra abhyAsanI che.' jenuM mana ghaNuM ja asthira rahetuM hoya, teNe anAnu pUrvI nuM khAsa AlaMbana levuM joIe ane nitya eka e vAra tenI gaNanA karavI joie. vaLI zAstrAbhyAsa paNa vadhAravA joIe. jethI ApaNI samaja sudhare ane te mananA nigraha karavAmAM upayegI thAya. adhyAtmayAgI zrI AnaMdaghanajI mahArAje zrI RSabhadeva svAmInA stavanamAM kahyu che ke-- citta prasanne re pUjanaphaLa kahyuM, pUjA akha'Dita eha kapaTa rahita thaI Atama arapaNAre, AnaMdadhana-padareha, RSabha jinezvara prItama mAharA re.
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpataru ' arha pUjananuM kharuM phaLa cittanI prasannatA che jo cittanI prasannatA ( vizuddhi) kharAbara rahe te ja tene akhaMDita pUjA samajavI. paraM'tu cittanI AvI prasannatA tyAre ja prApta thAya che ke jyAre ApaNe sarva prakAranI mAyAvRttine--dAMbhikatAne tyAga karIne sarala bhAve zrI jinezvaradevane samarpita thaI jaIe. AnaMdaghana avasthA pAmavAnA mArga e ja che. ' ' 160 4-bhUmizuddhi manuSyanA dila ane dimAga para sthAna ane sayAgAnI. asara avazya thAya che, tethI ja sAta prakAranI zuddhimAM bhUmizuddhi, bhUmikAzuddhi ke sthAnazuddhine paNa khAsa sthAna apAyelu che. pUjAsthAnanu vAtAvaraNa jeTaluM zuddha-svaccha-pavitra teTaluM pUjAmAM vizeSa upakAraka nIvaDe che. zarIra zuddha hoya, pUjAnAM vastrao paNa zuddha hoya ane mananA bhAve paNa zuddha hAya, para Mtu je bhUmimAM-je sthAnamAM zrI jinezvaradevanu` pUjana karavAnuM hoya, temAM joie tevI zuddhi, svacchatA ke pavitratA na hoya te upAsakanI bhAvanAmAM phera paDI jAya. che ane pUjanamAM joIe tevI ekAgratA ke tallInatA jAmatI nathI. vaLI pUjAnuM sthAna zuddha-svaccha-pavitra hAya. te leAkeAne tyAM AvavAnu' saheje mana thAya che ane ema karatAM bhaktinA ra'ga lAge che. A kaI jevA teve lAbha nathI !
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAta prakAranI zuddhi 161 zrI jinezvaradevanA samavasaraNa prasaMge devatAe sahuthI prathama savaka Adi vAyu vaDe bhUmine zuddha kare che, pachI tenA para sugadhI jaLano chaMTakAva kare che ane tenA para pAMcara'gI puSpAnI vRSTi kare che. te eTalA ja mATe ke te sthAna pavitra ane. te pachI ApaNe manuSyA emanAM pagale cAlIne deva dvirane pUjAsthAnane bane teTalAM pavitra, ramaNIya ane AkarSIka kema na manAvIe ? gRhamadirane-ghara daherAsarane paNa amane teTaluM ramaNIya ane AkarSIka banAvavuM joie. ane tenI zuddhi tarapha pUratu lakSa ApavuM joie sa`ghadiza khanatAM sudhI ramaNIya ane AkarSaka nAvavAmAM Ave ja che, tathA temAM pUjArI vagerenI sagavaDa ekaMdara sASakAraka hAya che, tethI temAM zuddhi sArA pramANamAM jaLavAI rahe che, Ama chatAM pUjA karavA janAre te tarapha khAsa lakSa rAkhI azuddhinu koI paNa kAraNa jAya teA tene dUra karIne pachI ja pUjAmAM pravRtta thavuM joie. A kAma te pUjArInuM-neAkaranuM che, ema mAnIne tenA tarapha upekSA karIe te doSanA bhAgI banAya che. kharI rIte te pUjAne lagatu dareka kAma ApaNe ja karavAnuM che. pUjArI temAM sahAyaka thAya, eTaluM ja. paNa Aje te badhuM kAma pUjArIne bhaLAvI ApaNe jhaTapaTa pUjA patAvI cAlyA javAnI maneAdazA dharAvIe chIe, je koI rIte 11
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ 162 zrI jinabhakti-kapatara ucita nathI. ApaNe prabhupUjA-devapUjA ApaNA potAnA kalyANa mATe ja karIe chIe, te tene lagatuM dareka kAma karavAmAM ApaNane saMkoca zA mATe hovo joIe? pUjAsthAnanI saphAI divasamAM be-traNa vAra avazya karavI joIe ane temAM yathAsamaya dhUpa-dIpa vagere paNa avazya prakaTAvavA joIe. te ja e sthAna zuddha, svaccha ane pavitra rahI zake. je bhUmi para samavasaraNa padharAvI jinapUjana karavuM hoya te bhUminuM zodhana karavuM joIe, eTale ke tenI aMdara leDhAne khIlA, prANuonAM hADakAM ke kelasA vagere hoya te te dUra karI nAkhavA joIe ane tenA para zuddha mATI nAkhI, jaLane chaMTakAva karI tene sara karI levI joIe. jyAM lIpaNa kareluM hoya ke pharasabaMdhI karelI hoya, tyAM te eTaluM ja jovAnuM ke AjubAju kaI azuci, lehI, mAMsa, jIva-jaMtunuM mRta kalevara vagere paDeluM na hoya. je paDeluM hoya te tene dUra karavuM joIe ane e bhUmine kAje laIne zuddha karyA pachI ja tene upayoga kare joIe. - jyAM maMtrasAdhanA karavI hoya ke yaMtrAdinuM Ale khana karavuM hoya tyAM paNa bhUminI zuddhi barAbara karavAmAM Ave che, te jyAM bhaktiyeganI bhavya sAdhanA karavI hoya, tyAM bhUminI zuddhi karyA vinA kema cAle? jagatanA lagabhaga dareka dharmo A bhUmizuddhine siddhAMta svIkArele
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ 163 sAta prakAranI zuddhi che ane tethI ja teo pitapatAnAM dharmasthAnake bane teTalAM zuddha, svaccha ane pavitra rAkhavAne prayatna kare che. temAM ApaNe Aja sudhI mekhare rahyA chIe, paNa pramAdavazAt pAchuM na paDAya, te khAsa jovAnuM. jinabhavane je 84 AzAtanAo TALavAnI kahI che, tene mULa uddeza jina maMdiranI zuddhi-pavitratA jALavI rAkhavAnuM che, eTale tene barAbara vaLagI rahevuM joIe. keTalAka temAM DhIle. dara mUke che, te vyAjabI nathI. pa-pUjekaraNazuddhi pUjepakaraNa eTale pUjAne lagatAM sAdhana, pUjAne lagatI sAmagrI. zrI jinezvaradevanI dravyapUjA karatI vakhate tenI jarUra paDe che. dAkhalA tarIke prabhune abhiSeka eTale pakhAla karavo hoya te cAMdI vagere uttama dhAtune kalaza joIe ane temAM jaLa, kSIra (dUdha) ke paMcAmRta Adi abhiSeka karavAmya vastu paNa joIe. teja rIte caMdananuM vilepana-caMdanapUjA karavI hoya te caMdananuM kASTha joIe, caMdana ghasavA mATe orasiye jaIe ane caMdana utAravA mATe kaTorI ke vADakI paNa joIe. upalakSaNathI caMdananI sAthe zuddha kezarane upayoga karavAnuM avazya samajI levuM. puSpa, dhUpa, dIpa, akSata, phaLa, nivedya Adi tamAma prakAranI pUjAomAM A rIte amuka sAmagrInI apekSA rahe ja che. A pUje pakaraNanI uttamatAzreSThatA bAbata upaga rAkhave, tenuM nAma pUjapakaraNa
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164 zrI jinabhakti-kalpataru zuddhi. ahIM "pUjAgaraNa" e zabdaprayoga paNa jovAmAM Ave che, te prAkRta bhASAne saMskAra samaja. pUrepakaraNa e saMskRta bhASAne tatsama zabda che. jema rasoInI sAdhana-sAmagrI barAbara na hoya te rasoI sArI thaI zakatI nathI, jema yaMtranI kaLe barAbara na hoya te e yaMtra dhAryuM kAma ApI zakatuM nathI, tema pUjAnI sAdhana-sAmagrI barAbara na hoya te pUjA yathArtha paNe thaI zakatI nathI. dAkhalA tarIke jalAbhiSeka mATe hAthamAM kalaza lIdhe paNa te taddana nA hoya ke eka bAjuthI kANe hoya te jalAbhiSekanI kiyA yathArthapaNe thaI zake nahi. nAne kalazamAM jaLa echuM samAya, eTale abhiSeka karatI vakhate jaLane saMkeca kare paDe, athavA te adhavacce jaLa khUTI jAya. teja rIte kaLaza kANe hoya te kapaDAM bhIMjAya, jamIna bhIMjAya ane vakhate paga lapasI paDe. ethI zarIrane IjA thAya ane pUjAmAM bhaMga paDe. vaLI bIjAnI upara paDIe te tenA hAthamAM rahelI pUjAnI sAmagrI nIce paDI jAya ane AzAtanA thAya. tAtparya ke jinapUjana mATe thALa, rakAbI, dIpikA, phAnasa, maMgaladI, dhUpadAna, cAmara, darpaNa, jhAlara, ghaMTa, pATa, pATalA vagere je kaMI sAdhane vAparIe te uttama dranAM banelAM, khoDakhAMpaNa. vinAnAM, pramANapata ane suMdara hovA joIe. te ja rIte je puSe vAparIe, dhUpa vAparIe, dIpaka tathA dhRta vApa
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAta prakAranI zuddhi 165 rIe, akSata vAparIe, phaLa vAparIe ke navedya vAparIe, te badhAM paNa zuddha ane uttama prakAranAM hAvAM joie. ? A aa cAlaze ? ' emAM zu' ?' ema vicArIne pUjAmAM kaI paNa halakI vastu vAparavI e upAsya devanI eka prakAranI AzAtanA che ane te pUjAnuM phaLa meTA pramANamAM ghaTADI nAkhe che. koI sajjana, samAjasevaka ke dezanetAne satkAra ke karavA hAya tyAre ApaNe kevI vastuo vAparIe chIe ? tyAM ema kahetA nathI ke game tevAM phUlenA eka hAra laI AvA, athavA game tevA khurazI-TebaleA gAThavI dA, athavA game tevI cAhu-kAphI tathA nArastAnI vastu dharI de. are ! temane eka zrIphaLa ApavuM hoya te pAMca-sAta naMga tapAsI, temAM je mATuM hoya te kharIdIe chIe ane te mATe e paisA vadhAre ApavA paDe te khuzIthI ApIe chIe. huve vicAra karo ke zrI jinezvaradevanu sthAna temanAthI caDiyAtuM che ke utaratuM ? jo caDiyAtu che, teA temanA pUjanavakhate kaI vastunI azuddhi-khAmI kema rakhAya ? paraMtu Aje te sArU ghI ApaNA mATe ane halaku ghI devanA dIvA mATe, sArAM phaLa ApaNA upabhoga mATe ane sAmAnya ke halakAM dahere mUkavA mATe, sArI-uttama mIThAI ApaNA mATe ane sAmAnya mIThAI devane caDavavA mATe evA vyavahAra cAlI rahyo che, je taddana anucita che. aDhui eka vAta khAsa lakSyamAM levA
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpata jevI che, e te ke-pUjana vageremAM mUkAtAM dravya-phaLa-naivedya vagere. pUjAvidhAna aMge che. pachIthI te nirmAlya thaI jAya che. zrAvake teno upayoga karI zakatA nathI. paraMtu brAhmaNa pUjArInA upayogamAM te AvI zake che. eTale A te pUjArI laI javAnuM che, ema samajIne halakAM ne ochI kiMmatanAM dravya-phaLa-naivedya lAvavA ke mUkavAnI bhUla karavA jevI nathI. devapUjanamAM eDI-juhI, kUtarA-bilADA ke UMdaranI baTelI, athavA kaI paNa kAraNe azuddha yA apavitra thayelI vastu na ja vAparavI joIe. vaLI je puSpa nIce. paDI gayuM hoya te paNa na ja caDAvAya. je evuM puSpa caDAvavAmAM Ave te devanI AzAtanA thAya ane AgAmI bhave cAMDAlane avatAra Ave. kahyuM che ke niHzUkatvodazaucepi, devapUjAM tanoti yH| puSpabhUpatitaizca, bhavati zvapacAvimau / / zarIranI pavitratA nahi chatAM nirvAsa pariNAmathI je devanI pUjA kare che ane jamIna upara paDI gayelA pune devapUjAmAM upaga kare che, te baMne AgAmI bhave cAMDAla thAya che." da-dravyazuddhi zrI jinezvaradevanuM pUjana karatI vakhate, jema kAyA zuddha joIe. vacce zuddha joIe, bhUmi ke sthAna zuddha
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAta prakAranI zuddhi joIe ane pUjananI sAdhana-sAmagrI paNa zuddha joIe, tema te nimitte je dravya-dhana-paisA kharacAya, te paNa zuddha joIe. tene ahIM dravyazuddhi kahelI che. zuddha dravyane artha e che ke te nyAya-nItithI meLaveluM hovuM joIe, prAmANikatAthI prApta kareluM hovuM joIe. je dravya anyAya ke anItithI meLaveluM hoya athavA keI ne vizvAsaghAta karIne, koIne ThagIne, koInI eka yA bIjA prakAre banAvaTa karIne, keInI corI karIne ke baLAtkAra, lAMca-rUzvata, jugAra vagere anucita sAdhanathI meLaveluM hoya, te zuddha gaNI zakAya nahi. gRhasthano sAmAnya dharma mArgAnusArInA pAMtrIza guNe rUpa gaNAya che, temAM pahele guNa nyAyathI dravya meLavavAne che. tAtparya ke zrAvakane potAnA jIvana-nirvAha mATe je dravya meLavavuM paDe, te teNe nyAyathI meLavavuM joIe, paNa anyAyathI nahi. tenAM kAraNenI spaSTatA. karana zAstrakAroe jaNAvyuM che ke "anyAyathI dravya meLavavA jatAM rAjya taraphathI daMDa thAya che, jela ke phAMsInI ziA paNa khamavI paDe che ane paralokamAM naraka vagere durgatimAM javuM paDe che. vaLI AvAM dravyane niHsaMkecapaNe upabhoga karI zakAto nathI, temaja AvuM dravya jyArathI gharamAM Ave che, tyArathI kalezakaMkAsanI vRddhi thAya che, Arogya bagaDe che ane mAnasika zAMti nAza
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ 168 zrI jinabhakti-kalpataru pAme che. AvuM azuddha dravya devapUjana jevA pavitra kArya. mAM kema vAparI zakAya? bAla sUrya nAnuM hoya che, te paNa aMdhakArane nAza kare che, tema nyAya-nItithI kamAceluM dravya hoya te paNa lAbhakAraka thAya che, te niHsaMkocapaNe bhegavI zakAya che ane tene prabhupUjana, tIrthayAtrA tathA dAnAdikamAM upayoga karI AtmakalyANa paNa sAdhI zakAya che." anyAya-anItinA dravyathI manuSyanI buddhi bhraSTa thAya che, te saMbaMdhamAM bAvAjInuM daSTAMta jANavA jevuM che. bAvAjInuM dRSTAMta eka bAvAjI gaMgAkinAre beThA beThA tapa-japa karatA hatA ane moTA bhAge dhyAnamAM rahetA hatA. tyAM leke je kaMI pai-paiso mUkI jAya tenA vaDe e pitAne nivaDa karatA hatA. eka vAra teo dhyAnamAM beThA hatA, tyAre ke e AvIne tyAM eka senAmahera mUkI. A sonAmahora anItinI hatI ane tenuM zuM pariNAma Ave che, te jevAne mATe ja tyAM mUkAyelI hatI. tene mUkanAra "have zuM bane che?" te guptapaNe nihALI rahyo hate. bAvAjInuM dhyAna puruM thayuM ke temanI najara pelI sonAmahera paDI ane te Azcaryacakita thaIne vicAra karavA lAgyA ke "cAra AnA nahi, ATha Ane nahi.
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAta prakAranI zuddhi 169 seAnAmahAra ? rUpiyA niha ne sIdhI deve ja mArA tapa-japathI prasanna thaIne kharekhara ! koI ahIM mUkI lAge koI jaNAyuM nahi, A seAnAmaheAranu che. ' temaNe AsapAsa najara karI te eTale pharI vicAra karavA lAgyA : zu karuM ? roTI teA rAja maLe che, vaLI kApaDanI khAsa jarUra paDatI nathI. laMgoTI, eka e vastra, UnanA dhAmaLeA joie te teA mArI pAse paDelA che, temaja mevAsIThAI paNa bhakto taraphathI ghaNI vAra maLatA rahe che, te Aje koI vizeSa sukha bhAgavuM, ' ane te zarIra para vasra eDhIne hAthamAM seAnAmaheAra laine zahera bhaNI cAlI nIkaLyA. : pele gupta prekSaka paNa temanI pAchaLa pAchaLa cAlye. rastAmAM mevAnI dukAneA AvI, paNa bAvAjI tyAM theAbhyA nahi. mIThAinI dukAneA AvI, tyAM paNa thAbhyA nahi. kApaDiyAnI dukAneAne paNa emane ema pasAra karI dIdhI. Ama zaheranA keTalAka ceka ane keTalIka galIe vaTAvIne teo dhavalahe AvIne UmA. A gRDu keAI zeTha-zAhukAranuM nahi, pazu eka nAmAMkita vezyAnuM hatuM. khAvAjI jarA paNa saMkoca vinA temAM dAkhala thayA ane vezyAe paNa eka grADuka jANI temane satkAra karyAM. bAvAjIe sonAmahAra tenA hAthamAM mUkI ane vezyAe peAtAne de temane samarpita karyAM. gheADI vAre bAvAjI nIce utaryAM, eTale pelA gupta prekSaka samajI gayA ke bAvAjIe peAtAnuM kALuM karyu che. ..
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 zrI jinabhakti-kalpataru eTale te manathI belI uDayeA ke vADu re ! anItinA dravya ! tArI zakti paNa ajaba gAjhArI che ! varSonAM tapa-japane te jota jotAmAM lUMTI lIdhAM. AvuM kAma te game tevA bhayaMkara lUTArA paNa karI zake niha. ' kahevAnuM tAtparya e che ke anyAya-anItithI meLavelu' dravya azuddha che, apavitra che, gejhArU che, eTale tenA jinapUjana jevA pavitra kAryoMmAM upayega karavA yogya nathI. emAM te nyAya--nItithI meLaveluM prAmANikatAthI prApta kareluM... zuSka dravya ja upayegamAM levu' joI e. ahIM e paNa spaSTa karI laI eke dravya keTalu vAparyuM. e mahattvanuM nathI, paNa dravya kevu' vAparyuM, ane kevA bhAvathI vAyu e mahattvanuM che. jo dravya nyAyanu hAya ane te pUrepUrI samarpaNabuddhithI vAparyuM hoya te gheADuM chatAM kalyANakArI thAya che ane tethI viruddha jo dravya anyAyanuM hAya ke abhimAna vagerene vaza thaine vAparyuM hAya, te game teTalu vAparavA chatAM kalyANakArI thatuM nathI. dravyazuddhinuM A mahattva khyAlamAM rAkhIne dareka jinApAsake pUjana mATe taiyArI karavI ghaTe. Lo 7-vidhizuddhi rasoI karavI hAya te vidhinI jarUra makAna ke maMdira bAMdhavu hoya te vidhinI raMga, rasAyaNu ke auSadha taiyAra karavAM hoya rahe che; ghara, jarUra rahe che; teA vidhinI
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11, sAta prakAranI zuddhi jarUra rahe che ane gADI meTara ke vimAna calAvavA hoya te paNa vidhinI jarUra rahe che. A jagamAM nAnuM ke meTuM kaMI paNa kArya, nAnI ke meTI kaI paNa kriyA evI nathI ke jemAM vidhinI jarUra rahetI na hoya. te pachI jinapUjana jevI Aloka ane paralekane sudhAranArI mahatvanI kriyAmAM vidhinI jarUra kema na rahe? tAtparya ke jinapUjAmAM paNa vidhinI jarUra avazya rahe che. - jinapUjanamAM vidhinI jarUra che, mATe ja te niyata thayela che ane zAstrakAra vaDe vistArathI varNavAyele che; paraMtu gunA mukhethI zAnuM vyAkhyAna sAMbhaLIe nahi ke roja amuka vakhata zAstrone svAdhyAya karIe nahi ke prasaMgopAtta koI vaDIla-murabbIne te saMbaMdhamAM vinaya pUrvaka pRcchA paNa karIe nahi, te e vidhi kayAMthI jANI zakAya ? suvarNasiddhine ke AkAzagAminI vidyAne vidhi maLatuM hoya te game teTaluM dhana ApavAnI ane game teTale parizrama karavAnI ApaNI taiyArI kharI; kadAca te mATe ghera jaMgalamAM rakhaDavuM paDe ke aMdhArI guphAo vageremAM praveza kare paDe che te paNa hiMmatathI karIe kharA; athavA te raMga ke rasAyaNanuM kArakhAnuM kholavuM hoya ane te aMge vidhi joIne hoya te niSNAtone tyAM vAraMvAra dhakkA khAvAnI ane te mATe bhAre rakama
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 zrI jinabhakti-kalpataru cUkavI ApavAnI ApaNI taiyArI kharI, paNa jinapUjanane vidhi meLavavA hoya te ApaNI pAse samaya nathI ane te mATe koi paNa jAtanA bhAga ApavAnI taiyArI paNa nathI ! je jinapUjana suvarNaIsiddhi ane AkAzagAminI vidyA karatAM aneka gaNuA vadhAre lAbha karanArA che, je jinapUjana raMga ane rasAyaNanA kArakhAnA karatAM hAre, lAkhA, 2 kreDa-abajo gaNe! phAyado karanArA che, tenI vidhi jANavA mATe ApaNI tatparatA nathI ! vidhine jANI lIdhA pachI paNa tenA para vAraMvAra ciMtana-manana karavuM joIe ane samajamAM kaI khAmI rahI nathI gaI ? tenI khAtarI karI levI joI e. jo ekane badale khInnuM samajAyu. hAya ke samajaNamAM kaI aspaSTatA rahI gaI hoya te pUjanamAM jarUra khAmI rahevAnI --uNapa rahevAnI ane tenuM je phaLa maLavu joIe te maLavAnu` niha. vidhinuM yathA anusaraNa e ja vidhinI zuddhi che ' ane te mATe pUrepUro Agraha tathA kALajI rAkhavAnI jarUra che. jene vidhine Agraha nathI, te * AmAM zuM ? AvuM tA hAya.' ema kahIne DhIle paDI jAya che ane vidhinA mArge caDI jAya che. te ja rIte je vidhi karavAmAM pUrepUrI kALajI rAkhatA nathI, pUrepUrI sAvadhAnI dAkhavatA nathI, te koI ne koI prakAranI bhUlacUka karI bese che ane thADA
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAta prakAranI zuddhi 173. mATe badhuM bagADI nAkhe che. dALamAM mIThuM-lavaNa nAkhavAnuM rahI jAya ke be vAra nAkhavAmAM Ave che ke tAla jAme che, te keIthI ajANyuM nathI. keTalAka kahe che ke "bhAva uttama hoya, pachI vidhimAM DI khAmI rahI jAya te paNa zuM ?" paraMtu Ama kahevuM vyAjabI nathI. bhAvanI sAthe vidhi paNa barAbara joIe. tenI khAmI e kiyAnI khAmI ja gaNAya ane tethI je phaLa maLavuM joIe, te maLe nahi. keIne satkAravAne ApaNe bhAva pUrepUra hoya, paNa te Ave tyAre be hAtha jeDIe nahi ke "Ave, padhAre" eTaluM ye belIe nahi, te satkAranI kiyA thaI gaNAya kharI ? tAtparya ke bhAvanI sAthe Avazyaka vidhinuM yathArtha anusaraNa paNa hovuM ja joIe. jyAre vidhi pratye bahumAna ane avidhi pratye napharata praNe, tyAre ja kriyAmAM vidhizuddhi Ave che ane te mahAna upakAranuM kAraNa bane che. have pachI zrI jinezvaradevanA pUjana vidhi vistArathI kahevAze, tenA para pAThake pUrepUruM lakSa Ape.
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ [16] aMgapUjA 1-pUjAnA traNa prakAre apekSAbhedathI pUjAnA aneka prakAre paDe che temAM aMgapUjA, agrapUjA ane bhAvapUjA e traNa prakAre mukhya che. A traNa prakAramAM uttarottara pradhAnapaNuM che, eTale prathama karatAM bIja, ane bIjI karatAM trIjI pUjA vizeSa lidAyI che. zrI cityavaMdana-mahAbhAvyamAM jaNAvyA pramANe snAna, vilepana, AbharaNa-vastra, barAsa, gaMdha, dhUpa, puSpa AdithI pUjA karavI, e aMgapUjA che gAna karavuM, nAca kare, vAtra vagADavAM, lUNa utAravuM, AratI-dIpaka utAravA, phaLa-nivedya dharavA ItyAdi agrapUjA che, ane caityavaMdanane gya stuti-statra vagere bolavAM tathA kAryotsarga kare, e bhAvapUjA che. zrAddhavidhi-prakaraNamAM kahyuM che ke "daherAsaramAM pUjA vakhate vividha prakAranA caMdaravA bAMdhavA, vidhipUrvaka maMgAvelAM sevaMtarA, kamaLa, jAI, juI, ketakI, caMpA vagerenA phUlanI mALA, mukada, zekhara, puSpapagara ( phUlanAM ghara)
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ gamULa 175 vageranI racanA karavI, zrI jinezvara bhagavatanA hAthamAM senAnA bijorA, nAriyala, sopArI, nAgaravelanAM pAna, senAmaDAra, rUpAmahAra, vITI, medaka vagere mUkavAM, dhUpa uvekhave, sugaMdhI vAsakSepa karavA, esa. aMgapUjAmAM gaNAya che.' 2-sAdhana-sAmagrIne lagatA viveka agapUjAmAM je sAdhana-sAmagrInI jarUra paDe che, te sa` vivekathI vidhipUrvaka meLavavI joI e.jemakejaLa uttama sthAnethI, uttama pAtramAM, be hAthe uMcakIne lAvavuM joi e. puSpa bAga-bagIcA-vADI vagere uttama sthAnethI pADe athavA peAtAnA vizvAsu mANusA dvArA, mALI vagere khAga-agIcAnA rakSakone sateASa thAya e rIte, sapUrNa mUlya ApIne, tAjA lAvavA joIe; vaLI te lAvavA mATe vAMsanA karaMDiyA ke dhAtunA uttama pAtraneA upayoga karavA joI e. jo puSpA vastranI pATalImAM bAMdhIne lAvavAmAM Ape teA dabAI jAya, tenI pAMkhaDIo tUTI jAya, vagere kAraNathI vAMsanA karaMDiyA ke dhAtunA uttama pAtrane upayega karavA iSTa che. vaLI tenA upara pavitra vastra DhAMkavu joI e, eTale ke emane ema ughADAM lAvavA na joIe. akSata eTale cAkhA UMcI jAtanA, vINelA tathA akhaMDa joie. ghI zuddha ane sApha joI e. hAlamAM vejITebala zrIne vizeSa pracAra che ane prabhupUjAmAM paNa te vaparAvA lAgyuM che, paraMtu te telanI ja
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 zrI jinabhakti-kalpataru, eka prakAranI jamAvaTa hAI ne vAparavuM iSTa nathI. grUpa zeAdhelA-sArA joie. badAma paNa sArI ane akhaMDa joie. naivedya abeTa joie, eTale ke jarApaNa eThuM- juThuM thayeluM ke yAvat suMghelu ya hovuM na joI e ane te vidhipUrvaka uttama prakAranA padArthAthI khanAveluM hevuM joie. phaLe paNa tAjA ane zreSTha joie. pUjopakaraNanI zuddhi keTalI mahattvanI che, te gata prakaraNamAM vistArathI darzAvyu che. 3-madirapravezanA vidhi zrI jinezvaradevanA pUjana mATe utsuka thayele upAsaka prathama vidhipuka snAna kare, pachI pUjAnAM zuddha vastro dhAraNa kare ane pUjana mATe mATe je vizuddha-uttama sAmagrI taiyAra karI heAya te laI ne jinama dviramAM dAkhala thAya. te vakhate ma MdiranA dvAra AgaLa saMsAra-vyavahAranA niSedharUpa 'nisIhi' ema bele. ahI keTalAka traNavAra nisIddhi khele che, paNa te kharAbara nathI. bIjIvAra dravya pUjAthe gabhArAmAM pesatAM madira-byApAranA niSedharUpa, ane trIjIvAra arthAt bhAvapUjA-caityavaMdana zarU karatAM pahelAM dravyapUjAnA lakSanA niSedha kahevAnI che. vaLI puruSa hoya te prabhunI jamaNI khAjunI zAkhAnA ane strI hoya teA DAbI mAjInI zAkhAnA Azraya lai praveza kare, te vakhate jamaNA paga pahelA mUke ane DAbeA paga pachI mUke. baMne ya jaNa dana-stuti-pUjA vagere paNa e rIte jamaNI-DAkhI mAjI sAcavIne kare.
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMgapUjA 100 tyArabAda deva-dananA prakaraNamAM kahyA mujaba prabhunAM dana kare ane tyAra pachI pUjana aMgenI taiyArI kare. 4-mukhakozanI jarUrIAta zvAsanI durgaMdhathI ke chU'kalALa vagere paDavAthI prabhunuM aMga temaja pUjAnI sAmagrI azuddha na thAya, te mATe a'gapUjAnA samaya daramiyAna sukhakeza bAMdhI rAkhave jarUrI che. A mukhakAza ApaDA hAvAjoI e, eTale ke uttarAsaMganA (khesanA) cheDAnA ke rUmAlanA AThe paDa karIne bAMdhavA joIe. vaLI evI rIte khAMdhavA joIe ke jethI mukha ane nAka ne kharAkhara DhaMkAya. je leke ati nAjuka prakRtinA hAya ke jemane rAga-nabaLAI vagere kAraNe nAka para mukhakeza khAMdhatAM asamAdhi thatI hoya, tee nAka para mukhakeza na khAMdhe te cAlI zake. zrI haribhadrasUrie pUjA-pacAzakamAM vartyanI saMdhiLa, saM aA nAsa i' e padathI A spaSTatA karelI che. pUjAnAM sarvAM kAryaM niSkapaTa bhAve yatnapUrvaka karavAnAM che, eTale jarUra na hoya teA AvI chUTa levI nahi. ( NAsaM 5-caMdana-kesara ghasavAnA vidhi mATenAM caMdana-kesara pramArjita ane jazuddha pUjA karelA pattharanA pavitra erasiyA upara, mukha para mukhakeza bAMdhIne ghasavAM joIe temAM ca'dana uttama jAtinu ane 12
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1978 zrI jinabhakti-kalpataru jemAM trasa jIve vagere na heAya, evu hovu joie. kesara paNa zuddha hAvu' joie. AjakAla aneka prakAranA banAvaTI kesare nIkaLyAM che, te pUrjAmAM vAparavAne cegya nathI. caMdana-kesara ghasatI vakhate theDo kharAsa paNa nAkhavA joI e kesara karatAM caMdananuM pramANa vadhAre hevAthI caMdanapUjA ema kahevAya che, paNa tyAM kesara-arAsa mizrita caMdana samajavuM. ekalA caMdananI pUjA karavI cegya nathI. ca'dana-kesara jaLathI zuddha karelI e vADakImAM utAravu joie. temAMthI ekanA upayAga svaaMge nika vagere karavAmAM ane bIjAnA upayAga prabhunA aMge tilaka karavAmAM karavA joie. 6-tilaka karavAnA vidhi prabhupUjA karatAM pahelAM peAtAnA kapALe tilaka karavuM joie, te ema batAvavAne ke pote temane sevaka anyA che ane temanI AjJAnuM kharAbara pAlana karaze. anya zabdomAM kahIe te tilaka e AjJAMkitapaNAnI mudrA che, AjJA pAlana karavAnI bAMhedharInuM nizAna che. prAcIna prathA evI hatI ke pavitra pATalA para padmAsane besavuM ane vADakImAMthI pAtAnI thelImAM caMdana-kesara laIne tenAthI kapALe, gaLe, hRdaye ane peTe tilako karavAM, temaja karNikA, bAjubaMdha tathA hastaka kA vagere bhUSA citaravAM, paraMtu A prathA dhIme dhIme lupta thaI gaI che
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ 179 gapUjA ane Aje te kAi kAI bhAvika zrAvake ja kapALa uparAMta gaLe tathA kAnanI bUTa vagere para tilako kare che. Ane ApaNe kALabaLa sivAya bIjuM zuM kahI zakIe ? kALanA parivartana sAthe keTalIka prathAomAM parivartana thAya che ane sagha-samAjanA moTA bhAgane mAnya rahetAM doSarUpa lekhAtuM nathI. kapALa paranuM tilaka badAmanA AkAre karavuM joie, eTale ke nIcethI paheALu ane upara jatAM anukrame sAMkaDu thatu ya, e rIte karavu joie. keTalAka A prakAranA tilakane sthAne mAtra jhINuM TapakuM ja kare che, paNa te cita nathI. tilaka mATuM ane spaSTa dekhAya evuM karavu joI e, jethI zrAvakasamudAya huM A mArA sAdharmika badhu che ema jANI zake ane anya lAkone paNa A jaina dharmanA anuyAyI che, ' evA khyAla AvI zake. ( d kapALa paranA judI judI jAtanAM tilaka judA judA dharmAnI eLakhANurUpa che, eTale A tilaka mATe ApaNane mAna hovu joie. vadhAre spaSTa kahIe te A tilakanI A cAMdalAnI niMdA ke avahelanA thAya, evuM kAMI paNa ApaNe karavuM na joI e. Aje te keTalAMka sthaLe pILA cAMdalAne vizvAsa nahi ' evI ukti vahetI thayelI che, te ApaNA naitika tathA dhArmika jIvanane mATI cImakI rUpa che, mATe te bAbata pUratu lakSa rAkhavu joI e. 6
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ 180 zrI jinabhakti-kalpatara 7-daherAsaramAMthI kAje levA prathama pUjaNI vagere vaDe daherAsaramAMthI kAjo levA. A kArya jAte karAya te vadhAre sArU. je temana khanI zake te anya manuSya dvArA karAvavuM; paNa te jayaNA. barAbara rAkhe te bAbata yogya sUcanA ApavI. te kAje ceAgya sthaLe nAkhaveA. 8-nirmAlya utAravAM. daherAsaramAMthI kAjo lIdhA pachI nirmAlya utAravAM; eTale ke zrI jinezvaradevanI mUrti para AgalA divase puSpAdi je padArthoM caDIne nirmAlyarUpa thayelA hAya, tene kALajIthI thALa ke evAM ja bIjA koI vAsaNamAM utArI levAM. * nirmAlya kAne kahevAya ? 'tene uttara caityavaMdanA bhASyamAM A pramANe ApyA che : 'movinA tuchyuM,. nimmaruM viMti nIbadghatti-bhAgathI vinaSTa thayeluM je dravya tene gItAmAMM nirmAlya kahe che.' anyatra tenuM spaSTIkaraNa karatAM jaNAvyuM che ke 'jinabiMba-jinapratimA para caDAvelu je nisteja thayu. hAya, jenI zelA cAlI gaI hAya, je gadha cAlI javAthI viMgadhavAnuM anyuM hAya ane tethI dana karavA caiAgya chatAM zAbhAnA abhAve bhavya jIvAnA manane prameAda upajAvavA mATe asama thayuM hoya, tene nirmAlya samajavuM. ?
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ gapUjA 181 pUjanakArya pUruM thayA pachI nirmAlyane ceAgya sthAne padharAvavAnI sAvadhAnI rAkhavI joIe. anyanA AzAtanA thAya tathA temAM jIva-jaMtunI utpatti thavAnA sA~bhava hAvAthI hiMsAne doSa paNa lAge. -jinabiMbana pramAja nA karavI nirmAlya lIdhA pachI mArapIchI vaDe jinabiMbanI sArI rIte pramAnA karavI. ahI mArapI'chIthI eka jAtanuM viziSTa sAdhana samajavAnuM che ke je traNa-cAra mArapI'chIonA agrabhAgA kApIne anAveluM hoya che. morapIMchI vAparavAnA uddeza e che ke tenA tAMtaNAM ati kamaLa hAvAthI sUkSma jIva-jaMtune jarApaNa AghAta na pahoMce. jinapUjAne lagatuM dareka kArya jayaNA--yatanAthI karavAnu che. anyathA niSprayeAjana hiMsA thavAthI ahiMsAnA siddhAMtanA bhaMga thavAne sabhava che ane te upAsakane zAbhatA nathI. 10-jalapUjA jalapUjAne abhiSeka, snAtra ke prakSAla-pakhAla paNa kahevAmAM Ave che. te aMge anubhavIee kahyu che ke- jalapUjA jIte kare, mela anAdi vinAza; ' jo jala-pUjA yuktithI--vidhithI karIe, te anAdikAlanA melaneA arthAt kamalanA nAza karanArI ane che.
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182 zrI jinabhakti-kalpataru jalapUjA vidhi e che ke pramArjita karelA jinabiMbane bhejana vagere kAryamAM na vAparatA hoya evA pavitra thALamAM padharAvavA ane te thALane jamIna para na rAkhatAM UMcA sthAne sthApa. pachI be hAthe kalaza grahaNa karIne temAMnA sugaMdhamizrita jaLane e pratimAjI para abhiSeka kare. pratimAjI je sthira-sthApita karelA hoya yA vadhu vajanadAra hoya te thALamAM lIdhA vinA abhiSeka kare. zrAddhadinakRtyamAM kahyuM che ke - ghusiNa kApUramIsaM tu, kAuM gaMdhodagaM varaM / tao bhuvaNanAhassa, ehaveI bhattisaMjuo // kezara, barAsa tathA sarva uttama auSadhio ane caMdana vagere mizrita karIne, uttama sugaMdhIdAra pANI vaDe. parama bhaktayukta thaIne tribhuvananAthane arthata zrI jinedharadevane snAna karAve." kadAca AvA jaLane vega na bane te pavitra sthAnamAMthI lAvelA ane sArI rIte gaLIne zuddha karelA jaLane upayoga paNa karI zakAya. aMgapUjA vakhate mukhyatAe mauna dhAraNa karavAnuM che. chatAM bhallAsa vadhAravA mATe bolavuM hoya te mukhakezamAMthI ghUMkanA sUkSma paNa yugala bahAra na nIkaLe tevA dhIrA avAjathI nIcenI paMktio bolI zakAya ?--
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ agapUjA meruzikhara havarAve hA surapati, mairuzikhara nhevarAve; meruzikhara ndvavarAve hai| surapati, janmakAla ratnapramukha kSIrasamudra anukrame meruzikhara nhevarAve. jinavarA jANI, pacarUpa karI Ave hA surapati 1 aDajAtinA kaLazA, auSadhicUraNa milAve / surapati. INIpare jinapratimAke nhavaNa karI, 183 tIrthodaka ANI, snAna karI guNa gAve he| surapati. 3 edhibIja mAnuM vAve hA surapati0 4 guNasthAnaka ksI, jina uttamapada pAve hA surapati 5 ahI nIcene dahe! paNa ci'tavavA cegya che: jJAnakaLaza bharI AtamA, zrI jinane nhevarAvata, samatArasa bharapUra; karma thAya cakacUra. jaLapUjA karatAM ekatra thayelAM jaLane havaNa kahe vAmAM Ave che. te AMkhe, mastake vagere agAe lagADavAthI prabhunuM caraNeAdaka mAthe dharavAnA bhAva UbhA thavA dvArA AtmA zuddha ane che ane ApaNAM aMge-ApaNI
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpataru 184 kAyA pavitra bane che. vaLI A nhavaNanA zraddhApUrvaka upayega karavAthI rAgo maTe che ane koI paNa vighna upasthita thayu hAya tA nAza pAme che. zAstrakAroe aMgapUjAne vighnApazAmikA kahI che, tenuM rahasya A ja che. eka mahA puruSe kahyuM che ke-- nirmalaM nirmalIkaraNaM, pAvanaM pApanAzanam / jinacaraNodakaM vande, cASTakarmavinAzakam // huM zrI jinezvaranA te caraNeAdakane vaMdu chuM ke je nila che, bIjAne nirmala karanAra che, pavitra che, pApono nAza karanAruM che ane AThe karmInA vinAza karavAmAM samartha che. ' ahIM eTala' yAda rAkhavAnuM ke pratimAnA prakSAla vagerenA pANInA pAtramAMthI pANI laIne hAtha dheAvA nahi, paNa bIjA pAtramAMthI zuddha pANI laIne dhovA. 11-agalu chananI vidhi pratimAjIne snAna karAvyA pachI paNa temanAM keTalAMka a'geA para ca'dana-kesara cATI rahevAne sabhava che, te dUra te karavA pUratA ja vALAkucInA upayoga karavA jarUrI che. paraMtu temAM khUma sAvadhAnI rAkhavI. jema dAMtamAM khArAkanA kaNa bharAye| hAya agara page kAMTA vAgyA hAya te kADhavAmAM ApaNane pIDAnA bhaya rahe che, eTale dhIme dhIme, kaI
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ 185 aMgapUjA prakAranI IjA na thAya e rIte, tene kADhIe chIe; tema pratimAjIne sAkSAt zrI jinezvaradeva samajI temane kaI prakAranI IjA na thAya e rIte kemaLa hAthe, ghasarakAne avAja na thavA detAM dhIme dhIme tene upayoga karavo joIe. Aje vALAkuMcIne upaga ghaNuM ja bedarakArIthI thAya che ane tethI pratimAjI jadI ghasAI jAya che, mATe te bAbatamAM khAsa upaga rAkhavAnI jarUra che. A rIte vALa kuMcIne upayoga thayA pachI prathama aMgabhUMchaNa vaDe saghaLuM pANI sApha karavuM, bIjAthI vizeSa sApha karavuM ane trIjA kamaLa aMgabhUMchaNa vaDe aMgabhUMchanane vidhi pUro kare. jyAM beDI paNa pANInI bhInAza rahe che, tyAM pratimAjImAM zyAmatA Ave che ke phUga vaLI jAya che, mATe pratimAjIne jarAya bhInA na rAkhavA, e niyama che. prAcIna vidhimAM be aMgabhUMchaNane ulekha Ave che, paNa te uttama vastronI apekSAe. hAla baMgaluchaNe mATe je jAtanAM vastro vaparAya che, te dRSTie traNa aMgalUchaNAne niyama yathArtha che. 12-sugaMdhI padArthonuM vilepana nDavaNa pachI vilepanane adhikAra che, eTale agAuthI caMdanAdi sugaMdhI padArtho ghasIne je lepa-kharaDa taiyAra karI
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ 186 zrI jinabhakti-kalpataru rAkhyeA hAya, te pratimAjIne atyaMta bhAvapUrvaka lagADavA. joie. caMdanAdi suga'dhI padArthAnu' vilepana karatAM aMge zItaLatA thAya che, eTale AtmAne tapAvI rahelA sa dASA zItaLa thAya evI bhAvanA ahIM bhAvavI joIe. 13-AbharaNa paherAvavAM. tyAra pachI pratimAjIne AbhUSaNA caDAvavA joI e. A AbhUSaNA zakti-sAmarthya hAya te ratna, suvarNa, metI vagerenAM karAvavAM joI e, anyathA zakti mujaba kAravIne paNa prabhupUjAnA laDAvA levA joI e. kadAca tema paNa na khanI zake te sonA-cAMdInA varakha tathA khAtu lagADIne paNa prabhujInA aMgane vibhUSita karyAnA AnaMda mAvA joi e. ' vItarAga bhagavatane vaLI AbhUSaNeA ke AMgIe zA mATe ?" A prazna Aje ghaNIvAra zravaNugAcara thAya che; paraMtu prabhunuM pUjana ke aMgaracanA e prabhu mATe nathI, ApaNA AtmakalyANa mATe che. temaja tIrthaMkara deva sarakhA jagatamAM ApaNA kaI upakArI nathI ane upakArI devAdhidevanI bhakti mATe tana-mana ane dhanathI prabhune samarpita thaI javu joI e. ATalI vAta lakSyamAM rahe te pUrvokta praznane avakAza raheto nathI. 14-vastrane upayAga A vakhate caMdruA, puDiyAM, teAraNa vagere bAMdhavAM, tenA samAveza paNa prakaraNanA prAraMbhe jaNAvyA mujaba aMga
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMgapUjA 183. pUjAmAM ja thAya che. prAcIna kAlamAM vastrayugala caDAvavAnI prathA hatI, paNa te Aje amalamAM nathI 15-hAthamAM phla mUkavuM pratimAjInAM sarva aMge AbhUSaNAdithI alaMkRta karyA pachI temanA bhegA karelA baMne hAthamAM kaMI paNa phaLa mUkavuM joIe. tAtparya ke hAtha tadna khAlI rAkhavA na joIe. ahI phalathI nIcenI vastuo samajavI -senAnuM bIrUM, senAmahora, rUpAmahera, vIMTI, zrIphaLa, sepArI, nAgaravelanAM pAna ke medaka. 16-navogI pUjA karavI. tyAra pachI kesara, barAsa, kastUrI vagere sudhI padArtho ghasIne taiyAra karelA caMdana vaDe pratimAnI navAMgI pUjA karavI joIe. zAstromAM AvatA ulekhe parathI ema samajAya che ke eka kALe keTalAka loka pratimAjInA pAMca aMge ke che aMge ja pUjA karatA hatA. 4 vaLI zrI umAsvAti * zrI jinaprabhasUrie pUjAvidhimAM kahyuM che ke, 'tarata sura hicaMdaNaM devassa dAhiNajANu-dAhiNakhaMdha-nilAvAmakhaMdhavAmajANu lakkhaNesu paMcasu hiapahiM saha chasu vA aMgesu pUc paMcavumuhiM vAMdhavArdUi ra pUu " tA sugaMdhI caMdana vaDe zrI jinezvaradevano jamaNo DhIMcaNa, jamaNo khabho, lalATa, DAbo khabho ane DAbo hIMcaNa-e pAMca aMga athavA hRdaya sAthe aMge pUjA karIne tAja pu vaDe ane sugaMdhIdAra vAsa vaDe pUjana kare.'
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ "188 zrI jinabhakti-kalpataru kRta pUjAprakaraNamAM nava tilakane ullekha che, % te be aMgUThA, be DhIMcaNa, be karakAMDA, be khabhA ne mastaka, e rIte navatilaka karavAnuM che. temAM 4 kapALa, kaMTha, hRdaya ane nAbhi para paNa tilaka karavAnuM jaNAvyuM che, + paNa tenI gaNanA navatilakamAM karI nathI. paraMtu tyAra pachInA samayamAM nIce pramANe navAMgI pUjAne mata sthira thayela jaNAya che ke jemAM A badhA tilakane samAveza thaI jAya che ? (1) jamaNe ane DAbe aMgUThe. (2) jamaNa ane DAbe DhIMcaNa. (3) hAthanuM jamaNuM ane DAbuM kAMDuM. (4) hAthane jamaNe ane DAbo khabhe. (5) mastaka. (6) kapALa. "navamastistrajaiH pUSA, jaLacA nirantara'-nava tilako vaDe niraMtara pUjA karavI. * "hinAnuzAMtemUrdhana pUjJA thIma-be caraNa (aMgUThA), be DhIMcaNa, be karanAM kAMDAM, be khabhA ane mastake e pramANe kramathI nava tilaka karavAM.' "mA ge monore ti8TY"--bhAlapradeza para, kapALa para, kaMThe, hRdaya ane udara eTale nAbhi upara paNa tilaka karavAM.
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMgapUjA 189 (7) kaTha. (8) hRdaya. (9) udara-nAbhi. zrI vIravijayajI mahArAje aSTaprakArI pUjAmAM caMdanapUjAnA adhikAre kahyuM che ke "caraNa, jAnu 2 kara, 3 aMsa, 4 zira, pa bhAla, 6 gaLe, ura, udara, 9 prabhu navatilaka kIje." ahIM eTalI spaSTatA jarUrI che ke badhAM tilaka gaNIe te tera thAya, paNa be aMgUThAnA, be DhIMcaNanA, be kara kAMDAnA tathA be khabhAnA eka eka gaNIe. te tilakanI saMkhyA navanI thAya che. ukta mahApuruSe kahyuM che keAtama guNa vAsana bhaNI, caMdanapUjA sAra; jema maghavA apachara kare, tema karIe naranAra. "he puruSa ane strIo ! AtmAnA guNanI suvAsa prakaTAvavA mATe caMdanapUjA uttama che. te pUjA jema Indro ane apsarAe ati ullAsathI kare che, tema tame paNa ati ullAsathI karo." nava aMge upara jaNAvyA mujaba kramazaH tilaka karavAM joIe. temAM e dhyAna rAkhavAnuM ke prabhunA aMga. para kezaranA chAMTA na paDe, temaja pratimAjInA cakSu, mukha vagere pramukha aMge DhaMkAI na jAya ane tenI zobhAmAM
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ 190 zrI jinabhakti-ka9pataru khAmI na Ave, anyathA darzana karanArAonA AhUlAdane bhaMga thAya ane ApaNe deSanA bhAgI banIe; vaLI e paNa yAda rAkhavAnuM ke nava aMge tilaka karavAmAM cokkasa hetu rahe che, te jhaDapathI tilaka karIne pUjA patAvI devAnI mane vRttithI pAra paDatuM nathI. dareka aMge tilaka karyA pachI jarA bhavuM joIe ane te vakhate anukrame nIce mujaba bhAvanA bhAvavI joIe - 1-aMguThe tilaka karatAM jaLa bharI saMpUTa patramAM, yugalika nara pUjaMta; kahaSabhacaraNa aMguThaDe, dAyaka bhavajala aMta. 1 yugalika manuSyae kamalapatrane daDIo banAvIne temAM jala bharI lAvI tenA vaDe yugAdideva zrI SabhadevanAM caraNayugalanuM arcana karyuM. A aMgUTho bhavajala eTale saMsArasAgarane aMta karanAra che, ema samajIne huM tenuM arcana karuM chuM zrI vIraprabhue aMgUThA vaDe meru parvatane DelAyamAna karyo hato ane evI apUrva zakti chatAM temaNe saMsAranI saghaLI riddhi tyAgIne zamaNajIvana svIkAryuM hatuM. vaLI zramaNAvasthAmAM caMDakauzika sarSe A aMgUThA para ja daMza - dI hatA, chatAM temanAM rUvADAmAM krodhane aMza paNa prakaTyo na hate. A rIte zrI jinezvaradevane aMgUTho temanA
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMgapUjA 191 apUrva tyAga ane AtmabaLanA sUcaka hAvAthI mAre mATe atyaMta pUjanIya che. ra-DhIMcaNe tilaka karatAM jAnubaLe kAussagga rahyA, vicaryAM deza-videza; khaDA khaDA kevaLa laghu, pUtte jAnu nareza. 2. * he prabho ! tame apratibaddha vihArI hatA, tethI dezavidezamAM vicaratA hatA. A jAtaneAvihAra karavAmAM tamArI A jAnu upayegI nIvaDI hatI. vaLI tamee kevaLajJAnanI prApti mATe bAhya ane abhya'tara tapanA Azraya lIdheA hateA, jemAM abhyaMtara tapanA adhikAre kAyAtsaga UbhA UbhA ja karatA hatA ane te vakhate tiya ca, manuSya ke devatAdie karelA parISahA ane upasamAM samabhAve sahana karatA hatA. e dRSTie tamArI jAnue paNa pavitra hAvAthI hu' tenuM pUjana karuM chuM.' 3-hAthanA kAMDe tilaka karatAM lekAMtika vacane karI, varasyA varasI dAna; kara kAMThe prabhupUjanA, pUjo bhava bahumAna 3 : he prabhu ! mahAbhiniSkramaNanA-saMsAratyAganA samaya najIka AvatA leAkAMtika deve savinaya jaNAve che ke, - he prabhu!! have tI pravartAvA.' A ziSTAcArane lakSamAM laI tame sa sAratyAganA nizcaya kare che, paraMtu e
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpataru sa`sAratyAga karatAM pahelAM tame koIpaNa jAtanA bhedabhAva vinA dAna ApavAnuM zaru kare che ane e rIte eka va pa ta tamArA svahasta-svakare dAna ApyuM jAe che.. vaLI zAsanasthApanA samaye gaNadhara banAvavA mATe tamArA hAtha vaDe vAsakSepa karA che, tethI tamArAM kAMDAM paNa ati pavitra che, mATe tenuM bahumAnapUrvaka pUjana karuM chuM." 4-khabhe tilaka karatAM 192 mAna gayuM dAya asathI, dekhI vIrya ana ta; bhujASaLe bhavajaLa taryAM, pUjo khadha mahaMta. 4 * he prabhu! ! tamAruM anata mala joine baMne khabhA-mAMthI mAna cAlyuM gayuM ane e ja bhujAnAM khaLa vaDe tame. bhavasAgarane tarI gayA, tethI tamArA skaMdhA-khabhA paNa ati pavitra che, mATe huM tenuM pUjana karu chuM. 5-zirazikhA para tilaka karatAM siddhazilA guNa ujaLI, lAkAMte bhagavaMta; vasiyA tiNu kAraNa bhavI, zirazikhA pUjata. 5 8 lekanA aMte eTale agrabhAve siddhazilA AvelI che. te ujjavaLa guNavALI yAne sphaTika jevI niLa che. tenA para lekanA aMtane aDIne tame mukta avasthAe rahelA che. tamArI zirazikhA e siddhazilAnu smaraNa karAvatI heAvAthI atyaMta pavitra che ane te ja kAraNe huM tenI pUjA karuM chuM.'
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMgapUjA 6-bhAla (kapALa) para tilaka karatAM tIrthakarapada-puNyathI, tribhuvana-jana sevaMta; tribhuvanatilaka samA prabhu, bhAla tilaka jayavaMta. 6 he prabho! tame tIrthakara nAmakarma upAmyuM hatuM, tethI traNe bhuvananA leke tamArI sevA karatA hatA. kharekhara! tame e tribhuvananA tilaka samA che, tethI tamArA bhAlapradezanI huM tilaka vaDe arcanA karuM chuM." 7-kaThe tilaka karatAM seLa para prabhu dezanA, kaMThe vivara vartula; madhura dhvani suranara suNe, tiNe gaLe tilaka amUla. 7 zrI vIra prabhue soLa pahera sudhI akhaMDa dezanA ApI hatI, te kaMTharUpa goLa AkRtivALA chidramAMthI ja nikaLelI hatI. A dezanAno madhura vani devatAo ane manu ghaNA ja ullAsa ane harSathI sAMbhaLatA hatA, tethI tIrthaMkaradevane kaMTha ati pavitra che. huM tenA para amUlya tilaka karuM chuM.' 8-hadaye tilaka karatAM hRdayakamaLa-upazamabaLe, bALyA rAga ne reSa; hima dahe vanakhaMDane, hRdayatilaka saMteSa. "he prabho ! ThaMDu hima paDatAMnI sAthe jema vanakhaMDane
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ 194 zrI jinabhakti-kalpataru. bALI nAkhe che, tema tamArA hRdayakamaLamAMthI utpanna thayela ati ThaMDe upazamarasa rAga ane dveSane bALI nAkhe che, tethI tamAruM hRdaya ati pavitra che. huM te pavitra hRdayanI bahumAnapUrvaka pUjA karuM chuM. 9-nAbhi para tilaka karatAM ratnatrayI guNa ujaLI, sakala suguNa vizrAma nAbhikamaLanI pUjanA, karatAM avicala dhAma. 9 he prabho! samyagadarzana, samyajJAna ane samyapha cAritra e ratnatrayI saghaLA sadguNonuM vizrAmasthAna che. A vastunI yAda tamArA nAbhikamaLamAMthI nIkaLatI traNa mukhya rekhAo Ape che, eTale tamAruM nAbhikamaLa pUjya che ane tenI huM pUjA karuM chuM. AvI pUjA karatAM mane avicala dhAma eTale mokSanI prApti jarUra thaze." 16-puSpapUjA navAMgIpUjA arthAt caMdanapUjA thaI gayA pachI upAsake vidhipUrvaka ANelAM vividha jAtinAM puSpa vaDe prabhunI pUjA karavI joIe. kahyuM che ke - puSpaizca balinA caiva, vastraiH stotraizca zobhanaiH / devAnAM pUjanaM jJeyaM, zauca-zraddhAsamanvitam // "pu vaDe, bali arthAt naivedya vaDe, vastra ane
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ 195 aMgapUja te vaDe, zauca ane zraddhAthI samanvita thaIne pUjana karavuM joIe." vaLI ema paNa kahyuM che keprbhaate prathamA vAsa-pUjA kAryA nirantaram / madhyAhna kusumaiH pUjA, sandhyAyAM dhUpadIpakRt // * prabhAte pahelI vAsapUjA karavI, madhyAhUne bIjI puSpapUjA karavI ane saMdhyAe trIjI dhUpa-dIpa pUjA karavI." tAtparya ke prabhupUjanamAM puSpapUjAnuM vizeSa mahattva che ane khAsa karIne madhyAhana pUjA ke mukhya pUjAmAM te te avazya karavI joIe, tethI upAsake te para pUratuM lakSa ApavAnI jarUra che. puSpa bAbata eTaluM dhyAna rAkhavuM ke je puSpo (1) sUkAM, (2) jamIna para paDI gayelAM, (3) pAMkhaDIo tUTI gayelAM, (4) azubha vastuo sAthe spezita thayelAM, (5) barAbara nahi khIlelAM, (6) jenI kaLIe vadhu varasAda ke kIDA vagerethI khavAI gaI hoya tevAM, (7) cImaLAI gayelAM, (8) vAsI eTale AgalA divase utArelAM, (9) jenA upara karoLiyAe jALa gUMthI hoya tevAM (10) dekhAvamAM suzobhita na hoya evAM, (11) kharAba gaMdhavALAM, (12) jemAM bilakula gaMdha na hoya tevAM tathA (13) jenI gaMdhamAM khaTAza hoya tevAM zrI jinezvaradevanI pUjAmAM vAparavAM nahi.
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ 196 zrI jinabhakti-kalpataru chUTAM puSpanI jema puSyane hAra, puSpane mugaTa vagere banAvIne pUjA karIe, te paNa puSpapUjAmAM ja gaNAya. 17-dhUpapUjA devapUjana vakhate dhUpa-dIpa te avazya joIe. te havAmAnane cekabuM kare che, tathA suvAsamAM vadhAre kare che. vaLI devatAo gaMdapriya hoya che, eTale AvuM suMdara vAtAvaraNa joIne prasaMge pAtta tyAM AvavAnuM dila kare che. amuka daherAsaramAM rAtre deva AvyA, vAjiMtra vAcA, dhUpa prakaTayo vagere ghaTanAo avAranavAra sAMbhaLavAmAM Ave che tathA vartamAnapatramAM prakaTa thatI rahe che, eTale A vastu tarapha upekSA karavI egya nathI. upAsake suMdara kaLAmaya dhUpadAnamAM dazAMgadhUpa Adi uttama prakArane dhUpa kara tathA agara, caMdana, kastUrI. vagere padArthonA vegathI banAvelI sArI sugaMdhI agarabattI prakaTAvavI. sArI jAtane dhUpa vAparIe te ja vAtAvaraNa. joIe tevuM zuddha bane che ane sugaMdhathI mahekI lAge. che, mATe te tarapha lakSa ApavuM. A pUjA aMge kahevAyuM che ke karmasamidha dAhana bhaNI, dhyAnAnaLa saLagAya, dravyadhUpa karI AtmA, sahaja sugaMdhita thAya.
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMgapujA 197 - kama rUpI lAkaDAnuM dahana karavA mATe dhyAnarUpI agni prakaTAvaveA joIe. dravyadhUpa tenuM sUcana kare che ane tethI AtmA sahaja sugaMdhI bane che. ' eTaluM dhyAna rAkhavuM ke dhUpathI AkhA madirane vAsita karavuM ane tyArabAda tene pratimAjInI DALI bAjue rAkhave. 18-dIpakapUjA 5. zrI vIravijayajI mahArAje kahyuM che ke ' dIpaka jyaMti anI navara'gA, dInadayALa ke dAhitru aMgA ' eTale pUjA nimitte je dIpaka prakaTAvavA, te zrI jinezvaradevanI jamaNI bAju prakaTAvavA. vaLI A dIpaka kevA hAve| joIe, tenu pazu temaNe varSoMna karyu che. * racaNu jaDita vartula bhAjaname', dhenu-viSa bharaye uchara'gA.' ratnathI jaDelA geALa vanamAM gAyanuM ghI bharavuM. aDI utkRSTa bhAve ratnathI jaDeluM samajavAnu che. tevI zakti na hoya tA suvarNa, cAMdI ke tAMkhA vagerenuM pAtra samajavuM. te mane teTaluM suMdara-kalAmaya hAvuM joIe. bhAratanA kalAkAroe dvIpaka-nirmANamAM peAtAnI naisagika pratibhAne sudara paricaya ApelA che. Ipaka mATenA pAtranA--IpikAnA jeTalA prakAra bhAratamAM maLe che, teTalA jagatanA kaI pazu dezamAM maLatA nathI. ghI gAyanuM ja joIe, evA ekAMta niyama nathI. te bhe'sa vagerenuM paNa cAlI zake.
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ 198 zrI jinabhakti-kahapata vizeSamAM paM. zrI vIravijayajI mahArAje jaNAvyuM che ke "prANI-ugAraNa kAraNa phAnasa, kariye myuM navi Aya pataMgA." A dIpaka para jIvadayAnA pavitra uddezathI phAnasa karavuM, eTale ke dIpakane phAnasamAM rAkhe, jethI pataMgiyA vagere AvIne paDe nahi ane temanA prANanI hAni thAya nahi." ti e jJAnane saMketa che, tethI ja kahyuM che ke dravyadIpa suvivekathI, karatAM duHkha heya pheka; bhAvapradIpa pragaTa have, bhAsita kAloka. " suvivekathI dravyadIpaka prakaTAvatAM saghaLAM dukhe pheka thAya che-nAza pAme che ane jyAre aMtaramAM sAce bhAvapradIpa prakaTe che tyAre te leka ane alekanA saghaLA padArtho spaSTa bhAsavA lAge che. keTalAka dhUpa ane dIpaka pUjAne samAveza agrapUjAmAM kare che. zrI caityavaMdana-bhASya vageremAM A baMne pUjAne samAveza aMgapUjAmAM karyo che ane zrAddhavidhi-prakaraNamAM paNa tenuM samarthana thayeluM che, eTale A pUjAone aMga pUjAmAM gaNavI yogya che. ahIM "avasthAtrika"nuM vidhAna che, te paNa barAbara lakSamAM rAkhavAnuM che. avasthAtrika eTale zrI jinezvara devanI chadmastha, kevaLI ane siddha evI traNa avasthA. temAM chadmasthAvasthA traNa bhUmikAe ciMtavavAnI che. nhavaNa.
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMgapUjA 199 tathA aMgabhUMchana-prasaMge janmAvasthA, kesara, caMdana, puSpamALA tathA aMgaracanA vakhate rAjyAvasthA; ane bhagavAnanuM kezarahita mastaka vagere jeIne zramaNAvasthA. tyArabAda aSTa mahAprAtihAryanA dekhAvathI bhagavAnanI kevaLI avasthA ane temane paryakAsane, padmAsane ke kAryotsargamudrAe sthita joIne temanI siddhAvasthA bhAvavAnI che. aMgapUjAne vidhi ahIM pUro thAya che. te ghaNo rahasyabharele che ane jema jema satsaMga thatuM jAya che tathA anubhava vadhato jAya che, tema tema ja samajamAM Ave che. aMgapUjA pachI ja agrapUjA ane agrapUjA pachI ja bhAvapUjA thAya che, eTale A pUjAne pahelI samajI tene utkRSTa Adara kare ghaTe che.
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ [17] agrapUjA aMgapUjA pachI agrapUjAne adhikAra Ave che. A pUjAmAM dvi-zakti anusAra aneka prakAranA upacArene Azraya levAya che. temAM akSatapUjA, naivedyapUjA, phalapUjA, gItapUjA, vAjiMtrapUjA tathA nRtyapUjAnI mukhyatA che. vaLI lUNa utAravuM, AratI utAravI ane maMgaLadI kare, te paNa A pUjAmAM ja gaNAya che. A pUjAnuM ahIM kramazaH varNana karIzuM, paNa te pahelAM eTaluM jaNAvI daIe ke agrapUjAne mukhya hetu zrI jinezvaradevanA satkArasanmAnane che, eTale tenI sarva rojanA e dhoraNe thayelI che. prathama prabhune vaMdana karavuM, pachI temanI pUjA karavI, pachI temane satkAra-sanmAnane vidhi kare, e ApaNI prAcIna praNAlikA che ane tene ahIM barAbara anusaravAmAM Ave che. 1- akSata pUjA akSata eTale cekhA, akhaMDita cokhA, tenA vaDe je pUjA karavI te akSatapUjA akhaMDita cokhA vaDe pUjA zI rIte thAya ? te paNa samajavA jevuM che. prabhu samakSa
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ - agrapUjA 201 paDelA pATa ke pATalA upara akhaMDita rekhA vaDe aSTamaMgalanI racanA karavI, e akSatapUjA che. aSTamaMgala eTale ATha prakAranI maMgalasUcaka AkRtio. tenAM nAme anukame A pramANe jANavA (1) darpaNa-ArI se. (2) bhadrAsana-besavAnuM khurazI jevuM Asana, khurazI UMcI hoya che, bhadrAsana tenAthI thoDuM nIcuM hoya che. (3) vaddhamAna-zarAvasaMpuTa. je nIcethI sAMkaDuM hoya, paNa upara jatAM vadhatuM jAya tene vaddhamAna arthAta zarAva kahevAmAM Ave che gujarAtI bhASAmAM tene keDhuiM kahe che. eka keDiyA upara bIjuM keDhuiM DhAMkeluM hoya tyAre tene saMpuTa kahevAmAM Ave che. (4) zrI valsa -eka prakAnI viziSTa AkRti ke je tIrthakara Adi mahApuruSanI chAtI para jovAmAM Ave che. (5) matyayugala-mAchalIonuM joDakuM. (6) svastika-sAthiye. (7) kuMbha-kaLaza ane (8) naMdyAvarta eTale jenI pAMkhaDIemAM suMdara AvatuM hoya te eka prakArane viziSTa sAthiye. ahIM jANI levAnI jarUra che ke zrI jinezvaradevanA dIkSAkalyANakanA varagheDAmAM AgaLa aSTamaMgala Alekhele vizALa paTa rahete. te upasthita kAryanA nividdha saMpAdana mATe maMgalarUpa che. e ja pramANe prabhunA sAmaiyA vakhate aSTamaMgalanI bhavya AkRtio rAkhavAmAM AvatI, tethI leke
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ 202 zrI jinabhakti-ka5ta ema samajatA ke kaI mahApuruSanuM maMgalakArI Agamana thaI rahyuM che ane teo jaldI taiyAra thaIne sAmaiyAmAM sAmela thaI jatA tathA maMgalanI sAkSAta mUtisamA zrI jinezvaradevanA divya dedAranAM darzana karIne kRtakRtya thatA. zrI mahAvIra prabhu caMpAnagarImAM padhAryA tyAre keNika rAjAe temanuM ati bhavya svAgata karatAM aSTamaMgalanI AkRtio sAthe rAkhyAnuM varNana aupapAtikasUtramAM Ave che. A satkAranI bhAvane prakaTa karavA mATe aSTamaMgalanI racanA karavAnI che. paraMtu Aje te keTalAka ghaNe bhAge. aSTamaMgalanI pATalI para cAMllA kare che. kharI rIte te tenuM Alekhana karavuM joIe. bAkI keTalAya bhAgyazALIone aSTamaMgalanAM nAma paNa AvaDatAM nathI, te tenI racanA zI rIte kare ? ane kadAca nAma AvaDatAM hoya te paNa A racanA karavAne abhyAsa rahyo nathI, eTale AvI racanA prAyaH thatI nathI. Aje mAtra eka svastika ane naMdyAvartane ThIka ThIka abhyAsa rahyo che, eTale enI racanA thAya che. akSatanI jagAe zveta sarasava vAparIne paNa. aSTamaMgalanI racanA karI zakAya che. jyAM aSTamaMgalanI racanA karavAnuM zakya na hoya tyAM jJAna-darzana-cAritranI ArAdhanAnA saMketarUpe akSatanI traNa DhagalIo karIne upara caMdrakaLA tathA nIce sAdA
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ atrapUjA svastikanI racanA karIne paNa akSatapUjA karI Aje AnA vizeSa pracAra che. 203 zakAya che.. ema kahevAya che ke magadharAja zreNika zrI mahAvIra prabhunI sanmukha jaI ne seAnAnA thavAthI svastikanI racanA karatA hatA. Aje paNa AcAryAdinA svAgata vakhate seAnA ane rUpAnAM puSpo tathA sAcAM meAtI uchALavAmAM Ave. che, eTale zaktizALI AtmAoe seAnA-rUpAnA akSatathI ke sAcAM metIthI svastikAdinI racanA karIne agrapUjAnA laDAvA levA ghaTe che. AvuM nitya te na khanI zake, paNa mahAna panA divase hAya ke tI yAtrAe gayA ha|Ie, tyAM pUjana karatI veLAe AvA lahAvA laI zakAya che. dravyanA AthI vadhAre sArA upayeAga kayeA hoI zake ? prabhupUjana vageremAM vaparAtuM dravya nirarthIka ane sAmAjika kalyANanI pravRttiemAM vaparAtuM dravya sArthaka, eve eka mata Aje pracAra pAmI rahyo che, paNa te UMDI samaja vinAnA che. prabhupUjAne Adaza khasyA ke samAjakalyANanI pravRttie mAtra ADaMbararUpa thaI jAya che. niSkAma bhAve pravRtti karavAnuM te mahApuruSo ja zIkhave che tethI mukhyapaNe teo ja satkAra-sanmAnane pAtra che. jo. temanA tarapha bahumAnanI lAgaNI haze, te ja temanA upadeza tarapha Adara thaze ane sAmAjika kalyANanI pravRttiomAM paNa niSkAmabhAva dAkhala thaze; anyathA Aje khanI rahyuM
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204 zrI jinabhakti-kalpataru che tema, e mAtra ADaMbararUpa banI jaze ane temAMthI aneka dASAnI utpatti thatAM lAbhane badale nukazAna ja thaze. mATe prabhupUjA pahelI ane sAmAjika kalyANanI pravRttio pachI, e siddhAMtane anusaravAmAM ApaNuM tathA samAjanuM kalyANa rahelu che. akSatapUjA te akSayapada bhaNI laI janArI che, ema samajIne dareka mumukSue tenA Azraya levAnA che. kahyu che ke-- akSayapada sAdhana bhaNI, akSatapUjA sAra; jinapratimA AgaLa muddA, dhariye vi naranAra. 2-naivedyapUjA azana, pAna, khAdima ane svAmi e cAra prakAranA AhAramAMthI zuddha-pavitra vastue pratimAjInI samakSa dharavI tene naivedyapUjA kahevAya che. azanamAM rAMdhele| bhAta, roTalI vagerene samAveza thAya che; pAnamAM sAkaranA pANI, gALanA pANI vagereno samAveza thAya che; khAkrimamAM vividha prakAranA mevA tathA pAnane-mIThAI enA samAveza thAya che; ane svAmimamAM pAna, taLa vagerenA samAveza thAya che. temAMthI zuddha-svaccha keTalIka vastuo pratimAjI samakSa dharI naivedyapUjAne lAbha laI zakAya che. vizeSa na ane te mIThAInA pratIkarUpe za rAkhaDa eTale gAMgaDA paNa mUkI zakAya che ane chevaTe eka patAsuM mUkIne paNa naivedyanI bhAvanA pUrI karI zakAya che. sAkaranA thoDA
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ agrapUjA 205 ApaNA annamAM deva ane atithine paNa bhAga che, mATe prathama te judo kADhIne temane dharAvyA pachI ja annaprAzana karavuM, jethI anAdinI AhAra saMjJA ane rasasaMjJA kapAtI Ave tathA aMte anAhArI pada maLe, evI bhAvanA ghaNuM prAcIna samayathI ApaNe tyAM cAlI Ave che, tethI naivedyanI prathA amalamAM AvelI che ane te ApaNuM ucca bhAvanA tathA samarpaNavRttinuM suMdara pratIka che. naivedyapUjA vakhate evI bhAvanA bhAvavAnI che ke - aNAhArI pada meM karyA, vigraha gaIe aNuta; dUra karI te dIjiye, aNahArI pada saMta. he prabhe ! meM vigrahagatimAM eTale eka gati-- mAMthI bIjI gatimAM vakagati vaDe jatI vakhate aNAhArI pada anaMta vAra karyA, paraMtu tethI mAre uddhAra thaye nahi. te have e sthiti dUra karIne mane sAcuM aNahArI pada, Apa. " ahIM spaSTatA eTalI ke ApaNuM AtmAne anAdikAlathI AhAra, bhaya, mithuna ane parigraha e cAra saMjJAo vaLagelI che, eTale ApaNe AtmA badhe vakhata ekayA bIjA prakArane AhAra grahaNa karyA kare che, mAtra te vigraha gatimAM hoya, tyAre AhAra grahaNa karatuM nathI; paraMtu A aNahArI sthiti te mAtra eka samaya, be samaya ke traNa samaya pUratI ja hoya che, eTale AvA
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ 206 zrI jinabhakti-kalpataru nAmamAtranA aNuAhArI padathI ApaNane kazA lAbha thatA nathI. ApaNane te evuM aNAhArI pada meLavavu' joI e ke jyAM gayA pachI pharI AhAra karavA ja paDe nahi ane kAyamane mATe ja jALamAMthI chUTI javAya. AvuM aNAhArI pada te mAtra siddhigatimAM ja sabhave che, eTale he prabho ! mane e siddhigati Ape. 3-phelapUjA 6 , jaina mahiSa ee kahyu` che ke, lapUjA je bhavi karaze re, te zivaramaNI varaze re ! ' eTale zivasukhanA abhilASIe phalapUjA avazya karavAnI che. RtuRtunAM, uttama jAtinAM, vividha phaLA pratimAjInI samakSa dharavAM e phalapUjA che. kadAca AvAM kaLAnA cega na heAya te badAma, seApArI, vagere sUkAM phaLe paNa dharI zakAya. te bAre mAsa ane koI paNa sthaLethI maLI zake che. 4-gItapUjA eka kavie kahyu che ke-- zatruMjaya sama tI nahI, nahI. jinaguNugAna sarISa nahIM, arihAsama deva; zivasukhadAyaka seva. * keTalAka gIta, vAdya tathA nRtyapUjAneA samAveza bhAvapUjAmAM kare che, paNa A prakaraNamAM ApelI caityavaMdana--mahAbhASyanI gAthAnA AdhAre tene samAveza agrapUjAmAM karyA che. AmAM svara, vAjiMtra ane gAtrorUpI dravyonA mukhya upayoga hoya che, e apekSAe dravyapUjA --agrapUjA kahevAya che.
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ agrapUjA 207 "A pRthvInA paTa para zrI zatruMjaya jevuM anya tIrtha nathI, zrI arihaMta jevA deva nathI ane jinaguNa gAna jevI zivasukha ApanArI bIjI sevA nathI." bIjA kavie kahyuM che ke - phala anaMta paMcAlake, bhAkhe zrI jagadIza gIta nRtya zuddha nAdase, je pUje jinaIza. "tIrthakara bhagavaMtanA upadeza anusAra paMcAzaka nAmanA graMthamAM kahyuM che ke je bhavyAtmA zuddha gIta, nRtya ane vAjiMtrathI zrI jinezvara devanI pUjA kare che, te anaMta phaLane pAme che." trIjA kavie kahyuM che ke - gaganataNuM nahIM, jema mAna, tema anaMta rUpa jinaguNagAna. tAna mAna layazuM karI gIta, sukha dIye jema amRta pita. "gagananuM-AkAzanuM jema mApa nathI, arthAt te anaMta che, tema jinagaNanA gAnanuM phaLa paNa anaMta che. A gIta tAna, mAna, laya vagere sahita karavAmAM Ave te jANe amRta pIdhuM heya, evuM sukha Ape che." tAtparya ke traNa grAma, sAta svara ane ekavIza mUcchanApUrvaka vividha rAga-rAgiNIomAM zrI jinezvaradevanAM
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ 208 zrI jinabhakti-kalpatara gIta gAvA, stavane bolavAM ke pado uccAravAM, te gItapUjA che. A gItapUjA ApaNane apUrva AnaMda Ape che ane ane bIjAne paNa AnaMda ApanArI thAya che. temAM cittane. ekAgra-tallIna karavAne bahu moTo guNa rahela che. sarasa rIte gavAyelAM gItane prabhAva manuSyanAM mana para te paDe ja che, paNa pazu, pakSI, sarpa vagere upara paNa paDe che ane vanaspati upara paNa paDe che. kharekhara ! bhaktirasanI jamAvaTa karavA mATe sarasa gIta jevuM anya kaI sAdhana nathI! jema hAthane sadupayega dAna che, jema kAnane sadupaga zAstrazravaNa che, tema kaMThane sadupayoga zrI jine dharadevanAM guNagAna che. e gAna jarA paNa saMkeca-- zarama vinA mukta kaMThe-mukta hRdaye karavuM joIe. ApaNA munivaroe te mATe seMkaDo, balka--hajAre. stavane-pada-gIte racyAM che. temAMnAM keTalAMka kaMThastha karIne zAstrIya Dhabe gAtAM zIkhI levA joIe, jethI gItapUjA uttama prakAre thAya ane ApaNuM jIvana saphaLa bane. pa-vAjiMtrapUjA zrI jinezvaradevanI bhaktinimitte vividha prakAranAM vAjiMtra vagADavAM e vAjiMtrapUjA che. je mahimA gItane che, te ja mahimA vAjiMtrone che. vaLI gItagAna vAjitranI sAthe thatAM hoya te adhika AhlAdakArI
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ agrapUjA 20e thAya che, eTale gItanI sAthe vAjiMtrone upayoga kare ISTa che. vAjiMtro cAra prakAranAM cheH (1) tata, (2) vitata, (3) suSira ane (4) ghana. temAM tAranA vegathI vAgatAM vAjiMtro tata kahevAya che, jemake-vaNa, bIna, sItAra, sAraMgI, tAusa, dIlarUbA, dila-pasaMda, asIbIna, rUbAba (kacchapI vINA), sarada, taMbUro (nAradI vINA) kAnUna athavA zrImaMDaLa ( brAhmI vINa), surabIna, kaDAyacA, cikArA, surasoTA, tarasabAja, phila, gITAra vagere. cAmaDAnA vegathI vAgatAM vAjiMtro vitata kahevAya che, jema ke-muraja, mRdaMga, Damaru, pakhAja, Dhe laka, khaMjarI, dapha, dAya, nebata, trAMsA vagere. pavananA vegathI vAgatAM vAjiMtro suSira kahevAya che jema ke-vAMsaLI, pA, zaraNAI puMgI, mukhacaMga, karanA, zaMkha, siMgI, turaI, bherI, hAramoniyama vagere. ane dhAtunA gathI vAgatAM vAjiMtro ghana kahevAya che, jema ke kAMsya, tAla, maMjIrA, karatAla, jhAlara, ghaMTA, ghaMTikA, jalataraMga vagere. A cAra prakAranA vAjiMtromAMthI zakya hoya eTalA vAjiMtrone upaga pUjA samaye karI zakAya che. zrI jinezvaradeva samavasaraNamAM birAjatA hoya che, tyAre deve aneka prakAranAM vAjiMtro vagADIne bhakti kare che ane tethI vAtAvaraNa ghaNuM bhavya bane che. ApaNe paNa e ja rIte vividha vAjiMtromAMthI bhagavAnanI bhakti karIe, e ITa che. 14
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ 210 zrI jinabhakti-kalpataru 6-nRtyapUjA jinabhakti nimitte vividha prakAranAM nRtya karavAM, e nRtya pUjA che. "nRtya kone kahevAya?" tene uttara A pramANe samajavAne che - deharucyA pratIto yastAlamAnarasAzrayaH / savilAso'GgavikSepo, nRtyamityucyate budhaiH // tAlanA mApa ane rasanA AzrayavALo, suMdara deha vaDe pratIta thate, vilAsasahita je aMgavikSepa tene vidvAne nRtya kahe che. tAtparya ke aMganA abhinaya vaDe bhAvene prakaTa karavA, e nRtya che. nRtyazAstramAM zira, hasta, vakSaH (chAtI), pAzva (paDakhuM), kaTi (keDa), caraNa ane skaMdha (khabhA) nI gaNanA aMgamAM karelI che, grIvA (Doka), bAhu, pRSTha (vase), udara, ura, jaMghA (sAthaLa) maNibaMdha (ka), ane jAnu (DhIMcaNa) nI gaNanA pratyaMgamAM karelI che ane dRSTi, bhU (bhamara), puTa (pAMpaNa), tArA (AMkhanI kIkI), kapila, nAsikA, anila (AMkhanI nIceno bhAga), adhara (haTha), daMti, jidvA, cibuka ane vadananI gaNanA upAMgamAM karelI che. aMgavikSepamAM A badhAne upaga amuka prakAre thAya che. vilAsa eTale mukha, netra vagerenI ceSTA. tAtparya
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ atrapUjA ke nRtyamAM a'gavikSepa-aMgamaroDa uparAMta hAva, vagere paNa hAya che. 11 bhAva nRtyanA aneka prakArA che ane te bharatanATayazAstra, sarasvatIkaMThAbharaNu, dazarUpaka vagere graMtheAmAM varNavAyelA che. keTalAka kahe che ke-adhyAtmanA umedavArone gAvuM, ajAvavuM tathA nAcavuM e bilakula zaiAlatu nathI. emaNe te zAMta esIne je kaI thAya te karavuM joi e.' paraMtu A kathana U'DI samaja vinAnuM che, gAvuM, khajAvavu ane nAcavuM e saMgItakalAnA mukhya traNa aMgeA che ane te mAnavajIvanamAM uccabhAvA preravA mATe upayAgI che; tethI ja zAstrakArAe tenI pUjA mAnya rAkhI che. rAvaNa eka maLavAna rAjA hatA, paNa te rAja gIta-gAnathI prabhunI pUjA karatA hatA. udAyana rAjAnI rANI prabhAvatI paNa e ja rIte gIta, vAjiMtra tathA nRtyathI devAdhidevanI pUjA karatI hatI. A rIte khIjA paNa aneka bhavyAtmAenI saMgItapUjAnAM varSoMnA zAstramAM Ave che. 7-lUNa utAravu. kalA pote sArI ke khATI nathI, paNa tenA je rIte upayoga thAya che, te parathI te sArI ke khATI kare che, eTale sujJajanAe tenA sadupayeAga tene sadupayoga karavA tarapha ja lakSa rAkhavu. zrI umAsvAtikRta pUjAprakaraNamAM kahyu` che ke
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 zrI jinabhakti-kalpataru 'nau javanikSepa:, zAntya tuSTaye prazasyate-prabhupUjana karI rahyA pachI agnine viSe lavanA-bhrUNane-mIThAnA prakSepa karavA te zAMti eTale vighnanu' upazamana ane tuSTi eTale cittanI prasannatA mATe prazasta che.' zrI caityava`dana--mahAbhASyamAM kahyu che ke-- dhana--naTTa-vAla, javaLanA ttikA, rIvAre | jaMkiMci te savvaMpi, oaraI aggapUjAe || * gAna karavuM, nRtya karavu', vAjiMtro vagADavAM, lUjhu utAravuM, jalanI dhArA karavI, AratI karavI, majaMgaladIve karavA vagere je kAryAM che, te agrapUjAmAM avatare che; arthAta tenA samAveza agrapUjAmAM thAya che.' eTale lUNa utAravAnI kriyAne agrapUjAnA ja eka bhAga samajavAnA che. eka pAtramAM agni rAkhI tenA para lUNa nAkhavu, ane te hAthamAM rAkhIne pratimAjI pharatI traNa pradakSiNA devI tene lUNa utAravAnI kriyA kahe che. prAcIna snAtravidhimAM AvatI nIcenI gAthAthI A vastu spaSTa thAya che. uaha ! paDibhaggapasara, payAhiNaM muNivaI kareUNaM / paDai saloNattaNa lajjia va loNaM huavahaMmi / ' jue ! jenA vega bhAMgI gayA che, te A lUNu jinezvaradevane traNa pradakSiNA karIne, peAtAnI khArAzathI jANe lajajA pAmyuM. hAya, tema agnimAM paDe che.' hAthamAM jaLa laI temAM thApuM lUNa nAkhavuM ane
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ agrapUjA 213 tenI pratimAjI pharatI traNa vAra dhArA devI, tene paNa lUNa utAravAnI kriyA kahevAya che. snAtra pUjAmAM A baMne kriyAone upayoga thAya che. saMkSepamAM kahIe te vividha upacAra vaDe prabhupUjana thaI gayA pachI tenI je zebhA banI hoya, tene je ThATha jAmyo hoya, tene keInI dUSita dRSTie kazI harakata na pahoMce te mATe A kriyA karavAnI hoya che, eTale te avazya karavI joIe. keTalAka kahe che ke "A kiyA te tAMtrika che, tene jinapUjA jevI dhArmika kriyAmAM zA mATe sthAna ApavuM joIe ?' tene uttara e che ke, "tAMtrika kriyA paNa zubha pariNAmane lAvanArI hoya te tene anusaravAmAM bAdha nathI. A kiyA zubha pariNAma lAvanArI che, mATe ja te karavAmAM Ave che." 8-AratI ane maMgaladIve. prAcIna gAthAomAM sattara bheTI pUjAnuM varNana nIce pramANe Ave che - NhavaNa vilevaNa aMgaMbhi,' cakkhujualaM ca vAsapuAe / puSphAruhaNaM mAlAruhaNaM, taha vannayAruhaNaM // 1 // cuNNArahaNa jiNa-puMgavANaM AharaNarohaNaM ceva / gar -pujA, sArAmApavadeg iArA ''zupurAvo,2 nevendra kurA gaLA jiIpa nakva pUNAmevA satarala rUAA
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpataru 8 1-snAnavilepana ( prakSAla, vilepana, ca'dana, kesara ) vagerethI agapUjA, 2-cakSuyugala ane vastra ( caDhAvavAM te) pUjA, 3-puSpapUjA, 4-puSpamAla pUjA, pa-kastUrI AdithI zebhA karavI te va kapUjA, 6-sugadhI cUrNAMthI pUjA karavI te cUrNa'pUjA, 7-AbhAraNapUjA, 8-puSpagRha ( maMDapa ) pUjA, 9-puSpaprakara (Dhaga karavA te) pUjA, 10-AratIrU.'galadIpapUjA, 11-dIpapUjA, 12-papUjA, 13naivedyapUjA, 14-lapUjA, 15-gItapUjA, 16-nRtya pUjA ane 17-vAjiMtrapUjA.' tAtparya ke AratI utAravI ane magaladIvA karavA, e paNa eka prakAranA pUjAne svataMtra upacAra che. 234 AratIne saMskRtamAM rAtri kahe che. batrija ne prAkRta saskAra bArAttiya che ane tenA parathI gujarAtIhiMdI vagere bhASAmAM AratI' zabdanA prayAga thAya che. Atriya nA mULa artha te rAtri paDavA vakhatane dIvA che, paNa te dhIme dhIme asakoca pAmI pUjAnI pUrNAhuti samayanA dIpaka evA amAM rUDha thayelA che ane tethI ja agrapUjAnA adhikAre bhaNAvAtI dareka pUjAnA aMta bhAgamAM tathA jinamaMdiramAM sAyaMkALe tene upacAra karavAmAM Ave che, tyAra pachI chellA maMgaladIpa pUrNAhuti thAya che. prakaTAvatAM pUjAnI AratInA dIpaka nimittanuM je sAdhana tene paNu
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ agrapUjA 215 AratI kahevAmAM Ave che ane e vakhate stuti-stavanA rUpa je kAvyAdi belAya che, tene paNa AratI kahevAmAM Ave che. AratI utAravAne vidhi e che ke uttama prakAranA thALamAM AratI mUkavI. tenAM pAMca cADAM ghIthI bharavAM ane temAM rUnI dIveTo mUkIne pAMceya dIpakazikhAo prakaTAvavI. e vakhate puruSa hoya te khabhe khesa nAkhe. AratI utAratAM pahelAM thALamAM kaMI paNa rUpAnANuM nAkhavuM yegya che. tyAra pachI "namoDaeA siddhAvALAcasarvasAdhu pada bolIne nAsikAthI Uce nahi ane nAbhithI nIce nahi evI rIte traNa upara tathA traNa nIcenA Avarta pUrvaka AratI utAravI. e vakhate AratInAM pade bhAvapUrvaka bolavAM. AratI pUrI thayA pachI tenI dIpazikhAo para baMne hAtha pheravI jamaNu tathA DAbA netre lagADavAM ane bIjAne paNa te lAbha maLe te mATe upasthita janasamudAyamAM AratI pheravavI. emAM e bhAva bhAva ke "mane bhAva prakAzano lAbha maLe." e vakhate jenI jevI bhAvanA hoya te pramANe temAM dravya nAkhe. AratImAM kapUrane upaga paNa ISTa manAya che, eTale kapUra saLagAvIne paNa AratI karI zakAya. tyAra bAda AratI nIce mUkIne e ja thALamAM ke
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAka zrI jinabhakti-kalpataruM e ja nimittanA anya thALamAM magaladIve| prakaTAvaveA. je dIpaka-DhIvA atyaMta maMgala mATe arthAt pUjAnI pUrNAhuti mATe prakaTAvAya te magalapradIpa-magaladIve. te vakhate ApaNuM sakaLa sa'ghanu', tema ja sarve jIvAnuM ma'gaLa IcchavuM joI e. anya zabdomAM kahIe te jaina dharmanI pradhAnabhAvanA vizvamaitrInI che, te ahIM thAya paNe karavI joI e. vyakta A vakhate vAjiMtra vagADavAnA vidhi che, eTale ghaMTa, nagArAM vagere vagADavA joIe. AthI ApaNane eka kArya saphaLatAthI pAra paDayAnA AnaMda thAya che ane lokone pUjA pUrNa thavAnA ke jinamaMdira baMdha thavAnA sa'keta maLe che. AratI tathA ma`galaDhIvAnAM padyo ghaNAM prasiddha hAvAthI ahI' ApyAM nathI.
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ [18] bhAvapUjA jemAM dravya upacAronI mukhyatA hoya te dravyapUjA kahevAya ane jemAM bhAva upacAranI mukhyatA hoya te bhAvapUjA kahevAya. dravyapUjAnI apekSAe bhAvapUjAnuM sthAna ghaNuM UMcuM che, ema chatAM dravyapUjA sivAya jIvanamAM bhAvapUjA AvavI azakaya che, eTale prathama dravyapUjA ane pachI bhAvapUjA A krama gRDastha jIvana mATe anivArya che. bhAva upacAramAM zraddhArUpI jaLa hoya, AdararUpI caMdana hoya, bahumAnarupI pupi haya, guNaciMtanarUpa dhUpa hoya, praNidhAnarUpa dIpa hoya, AjJApAlanarUpa akSata hoya, zaraNAgatirUpa naivedya hoya ane dhyAnarUpI uttamattama phaLa hoya. bhAvapUjAnuM AlaMbana lIdhuM ke AtmA ucca-uccatarauccatama bhUmikAne sparzavA lAge che ane ema karatAM paramapade pratiSThita thaI jAya che. mahApuruSee kahyuM che ke vigghoSasAmagegA, anbhudayasAhiNI bhave bIA / nivvuikAriNI taiyA, phalayA u jahatya nAme hiM // pahelI aMgapUjAnuM nAma vidane pazAmikA che, bIjI
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ 218 zrI jinabhakti-kapataru ayapUjAnuM nAma "abhyadayasAdhinI che ane trIjI bhAva pUjAnuM nAma "nivRttikAriNa" che A traNe prajAnA phaLa temanAM nAma pramANe jANavAM. tAtparya ke aMgapUjAthI vartamAna jIvanamAM AvI paDatAM aneka prakAranA vidane ke kaSTonuM nivAraNa thAya che; agrapUjAthI A bhavamAM kAddhi-siddhi-saMpatti-adhikAra ane parabhavamAM devalekanI prAptithI abhyadaya sadhAya che, jyAre bhAvapUjAthI samasta duHkhanI nivRttirUpa siddhi, mukti, mekSa ke paramapadanI prApti thAya che. AmAMthI sAra e levAne ke bhAvapUjA e zreSapUjA che, eTale upAsake tenuM AlaMbana paNa avazya levuM joIe. koI ema mAnatA hoya ke "ApaNuM pAmara jIthI AvI pUjA kema thaI zake? mATe tenAthI saryuM." te temaNe zrI haribhadrasUrijI vaDe trIjA paMcAzakamAM kahevAyelA nimna zabdo vicAravA jevA che saha saMjAo bhAvo, pAyaM bhAvAMtara jao kuNaI / tA eyamettha pavaraM, liMgaM saha bhAvavuDDA tu // 11 // ekavAra utpanna thayele zubha bhAva prAyaH bIjA zubha bhAvane utpanna kare che, tethI koI paNa prakAre zubhabhAvane utpanna karavA mATe prayatna kare. te ja bhAva-vaMdanAnuM zreSTha lakSaNa che."
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvapUjA 219 amae deha - gae jaha, apariNayammi vi subhA u bhAvatti / tadda mova--heDa amai, aAddi vivi giddIdyA / / jema zarIramAM sa'carela amRta dhAturUpe pariNamyu na hAya tA paNa te sukhadAyI ja thAya che, tema meAkSanA heturUpa bhAva-amRta hRdayamAM utpanna thavAthI te sukhadAyI ja thAya che. Ama (pataMjali Adi) bIjAoe paNu kahyuM che.' tAI - vihANammi vi, jAyai kallANiNo tarhi jatto / tatto'dhigabhAvAo, bhavvassa imIe ahigo ti // 13 // klyANanA arthinA maMtrAddhi-vidhAnamAM paNa prayatna hAya che, te tethI adhika phaLa ApanAra caityavaMdanAne viSe bhavya jIvane adhika prayatna hovA joie.' eIe paramasiddhi jAya, jatto darda tao ahigA / jattammi vi ahigattaM, bhavvasseyANusAreNa // 14 // trAdi vaDe sAmAnya siddhio prApta thAya che, jyAre caityavadanA vaDe parama siddhi (meAkSa) prApta thAya che, e vAtano khyAla karIne bhavya jIvAe caityavaMdanA"mAM ghaNA vadhAre prayatna karavA joI e.' pAyaM imI jatte, Na hoi ihalogiyA vi hANi tti / Niruvakama-bhAvAo, bhAvo vi hu tIr3a cheyakaro // 15 //
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpataru * AmAM yatna karavAthI prAyaH Ihalaukika hAni paNa nathI, tema chatAM pUnA nirupakrama kane lIdhe hAni thAya, teA caityava`danAnA bhAvavaDe tenA anuba dhaneA (du:khanI paraMparAnA) iMdu thAya che.' 220 movaddha-tuSA--daLa, rtha taM sevALa vi siddha / bhAveyavvamiNaM khalu sammaM ti kayaM pasaMgeNaM // 16 // 'A 'bhAvava'dana'mekSamAga mAM pravRtti karanArane kama ke kaSAyarUpa cArAdikanA upadravathI bacavA mATe durgA jevuM che. anya danakArAe paNa tene e prakAranuM kaheluM che; tethI tenA para sArI rIte vicAra karavA, eTale e sa'kha'dhI vadhAre ullekha karavAthI saryu.' caityavaMdana samaye sUtrAdika zuddha uccAraNapUrvaka khelavA joie, te vakhate je mudrA racavAnI hoya te kharAkhara racavI joIe, ane tenA artha ane viSayamAM satata upayega rAkhavA joI e. paraMtu A traNeya khAba temAM Aje ghaNe sthaLe bahu moTI khAmI jovAmAM Ave che sUtreAccAramAM zuddhi ochI hoya che, vaLI temAM saMpannA vagerenA viveka hAtA nathI ane gadya-padya badhu eka ja Dhabe khAlI javAmAM Ave che. pAThazALAo ke jyAM A viSayanuM khAsa zikSaNa ApavAmAM Ave che, tyAM paNa A khAmata para joI e tevuM lakSa apAtu nathI. athavA te zikSakone ja A viSayanuM pUruM jJAna na heAya, tyAM suMdara-sArA pariNAmanI AzA kayAMthI rAkhI zakAya ?
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvapUjA rara. sUtronuM zikSaNa ApatI vakhate prathama saMhitA eTale zabdoccAraNanI paddhati zIkhavavI joIe, pachI pada chUTAM pADatAM zIkhavavA joIe, e chUTAM pADelAM dareka padane artha zIkhavI joIe, je te sAmAsika pada hoya te tene vigreDa karavuM joIe, eTale ke samAsa chUTo pADI batAvavuM joIe, pachI tenA para tarka karI tenuM vecya samAdhAna zuM che ? te paNa jaNAvavuM joIe. je A rIte sUtronuM zikSaNa apAya te zabdo cAramAM zuddhi rahe ane tenA artha tathA viSayamAM paNa barAbara upaga rahe. vaLI mudrAo aMge paNa keTalIka pAThazALAomAM joIe tevI ekasAIthI zikSaNa apAtuM nathI, eTale te bAbatanI khAmI rahI jAya che ane te AgaLa para koI asAdhAraNa ghaTanA na bane te sudharatI nathI. daherAsaramAM pAMca jaNa caityavaMdana karavA beThA hoya, te mudrA aMge pAMceyanI sthiti judI judI jovAmAM Ave che. temAMthI eka be te mudrA racI na racI ne kiyA karyAne saMteSa pAme che ane bAkInA traNa-cAra eka ja mudrA judI judI rIte kare che, paNa eka ja Dhabe ke eka ja rIte karatA nathI; tenuM kAraNa e che ke te aMge prathamathI ja je cekasAIpUrvaka zikSaNa apAvuM joIe, te apAtuM nathI. sAdhu-munirAje ke jeone sAmAnya rIte A viSayanuM sAruM jJAna hoya che, teo vyAkhyAna-prasaMge ke te mATe
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ 222 zrI jinabhakti-kalpataru bAsa vargo yejIne A bAbatanuM jaina saMghane zikSaNa Ape, te ghaNuM ja jarUranuM che. sUtro e mAtra belI javAnI vastu nathI, e ciMtanIya che, mananIya che, eTale ke tenA para vAraMvAra ciMtana-manana karavuM joIe. te ja temAM raheluM rahasya yathArtha paNe samajAya ane ApaNA AtmApara paDele ajJA nane paDado haTI jAya. jema dahIMnuM maMthana karavAthI mAkhaNa nI-dhInI prApti thAya che, tema sUtro aMge vicAramaMthana karavAthI ja tatvanI prApti thAya che ane te ApaNuM kalyANanuM kAraNa bane che. have caityavaMdana kevI rIte karavuM joIe, te darzAvIzuM. 1-praNipAta karI Adeza mAga "mahAnizItha Agama kahe che ke, dareka dharmakriyA IriyAvahiya" pratikamatApUrvaka zuddha thAya che, eTale pahelAM IryApathika-pratikamaNanI kriyA karAya che. emAM khamAsamaNa daI IriyAvahiya, tassa utarI, annattha sUtra belI eka legassa (25 udghAsa)ne kAryotsarga karI upara legassasUtra belAya che. pachI kaI paNa dharmAnuSThAna guru agara devane vaMdana karI temanI AjJApUrvaka karavuM joIe, e hetuthI prathama traNa vAra khamAsamaNusUtrane pATha belavApUrvaka praNipAtanI kriyA karavI joIe ane IcchAkAreNa saMdisaha bhagavAna ! ceIyavaMdaNuM karemi e
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvapUjA 223 zabdo vaDe caityavaMdanane Adeza mAga joIe. ahIM e khAsa dhyAna rahe ke "IcchAmi khamAsamaNe"-IcchAkAreNa saMdisahu bhagavana..." vagere Adeza mAgatI vakhate be hAthanI aMjalI jeDelI joIe, eTale pahelA khamAsamaNuM pachI bIjA-trIjA khamAsamaNa vakhate A lakSa rAkhavAnuM. 2-Adezane svIkAra karI Adeza maLyA pachI ane tene svIkAra karyA pachI ja kiyAmAM AgaLa vadhavuM joIe, eTale ahIM gurunI ke vaDIlanI upasthiti hoya te te Adeza Ape, anyathA Iccha" kahIne Adeza mAthe caDAvI AgaLa vadhavuM joIe. 3-vIrAsane besavuM caityavaMdananI kiyA "lalitavistarA" mAM jaNAvyA mujaba be DhIMcaNa jamInane aDADI, paganI pAnI para besIne thAya che. bIjA mate e vIrAsane besIne karavAnI che, eTale jamaNe DhIMcaNa nIce sthApI DAbe DhIMcaNa Ubhe rAkhavuM joIe. 4-maMgaLa Adhastuti pachI be hAtha joDI maMgalarUpa "sakalakuzalavalI, balavApUrvaka Aghastuti belavI. maMgaLarUpa Adhastutine vartamAna paribhASAmAM "caityavaMdana" kahevAmAM Ave che. je stuti caityavaMdananA prAraMbhe belAya, te caityavaMdana,
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224 zrI jinabhakti-kalpataru ahIM pUrvAcArya kRta saMskRta, prAkRta, gujarAtI, hiMdI, marAThI Adi koI paNa caityavaMdana khelI zakAya, paNa prabhAtano samaya hoya teA 'jagaci'tAmaNi' sUtra khelavuM. A AkhuM sUtra padyamAM che ane te suMdara rAge khelI zakAya che. vaLI e paNa khyAla rAkhavA ke daherAsaramAM caityavaMdana karatAM hAI e te tyAM je bhagavAnanI sAme caityavaMdana karatA hoie temanAM stuti-stavana kahevAM joIe, ema zrI haribhadrasUri mahArAja kahe che. bAkI khIje caityavadana-detra-va`dana karIe tyAM pa tithi hAya tA te patithinuM caityavadana khelavuM ane tIrthaM yAtrAnA prasaga hoya te te tIkSnu caityavaMdana khelavuM, ahI'eTalI spaSTatA karavI ucita gaNAze ke zabdanA uccAranI sAthe tenA artha paratve upayAga hAvA joIe. anyathA tenI gaNanA dravyapUjAmAM thAya ane bhAvapUjA mAjue rahI jAya. pa-danAvidhi tyAra pachI satra tIrthAne, sa arihaMta bhagavatAne, sacaityone tathA sarva sAdhuone vaDhana karavA mATe anukrame 'jaki'ci' sUtra, ' nametthaNuM ' 6 jAva'ti ceI " Adya' sUtra ane 8 jAvaMta kevi sA ' sUtra khelavA joIe. temAM 'nametyuga' sUtra khelatI vakhate ceAgamadrA dhArI rAkhavI joIe ane pachInAM be sUtro vakhate muktAzuktimudrA dhAraNa karavI joI e. vaLI A e sUtro
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvapUjA 225 vacce eka vAra khamAsamaNusUtra bolIne praNipAta paNa karI levuM joIe. natthaNuM" sUtra arthamAM ghaNuM gaMbhIra che. tenA upara zrI haribhadrasUrie lalitavistarA nAmanI ghaNuM suMdara TIkA lakhelI che. A TIkA para pU. 5. A. zrI bhuvanabhAnusUrijI mahArAje gaNivare mArmika pravacane ApelAM che ane te "parama teja" nAmathI graMtharUpe bahAra paDelAM che, te avazya joI levAM. vaLI amee zrI pratikramaNa sUtrapradhaTIkAbhAga pahelAmAM tenA para je aSTAMgI vivaraNa karyuM che, te paNa jevA yogya che. gamudrA kene kahevAya?" tene uttara e che ke mahA mAhe daza AMgaLIo AMtarI, kamaLanA DeDAnA AkAre baMne hAthe rAkhI, peTa upara hAthanI ke sthApavI, te gamudrA kahevAya." muktAzuktimudrA kene kahevAya?" tene uttara e che ke "mAhe mAMhe AMgaLIo AMtarI na hoya evA be hAtha pilA rAkhI lalATe lagADavA, te "muktAzuktimudrA" kahevAya. muktAzukti eTale metInI chIpa. tenA je AkAra kare, te muktizuktimudrA. tyavaMdananA adhikAre sAdhuone vaMdanA kema?" e praznano uttara e che ke "judI judI bhUmikAe rahIne
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ 21 zrI jinabhakti-kalpataru AtmavikAsanI sAdhanA karI rahelA sAdhupuruSa!-saMta puruSA caityavadanarUpI zraddhAyAga ke bhaktiyAganI bhAvanAne dRDha karavAmAM nimittabhUta che, mATe temane paNa vaMdana! karavI joie. zuddha bhAve thatI vaMdanAmAM keTalI zikita rahelI che, te ame namaskAra-prakaraNamAM darzAvI gayA chIe, eTale ahI tenuM vizeSa vivecana karatA nathI, paNa eTaluM jaNAvI chIe ke bhAvanI ane teTalI zuddhi rAkhavI, manane jarA paNa cala-vicala thavA devuM nahi, jarA paNuM ADuM avaLuM jovu nahi, tathA diSTa prabhunI samakSa ja rAkhavI. 6-stavana , tyAra pachI prabhunA guci'tanarUpe stavanAnA Ara.bha karavA. temAM ma galAcaraNarUpe ' namo'tu siddhApAdhyAyasarvanAmukhya: ' e sUtra khelavuM. ahIM eka ke vadhAre stavanA belI zakAya, paNa te aMgaMbhIra, suMdara rAgavALAM tathA bhAvanI uttarottara vRddhi kare tevAM hovAM joIe. keTalAMka stavana aupadezika hoya che ane ApaNe samajavA jevA heAya che, te ahIM khelavA nahi. jo stavana AvaDatuM na hoya te uvasaggahara ' stAtranA pATha khelI zakAya, paNa jinepAsAnAnA umagaabhilASa rAkhanAre tA keTalAMka suMdara stavanA kaThastha karI levAM ja joI e ane te paddhatisara gAtAM paNa zIkhavu. joI e.
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ 227 bhAvapUjA 7-praNidhAna aMtaranI zubha bhAvanAone daDha karavI, e praNidhAna kahevAya che. AvuM praNidhAna karavA mATe muktAzuktimudrAe jayavIyarAya sUtrane pATha bela. "AbhavamakhaMDA" pada pachI baMne hAtha nIce laI levA. ahIM strIoe maryAdAnI rakSA khAtara lalATe hAtha lagADavAnA nathI. A sUtrane prArthanAsUtra paNa kahevAmAM Ave che, kAraNa ke temAM nIcenI vastuo prArthanAmAM Ave che - (1) bhavanirveda--bhavabhramaNane kaMTALe. (2) mArthAnusAritA-mokSamArganuM anusaraNa karanAruM jIvana. ISTaphalasiddhi-cittasvAcya ane dharmArAdhananI pravRtti-nimitte A jIvananA abhimata arthanI niSpatti. (4) lekaviruddha tyAga-ziSTajanee nidelI A leka ane paralekane ahitakArI pravRttione tyAga. gurujanapUjA-gurujane pratye zraddhA-Adara-mAnapUrvaka sevAbhakti. (6) parArthakaraNa-bIjAnuM bhaluM karavAnI vRtti tathA pravRtti. tene paryAyazabda "papakAra" che.
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ 228 zrI jinabhakti-ka5ta (7) zubha gurunega, samAgama. (8) akhaMDa guruvacanasevA-jIvanabhara sugurunA upadezanuM pAlana. vitarAga evA zrI jinezvaradeva pAse zArIrika Aregya, dhana, saMpatti, adhikAra, patnInuM sukha, parivAranuM sukha, sAmAjika pratiSThA vagerenI mAgaNI karavI, e saMsAravRddhinuM kAraNa heI nidAnabaMdhana arthAt niyANuM kahevAya che ane tethI bhavabhIru AtmAoe emAMthI bacavuM joIe. uparyukta ATha vastuonI mAgaNI mikSaprApti mATe upakAraka hoI niyANAmAM gaNAtI nathI ane tethI ja bhAvapUjAnA avasare te rajU karavAmAM Ave che. Ane paramArtha e che ke zrI jinezvaradevanI bhAvapUjA karanAre mekSa pratye ati rucivaMta thaIne tenA sAdhanarUpe A badhI vastuo prApti karavI joIe. sAdhana vinA siddhi. nathI, e kahevAnI jarUra che kharI? 8- katsarga tyAra pachI UbhA thaIne jinamudrAe "arihaMta ceIANuM" tathA "annattha" sUtra bolavAM joIe ane temAM vaMdanAdi cha nimitta tathA zraddhAdi pAMca sAdhanonuM praNidhAna karIne kAryotsargamAM eka namaskAra ciMtava joIe. tyAra bAda "namo arihaMtANuM" pada belIne tenI pUrNAhuti karavI joIe.
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvapUjA 229 * jinamudrA kAne kahevAya ?' tenA uttara e che ke - AgaLanA bhAgamAM cAra AMgaLa jeTalA paheALA ane pAchaLanA bhAgamAM tethI kaMIka nyUna paheALA e rIte e paga rAkhI, hAtha IkSudaDanI mAphaka laTakatA rAkhavA, e jinamudrA kahevAya.' vadanAdi cha nimitto eTale va'na, pUjana, satkAra, sanmAna, dhilAbha ane nirupasatA. tene nimitta kahevAnuM kAraNa e che ke tenA lAbha arthe A kAyAtsaga karavAmAM Ave che. 6 6 ahIM kadAca evA prazna thAya ke * aMgapUjA tathA agrapUjAmAM vaMdana, pUjana, satkAra tathA sanmAna AvI jAya che, pachI tenA navA lAbhanA prazna rahyo kayAM ?' tenA uttara e che ke A kriyA svayaM karavArUpe thai, have tenA adhika bhAvezvAsa prakaTa thavAthI bIjAethI thai rahela e kriyAonI paNa anumodanA karavArUpe A kAyAtsaga thAya che. A kriyAnA phaLarUpe ApaNane AdhilAbha eTale adhikAdhika dharmaprApti thavI joIe ane tenA phaLarUpe nirupasatA eTale mekSa maLavA joI e, e bhAvanA paNa ahI. dRDha karavAnI che. zraddhAddhi pAMca sAdhaneA eTale zraddhA, medhA, dhRti, dhAraNA ane anuprekSA. bhAvanA ullAsa sAthe yathA kAyetsaMga -dhyAna karavAmAM A pAMce vastu ghaNI upayAgI che, eTale tene sAdhana gaNavAmAM Ave che. A sAdhanamAM
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ 230 zrI jinabhakti-kalpataru uttarottara vizuddha kama batAvyuM che, te A rIte ? zraddhA baLavatI bane, eTale meghA nirmaLa thatI jAya che. medhA nirmaLa bane, eTale dhRti utpanna thAya che, arthAt mananA pariNAmamAM sthiratA AvatI jAya che. mananA pariNAme sthira banatA jAya, tema dhAraNA siddha thatI jAya che ane dhAraNA siddha thatI jAya ke anuprekSA-sUkSma tatvaciMtana yathArthapaNe thavA lAge che. eTale upAsake zraddhAthI susajaja thaIne A kAryotsarga karavAne che. kAryotsarga eTale kAyAne utsarga. ahIM kAyAthI kAyA-deDa-zarIra saMbaMdhI mamatva ane utsargathI tyAga samajavAnuM che. tAtparya ke zarIra paranI mamatA choDIne tene grahaNa karelA Asane sthira karavI, vANIne paNa nigraha kare ane manane AtmazuddhinA ciMtanamAM jeDI devuM, e kAryotsarganI sAcI avasthA che. 9-aMtya maMgala tyAra pachI aMtya maMgala tarIke kalyANakaMda" sUtranI prathama gAthA ke anya stuti bolavI joIe ke jene thaI athavA theya kahevAmAM Ave che. A stuti karatAM pahelAM maMgalAcaraNa tarIke "namo ne pATha bolaveAvazyaka che. 10-pUrNAhuti stuti belAI gayA pachI khamAsamaNane pATha belavA pUrvaka praNipAta karatAM caityavaMdanane vidhi pUre thAya che.
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ 231 bhAvapUjA caityavaMdananA traNa prakAre paMcAzakamAM kahyuM che kenvkaarenn jahaNNA, daMDagadhuijugala majjhimA geyA / saMpuNNA ukosA, vihiNA khalu vaMdaNA tivihA // "namaskAra vaDe jaghanyA, daMDaka ane stutiyugala vaDe madhyamA, tathA saMpUrNa vidhivaDe utkRSTA, ema caityavaMdanA traNa prakAranI che." namaskAra zabdathI ahIM mAtra namaskArarUpa TukI. stuti samajavAnI che. e bolatAM jaghanya caityavaMdana thAya che. daMDaka eTale nathuNaM sUtrane pATha. stuti prasiddha che. te baMnenuM yugala eTale natthaNa sUtra ane tenI sAthe stuti-stavanA paNa hoya te te madhyama keTinuM caityavaMdanA gaNAya che. saMpUrNa vidhi eTale pAMca abhigama sAcavIne traNa pradakSiNAyukta pUjA karyA pachI pAMca prasiddha daMDake, traNa stuti ane 'jayavIyarAya Adi praNidhAnatrikane pATha bolatAM utkRSTa caityavaMdana thAya che, eTale upara je caityavaMdanane vidhi batAvyuM che, te madhyama keTinA caityavaMdanane samajavAne che. caityavaMdana athavA devavaMdananuM rahasya samajAvavA mATe tapagacchadhuraMdhara zrImad devendrasUrie zrI devavaMdanabhASyanI racanA karelI che ane temAM caityavaMdananA dareka aMga para vizada carcA-vicAraNA karelI che, te jevAthI A kiyAnI bhavyatA samajAze.
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ 232 zrI jinabhakti-kalpataru vAstavamAM caityavaMdana e camatkArika vastu che, paNa ApaNane tene camatkAra anubhavAtuM nathI, kAraNa ke ApaNA cittanI caMcaLatA ghaNI che. vaLI te viSaya ane kaSAyanA raMge raMgAyeluM che, eTale caityavaMdananI kriyAmAM je ekAgratA jAmavI joIe te jAmatI nathI ane tethI je apUrva AnaMdane anubhava thave joIe, te thatuM nathI. tAtparya ke caityavaMdananI kriyA yathArtha paNe karavI hoya te cittanI caMcaLatA ghaTADavI joIe ane viSayAkarSaNa tathA kaSA paNa ochA karavA joIe. jema jema A vastu siddha thatI jAya, tema tema caityavaMdana zuddha bhAve thatuM jAya ane ema karatAM eka avasara e jarUra Ave ke ApaNe A caityavaMdananI kriyA vizuddhapaNe karI mekSanI prApti karI zakIe. vartamAna samaye paNa keTalAka bhavya AtmAone caityavaMdana karatAM joIe chIe, te spaSTa anubhavAya che ke e AtmAo anya te zuM paNa dehanuM ya bhAna bhUlI gayela hoya che. evA AtmAo jyAre A vidhi karatAM hoya che, tyAre vAtAvaraNa dhIra, gaMbhIra banI gayuM hoya che, ane tyAM rahelA anya jIve upara paNa tenI evI asara paDatI hoya che ke teo paNa temAM ekarasa ane ekarUpa banI jAya. AvA AtmAone sAme rAkhIne A kriyAvidhi karavAmAM AgaLa vadhavuM ke jethI ene AsvAda vadhate bhAve anubhavI zakAya.
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ [19]. snAtrapUjA 1-snAtra pUjA zA mATe ? jaina maharSioe kahyuM che ke - nRtyanti nRtya maNi-puSpa-varSa, sRjanti gAyanti ca maGgalAni / stotrANi gotrANi paThanti mantrAn , kalyANabhAjo hi jinAbhiSeke // kalyANanA bhAgI evA puNyazALI AtmAo zrA jinezvaradevanA abhiSeka samaye, arthAt snAtrakiyA prasaMge AnaMdathI nRtya kare che, vividha prakAranAM ratna ane puSpo uchALe che, maMgala gIta gAya che, temaja te samaye arthagaMbhIra te bole che, zrI jinezvadevanA getranI yazagAthAo gAya che, ane rasyabharelAM maMtronuM uccAraNa paNa kare che." snAtra mahotsavane A AnaMda ApaNe sahu kaI mANI zakIe, te mATe snAtra pUjAnI yojanA che. 2-snAtra pUjAthI tathA lAbha jyAre koI moTI vistAravALI pUjA hoya ke parva tithi hoya tyAre snAtra pUjA avazya bhaNAvavI joIe
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234 zrI jinabhakti-kapata ane bhAvanA tathA zakti hoya te ja paNa bhaNAvI zakAya. tethI vinAnuM nivAraNa thAya che, samyakatvanI zuddhi thAya che, cittanI nirmaLatA thAya che ane dhArmika jIvana jIvavA mATe prabaLa preraNA maLe che. je bhAgyazALIo roja snAtra pUjA bhaNAvyA pachI ja saMsAra-vyavahAranA kAme vaLage che, temanI ApaNe bhUri bhUri anumodanA karIe. 3-paM. zrI vIravijayajIkRta snAtra pUjA prathama snAtra pUjA prAkRta gAthAo vaDe bhaNAvavAmAM AvatI, paNa kAlanA pravAha sAthe bhASAnuM dhAraNa badalAyuM ne tenI racanA vartamAna bhASAmAM thavA lAgI. e rIte paMDita zrI devacaMdrajI, paMDita zrI rUpavijyajI, tathA paM. vIravijayajI mahArAja, kavi depAla vageree snAtra pUjAo racelI che. temAM paM. zrI vIravijayajI mahArAjanI racelI snAtra pUjA ghaNuM kapriya che. A pUjA vividha pUjAsaMgrahamAM tathA svataMtra rIte paNa chapAyelI che ane tene bahoLo pracAra hevAthI tene mUla pATha tathA vidhi ahIM akSarazaH ApatAM nathI, paNa tenA para keTaluMka sArabhUta vivecana karIe chIe, je pAThakone snAtranuM rahasya tathA upayogitA samajavAmAM ghaNuM sahAyabhUta thaze. 4-keTalIka sUcanA snAtra pUjAmAM bAjoTha, siMhAsana, kalaza, phAnasa,
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ snAtrapUjA 235 dhUpadhANuM Adi nAnI meTI 44 prakAranI vastuenI jarUra joI e. tyArapachI pUjAnA prAraMbha paDe che, te prathamathI ja taiyAra rAkhavI tenA nIce mujaba prAthamika vidhi karIne karavA joIe : (1) prathama meruparyaMtanA traNa vibhAganA pratIkarUpe sudara traNa khAjoDa mUkI te upara siMhAsana mUkavuM. (2) pachI nIcenA bAjoTha upara kesaranA sAthiyA karI upara cAkhA pUrIne zrIphaLa mUkavuM. (3) pachI teja khAoTha upara kesaranA sAthiyA AgaLakhIjA cAra sAthiyA karI te upara cAra kaLaza nADAchADI bAMdhI pa'cAmRta bharIne mUkavA. paMcAmRta eTale dUdha, dahIM, ghI, pANI ane sAkaranuM mizraNa, (4) si'hAsananA madhya bhAgamAM kesaranA sAthiyA karI, cokhA pUrI, rUpAnANuM mUkI, traNa navakAra gaNI tenA upara dhAtunA pratimAjI padharAvavA. (5) e pratimAjI AgaLa bIjo sAthiyA karI tenA upara zrI siddhacakrajI padharAvavA. (6) pratimAjInI jamaNI bAjue pratimAjInI nAsikA sudhI jyeAta Ave eTale UMcA ghInA dIvA mUkave. (7) pachI snAtriyAee hAthe nADAchaDI bAMdhI, hAthamAM paMcAmRta bharele! kaLaza laI, traNa navakAra gaNI,
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ *36 zrI jinabhakti-kalpataru pratimAjI temaja siddhacakrajIne prakSAla-pakhAla karavA. snAtrakriyAmAM bhAga lenArAene snAtrika- snAtriyA kahevAmAM Ave che. (8) pachI pANIbharyAM mulAyama vajrathI prabhunA aMganu kezara utArI pANIne pakhAla karI, traNa agalU chAM karI cAMdana-kesara vaDe pUjA karavI. (9) pachI hAtha dhUpI potAnA jamaNA hAthanI hathelImAM kesaranA cAMlle karavA. 5-pUjAnA prAra'bha pUjAnA prAra'bhe ma'galAcaraNa karavu joI e, te rIte A pUjAmAM 'sarasazAMtisudhArasasAgara' e pa`ktiethI zarU thatAM kAvyavaDe maMgalAcaraNa karavAmAM Ave che temAM zrI jinezvaradevanI zAMti, pavitratA, cuNA ane prabhAvane abhiva'danA che. 6-abhiSekavidhi tyAra pachInA daDAmAM AMbhaSekanA vidhi che; prathama pratimAjI paranA kusuma ane AbharaNa vagere utArI levAM, pachI e pratimAjIne ane hAthamAM vivekathI gratuNu karIne majjanapITha para sthApavAM. majjanapITha eTale snAtrapITha, snAtra karAvavA mATenI khAsa beThaka. tenA abhAve lAkaDAnA AjoDa.
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ snAtrapUjA 237 ahI' pratimAjI para jalanA abhiSeka karavAnuM sUcana che, jene snAtra ke nhavaNa kahevAmAM Ave che. tyAra pachInI gAthAmAM janmaprasa`ganuM mahattva che : jinezvara bhagavatanA janmasamaye deveza ane asure temane meruparyaMta upara laI jAya che ane tyAM ratna tathA senAnA kaLaze| vaDe.snAna karAve che. A prasa`ge jee temanA dvivya dedAranAM darzana kare che, temane dhanya che. ' tyAra pachInAM traNa padyonA bhAvArtha e che ke kaLazanAM nirmaLa jaLa vaDe prabhujIne havarAvavA-pakhAla karavA. pachI aMga para amUlya vastro paherAvavAM ( ke jenAM sthAne Aje cAMdI-se!nAnA varakha vaparAya che.) pachI e pratimAjIne rayasihAsana eTale ratnanA siMhAsana para sthApavA. ratnanuM siMhAsana na heya teA seAnAnuM, sAnAnuM siMhAsana na hoya te cAMdInuM ane tenA abhAve pittaLa ke kASThanu siMhAsana paNa cAlI zake. jevI zakti heAya tevI bhakti karI zakAya. temAM kaMI prakAranA doSa nathI, paraMtu ApaNA bhAva mAyArahita, patra ane UMcA rAkhavA joie. A ja pomAM zrIjI be mahattvanI vastuonA nirdeza che : (1) je siddha svarUpa paramAtmAnA aMgAne pakhAle che, tenA AtmA nirmaLa ane sukemala thAya che. (ra) jagannAtha evA jinezvara bhagavaMtanA nhavaNusamaye deve macakuMda, caMpA, mAlatI, kamaLa vagere pAMca varSoMnAM puSpA vaDe adhya Ape che, eTale tenA anusaraNa rUpe kusumAMjali ApavAnI che."
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpataru 238 cha-sAta kusumAMjali A traNa padyomAM pahela' padya khelatI vakhate cAvIza jinendromAMnA prathama jinendra zrI AdinAthanu smaraNa karIne tathA trIjA padya vakhate seALamA jinendra zrI zAMtinAthanu smaraNa karIne temanAM nAmathI kusumAMjalie apAya che. tyAra pachInAM traNa padmo kusumAMjilanI mahattA tathA svarUpa para vizeSa prakAza pADanArAM che. prathama padyamAM kahevAya che ke traNe kAlamAM siddha evI jinapratimA guNanA bhaMDAra che. tenA caraNe mUkAyelI kusumAMjali bhavyajananA upAsakanA sarva pApAnuM haraNa karanArI che.' khIjA padyamAM kahevAya che ke ' kRSNAguru vagere uttama prakAranA grUpa prakaTAvI, tenA hAthane sugadhita karavA ane evA sugaMdhita hAtha vaDe ja kusumAMjali ApavI. ' trIjA padyamAM kahevAyuM che ke jenI sugadhanA khaLathI cAra dizA ane cAra vidizAnA bhramaro guMjArava karatAM AvIne bhegA thAya, tevA sugadhI puSpA vaDe kusumAMjila ApatAM devA ane manuSyA potAne kRtakRtya mAne che. ' tAtpa ke kusumAMjalimAM bane teTalAM vadhAre sugaMdhI puSpAnA upayAga karavA joie. AmAM khIjuM padya khelatI vakhate bAvIzamA jinendra zrI ariSTanemi aparanAma zrI neminAtha bhagavAnane kusumAMjali ApavAmAM Ave che.
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ 23 snAtra pUjA tyAra pachInA eka pavathI tevIzamAM jinendra zrI pArzvanAtha bhagavAnane ane pachInA be padyothI covIzamA jinendra zrI mahAvIra svAmIne kusumAMjali ApavAmAM Ave che. ahIM e spaSTatA karavAmAM Ave che ke kusumAMjalimAM sthAna ane utpanna ema baMne prakAranAM pupone upayoga karI zakAya, paraMtu zarata eTalI ke te vividha jAtinAM ane zreSTha hevAM joIe. badhA jinendro zakti-sAmarthyamAM sarakhA che, Ama chatAM pAMca jinendronI ArAdhanA-upAsanA vizeSa thAya che, te pAMca jinendrone ahIM khAsa kusumAMjali ApavAmAM Ave che. tyArapachI vastu chaMdamAM pUjAne pravAha gatimAna thAya che, tene bhAvArtha e che ke --vaNasamaye deve ane dAna ekatra thaIne prabhunA caraNe evI kusumAMjali dhare che ke jene sugaMdhayukta parimala badhI dizAomAM prasare che. vaLI jemane nAmarUpI maMtra sarve vininuM haraNa karanAre che, evA jinenI anaMta vIzIo thaI gaI che. te sarvene badhA Indro maLIne Aja pramANe kusumAM jali Ape che. A kusumAMjali sarva jIvenuM zubha karanArI che, temAM ya catuvidha saMghanuM vizeSa zubha karanArI che, mATe he bhavya jI! tame vIzIne kusumAMjali Ape." tyAra pachI eka padya vaDe anaMta vIzIne pramANu
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 zrI jinabhakti-kalpataruM karIne vartamAna vIzIne kusumAMjali ApavAmAM Ave che. A kusumAMjali chaThThI che. tyAra pachI eka padya vaDe viharamAna jinane vaMdanA karI bIjA padyamAM sarve jinendrone samagrapaNe kusumAMjali ApavAmAM Ave che. A chellI ane sAtamI kusumAMjali che. ahIM "apacharamaMDaLa gIta uccArA' e zabdo vaDe janmAbhiSeka samaye apsarAo dvArA thatAM gItagAnanuM sUcana che." ATalI pUjA bhaNAvyA pachI caityavaMdananI kriyA karI vAnI hoya che, je bhAlAsamAM upakAraka che. 8-janma-kalyANakanuM varNana ' have dehA tathA DhALa vaDe janmakalyANakanuM varNana zarU thAya che: "tIrthakara bhagavaMte pUrvabhavamAM samyaktva prApta karI, anukrame cAritrane aMgIkAra karI, vidhipUrvaka (arihaMtAdi) vIza sthAnaka ane tapanuM ArAdhana karI manamAM bhAvadayAne dhAraNa kare che. te e rIte ke je mArAmAM evA prakAranI zakti hoya te jagatanA sarva jIvane vItarAga-zAsananA rAgI banAvI dauM.' AvI nirmaLa bhAvanA bhAvatAM teo tIrthaMkara nAmakarma nikAcita kare che, arthAt tene baMdha ati daDha kare che. evI rIte premapUrvaka saMyamane grahaNa karI, AyuSyane pUrNa karI, vacamAM devane. eka bhava kare che. te devanA bhavamAMthI evI paMdara karmabhUmi
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ snAtrapU 242 paikI koIpaNa eka kama bhUmimAM madhyakhaDanA koIpaNa rAjavIkulane viSe mAtAnA udaramAM garbha paNe utpanna thAya che. jema husaaA mAnasarevaramAM zele che, tema tIrthaMkarane jIva mAtAnA garbhamAM zAle che. te rAtrie sukhazayyAmAM tethI tIrthaMkaranI mAtA nIce utarI rahelAM cauda svapnAne jue che.' ( tyAra pachI svapnanI DhALa khelatAM manaHpradeza para manArama dRzya khaDuM thAya che. temAM chevaTe evA zabdo Ave che ke tItha karanI mAtAe svapnA peAtAnA patine rAjAne jaNAve che ane rAjA tenA artha prakAzatAM kahe che ke tamArI kukSie tIrthaMkara avataraze, tene traNe bhuvananA lAko namaze ane e rIte tamArA sarva maneArathA phaLaze.' pachInI ghaTanAnuM varNana vastu cha MdamAM cAle che. zrI jinezvaradeva manuSyaleAkamAM avatare tyAre mati ane zruta uparAMta avidhajJAnathI paNa yukta hoya che, temanA paramANu AkhA vizvane sukha karanArA hoya che ane te samaye mithyAtvarUpI tArA jhAMkhA paDI jAya che, tathA dharmAMnA uddaya thAya che. prAtaHkALe mAtA Anadita avasthAmAM jAgRta thAya che ane dharmanI kriyA kare che, temaja manamAM ema vicAre che ke have mane traNa bhuvanamAM tilakasamAna evA zreSTha putra utpanna thaze. ' < 16
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpataru tyAra pachInA dohAmAM adbhuta ghaTanAnu varNana Ave che ke 'jyAre graDA zubha lagnamAM hoya che, tyAre zrI jinezvaradevano janma thAya che. e vakhate traNa jagatamAM eka sarakhA udyota thAya che, nArakImAM paNa sukhanI jyeta pragaTe che ane traNe bhuvananA leke sukha pAme che, ' 242 ahIM pUjAnA dIpako vadhAre jyeAtiya khane che ane kaDakhAnI dezImAM mahAtsavanu varNana AgaLa vadhe che. prabhunA janma thayelA jANI dizA ane vidizAmAMthI peAtAne regya sUtikAka karavA mATe chappana dikumArikA Ave che, teo bhagavaMtane tathA temanI mAtAne namIne nIce mujaba kAryAM kare cheH 8 dikumArikA saMva`ka vAyu vaDe cAra dizAmAM eka eka ceAjana paryaMta saghaLA kacaro dUra kare che. 8 dikkumArikAe zuddha thayelI bhUmimAM sugadhI jalanI vRSTi kare che, 8 dikkumArikAe hAthamAM pUrNa kaLaza dharIne UbhI rahe che. 8 dikumArikAe dapaNuM laine UbhI rahe che. 8 dikumArikAo cAmara vIMjhe che. 8 kuimArikAe pakhA laine pavana nAkhe che. 4 dikumArikAe rakSApoTalI bAMdhe che. 4 dikumArikAe dIpakane grahaNa kare che.
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ snAtrapUjA 243 pachI tyAM uttama prakAranA keLanA pAMdaDAMonuM gRha banAvIne tenI aMdara mAtA tathA putrane lAve che ane kaLaze| vaDe snAna karAve che. pazcAt kesara ane puSpathI pUjA karI, AbhUSaNa paherAvI ane hAthe rAkhaDI bAMdhI pala'gamAM padharAve che. A rIte peAtapeAtAne lAyaka kAma karI mAtA tathA putrane namaskAra karIne te kahe che; " he mAtA ! AnaMdakArI evA tamArA putra jyAM sudhI merupata, sUrya ane caMdra vidyamAna rahe tyAM sudhI jagatpati thaine jIvajo.' ane te pAtapeAtAnA sthAne cAlI jAya che. have devaleAkamAM zuM ghaTanA bane che, te ekavIzAnI dezImAM rajU karavAmAM Ave che; zrI jinezvaradevanA janma thatAM ja ekAeka indranuM si MhrAsana kaMpe che. jo zrI jinezvaradeva dakSiNa dizAmAM janmyA hoya tA saudharmendranu ane uttara dizAmAM janmyA hoya teA izAnendranu Asana calAyamAna thAya che. pachI zuM bane che? tenu varNana prasaMgane anurUpa evA trATaka chaMdamAM cAle che. ane indro manamAM vicAra kare che ke kayA prasaMgane laIne mAruM si'hAsana kapAyamAna thayuM ? ' te avidhajJAnI hAvAthI jANI zake che ke A te zrI jinezvaradevanA janma thayA. ' ane te khUba AnaMda pAme che. pachI teo tarata ja hariEgameSI nAmanA devane lAvI tenI pAse sughASA ghaTa vagaDAve che ane devAne khabara Ape ( che ke tIrthaMkara
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ 244 zrI jinabhakti-kalpata bhagavaMtane janma thayela che, mATe sarve deve janma mahatsava ujavavA meruparvata para Avaje." deve pitapotAnA nivAsamAM ke udyAna vageremAM aneka prakAranI divya kIDAo karavAmAM magna hoya che, eTale temane A rIte khabara ApavAmAM Ave che. pachInI DhALa ema jaNAve che ke A udgheSaNa sAMbhaLIne keDe devatAo ekaThA thaI jAya che ane teo janmamahotsava karavA mATe meruparvata pratye javA lAge che. e vakhate saudharmendra vizAla parivAra sAthe jyAM jinajananI-jinabhagavaMtanI mAtA heya tyAM jAya che ane temane vaMdana karIne daivI sAmagrI vaDe vadhAve che." snAtrikee paNa A vakhate pitAnI thALImAM rahelA akSatane upayoga karI prabhune vadhAmaNAM karavAnAM hoya che. AgaLanuM varNana trATaka chaMdamAM cAle che. "vadhAmaNAM karyA pachI Indra mahArAja mAtAne kahe che ke "ratnakukSine dhAraNa karanArI he devI ! huM saudharma nAme Indra chuM ane tamArA putrane janma-mahatsava karavA Avyo chuM." pachI zrI jinabhagavaMtanuM bIjuM rUpa karI mAtAnI pAse sthApe che ane pote pAMca rUpa dhAraNa karI paramAtmAne grahaNa karI harSathI nRtya karatAM devadevIonA samUha sAthe suragiri eTale meru parvata para Ave che. tyAM zuM bane che? tenuM varNana punaH ekavIzAna
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ sanAtrapUjA 245 dezamAM cAle che: "meruparvata upara pAMDuka nAmanA vanamAM AvI, eka suMdara zilA upara siMhAsana gaThave che, tene para Indra mahArAja bese che ane bhagavaMtane potAnA kheALAmAM dhAraNa kare che. te vakhate bIjA IMdro paNa tyAM AvI pahoMce che." punaH troTaka chaMda ApaNane addabhuta ghaTanAnAM darzana karAve che " tyAM AgaLa ekatra thayelA 64 Indro ATha jAtinA kaLaze viku che ane sugaMdhI dhUpa prakaTAve che. pachI saudharma pati zuM hakama kare che? tenI rAha jotA UbhA rahe che. te vakhate acyatendra bIjA dene hukama kare che ke jina bhagavaMtanA A snAtra-mahotsava mATe tame mAgadha, varadAma Adi tIrthona, kSIradadhi vagere samudranA tathA gaMgA vagere pavitra nadIonAM nIra laI Ave; tathA temAM nAkhavA mATe keTalIka divya auSadhio paNa sAthe letA Ave." have dilaDAM DolAvanAra vivAhalAnI dezI zarU thAya che. e dezamAM kahevAya che ke "acyatendrane hukama sAMbhaLIne turataja devatAo mAgadha, varadAma, padmadraha, gaMgA vagere tIrtha-sthAnamAM pahoMcI jAya che." ahIM koIne prazna thAya ke "deve e badhA tIrthomAM kayAre pahoMce ane kayAre tenuM jaLa laIne pAchA Ave ? tyAM sudhI meruparvata para zuM thAya ? paNa devenI zakti
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kapata aciMtya hoya che. teo AMkhanA palakArAmAM e tIrthomAM pahoMcI jAya che ane kaLazamAM jaLa bharI, vaLatI vakhate divya auSadhio tathA puSpa vagere sAmagrIo letA Ave che ke jenuM varNana siddhAMtamAM kareluM che. devatAo zIgha suragiri para pAchA pharI prabhune divya dedAra jotAM AnaMda pAme che ane tyAM kaLaza mUkIne prabhunA guNa gAvAmAM magna bane che. pachInuM varNana dhanAzrI rAganI DhALathI dhanya bane che. devene samUDa pratipaLa vadhatuM ja jAya che. keTalAka prabhu, upara bhakti hovAthI, keTalAka mitronuM anukaraNa karIne, keTalAka strInA kahevAthI, keTalAka "ApaNe kulAcAra che " ema mAnIne, te keTalAka dharmamitronI preraNAthI tyAM Ave che. temAM bhavanapati deva hoya che, vyaMtara de paNa hoya che, jotiSI de paNa hoya che ane vaimAnika deve paNa hoya che. amRtendrane hukama thatAM A cAre prakAranA deve ja pUrNa kaLazevaDe prabhune snAna karAve che. pratyeka abhiSekamAM ATha prakAranA kaLaze hoya che. ane te darekanI saMkhyA ATha ATha hajAranI hoya che, eTale eka abhiSekamAM 64000 kaLazane upayoga thAya che. huM AvA abhiSeke aDhIso thAya che, eTale kaLazanI kula saMkhyA eka koDa ne sATha lAkhanI hoya che. "aDhIse abhiSeka kaI rIte ?" tenI gaNanA paNa ahIM karavAmAM Ave che.
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ snAtrapUjA khAsaDa iMdronA cAra lokapAlanA caMdranI 66 pa'ktinA sUryanI 66 pa`ktinA gurusthAnake rahelA devAnA sAmAnika devAne saudharmendranI iMdrANInA IzAnapatinI iMdrANInA asurendranI iMdrANInA nAgendranI iMdrANInA nyAtiSanI IMdrANInA vyaMtaranI IndrANInA pAriSadya devezane kaTakapatinA aMgarakSakAnA prakINa devAnA dara 4 duH 1 1 8 8 10 12 1 1 1 1 247 250 ' , have IzAnendrasaudharmaindrane kahe che ke ' prabhune (mArA) kheLe besADavA mATe mane thoDIvAra Ape. ' A pramANe tenI mAgaNIthI prabhujIne tenA kheLAmAM besADI, peAte vRSabhanuM rUpa dhAraNa karI, zigaDAmAM jaLa bharI te vaDe prabhujIne abhiSeka kare che ane kesarathI pUjA karI, puSpA caDAvI, AratI-ma'galadIvA utArIne devatAe jaya jaya
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ 248 zrI jinabhakti-kapata zabda bele che. tyArapachI bhagavaMtane hAthamAM dhAraNa karI bherI, bhuMgaLa (zaraNAI) vagere vAjiMtrenA avAja sAthe vAjate-gAjate mAtA pAse laI jAya che ane temane temane putra seMpIne kahe cheH "he mAtA ! A tamAro putra che, paNa amAre svAmI che. amane sevakane temane ja AdhAra che." pachI prabhune ramADavA mATe raMbhA vagere pAMca dhAnI sthApanA kare che ane prabhunA puNyathI AkarSAIne tiryam jAbhaka deve) batrIsa koDa seniyA tathA maNi, mANeka, vastra vagerenI vRSTi kare che. tyArabAda tamAma devatAo pitAne harSa pUro karavA mATe naMdIzvara dvIpamAM jAya che ane tyAM ATha divasane maMgala mahatsava kare che. pachI sarva deve pitapotAnA kalpamAM-sthAnamAM sIdhAve che. devo taraphathI Ave ja utsava prabhunI dIkSA ane kevalajJAna samaye paNa thAya che. tyAra pachI pUjA racanAranI prazasti gavAya che ane chevaTe zrI jinezvara devanuM smaraNa karatAM kahevAya che ke eka kALe utkRSTa jine ekasene sittera hoya che, paraMtu vartamAna kALe vIza jina vicarI rahyA che. je atIta ane anAgata kALane vicAra karIe te zrI jinezvara devenI saMkhyA anaMta che. A badhA pratye amAre sarakhe bhaktibhAva che. chevaTe kahevAya che ke "jeo A kaLaza gAya che, te AnaMda-maMgalavALuM ghaNuM sukha pAme che ane snAtra bhaNAvanAra darekanA ghare harSanAM vadhAmaNAM thAya che."
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ 249 snAtrapUjA snAtra pUruM thatAM paMcAmRtathI bharelA kaLaze| vaDe abhiSeka karavAmAM Ave che. pachI jaLathI abhiSeka karI, agalachA karI sakSepathI ke vistArathI aSTaprakArI pUjA karavAmAM Ave che. tyArabAda lUNa utArI, AratI ane maMgaladIvA karI pUjAnI pUrNAhuti karavAmAM Ave che. zrI jinezrvara devanA janma-maheAtsavarUpa A pUjAne eTaleA lAbha laIe teTalA eche ja che. jinabhaktimAM AgaLa vadhavA IcchanAre tA A pUjAne vAraMvAra lAbha levA ja joI e.
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ [20] rathayAtrAdi 1-rathayAtrAnA uddabhava sUryanA utkraya thatAM padmanI pAMkhaDIe vikasvara thava: mAMDe che ane temAMthI madhura gaMdha cAre bAju prasaravA lAge che; tema jinabhakti ke jinapAsanAnA udaya thatAM hRdayanI pAMkhaDIe vikasvara thavA lAge che ane temAMthI vividha prakAranI yAtrAe, vividha prakAranA utsavA AkAra dhAraNa kare che. rathayAtrA temAMnI eka che ane te vizeSa prakAre jANavA ceAgya che, tethI ja te aMge ahI' keTaluMka vivecana karavAmAM Ave che. 2-rathayAtrA aMge ki'cit thavaDe athavA rathanI mukhyatAthI je yAtrA-je utsava karavAmAM Ave, te rathayAtrA kahevAya. Aje cAlu pravAhamAM rathanA bahu pracAra nathI, paNa prAcIna kAlamAM teno bahu pracAra hatA ane rAjAe, zrImaMtA tathA anya gRhasthe bahAra javA mATe tathA pravAsa karavA mATe tenA khAsa
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ rathayAtrAdi 51. upayAga karatA. vaLI yuddha mATe viziSTa banAvaTanA rathA taiyAra thatA ane yeddhAe tenA para ArehaNu karIne jIvasaTosaTanA jaga khelI letA. arjune rathamAM besIne ja mahAbhAratanuM yuddha khelyuM hatuM ane zrIkRSNe tenu sArathipaNuM karyuM hatuM, e vAta suprasiddha che. A ja rIte dhArmi ka utsaveAmAM paNa rathanA viziSTa rIte upayega thatA ane tenA nAnA-moTA aneka prakArane upacegamAM levAtA. A ratha baLado vaDe, gheADAe vaDe, hAthIe vaDe ke janasamUha vaDe khecavAmAM AvatA ane te vakhate aneka prakAranAM maneArama dazyA khaDAM thatAM. khAsa karIne jyAre mahAna rathAne bahAra kADhavAmAM AvatA, tyAre vividha prakAranAM gIta, aneka prakAranA vAji tronu vAdana tathA pUtaLIone nAca vagere janasamUhanuM bhAre AkaSa Nu karatA. pariNAme loko dharma bhAvanAthI ragAtA ane e rIte dharmanA ghaNuM! pracAra thatA. jaina paraMparAmAM rathayAtrA ghaNA prAcIna kALathI pracalita hatI ane keTalIka vAra tenI sAme riphAI thayAnA dAkhalAe paNa maLI Ave che. vIzamA tI kara zrI munisuvratasvAmInA vakhatanI A vAta che. te vakhate hastinApuramAM padmottara rAjA rAjya karatA hatA. eka vakhata tenI rANI jvAlAdevIe bhaktinA atizayathI zrI jinezvaradevanA mahAna ratha taiyAra karAyeA, tyAre temanI bIjI rANI lamoe IrSyAthI brahmaratha taiyAra karAvyA. have eka vakhata rathayAtrAnA prasaga AvyeA,
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ 252 zrI jinabhakti-ka5ta che tyAre lakSamIe padyottara rAjA AgaLa evI mAgaNI karI ke " nagaramAM mAre brahmaratha pahele cAle, nahitara huM ApaghAta karIne marIza." tyAre vAlAdevIe kahyuM ke je mAre ratha pahele nahi cAle te mATe AjathI ja annapANI harAma che. A rIte banene caDasa para caDelA joIne rAjAe e nirNaya jAhera karyo ke "bemAMthI koI e paNa ratha kADhavo nahi." A nirNayathI javAlAdevIne ghaNo AghAta thaye ane temanA nAnA putra mahApAne ghaNuM ja mAThuM lAgyuM. A vakhate rAjyanI lagAma tenA hAthamAM hatI, paraMtu pitAnuM vacana TALavAnuM tene mATe zakya na hatuM, eTale tene parataMtratAnuM bhAna thayuM ane teNe e nirNaya karyo ke " jyAre mArI mAtAne ratha A nagaramAM niraMkuzapaNe calAvuM, tyAre ja huM khare" ane te ja rAtre teNe nagarane tyAga karyo. savAre jyAre khabara paDI ke mahApadmakumAra ekAeka cAlyA gayA che, tyAre vAlAdevI raDavA lAgyA, pakvottara rAjA zekAtura thayA ane mahApadmanA meTAbhAI viSNu kumAranI AMkhamAM paNa jhaLajhaLiyAM AvI gayAM. bhAInI zodha karavA viNakumAre tarata ja ghaDe palANa nAkhyuM ane ceDA anucara sAthe nIkaLI paDyA. teo ghaNA sthaLe pharI vaLyA, paNa mahApadma patto lAgyo nahi, eTale nirAza thaIne pAchA pharyA.
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ rathayAtrA 253, e vAtane ghaNuM varSa vItI gayAM ane mahApadma kumAre pitAnA bAhubaLathI cha khaMDa dharatI jItI lIdhI. pachI te ghaNI raddhi-siddhi sAthe hastinApura AvyuM. tyAM tenuM bhavya svAgata thayuM ane te mAtApitAnA . caraNamAM paDe. have rAjA pakvottarane dIkSA levAnI bhAvanA thaI hatI, eTale teNe maMtrIone tathA mukhya prajAjanone ekaThA karIne kahyuM ke "A saMsAra parathI mane vairAgya thaye che, mATe viSakumArane tamAro rAjA banAve." paraMtu. viSagukumAre kahyuM ke "huM te tamArA jevuM ja pavitra jIvana gALavA mAguM chuM, mATe mahApadyane ja rAjya Apo." AthI rAjAe mahApadmane rAjya seMpI suvratAcArya pAse dIkSA aMgIkAra karI. viSNukumAre paNa e ja gurunAM caraNe samarpaNa karyuM. have mahApadma rAjAe sahuthI paheluM kAma e karyuM ke kalA-kArIgarIthI suzobhita eka mahAna ratha taiyAra karAvyuM ane temAM zrI jinezvaradevanI mUrti besADI te rathane AkhA nagaramAM khUba dhAmadhUmathI pheravyuM ane mAtAnI IcchA pUrNa karI. A mahApadma bharatakhaMDanA bAra cakravatIo paikI. navame cakavatI thaye ane ItihAsanAM pRSThomAM amara banI gaye.
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpataru rathayAtrA mATe ApaNA dilamAM kevI lagana hAvI joie, tenA A suMdara dAkhale che. - 54 3-rathayAtrAnuM svarUpa ( rathayAtrA kevI hAvI joI e ? 'tene khyAla sajJa zrI hemacaMdrAcAye pariziSTa-pamAM zrI Arya suDusti sUrijInA prabaMdhamAM ApyA che. temAM temaNe jaNAvyu che ke * zrI AsuDastisUri jayAre avatI (ujjaina) naga rImAM hatA, tyAre zrI sa`ghe caityayAtrA-mahatsava karyo. A mahAtsava prasa`ge zrI AsuhastisUrijI zrI saMghanI sAthe hamezAM ma`DapamAM padhArIne tenI zezabhAmAM abhivRddhi karatA ane temanA ziSya arthAt temanAthI pratibedha pAmelA zrI sa'prati rAjA be hAtha joDIne ati laghutA dhAraNa karIne temanI sAme besatA. A caityayAtrA a Mge zrI saMghe tIyAtrA kADhI, kAraNa ke caityayAtrAne maheAtsava rathayAtrA vaDe ja pU thAya che. te rathayAtrAmAM suvarNa ane mANeka vagere ratnAnI kAMtithI jhaLahaLatA arthAt sarva dizAmAM prakAza karatA sUryanA ratha jevA uttama ratha rathazALAmAMthI bahAra kADhaye|. tyAra pachI vidhinA jANakAra zrAvakoe temAM jinamUti padharAvI ane tenI snAtrapUjA vagere bhakti zarU karI.' huM e snAtrapUjA kevI rIte karI ?' tenu varNana khAsa * jANavA jevuM che. ' devAe meruparyaMta upara prabhune abhi
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ 255 rathayAtrAdi Seika karyo tyAre snAtrajaLanI joradAra dhArA vahI hatI, te rIte ahIM paNa jinapratimAne snAtra karatAM snAtrajaLanI "dhArA vahevA lAgI. pachI mukhakeza bAMdhelA zrAvakoe jANe prabhune vinaMti karavA IcchatA hoya e rIte sugaMdhI dravyothI vilepana karyuM ane mAlatI, zatapatra vagere puSpanI mALAthI prabhupratimAne pUche, tyAre te zaradaRtunA vAdaLathI DhaMkAyelI caMdrakaLAnI jema dIpavA lAgI. tAtparya ke mALA vAdaLa samAna ane prabhu pratimA caMdrakaLA jevI jaNAvA lAgI. pachI agara vagere sugaMdhI padArthothI evI dhUpapUjA karI ke tene dhUmADAthI AcchAdita thayelA te pratimAjI jANe nIlavarNanuM vastra dhAraNa karyuM hoya tevA bhavA lAgyA. te pachI zrAvakee te jinapratimAnI dedIpyamAna dipakanI zikhAvALI ArAtrika karI-AratI utArI. te vakhate evuM dazya khaDuM thayuM ke tenI sAme dedIpyamAna auSadhiothI dIpatuM meruzikharanuM zikhara paNa lajajA pAme. te pachI Ahe dharmanA upAsaka zrAvakee zrI arihaMta bhagavaMtanI AgaLa caityavaMdana karyuM ane vRSanI jema AgaLa thaIne svayameva rathane e. A rIte pratidina nagaramAM ratha pharate tyAre nagaranI strIo AvIne rathanI sAme hallasika (eka prakAranuM nRtya) karatI, rAsa gAtI, cAre prakAranA vAjiMtranA nAda sAthe prekSaNe (nRtya-nATaka) thatAM ane rathanI cAre Aju zrAvikA varga suMdara mAMgalika gIte gAtI. ema te pratidina ma hallIsaranI vAra
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ 256 zrI jinabhakti-kalpataru dararoja ghare ghare pUjA-satkArane pAmatA ane uttama kesara vagerenI suga'dhavALA pANInA chaTakAvavALI bhUmimAM cAlatA te ratha anukrame jyAre zrI sa`prati rAjAnA mahelanA bAraNe AvyA, tyAre nasaphaLanA kAMTAnI jema jemanA zarIra upara rezamarAjI khaDI thaI gaI che, evA zrI sapratirAjA paNa rathapUjA karavA taiyAra thayA ane apUrva AnaMdarUpI sareAvaramAM huMsanI jema jhIlatAM (snAna karatAM) teoe rathamAM zobhatI zrI jinapratimAnI aSTaprakArI pUjA karI.' AmAMthI nIcenA muddA tarI Ave che. (1) ratha ane teTale su Mdara ane AkarSIka hovA joie. (2) temAM pratimAjIne padharAvI snAtrAdi bhakti bhavya sAmagrIthI caDatA pariNAme karavI joie. (3) te vakhate badhA zrAvakoe umagathI sAthe cAlavu joIe ane prabhunA ratha kheMcavAmAM jIvananI kRtAtA mAnavI joI e. (4) te vakhate vividha prakAranAM vAjiMtro vagADavA joI e ane bhaktibharyA gIta vagere gAvAM joIe, vaLI te samaye maryAdAvALA bhaktirasapeASaka nRtyanI ceAjanA thAya te paNa ISTa che, kAraNa ke tethI ghaNA lokonu Azu thAya che. Aje nRtya tenI kakSAthI ghaNu' nIcu' utarI gayu' che, eTale temAM sa`koca ke
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ rathayAtrAdi 257 zarama anubhavAya che, paNa jo ziSTatA sAcavIne tene prayAga karavAmAM Ave te e anucita nathI. hajI paNa keTalAka zaheromAM varagheADA-prasaMge meTara khaTArA Adi vAhanAmAM nRtya karatI ToLIe rAkhavAmAM Ave che. alabatta, A badhI vastu khUkha viveka ane sAvadhAnI mAge che. (5) nagaranA mukhya mukhya mANasA ThAThamAThathI jinapratimAnAM darzIna-pUjana kare tevI vyavasthA karavI joie. zrI sa'prati rAjAe ThAThathI jinapratimAnAM darzana-pUjana karyAM, tenA prabhAva sAmAnya janatA para keTale mATe paDayA haze, te vicAravuM ghaTe che. (6) zrI jinapratimAnAM darzana jeTalA vadhAre manuSyA karI zake teTaluM sAruM', ema mAnI te mATe yeAgya vyavasthA karavI ghaTe. ' kumArapALa mahArAjAe karelI rathayAtrAnu varNana paNa lagabhaga upara jevuM ja che. temAM jaNAvyu` che ke caitra mahinAnI (zukala) aSTamIne divase ceAthA prature ati zobhApUrvaka zrI jinezvaradevane ratha jyAre rathazALAmAMthI nIkaLyA, tyAre ekatra thayelA nagaravAsI lAkoe ati harSoMthI jaya jaya' eve zabda uccAryAM. zrI jinezvaradevane te ratha suvarNanA hatA ane cAlatI vakhate 17
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ 258 zrI jinabhakti-kalpataru meruparvata je dekhAtuM hatuM. tenI uparanA lAMbA suvarNa daMDa upara meTo dhvaja pharakatuM hatuM tathA chatra ane cAmara vagerethI te atizaya dIpa hato. ratha jyAre ratha zALAmAMthI nIkaLIne kumAravihAra (nAmanA zrI jinamaMdiranA) AMgaNe AvyA tyAre tyAM mahAjane ati ThAThathI snAtra-vilepana karIne, puSpahAraalaMkAra-AbharaNa vagerethI zaNagArelI evI mahAkaddhithI yukta zrI pArzvanAtha prabhunI pratimAne te rathamAM padharAvI. pachI tenI AgaLa vAjiMtronA nAdathI AkAzane paNa pUrate tathA jenI AgaLa yuvatIonAM ToLeToLAM nAca kare che, vaLI sAmaMta rAjAo, maMtrIo vagere (sAjana) jenI sAthe cAle che, te te ratha tyAMthI rAjamaMdira tarapha cAlyA. jyAre te ratha tyAM pahoMcyA, tyAre mahArAjA zrI kumArapALe svayameva rathamAM virAjatI te jinapratimAnuM paTTAMzuka (rezamI vastro) tathA suvarNanAM AbhUSaNa vagerethI pUjana karyuM ane tenI sAme aneka prakAranAM nATya (nRtya) karAvyAM. e rItie mahatsavapUrvaka AkhI rAtri pUrNa karIne, ratha jyAM siMhadvAranI bahAra nIkaLe, tyAM aneka pharatI dhvajAovALA paTamaMDapamAM (taMbUmAM) prAtaHkALe rAjAe svayameva caturvidha saMgha samakSa rathamAM rahelI te jinapratimAjInI uttama pUjA karIne AratI utArI. pachI jene hAthI jeDelA che, e e ratha ThAma kAma bAMdhelA aneka paTTamaMDapa (vastronA maMDape)mAM rikAte (pUjAte pUjAte) saghaLA nagaramAM bhame."
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ rathayAtrAdi 259 ja-traNa prakAranI yAtrA zrAddhavidhiprakaraNa, dharma saMgraha Adi graMthamAM kahyuM che ke-"phevasiM saMdhA-sammittikattatii | zrAvake prativarSa saMghapUjA, sAdharmika bhakti ane traNa prakAranI yAtrA avazya karavI joIe." traNa prakAranI yAtrA aMge jaina zAstromAM A pramANe spaSTatA thayelI cheH aSTAhikAbhidhAmekAM, rathayAtrAmathAparAm / tRtIyAM tIrthayAtrAM cepyAhuryAtrAM tridhA budhAH // "eka aSTAhikA nAmanI, bIjI rathayAtrA nAmanI ane trIjI tIrthayAtrA nAmanI ema traNa prakAranI yAtrAone jJAnIoe kahelI che." have pachI ame tIrthayAtrAnuM varNana eka svataMtra prakaraNa dvArA karavAnA chIe, eTale ahIM aSTAhikAyAtrA aMge the vivecana karIzuM. aSTAhikAyAtrA ATha divasanA utsavarUpa che ke jene sAmAnya rIte aThThAI-mahatsava ke aSTAddhikA-mahotsava kahevAmAM Ave che. A mahotsava prasaMge gAma ke nagaranAM maMdiramAM aMgaracanA karavAnI hoya che tathA vividha prakAranI pUjA vistArapUrvaka bhaNAvavAnI hoya che. vaLI prabhAvanA-bhAvanA vagere paNa yathAzakti karavAnAM hoya che.
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ 260 zrI jinabhakti-kalpataru tenAthI zrI jinezvaradeva pratyenI ApaNI bhaktimAM bharatI Ave che, samyakatvanI zuddhi thAya che ane bhavAraNyamAM bhaTakI rahelA aneka AtmAonuM vitarAgakathita dharma pratye AkarSaNa thAya che. - jIvAbhigamasUtramAM kahyuM che ke "ghaNA bhavanapati, vANavyaMtara, jotiSa ane vaimAnika de naMdIzvara dvIpane viSe traNa mAsIe tathA saMvatsarIe ghaNuM mahimApUrvaka aThThAI-mahatsava kare che." tAtparya ke deve paNa bhakti vazAt aSTAhnikAyAtrA karI pitAnuM jIvana kRtArtha kare che, te mAnavabhaktoe aSTAhikAyAtrA karI potAnuM jIvana kRtArtha karavAmAM zA mATe pramAda kare joIe? Aje jaina saMghamAM A baMne yAtrAne sAro Adara che, paraMtu te dinapratidina vRddhi pAme tevA prayatna thavA. joIe. manuSyane jinabhaktine jeTaluM vadhu raMga lAge, teTaluM vadhu kalyANa che.
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ [21] tIrtha yAtrA 2-tItha yAtrA-eka vArSika kRtya jinabhaktine javalaMta banAvavA mATe jema aSTA hnikAdi utsava-mahAtsA ane rathayAtrAnuM Alekhana levAnI AvazyakatA che, tema jinabhaktine vadhAre vegavata, vadhAre vizada banAvavA mATe tIyAtrAnuM AlaMbana levAnI AvazyakatA che; tethI ja jineApAsake karavA ceAgya vArSika mRtyumAM tene samAveza karavAmAM AvyuM che. ' mannahu jiNANuM "nI sajjhAyamAM kahyu` che kejinnpuuaa jiNathuNaNa, guruthua sAhammiANa vacchalaM / vavahArasa ya muddhI, rahajatA titthajattA ya // * jinapUjA, jinastavana, gurustuti, sAdharmikavAtsalya, vyavahArazuddhi, rathayAtrA ane tI yAtrAe zrAvakanAM kanyA che.' -tInI oLakhANa prastuta graMthanA bIjA prakaraNamAM tIrthaMkaranA a karatI vakhate tInA artha jaNAvye che, te bhAvatIne anulakSIne samajavAnA che. ahI mukhyatve dravyatInI
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ 262 zrI jinabhakti-kalpataru vicAraNA che. tenA anusa'dhAnamAM tInA artha tIrthaMkarAnI kalyANakabhUmi, tIrthaMkaronI vidvArabhUmi, temaja zatruMjaya, giranAra, sametazikhara vagere tInI prasiddhi pAmelAM sthAne samajavAnAM che. 3-keTalAka aTapaTA praznonuM samAdhAna keTalAka kahe che ke- mana ca'gA to katharoTamAM ga'ga' jo mana caga eTale pavitra hAya te badhA tIrthonI yAtrA thaI gaI; ane mana pavitra na heAya te game tevI tIrthIyAtrAe karavAthI paNa zuM ? paraMtu emane Ama kahenAre samajI levu' joI e ke mana ema pavitra thatu nathI. te mATe anekavidha upAyeA karavA paDe che ane temAMnA eka upAya te tIrthayAtrA che, eTale tene avagaNI zakAya nahi. vaLI sa`sAravyavahAranI ghareDa evI che ke temAM pApanA pravAha jANe-ajANe vahyA ja kare che, temAM joDAyeluM mana pavitra kayAMthI rahe ? jo manane e ghareDamAMthI mukta karIe, teA ja te pavitratAnA amuka aMze anubhava karI zake. tI yAtrA manane e ghareDamAMthI mukta karanArI che, tethI ja jaina mahiSa Ae tenA upadeza ApyA che ane tenA Adeza paNa karyAM che. ahI koI ema kahetu hAya ke 'zuM tI yAtrA karavAthI badhAnAM mana pavitra thAya che kharAM ?' tenA uttara e che ke 'jeo sAcA dilathI vidhipUrvaka tIthaeNyAtrA kare che, temanuM mana avazya pavitra thAya che ane jee
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ tIrthayAtrA 26? tIrthayAtrAe nIkaLavA chatAM temAM dila detA nathI ke vidhine upayoga rAkhatA nathI, temanI sthiti pelA tuMbaDA jevI rahe che ke jeNe aDasaTha tIrthanuM snAna karyuM, chatAM aMdaranI kaDavAza na gaI ahIM eTaluM spaSTa karavuM ucita gaNAze ke caDavuM- paDavuM e mANasanA potAnA hAthanI vAta che, bAkI sAdhana maLyuM teno sadupayoga karI jANa joIe. je bheTamAM besavAnI charIne peTamAM besIe te pariNAma zuM Ave? aneka prakAranA pApamAMthI mukta thavA mATe tIrtha snAnamAM jaIe ane tyAM paNa pApI pravRttio choDIe nahi te pavitratA kayAMthI anubhavAya ? A sthitinuM nivAraNa karavA mATe ja zAstrakArone bulaMda avAje kahevuM paDyuM ke anyasthAne kRtaM pApaM, tIrthasthAne vinazyati / tIrthasthAne kRtaM pApaM, vajralepo bhaviSyati // "he manuSya! tame je anya sthAne pApa karyuM haze, te pavitra tIrthasthAnamAM javAthI tene nAza thaze, paNa tame tIrthasthAnamAM AvIne pApa karyuM te samaja ke e pApa vajalepa jevuM thaI jaze, eTale ke keme karyuM nAza pAmaze nahi ane tenAM kaTu phaLa tamAre avazya. bhegavavA paDaze."
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpataru 4-tIrthayAtrAnuM mahatva tIrthayAtrAnuM vAstavika mahattva samajAya, te mATe jaina mahaSioe kahyuM che ke zrItIrthapAntharajasA virajIbhavanti; tIrtheSu bambhramavato na bhave bhramanti / dravyavyadhiha narAH sthirasampadaH syuH pUjyA bhavanti jagadIzamathArcayantaH // tIrthayAtrikonA paganI rajavaDe rajavALA thanArA manuSya kamarathI rahita thAya che. tIrthamAM paribhramaNa karanArA manuSya saMsAramAM paribhramaNa karatA nathI. tIrtha yAtrAmAM dravyavyaya karavAthI manuSya sthira saMpattivALA thAya che; ane tIrthamAM jaI jagadIza eTale zrI jinezvara devanI pUjA-bhakti-ArAdhanA-upAsanA karatAM svayaM pUjya bane che." kahe, kahe, tIrthayAtrAne A ke suMdara maDimA! zuM AvI parama kalyANakArI tIrthayAtrA pratye kaI paNa jinopAsaka upekSA karI zake khare? patIrthayAtrA ne paryaTana sarakhA nathI keTalAka tIrthayAtrAne paryaTana sAthe sarakhAve che, paNa te ucita nathI. kayAM AtmazuddhinA irAdAthI prerAyelI tIrthayAtrA ane kyAM jazekha ke manaraMjana arthe karavAmAM AvatuM paryaTana ! AmAM pahelAne uttara dhruva kahIe te bIjAne dakSiNa dhruva ja kahevuM paDe; athavA te suvarNa
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ tI yAtrA 265 ane pittaLa prAthamika dRSTie sarakhA dekhAvA chatAM temAM bhAre aMtara hAya che, tema A baMnemAM pravAsanu lakSaNa sAmAnya hovA chatAM, temAM bhAre aMtara raheluM che. tIrthayAtrAnA je prAthamika niyama che, tenu manana karavAthI A vastu vadhAre spaSTa thaze. 6-tIrthayAtrAnA prAthamika niyama H tI yAtrAnA prAthamika niyamAne cha-rI 'kahevAmAM Ave che. ahIM ' cha-rI 'thI cha evI kriyAe samajavAno che ke jenA nAmanA cheDe rI' akSara rahelA hAya. te A pramANe : ( (1) brahmacArI--tI yAtrA karanAre brahmacaryanu mana-vacana-kAyAthI pAlana karavu teI e. manathI brahmacarya pALavuM; eTale koI paNa strInI sAthe manathI viSayamega karavAnI icchA karavI nahi; vacanathI brahmacarya pALavu' eTale viSayavikAra utpanna kare tevI vAte ke apazabda vagere khelavA nahi; ane kAyAthI brahmaca pALavuM, eTale koI paNa strInA dehane saMsaga karavA niha ke kAmavaka ceSTAe karavI nahi. A niyama vAstavamAM kiThana che, paNa tItha'yAtrAnA prasaMgamAM te tenA pAlananI apekSA pahelethI ja rAkhavAmAM Ave che. jo abhya tara zuddhi karavI hoya, manathI pavitra thavu hoya, te brahmacarya nu pAlana kace ja chUTake, brahmacaryane uttama prakAranuM tapa kahyuM che, te eTalA ja mATe ke te AtmAnI apUrva zuddhi
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ 266 zrI jinabhakti-kalpataru kare che, aMta:karaNanI tamAma vRttione niLa-pavitra banAve che. (2) ekAhArI--tI yAtrA karanAre ochAmAM ochu ekAsaNAnuM tapa karavuM joIe. vadhAre spaSTa kahIe te traNu vakhata cA, be vakhata bhAjana, vaLI je Avyu te meDhAmAM nAkhavu, e tIrtha yAtrAnu lakSaNa nathI. temAM te AhAratyAganI bhAvanAe ja rahevAnuM che ane dehanA nirvAThu karavA pUratA ja jarUrI AhAra grahaNa karavAnA che. jyAM ekAsaNuM karavAnuM hoya, tyAM rAtribhAjanane! tyAga ApoApa thAya che. paraMtu je upAsako ekAsaNu karI na zake temaNe sUryAsta pahelAM prAtaHkALa sudhI cAre prakAranA AhAranuM paccakkhANa jarUra uccarI levu' joI e. ahIM e paNa sUcanA karavI ceAgya che ke upAsake sAmAnya rIte sa abhakSyanA sarvAMdA tyAga karavAnA che, chatAM koI kAraNeAsara tema khanI zakayuM na heAya te tI yAtrAmAM te teNe avazya abhakSyano tyAga karavo joI e. (3) darzanadhArI--tIrthayAtrA karanAre sudetra, suguru ane sudharma paranI zraddhArUpa samyaktvane dRDhatAthI dhAraNa karavu joIe. jene sudeva para zraddhA nathI, te zrI jinezvaradevanI ananya mane bhakti, ArAdhanA ke upAsanA zI rIte karI zakavAnA ? vaLI suguru ane sudharma para zraddhA
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ tIrthayAtrA na hoya te sadgurunI nizrA svIkArIne dharmAcaraNa zI rIte karavAne ? ahIM "AvazyakArI" e paNa vikalpa che, tene artha e che ke tIrthayAtrA karanAre prAtaH ane sAyaM bane kALe paDAvazyakanI kriyA ke jene sAmAnya rIte pratikramaNa kahevAmAM Ave che, te karavI joIe, kAraNa ke pApaprakSAlananI mULa cAvI temAM rahelI che. (4) bhUzayanakArI-tIrthayAtrA karanAre bhUmi para sAdaDI, caTAI ke UnanuM saMthAriyuM pAtharIne sUI rahevuM joIe. ethI saMyamapAlanamAM sArI sahAya maLe che ane AtmajAgRti vadhe che. palaMga, gAdalAM, godaDAM, suMvALI rajAIo ke mulAyama gAdI vagere anukULa sAdhane vAparatAM dabAI rahelI vAsanA bhabhUke che ane yAtrikane saMyamabhraSTa thavAne prasaMga AvI jAya che. tIrthayAtrAnAM dhAmomAM keTalIka vAra yAtrike gAdalAMgodaDAM barAbara nahi hovAnI phariyAda kare che ane vadhAre UMcI jAtanI mAga kare che, teo zuM A niyamathI vAkepha che kharA ? ane je vAkepha che, te sAmAnya sagavaDathI calAvI levAnuM zA mATe ucita samajatA nathI? tIrthayAtrAmAM te kAyAne jeTalI kasIe teTaluM ja sAruM" e saMskAra temanA manamAM daDha thavAnI jarUra che. (5) sacittaparihArI--tIrthayAtrA karanAre sacitta vastuone parihAra karavo joIe. ahIM sacitta vastuthI
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ -268 zrI jinabhakti-kalpataru mukhyatve lIlAM zAkabhAjI vagere samajavAnAM che. tene parihAra eTale tyAga karatAM ahiMsAnuM pAlana thAya che ane saMyamasAdhanA AgaLa vadhe che. vaLI sarva jI pratye - samAnabhAva vartate hoya te ja AvI AcaraNa thAya che; eTale te vizvamaitrIne suMdara saMketa che. (6) padacArI-tIrthayAtrA karanAre koI prakAranA vAhanane upaga na karatAM page cAlavuM joIe. keTalAkane ema lAgaze ke moTara, AgagADI ane eraplenanA A jamAnAmAM page cAlavAnI vAta karavI, e vadhAre paDatI che, paNa vizeSa vicAra karatAM tenuM mahatva samajAI jaze. jayaNApUrvaka page cAlIne yAtrA karatAM samaya vadhAre jAya che, paNa tethI ahiMsAdharmanuM pAlana thAya che, titikSA ane nirbhayatAnI tAlIma maLe che, bhASAjJAnanI vRddhi thAya che ane aneka prakAranA lokone vItarAgadharmanI vAte tathA tenA siddhAMte sAMbhaLavAnI taka maLe che. vizeSamAM aneka vidha jinamaMdiro tathA sAdhusaMtanA darzana thAya che ane tethI cakSu-mana-AtmA pavitra bane che. 7-tIrthayAtrA-samayanAM keTalAMka kartavya tIrthayAtrA AhalAdaka, ane upakArI bane, te mATe zrI haribhadrasUrie navamA paMcAzakamAM kahyuM che ke dANaM tavovahANaM sarIrasakAramo jahAsatti / ucite ca gItavAiya-thutithottA pecchaNAdi ya //
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ tIrthayAtrA (tIrthayAtrA samayanAM keTalAMka kartavya A pramANe samajavAM.) (1) dAna. (2) tapa, (3) ucita vezabhUSA, (4) vAjiMtravAdana, (5) stuti-stotra ane (6) prekSaNAdi, (1) dAna-dAnane mahimA suprasiddha che. dharmanA caturvidha prakAramAM tene prathama sthAna apAyeluM che, eTale tIrthayAtrAnA maMgala prasaMge tene yathAzakti lAbha avazya levo joIe. e vakhate ahaMkAra ke uddhatAI AvI na jAya te jovAnuM. "lakSmI caMcaLa che. te keLanI thaI nathI ane thavAnI nathI. tenAthI jeTaluM sukRta thaI zake te karI levAmAM ja AtmAnuM hita che." ATalI samajaNa aMtaramAM utarI jAya, te ahaMkAra ke uddhatAI thavAne saMbhava nathI. bhAgyazALIoe tIrthamAM AvIne dAnanI saritAo vahAvI che. tenI AgaLa huM keNa ?" e vicAra paNa mAnanuM mardana karanAra che. sAdhu puruSane athavA sAteya kSetramAM je dAna devAmAM Ave te supAtrabuddhithI parama bhaktipUrvaka devuM joIe; jyAre dIna, hIna, anAtha, nirAdhAra, lUlA, laMgaDA vagerene je dAna devAya, te anukaMpAbuddhithI madhura zabdo pUrvaka devuM joIe. Akroza, kaTutA, vilaMba vagere dAnane duSita karanArA che, eTaluM haradama-hamezAM lakSamAM rAkhavuM. (2) tapa-tapazcaryAthI bhAvanI vizuddhi thAya che. ane tethI adhyavasAye nirmaLa bane che, mATe tapanuM
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ * Co zrI jinabhakti-kalpataru yathAzakti AcaraNa karavuM. anazana, UtterikA, vRtti saMkSepa, rasatyAga, kAyakaleza ane salInatA e bAhya tapanA cha prakAro che ane prAyazcitta, vinaya, vaiyAvRtya, svAdhyAya, dhyAna ane byuTsa e abhyaMtara tapanA cha prakAre che. A khAre prakAranu yathAzakti AcaraNa karavAthI bhAvanI vizuddhi thAya che. (3) ucitavezabhUSA--jAti, dhaMdhA, avasthA, adhikAra vagere lakSamAM rAkhIne maryAdAvALA veza dhAraNa karavA, paNa maryAdAnu... ulladhana karIne game tevA uddabhaveza dhAraNa karavA nahi. paraMtu Aje te samAjanI havA ja khadalAi gai che ane vezabhUSAmAM sInemAnA naTa--naTInu AMdhaLuM anukaraNa karatAM jarAya 'kAca anubhavAta nathI. vadhAre khedanI vAta teA e che ke tI yAtrAemAM paNa AvI maryAdAhIna nirlajja vezabhUSAnAM darzana thAya che. ApaNe kayAM AvyA chIe ane zu karavA AvyA chIe, enA vicAra ja hRdayane sparzItA nathI ane kadAca sparzItA hAya te pazu adhika rupALA dekhAvAnI lAlasA chUTatI nathI. paulika rUpa asAra che, tuccha che, kSaNika che, e vAta manamAM kharAbara na ThesavAnuM. A pariNAma che, mATe tenA upayAga rAkhavA. (4) gIta-vAjiMtra--bhaktibhAvathI gavAtAM gIta ane vagADavAmAM AvatAM vAjiMtronA samAveza atrapUjAmAM * thAya che, eTale yAtrikAe tenA yathAzakti lAbha levA mATe
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ tIrthayAtrA 271 tatpara rahevuM joIe. bhaktirasane utkarSa karavA mATe saMgItamAM je zakti rahelI che, te anya keI sAdhanamAM rahelI nathI. je A vakhate hRdayanA tAra barAbara jhaNajhaNavA lAge te tIrthaMkarapadaprAptinAM mULa naMkhAya che ane te AtyaMtika kalyANanuM kAraNa bane che. (5) stuti-stotra-yAtrike tIrthamAM AvIne sAra garbhita suMdara stuti-stotro vaDe zrI jinezvara devanI bhakti karavI joIe ane temanI chabI aMtaramAM utarI jAya evI tallInatA sevavI joIe. (6) prekSaNAdi-tIrthayAtrA prasaMge bhaktirasanI bhavya jamAvaTa karavA mATe prekSaNAdi eTale nRtya, nATaka vagerenI kejanA karavI joIe. garabA, dAMDiyArAsa vagerene paNa temAM ja samAveza thAya. eka kALe mahAkavionAM racelAM uttama nATako tIrthayAtrAnA prasaMge apUrva chaTAthI bhajavAtAM ane te lekene dharmanI bhAvanAthI tarabaLa karI nAkhatAM. Aje e pracAra ocho che, kAraNa ke ApaNA jIvananI rItarasama badalAI che ane vastunuM mUlyAMkana karavAnI daSTimAM paNa moTo pheraphAra thayeluM che. Ama chatAM mana para laIe te A prAcIna prathAne punaruddhAra thaI zake ema che ane te aneka AtmAone jine pAsanA tarapha vaLavAnuM suMdara nimitta pUruM pAThI zake ema che. -8-kuTuMbIjane vagerene sAthe rAkhavAM. tIrthayAtrA bane tyAM sudhI pitAnA kuTuMbIjanene sAthe
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ 272 zrI jinabhakti-kapatarAma laIne karavI ane zakti hoya te sAdhamika baMdhuone paNa te mATe nimaMtraNa ApavuM. zaktizALI samartha puruSee. meTA saMghe kADhIne hajAre bhavyAtmAone tIrthayAtrAe karAvI che ane e rIte zAsananI mahAna prabhAvanA karavA pUrvaka pitAnA jIvananuM abhISTa sAdhyuM che. 9-saMgha kADhavAna vidhi saMghane sAthe laIne yAtrA karavI, tene TuMkamAM saMgha kADhavuM kahevAya che. tene vidhi zAstrakAroe A pramANe jaNAvyuM che ? prathama rAjAnI (ke rAjyane je mukhya adhikArI, hoya tenI) saMmati meLavavI. pachI sAthe rAkhI zakAya. tevAM devAlaya-jinamaMdire pitAnI zakti pramANe nirmANa karavA tathA taMbUo, rAvaTIo, raseInAM sAdhane, paNa rAkhavAnA TAMkAM tathA gADAM vagere sAmagrI taiyAra karavI. te pachI guru mahArAjane, zrI saMghane, tathA svajana-vargane bahumAnapUrvaka nimaMtraNa karavuM. vizeSamAM amAri pravartAvavI eTale ke hiMsAnAM kAryo baMdha karAvavAM, jinamaMdiramAM meTI pUjAe bhaNAvI mahatsava kara, dIna-rAMka vagerene dAna ApavuM tathA teone sAthe AvavAmAM dhana-vAhana vagerenI sagavaDa nA hoya tevAM nirAdhArane sAdhana-sAmagrI ApavAnI ulleSaNa. karAvI tIrthayAtrA mATe uttejita karavA. vaLI saMghanI rakSA mATe rakhevALe tathA pilIsa.
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ tIrthayAtrA ra73. vagere baMdobasta kare ane temane joItA hathiyAra vagere sAdhane pUrA pADavAM tathA gIta, vAgha ane nRtyanI suMdara sAmagrI meLavavI. A rIte sarva taiyArI karyA pachI zubha divase, maMgala muhUrta prasthAna karavuM. tyAM samagra samudAyane viziSTa sejana, tAMbUla vagerethI jamADIne tathA uttama vaccenI paherAmaNuM karIne saMghanA pratiSThita AgevAna pAse saMghapatipaNAnuM tilaka karAvavuM. tyArapachI zrIsaMghanI pUjAne mahatsava kare. zrI saMghapUjA-mahotsava aMge zrAddhavidhi-prakaraNamAM kahyuM che ke potAnA kuLane tathA dhana vagerene anusarIne ghaNuM AdarathI ane bahumAnathI sAdhu-sAdhvInA khapamAM Ave evI vastuo je AdhAkakRta Adi doSothI rahita heya te guru mahArAjane ApavI. A vastuo te vastra, kaMbala, prAMInaka, sUtra, Una, pAtro, pANInAM tuMbaDA vagere pAtra, dAMDo, dAMDI, seya, kAMTAne kheMcI kADhanAra cIpiye, kAgaLa, khaDiyA, lekhinIne saMgraha, pustaka vagere jANavI. vaLI pratihArika, pITha, phalaka, pATa vagere saMyamapayegI. sarva vastuo sAdhu munirAjane zraddhAthI ApavI. vaLI zrAvaka-zrAvikArUpa saMghane paNa zakti mAphaka paherAmaNI vagere Apane satkAra kare. deva-gurunA guNa gAnArA yAcake vagerene paNa ucita lAge te rIte tRpta karavA." prayANa karyA pachI mArgamAM zrIsaMghanI sArI rItie 18
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ 294 zrI jinabhakti-kalpataru sabhALa karavApUrNAMka gAme gAme ane nagarenagare zrI jina maMdizamAM snAtrapUjA, dhvajanuM dAna, caitya paripATI vagere karavA, temaja zakti mujaba ddhiAra karAvavA. jyAre pahoMcavA dhArela tInAM dUrathI darzana thAya tyAre ratna, mAtI vagerethI te tIthaeNnAM vadhAmaNAM karavAM, tenI stuti karavI ane uttama lADu vagerenI prabhAvanA karavI. tI bhUmie pahoMcyA pachI tyAM aSTaprakArI vagere mahApUjA bhagAvavI, vidhipUrvaka snAtra-mahAtsava karavA, tIrthaM mALa paheravI, ghInI dhArA devI, nava aMge zrI jinapUjana karavuM, kimatI meTo dhvaja caDAvavA, rAtrijAgaraNa karavu', gIta-nRtya vagere utsava karavA, tInI ArAdhanAne uddezIne upavAsa-chaTTha-aThThama vagere yathAzakti tapa karavA, bhinna bhinna jAtinAM phaLa-naivedya vagere vastuenI bheTa karavI, paherAmaNI mUkavI, jonArane Azcarya upaje tevA suMdaradarzanIya cadaravA (bhagava'tanI upara) khAMdhavA, dIvA mATe tela (koparela), ghI, pUjA mATe dhetiyAM--kesara-caMdana-agurupuSpanI caMgerI vagere samasta pUjAnI sAmagrI bheTa karavI, nUtana daherI vagere banAvavI, sutAra vagere kArIgarIne satkAravA, tyAM thatI heAya te AzAtanAo dUra karavI, te tInI rakSA karanArAonuM sanmAna karavuM, tInA nirvAha mATe amuka lAgA zarU karavA, sAdharmikonuM vAtsalya karavu, gurumahArAjanI tathA zrIsaghanI paherAmaNI vagerethI bhakti karavI ane yAcako tathA dIna-duHkhI vagerene cita dAna devuM..
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ tIrthayAtrA A pramANe yAtrA karIne pAchA pharatAM suMdara mahAtsavapUrvaka nagara praveza kareghare pahoMcyA pachI zAsanadevanA AhvAna vagere aMge utsava kara, zrI saMghane bhejana vagerethI satkAra kare ane tene vidAya ApavI. tyArabAda amuka varSa sudhI te tIrthayAtrAnI tithie upavAsa vagere tapa karIne te divasane ArAdhave. saMgha kADhavAnA A vidhi parathI pAThake jANI zakaze ke saMgha kADhanArAmAM kevA guNo joIe, teNe kevI taiyArI karavI joIe ane teNe yAtrA nimitte kevAM kevAM kAryo karavA joIe. tIrthayAtrA mAnavajIvanamAM kevuM satva reDe che, kevI bhavya bhAvanAo bhare che, kevAM umadA ta reDe che, tenI pratIti nIcenI aitihAsika ghaTanA parathI thaze. (10)-saurASTrane daMDanAyaka saurASTrane daMDanAyaka yAtrALe giranAranA zikhara para AvI Ubhe che. bhagavAna nemanAthane nirakhI tenAM nayane nAcI uThayAM che, paNa jinaprAsAdanI jIrNatA joI te jhaNajhaNuM uThe che. kALanI kaThera thappaDo khAIne khaMDiyera prAyaH avasthAmAM AvI UbhelAM maMdiranI mUka vANI tenAM * hadayane cIravA mAMDe che. *A kathA amArA taraphathI prasiddha thayela jaina zikSAvalInI bIjI zreNI pustaka naMga 11 mAM prakaTa thayelI che. enA lekhaka che- zrI priyadarzana. ame pote A ghaTanAne anulakSIne "saMkalpasiddhi yAne giranAratIrthane uddhAra' nAmanuM nATaka triaMkI raceluM che.
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ 276 zrI jinabhakti-kalpataru sAjaNa! siddharAjanA maMtrIpadAmAM tuM jinarAjanA Adezo cUkI rahyo che. tArA hadayanA sUre uvekhI rahyo che. tuM kaMika bhUle che." " hu bhUlya chuM, jarUra bhUle bhaNuM chuM. saurASTrane huM daMDanAyaka ane mahAkalyANI | giranAra-Toca paranAM pAvanakArI jinamaMdiranI A avadazA ?" suraja mAthe AvyA. sAjaNade daMDanAyaka utArAmAM pAchuM vaLe. jinamaMdironA jIrNoddhAra mATe te nirNaya levA mA. pitAnI svasaMpattithI A kArya tene zakaya na lAgyuM. eTalI saMpatti tenI pAse na hatI. muMjhAye. pavitra hRdaya kahe che: "saurASTranI mahesulanA 1rA kareDa senaiyA lagAvI de ne ! saurASTranuM dhana saurASTranA zaNagAra mATe banI javA de ne ?" bhayasaMjJA cetave che-saMbhALaje. tAre mAthe siddharAja beTho che. javAba mAMgaze. khedAna-medAna thaI jaIza. sAvika hadaya paDakAre che-mATInA mehamAM mahAna kartavyane cUkIza mA. siddharAja te zuM, vizvanI kaI paNa julmI sattA nemIzvaranAM zaraNe AvelAne che cheDI zakatI - nathI. tArA hadayamAM jAgelI maMdira-jIrNoddhAranI bhAvanAne mUrtarUpa Apa. teNe nirNaya karyo-"sADAbAra kareDa senaiyA giranAra paranAM jIrNa maMdiranA uddhAra kAje kharcI nAMkhavA." ane
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ tI yAtrA ja dvAranu kA taDAmAra zarU thaI gayuM. 297 kuzaLa kArIgare -zilpIenA hAthe vAtane tA pAMkhA AvI ! sArAya . saurASTramAM giranAra paranA A cha[dvAra lokajihvAe caDhyo. sAjaNade da'DanAyakanI te kALe melabAlA hatI. tenAM zauya, audAya ane gAMbhIrya tenAM nAmane kItinA zikhare ArUDha karI dIdhu hatu. paNa kIrti, pratiSThA, leAkapriyatA vagerethI gauravavatA puruSanI pAchaLa dunA lAgelA ja rahe che. keTalAka tejodveSI rAjapuruSA pahoMcyA pATaNuM. jhukI jhukIne, namI namIne, siddharAjanI sAme UbhA. " mahArAjA ! ApanI AjJA hAya te...." "zuM kahevuM che tamAre ? '' saurASTramAMthI AvelA A rAjadvArI puruSAnA maMDaLane AzcayathI jotAM siddharAje pUchyuM. " deva ! pahele tama te Apane amArI vAta para vizvAsa nahi Ave, Apa amane ja dUSita mAnaze. game tema, paNa ApanuM ahita thatu amArAthI sahevAya ja nahi." " are ! paNa evuM te zuM mAruM ahita thaI gayuM che?'' siddharAje AchuM smita karIne pUchyuM.
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ 278 zrI jinabhakti-kalapatarA amAruM je thavuM hoya te thaI jAo, paNa Aje ame satya vAta kahI devAnA" tejoSI maMDaLe pheravIne pAse nAMkhe ! "kaho jarUra kahe ! mArA taraphathI tame nirbhaya che." siddharAjanuM bheLuM hRdaya vAtanA marmane kyAMthI jANI zake ? mahArAjA? saurASTranuM mahesula rAjyanI tijArImAM AvI gayuM ?" nA." ane siddharAjanI sAme sAjaNanI saujanyatAbharI mukhamudrA taravaravA mAMDI. mahArAjaApa te ahIM beThA. kyAMthI jANo ke sAjaNade maMtrIe ApanA 1rA kroDa senaiyAnuM zuM karyuM che?" "eTale tame zuM kahevA mAge che ?" "e ja ke mahAmaMtrIe pitAnI kIrtinI lAlasA. pAchaLa e dravyane hemI dIdhuM che!" bilakula khoTuM" siddharAja sAjaNaparanA AkSepathI dhrujI uThyo, kAraNa ke sAjaNanI nimakaDAlI, satyaniSThA ane sadAcAritA mATe tene pUrNa vizvAsa hate. Apane amArI vAta para vizvAsa nahi ja Ave, e ame pahelAM ja kahyuM hatuM, paraMtu dayALu ! Apane vizvAsa nathI, te atyAre ja sAMDhaNI para mANasa ekalI mahesUla sAthe sAjaNa mahAmaMtrIne bolAve."
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ tI yAtrA 209 " humaNAM ja meAkalu chu." peAtAnA khAsa priya maMtrI paranuM kalaMka TALavA siddharAjanAM mana, vacana ane kriyA pravRttizIla banI gayAM. ahI jIrNoddhAranuM kArya khUba ja jhaDapathI cAlI rahyuM che. sAjaNudenu' haiyu. tI bhaktithI khuzI khuzI thaI rahyuM che. paratu bIjI bAjue catura zrAvakamaMtrI siddharAja sAmenA khacAvanI suyeAgya vicAraNA karI rahyo che. " siddharAja 12aa kroDa sAnaiyA mAge tA enI AgaLa dharI devA. paNa eTalI meATI rakama kayAMthI maLe ?" tenI AMkha samakSa saurASTranAM dhanADhaya nagarA eka pachI eka sarakavAM lAgyAM. jyAM vathaLI ' (vathaLI) AvyuM, tyAM matrIzvaranI AMkhA camakI UThI. chAtI phUlI gaI. " 6 mahAmaMtrInuM A aNudhAryuM. Agamana, vathaLInA koTayAdhipati mahAjanane vicAramAM nAkhanAruM banyu.... mahAmaMtrInuM mahAjane su Mdara svAgata karyuM. snAna, pUjA,. bhAjana vagere mATe mahAjananA agraNIone Agraha thavA lAgyA. matrIzvare kahyuM-' ahIM huM. eka agatyanAM kAme AnyA chuM, e kArya thayA pachI ja khIjA' dinakRtya thaze.' matrIzvaranAM A vacanAe mahAjanane adhika AzcayamAM nAMkhI dIdhu. " matrIzvara ! jarUra pharamAveA, amArAthI zakaya ame badhu ja karI chUTIzuM." zrAvakasa dhane bhegA karavAmAM AvyeA.
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpataru sAjaNudee giranArapara peAtAnuM yAtrArthe javu, maMdironI bhagnaprAyaH avasthA jevI, chAMddhAranI bhAvanA jAgavI, siddharAjanA 12aa kroDa senaiyAnuM kharcAI javu vagere hakIkata jaNAvI ane 12 kroDa senaiyAnI AvazyakatA darzAvI. 280 e sAMbhaLI badhA ekabIjAnAM mukha sAmuM jovA lAgyA. koI kaI khelyu nahi, tyAre sAkariyA zeDa mA thayA ane hAtha joDIne kahevA lAgyA: tame badhA te ghaNAM satkAryA karo che. A kAryanA mane ekalAne ja lAbha Ape. sa`dha mArA para kRpA kare.' " mahAjana te sAkariyAnA A sAkarathI ya adhika madhura vacane sAMbhaLI TharI ja gayuM ! sAkariyAnI vinaMti mahAjane mAnI. sAkariye mahAmatrIne potAne ghare teDaDyA. mahuAma...trI nityakarmAMthI paravAryAM, eTale maMtrIzvaranI matagamatAM bhAjanathI sAkariyA zeThe sAdharmika-bhakti karI. ane gAdIe beThA. sAkariyA AlyA- maMtrIzvara ! kahe te 125 kroDanAM mUlyanA hIrA hAjara karuM, kahe te! maitI rajU karu, kaheA tA suvarNa sevAmAM dharu, kahe te kaDA sAnaiyA tamArAM caraNAmAM samarpaNu karu." 66 sAjaNude tA A saujanyamUrti sakhI sAkariyAnI A zrImaMtAI para riMga thaI gayA !
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ 281 sAkariye matranI AgaLa ratnAnA Dhaga karyAM. hAtha joDIne vina ti karIH " kRpA kare ! A vinazvara lakSmIne svIkAre." " zeDa ! have huM ' zAzvata tInI sevAmAM nirbhIya chuM. jyAre mAre jarUra paDaze tyAre laI jaIza, hamaNAM nahi." tIrthayAtrA sAjaNade gheADe beThA. giranAranI taLeTImAM AvI pahoMcyA. e....cAra di'vItyA haze, tyAM samI sAMjane TANe pATaNathI eka sAMDhaNI svAra giranAranI taLeTImAM AvI UbhA. te sIdhA ja sAjaNa daMDanAyakanA utAre AvI pahoMcyA. daDanAyakane pramANu karI, teNe pATaNapatine patra hAthamAM mUkaye.. patra vAMcatAM ja sAjaNude sarva vAtane kaLI gayA ! Agantuka strArane kahyuM: "huM saurASTrane raMtu mUkIne hamaNAM pATaNa AvI zakuM ema nathI. mar3ArAjAne mahesula turatamAM joItu hoya tA jAte ahI AvIne laI jAya." Agantuka rAjapuruSa tA sAjaNudene pratyuttara sAMbhaLI avAk thaI gaye. daDanAyakanA A pratyuttaranA siddharAja para kevA bhayAnaka paDaghA paDaze, e kalpanAe tene dhrujAvI dIdhA. siddharAjane mahAmatrInA saMdezA maLyA. tenA jIddI svabhAva AgathI bhaDabhaDI uDayeA. tejodveSI rAjapuruSonuM maMDaLa pAse saphaLa paDavAthI
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182 zrI jinabhakti-kalpataru nAcI uThayu... ! siddharAje sAjaNane zikSA karavAnA nirdhAra karyA. senA sAthe saurASTra tarapha prayANa karyuM. sAjaNude pAse siddharAjanAM AgamananI vAta pahoMcI gaI hatI. siddharAjanuM svAgata karavA te sAme AvyA. giranAranI taLeTImAM siddharAja AvI paheAMcatAM sAjaNudee siddharAjanAM sanmAna karyAM, paraMtu siddharAjane sAjaNadenAM sanmAnanI kaI ja paDI na hatI. tene te 12aa kroDa sAnaiyA joItA hatA ! " sAjaNu ! saurASTranI mahesula levA huM Avye! chuM, mATe te hAjara kara." rASabharI mudrAe siddharAja melyuM. " mahArAjA ! te taiyAra ja che. Apa nizciMta raheA, paraMtu Apa ahIM sudhI padhAryAM che, te giranAranAM zikhare UbhelAM zrI nemanAtha bhagavAnanAM gaganacUMbI prAsAdonAM darzana teA kare." sAjaNanAM saujanyatAbharyA ane sAttvika vacanAne khALavAnI tAkAta jaDanI jaDatAthI glAna siddharAjamAM kAMthI ja hAya ? sAjaNe siddharAjane hAtha pakaDyo. baMne giranAranI pAvana pAga para caDhavA lAgyA. dUrathI giranAranAM zikhare AkAzane AMkhatAM dheALAM dhALAM sa`gemaramaranA ArasathI sarjAyelAM devavimAnazAM jinamadira siddharAjanI AMkhe dIThAM ! AMkhA TharI.
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ tIrthayAtrA 23 upara AvI pahoMccA. bhagavAna nemanAthane pUjI- stavI, tI yAtrAnA apUrva Anada siddharAje anulabyA. madirAnu abhinava adbhUbhuta sarjana, enI aneAkhI kalA, enI pAchaLa thayelA karADA sAnaiyAnA vyaya, vageree siddharAjanA mAnasane kSaNavAramAM AMjI dIdhuM. peAtAnA rASTranI A mahAna tIrthaM samRddhi para te evArI gayA. sAjaNa ! dhanya che, A madirA kha dhAvanArane ane janetAne ! '" siddharAjanuM haiyuM harSoMnA haeNle '' enI cayu' hatuM. mahArAjA ! dhanya che rAjAdhirAjane ane emanI janetAne ke jemaNe A mAi badhAmAM che.....' me? kaI rIte ? nAre nA...." 66 " hAjI ! ApanA 125 karoDa sonaiyA, saurASTranu mahesUla, emAMthI A sarjana thayelu che. have, Apane A maMdira nirmANanA ana5 sukRtanuM amApa puNya joItu hAya te te lyA ane 125 karoDa seAnaiyA joI e tA te paNa taiyAra ja che !'' sAjaNe TANuM joI ne TakAra lagAvI ! giranAranI pAvanatama tIrthaM bhUmie, nemanAtha bhagavAnanI zItaLa chAyAe, siddharAjamAM sUtelI sadbhAvanAne DhaDhALIne jagADI;aDIkhama banI beThelI duSTa vAsanAone dharAzAyI karI dIdhI ! gaLagaLA sAde, hunAM AMsu sAthe, sAjaNanA hAtha pakaDI laI siddharAja elyu.
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpataru "sAjaNu ! tu te mArA kharekhara kalyANamitra. bhave bhave tuM ja mane kalyANamitra maLo. mAre sAnaiyAnI mATInA have khapa nathI. mAre te A akSaya kalyANu ja joI e." 84 tItha yAtrAnA AthI vadhIne kayA prabhAva ApaNe joI e che ? manuSyajiMdagInu dhyeya jugajunI vAsanAone nirmULa karI nAMkhavAnu ane bhavanAzaka bhAvanAene aku rita karavAnu che. tI yAtrA e dhyeyane siddha karI Ape che. siddharAja pATaNa pahoMcyA. ahI pelI vathalInA dAnavIra sAkariye giranAranI bhUmi para AvI pahoMcyA ane teNe sAjaNadenI samakSa sADAmAra krADanI kiMmatanAM ratnAne Dhaga karI dIdhe ! dhananI jarUra nathI. A zeTha ! have mAre A tInA prabhAve sahu sArAM vAnAM thaI gayAM che !'' " maMtrIzvara ! A zu khelyA ? me te A dhana dharmanA nAme juThThu' ja kADhI nAkhyu che. have mArAthI tenA upabhAga thAya ja nahi.... sAjaNade na svIkAratA nathI ! sAkariyA zeTha dhana pAchuM letA nathI ! Akhare. mahAmatrIe vacale mArga kADhayo. ratnAnA hAra anAvI bhagavAna nemanAthanA kaDhe AropI dIdhA ! Ama tIrthayAtrAe sAjaNa, siddharAja ane sAkariyA zeTha e traNene navuM sattva, bhabhya bhAvanAo ane unnata javana bakSIsa karyA !
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ [22] amatranA japa 1-majapane mahisA bhajana-kIrtana, stuti-stavana, pUjA-pATha, utsavamaheAtsava, temaja tI yAtrAdi jema upAsanAnAM mahattvanAM ageA che, tema maMtrajapa paNa upAsanAnu eka mahattvanuM aMga che. vadhAre spaSTa kahIe tA ISTadevanA maMtranA japa karavAthI upAsanA utkRSTa koTinI bane che ane siddhi dhaNI samIpa AvI jAya che. ahI. siddhi zabdathI ISTadevanAM darzana ke dhyeyane sAkSAtkAra samajavA. cevizAradoe paNa ma japanu mahattva svIkAryuM che. zrI pataMjali munie yeAgadarzananA samAdhipAdamAM kahyuM che ke zvavidhAnAr | athavA IzvaranuM praNidhAna karavAthI samAdhine lAbha thAya che. ' vizeSamAM temaNe kahyuM che ke 'tasya vAdaH pravaH-te IzvaranA-paramatattvanA vAcaka praNava (OMkAra nAmanA maMtra) che.''te pastathaeNmAvanam--tenA japa karavA ane tenI asAvanA karavI e praNidhAna ke bhaktivizeSa che.' 'ttattaH zyaka cetanAdhimoDacantarAya mAnazca 5 tenAthI caitanyasvarUpa paramAtmAnA sAkSAtkAra thAya che; ane
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ 286 zrI jinabhakti-kalpataru aMtarAyAnA abhAva paNa thAya che; arthAt siddhinI ADe je AvaraNA rahelAM DAya te khasI jAya che.' : vaLI tAMtrikAe te tAra (ucca) svare jAherAta karI che ke 'napAt siddhinAt siddhi' vAta siddhinA sarAyaH-A dhAra kalikAlamAM siddhi joItI hAya tA te maMtrajapathI thAya che, ma`trajapathI ja thAya che, re ! maMtrathI ja thAya che. ' tAtparya ke bhakti, cega ane tatrakriyA e traNeyamAM maMtrajapanA mahimA gavAyelA che ane tethI tenA svarUpa-vidhi vagerethI paricita thavAnI jarUra che. 2-maMtra aMge kiMcit akSara ke padAnI viziSTa racanAne matra kahevAya che. zAstrakAroe tenI vyAkhyA karatAM kahyu` che ke-- (1) mananAna trAyate rUti mantraH-jenA mananathI raTaNathI -japathI (bhavasAgara) tarAya te maMtra; athavA gupte madhyante mantravimiiita mantraH--je ma`travido vaDe guptapaNe kahevAya te matra.' vyavahAramAM paNa gupta vAtane maMtra kahevAmAM Ave che. adhA maMtronu svarUpa eka sarakhuM hetu nathI. keTalAka matro mAtra bIjarUpa hAya che, keTalAka matro mAtra padyarUpa hAya che, teA keTalAka maMtro khIja ane pada baMnethI yukta hAya che. maMtramAM amuka ja akSare hAvA joIe, evA
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ ahuM maMtranA japa 187 niyama nathI. ekathI mAMDIne seA ke te uparAMta pazu akSare hAya che. maMtrAnA mukhya be prakAro che : eka mIjamaMtra ane jo nAmamatra. jemAM ISTadevanA bIjAkSara hAya, te bIjamatra ane jemAM ISTadevanuM nAma hoya te nAmamaMtra. yaMtramAM jema judI judI kaLe lagADavAthI tenA kAryoMmAM phera paDe che, tema maMtranA cheDe judAM judAM pallavA lagADavAthI tenA kAryamAM phera paDe che. dAkhalA tarIke je matrane cheDe OM ke chU lAge che; te ugra bane che; x 3H patRva lAge che, te komaLa bane che; ane namaH pallava lAge che, te zAMtikAraka ane che. matranA vidhisara japa karavAthI eka prakAranI adbhuta-aciMtya zakti utpanna thAya che ane tenAthI anekaviSa kAryAM ajaba rIte siddha thAya che. 3-arha maMtra 'OM hrI" ba nama:' A cAra padonI akSararacanAne amitra kahevAmAM Ave che. A ma`tramAM iSTadevanuM khIja che, paNu nAma nathI, eTale te eka prakAranA bIjamatra che. A bIjamaMtramAM OM e setu che, hU ane ardU e khIja che ane namaH e pallava che. tAtpaya ke OM e matrakhIja DhAvA chatAM ahIM setu tarIke vaparAyeluM che, paNa mukhya
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ 288 zrI jinabhakti-kalpata bIja nathI. mukhya bIja te ahaM ja che ane hI bIja tenuM sahAyaka che. cheDe namaH pallava lAgeluM che, eTale te zAMti-tuSTi-puSTi karanAra maMtra che. maMtrazakti jAgrata karavA mATe jene prathama prayoga thAya, e setu kahevAya. ahIM maMtrazakti jAgrata karavA mATe ja tune pahele mUkavAmAM AvyA che, mATe te setu che. A sthAne kense paNa thaDe paricaya Apa ISTa lekhAze. maMtravizArada ane pravabIja, vinayabIja ke teo bIja lekhe che. zAstromAM tene mATe aneka prakAranAM sAMketika nAmene pravega thayela che. jema ke-vartula, tAra, vAma, haMsakAraNa, mannAdya, praNaya, satya, biMduzakti, tridevata, trizikha vagere. kAranI racanA paMcaparameSThisUcaka ma+++=+E e pAMca akSara vaDe thayelI che. arihaMtane prathama akSara ja che, siddha athavA azarIrIne prathama akSara paNa 32 che, AcAryane prathama akSara zA che, upAdhyAyane prathama akSara 3 che ane sAdhu ke munine prathama akSara mam che. tenuM saMjana karatAM += thAya, += thAya nA =o thAya ane temAM mU umerAtAM kom thAya. 3kAranI zakti vize kahevAyuM che keAUMkaarN bindusaMyukta, nityaM dhyAyanti yoginaH kAmadaM mokSadaM caiva, OMkArAya namo. namaH //
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ amatraneA jaya 289 cegIe-yeAgasAdhake bi MduthI sayukta evA Icchita kAmasukhane ApanArA tathA meAkSane ApanArA OMkAranu dhyAna kare che. AvA kArane-OM nAmanA maMtrane vAravAra namaskAra hA.' ' muni-mahAtmAona! vyAkhyAna-prasaMge prArabhamAM A zloka prAyaH khelAya che, te parathI paNa tenuM mahattva samajI zakAze. vizeSa jANavA mATe amArA 'OMkAra upAsanA'nAmane graMtha juA. / kArano mahimA paNa ghaNA che. te mATe ame 'dardI kAra-upAsanA nAmaneA eka svata Mtra graMtha lakhelA che, te pAkAe ei javA jarUrI che. bIjanA mahimA anero che. kalikAlasarvajJa zrI hemacaMdrAcArye siddhahemazabdAnuzAsananI Apana bRhad vRttimAM jaNAvyu` che ke-- ahamityetadakSaraM paramezvarasya parameSThino vAcakaM siddhacakrasyAdivIja' sakalAgamopaniSadbhUtama zeSavighnavidhAtanighnamakhila dRSTAdRSTasaMkalpakalpadrumopamaM zAstrAdhyayanAdhyApanAvadhi praNidheyam // gheADA vivecanathI AnA a-bhAva spaSTa thaze. 'bamicetavRkSa'-ahIM evA je akSara che, te umezvaramya patteSThino vA paramezvara evA parameSThine vAcaka che.' je potAnA svarUpathI calita na thAya te akSara kahevAya. te ahIM khIjarUpe prayukta che. kadAca pAThakane prazna thaze ke 'aSTa mAM dekhItI rIte ja vadhAre akSara che, 19
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ 250 zrI jinabhakti-kalpataru chatAM akSare na kahetAM ahI' akSara evA prayAga kema karyAM ?' tenuM samAdhAna e che ke 'je khIja ghaNA akSarothI sa'yukta hAya-phUTa hAya, tene eka ja akSara gaNavAmAM Ave che; jema-ke, kSa, blyU Adi. vaLI maMtravidenu kahevuM che ke phUTa maMtrAmAM ghaNA akSaro dekhAvA chatAM temAM vastutaH eka ja akSara maMtrasvarUpa hoya che ane bAkInA te tenA parikara ke parivArarUpa hAya che, tethI paNa tene eka akSara kahevAmAM Ave che. laDha khIja anekAkSarI hovA chatAM temAM akSara ja ma`trasvarUpa che, tethI ahI' akSara evA zabdaprayAga ucita che.' .. kadAca ahIM khIje prazna ema pUchAya ke 'paramezvara evA parameSThi ema kahevAmAM ze! hetu rahe che?" tA tenA uttara e che ke devatAo ane guruonuM nAma upapada vinA-vizeSaNa vinA khelavuM na joIe evA zAstranA Adeza che, ane ahIM parameSThIe devatAnu nAma che, mATe tene paramezvara evu. upapada-vizeSaNa lagADelu che. vaLI parameSThI e zabda evI mAna vastune * devatAnAM nukaLAM 2, nAma nopapatuM vinA | uccarennaiva jAyAyAH kathaJcinnAtmanastathA / / ' devatA ane gurunuM nAma upapada-vizeSaNa vinA bAlavuM nahi. tema ja strInuM nAma ke banatAM sudhI peAtAnuM nAma paNa svaya bAlavuM nahi.'
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ ahaM" maMtrane japa 291 sUcaka che ke tene zrI jevuM sAmAnya koTinuM vizeSaNa zobhe nahi; tethI ahIM paramezvara evuM yathArtha vizeSaNa lagADeluM che. paramezvara eTale parama azvaryavAna. parama azvarya eTale aSTamahAprAtihArya ane samavasaraNAdi ananya prakAranI samRddhi tathA ganI sarva prakAranI siddhi. parameSThI eTale paramapUjya sthAne rahelA. e pAMca che. emAM ahIM paramezvara parameSThine artha sakala rAgAdirUpa malarahita, sarva jInA pega ane kSemanuM vahana karanArA, zastrAdi upAdhithI rahita hovAne lIdhe prasannatAnA pAtra, jyotirUpa, devAdhideva, sarvajJa puruSa vizeSa samajavAnA che. | ATalAM vivecanathI svarUpa ane abhidheya kahevAyuM. have tenuM tAtparya kahe che. je vAcArthane kahe te vAcaka kahevAya. "siddhacarivIna sopaniSamUta-A varlDa e je akSara che, te siddhacakanuM AdibIja che ane sakala AgamanuM rahasya che. jema jainetara zAstromAM lekyavijya, ghaMTArgala, svAdhiSThAna, pratyaMgirA vagere cakro prasiddha che, tema jainazAstromAM siddhacaka prasiddha che. temAM siddha evA parama tatve cakrAkAre maMDaLarUpe goThavAyelA hoya te siddhacakra. e parama tatva nava che,-arvat siddha, AcArya, upAdhyAya, sAdhu darzana, jJAna, cAritra ane tapa. A siddhacakramAM bIjANu pAMca bIje che, jevAM ke do phrI maiM hU hU temAM "zaruM e prathama bIja che, tethI tene AdibIja kahevAmAM AvyuM che.
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ rahara zrI jinabhakti-kalpataru je paramaguru evA arihaMtanA mukhamAMthI nIkaLyuM hoya ane zraddhAsaMpanna vinayavaMta ziSya pratye gayuM hoya te Agama kahevAya. AvAM Agame mukhyatve bAra ane samudAyarUpe ghaNuM che. te badhAne sAra "jiMduM- - zArira-varksava-sAhU e DAkSarI vidyAmAM AvI jAya che ane DAkSarI vidyAne sAra "" bIjamAM nihita che, eTale tene sakala AgamanuM rahasya kahevAmAM AvyuM che. A ba bIja "zeviMdanavighAninna" eTale sarva vinine nAza karavAmAM samartha che ane-"viTadaSTasaM5mopa" eTale sarva prakAranA daSTa ane adaSTa evA je saMka9pa tene pUravA mATe kalpavRkSa samAna che. ahIM daSTa saMka9pathI rAjyariddhi vagere ane aSTa saMka5thI svargAdi sukho abhipreta che. chevaTe kahyuM che ke "zAstrAbbAthanAdhyApanavidhi vadhe che A bIjanuM zAstranA adhyayana ane adhyApana samaye avazya praNidhAna karavuM joIe." ahIM zabdazAstranI racanAne prasaMga che, eTale adhyayana-adhyApanane nirdeza karyo che, paNa sarva mumukSu e jinabhakti-jine pAsanAmAM AgaLa vadhavA mATe tenuM praNidhAna karavAnuM che, tene japa tathA arthabhAvanA karavAnI che."
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ ahu maMtraneA jaya 293 zrI jayasi'husUrie dharmapadezamAlAmAM rUpa akSaratattvanuM varNana karatAM kahyu che ke bArAvi--dvArAntA, prasidghA simAA / yugAdau yA svayaM proktA, RSabheNa mahAtmanA // 3 // 'a'thI zarU thatI ane 'hu'mAM aMta pAmatI evI siddha-mAtRkA prasiddha che ke jene yuganA prAraMbhamAM paramAtmA zrI RSabhadeva bhagavaMte svaya kahI hatI. ekaikamakSara tasyAM tattvarUpaM samAzritam / tatrApi trINi tattvAni yeSu tiSThati sarvavit // 4 // te siddha mAtRkAne eka eka akSara tattvarUpane samAzrita(prApta) che, arthAt pratyeka akSara tattvarUpa che. temAM paNa '', '' ane '" e traNa tattvA evAM (viziSTa) che ke jemAM sajJa paramAtmA rahelA che.' f' tattvanuM varNana : ' akAraH prathamaM tatvaM sarvabhUtAbhayapradam / pheza samAzritya, vataMte sarvahinAm // * temAM AkAra prathama tattva che, satra prANIone abhaya ApanAruM' che ane sadehadhArIonA kaThasthAnane AzrIne raheluM che.'
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti--kalpataru 294 sarvAtmakaM sarvagataM, sarvavyApi sanAtanam / sarvasaccAzritaM divyaM cintitaM pApanAzanam / te tattva sarvAMsvarUpa, saMgata, sabyApI, sanAtana ane sarvAM prANIone AzrIne raheluM che. tenu divya ciMtana (sarvAM) pApanA nAza kare che.' idamAdyaM bhavedyasya, kalAtItaM kalAzritam / nAmnA paramadevasya dhyeyo'sau mokSakAGkSibhiH // 12 // * kalArahita athavA kalAsahita evu. A (parama) tattva nAmavaDe je paramadevanI AdimAM che, te nuM meAkSanI AkAMkSAvALA puruSoe dhyAna karavu (paramadeva) joI e.' '' tattvanuM varNana : dIptapAvakasaGkAzaM sarveSAM zirasi sthitam / vidhinA mantriNA dhyAtaM trivargaphaladaM smRtam // 13 // $ // 3 // * sarva prANIonA mastakamAM rahela pradIpta agnisamAna A tattvanuM maMtradhArakavaDe jo vidhipUrvaka dhyAna karAya teA te dharma, artha ane kAma e trivanI prApti rUpa phaLane ApanAruM che, ema (jJAnI puruSoe) kahyuM che.' yasya devAbhidhAnasya, madhye hyetad vyavasthitam / puNyaM pavitraM mAGgalyaM, pUjyo'sau tavadarzibhiH // 14 //
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ ahu maMtranA japa 295 6 puNya, pavitra ane moMgala evuM A tattva je parabhAtmA (arha)nA nAbhanI bhavyabhAM rahelu che, te paramAtmA tattvahamane pUjya che,' ( hU' tattvanu N varNana : sarveSAmapi bhUtAnAM nityaM yo hRdi saMsthitaH ! paryante sarvavarNAnAM sakalo niSphalastathA // 15 // hakArI hi mahAprANaH, lokazAstreSu pUjitaH / vidhinA mantriNA dhyAtaH sarvakAryaprasAdhakaH // 16 // * sa` prANIonA hRdayamAM sadA rahela, sa` varNanI a Mte rahela, kalA sahita, kalA rahita ane laukika zAstrAmAM 'mahAprANu' tarIDe pUla (aDubhata) sevA ''astu' mNtrdhArakavaDe je vidhipUrvaka dhyAna karAya, te te sarva kAryonA sAdha che.' yasya devAbhidhAnasya, paryanta Sa vartate / mumukSubhiH sadA dhyeyaH sa devo munipuGgavaiH // 17 // , 'ne hevanA nAbhanA saMtamAM AA ('hu'a2 ) rahe che, te (a) devanu mumukSu-bhunivaroye sahA dhyAna legaye.' vu biMdunuM varNana : sarveSAmapi satvAnAM nAsAgre parisaMsthitam / bindukaM sarvavarNAnAM zirasi suvyavasthitam // 18 // ,
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ 296 zrI jinabhakti-kalpataru hakAropari yo vinduvaitulo jalavinduvat / yogibhizcintitastasthau, mokSadaH sarvadehinAm // 19 // "je sarva prANIonI nAsikAnA agra bhAgane viSe rahela che, je sarva vargonA mastake suvyavasthita che, je huMkAra upara jalabiMdunI jema vartulAkAre rahela che ane je yegIo vaDe sadA cihnita che, te biMdu sarva jene mekSa ApanAra che." zrINyakSarANi vinduzca, yasya devasya nAma vai / sa sarvajJa samAMthAvA, "are tiita taiH rabA "traNa akSare ane siMdu maLIne je devanuM nAma thAya che, te deva paMDita vaDe sarvajJa paramAtmA "la" (arihaMta) kahevAya che." anyatra kahevAyuM che ke - akAreNocyate viSNU , rephe brahmA vyavasthitaH / hakAreNa IzaH proktastadante paramaM padam // "bakArathI vigu kahevAya che. rephamAM brahmA rahelA che, sukArathI zivanuM kathana che, ane tenA cheDe " AvuM je anusvAra che, e parama padanuM vAcaka che." tAtparya ke A rIte karyuM pada sarvavyApI ane sarva zaktimAna hovAthI tenuM praNidhAna karavuM ISTa che.
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ 297 aha maMtrane japa ahIM eTalI spaSTatA karI daIe ke bIjanuM jArUpa praNidhAna karatI vakhate maMtrasvarUpe ja karAya che, eTale ke tyAM mAtra bIja nahi, paNa tene lagate je maMtra hoya tene ja japa kare jaIe. 4-japa kene kahevAya ? maMtrAkSaranI vAraMvAra AvRtti karavI tene japa kahevAya che. japavuM eTale belavuM-TavuM. jemAM belavAnIraTavAnI kriyA vAraMvAra thAya, te ja5. pa-kevo maMtrajapa phaladAyI thAya ? je maMtra gurudatta hoya che, eTale ke gurue vidhipUrvaka Apela hoya che, te ja ISTa phalane ApanAre thAya che, tethI mumukSue sArI tithi, sAre vAra, sAruM muhUrta joIne guru pAsethI vinayapUrvaka maMtra grahaNa karavA joIe. kyAMkathI sAMbhaLeluM, keInI pAsethI taphaDAvela ke pustakamAMthI vAMcele maMtra game teTalo japavAmAM Ave te paNa ISTa phalane ApI zakatA nathI. 6-maMtrajapa kyAM kare ? koI ekAMta eraDAmAM siMhAsana ke bAjoTha para zrI jinezvaradevanI chabI padharAvIne tenI sanmukha A maMtrano japa karave ucita che. zrI haribhadrasUrie ga. biMdumAM kahyuM che ke "japa devatAnI sanmukha athavA svaccha
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ 98 zrI jinabhakti-kalpataru jaLAzayAnI AgaLa athavA patrA, puSpA, ane phaLethI lacelAM vRkSAvALA-vanapradezanI aMdara karavA mATe satpuruSonI AjJA che.' eTale jyAM jevA sayAga hoya, te pramANe vavuM ISTa che. je sthAnamAM maMtrajapa karavA hoya tyAM sugadhI dhUpa karA joI e, ghInA dIvA prakaTAvavA joI e, AsApAlavanuM tAraNa khAMdhavu joI e ane puSpamALA laTakAvavI joI e. TUMkamAM tene ane teTaluM pavitra tayA AkarSaka karavAthI ma`trajapamAM ghaNI anukUlatA rahe che. 7--pUvividha prathama ISTadevanu pacApacArathI ke aSTApacArathI pUjana karavu joI e, pachI sAragarbhita sudara stuti-sta trAthI temanI stavanA karavI joIe ane tyAdakhAda maMtrajapamAM pravRtta thavu' joI e prabhupUjana karatAM pahelAM sAta prakAranI zuddhi sAcavavI joIe, e vastu AgaLa ame eka svataMtra prakaraNa dvArA kahI gayA chIe, eTale ahIM tenI punarukita karatA nathI, paNa eTalu jaNAvIe ke A pUjana ghaNuM ja zuddhipUrNAMka thavu joie. zuddhi jeTalI vadhAre teTalI siddhi samIpa samajavI. * A zuddhinuM keTaluMka varNana amee jaina zikSAvalI--prathama zreNInA 'ma'trasAdhana' nAmanA pustakamAM kareluM che.
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahu" maMtranA japa 299 arjumaMtra sAttvika che ane tenA japa zAMti arthe karavAmAM Ave che, eTale te vakhate zveta vastro paridhAna karavAM joI e ane japamALA ke jene sAmAnya rIte navakAravALI ke nAkAravALI kahevAmAM Ave che, te sphaTIka, raupya ke zveta pArAnI hovI joIe. vaLI Asana paNu zveta UnanuM hoya te IcchavA yAgya che. 8-sakhyAnA niNaeNya maMtrajapa keTale karavA che? tene nirNaya agAuthI karI levA joIe ane tene game te bhege pAra pADavAnA dRDha saMkalpa sevavA joIe, anyathA nAnuM-moTuM koIpaNa vinna upasthita thatAM aTakI javAnA sabhatra che. vaLI pratini keTale japa karavA, tene ni ya paNa te ja vakhate karI levo joI e ane te pramANe pratini japasakhyA pUrI karavI joI e. maMtranA japa jeTalA thAya, teTale uttama che, paNa jo te saMkalpapUrvaka savA lAkhano karavAmAM Ave te ghaNA ladAyI thAya che. ame pUrva puruSAnA kathanathI jANyu che, tathA amArA peAtAnA anubhavathI ema joyuM che ke savA lakSa japAyele A maMtra mahAmRtyuMjayanuM krAma kare che ane TuMka samayamAM ja ISTa manerathanI pUrti kare che; vaLI japasa khyA ardhA upara pahAcyA pachI suMdara svapnA AvavAnI zarUAta thAya che ane pUrNAhutinA samaye te .
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpataru jIvanabhara yAda rahI jAya tevA apUrva zubhasUcaka svapnanI prApti thAya che. jee peAtAnA jIvanamAM amatranA savAADa japa kare che, temanu jIvana dhanya dhanya bane che. 9-japanA prakAro 300 japanA prakAre aneka che, paNa temAM traNa prakAranI vizeSa prasiddhi : (1) bhASya, (2) upAMzu ane (3) mAnasa. bIjo sAMbhaLI zake te pramANe maMtraneA uccAra karavA, te bhASya japa kahevAya che; bIje sAMbhaLI na zake e rIte eTale heATha bIDIne maMtranuM raTaNa karavu, te upAMzu japa kahevAya che ane je maMtra mAtra mananI vRtti ethI ja vasaMvedanarUpe japAya te mAnasa kahevAya che. A traNa prakAre uttarazattara uttama che, eTale bhASya japa karatAM upAMzu japanuM ane upAMzu japa karatAM mAnasa japanuM phala ghaNuM vadhAre che; tethI mukhyatAe teA mAnasa japanuM avala khana levu... zreSTha tema na upAMzu japanuM paNa atralaMbana laI zakAya. bhASya japa kaniSTha hoI ane tyAM sudhI A prasa Mge tenu avalaMbana levuM nahi. anya samaye japanA abhyAsa mATe bhASyanuM avalaMbana levAmAM Ave, te iSTa che. che, paNa khanI zake te 10-45 kevI rIte karavA ? hAthanI AMgaLI para, mALA upara ke nAsikAnA :agra bhAga upara dRSTi sthira karIne tathA aMtarAtmAthI
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ ahaM maMtrano japa 301 zAMta thaIne maMtronA akSaramAM cittanI vRttine parevI devI joIe. jema sUtra (do) parevyA pachI mALAnA maNakA jyAM tyAM vikharAI jatA nathI, tema manane maMtranA akSaromAM parovyuM ke tenI vRtti jyAM tyAM jatI nathI. jyAre mana vyAkuLa thAya, tyAre DIvAra mATe ja cheDI. deve joI e. zrI haribhadrasUrie gabiMdumAM kahyuM che ke vyAkula citta vakhate japane tyAga karavAthI (aMdarathI azAMta chatAM bahArathI zAMta AkAra dhAraNa karavArUpa) mAyAcArane tyAga thAya che tathA vizrAMti levAthI japamAM. sArI rIte pravRtti thAya che." bhUtazuddhitatramAM kahyuM che kemnH saMhRtya viSayAn mantrArthagata-mAnasaH / na drataM na vilamba ca, japen mauktikahAravat // japa karatI vakhate bAhya viSayone manathI dUra karavA arthAt ukheDI nAkhIne maMtranA arthanI bhAvanApUrvaka ati utAvaLe nahi ane ati maMda gatie paNa nahi, eTale ke sarakhI rIte jema metInA hAramAM dhIme dhIme metI parevIe chIe, te ja pramANe japa kare." tAtparya ke japa karatI vakhate manane samagatie. calAvavuM, paNa tene vega vadhI jAya ke DhIlo paDI jAya, ema karavuM nahi. manane samagatie calAvavA mATe keTalAka abhyAsanI.
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30ra zrI jinabhakti-kalpata jarUra che. te mATe ame dhyAnanA vargomAM tathA avadhAna priyeganA zikSaNamAM nIcenI prakiyA amalamAM mUkI hatI : 1 thI 50 sudhInA aMke dhIme dhIme eka sarakhA aMtare belI javA. temAM jhaDapa vadhI jAya te kata doSa samaja ane jhaDapa ghaTI jAya te vilaMbita deSa samaje. gaNunAvakhate eka paNa vikalpa UTha na joIe. vikalpa UThe tyAM sudhI prakiyA siddha thaI nathI ema samajavuM. jyAre 1 thI 50 sudhInI saMkhyA samagatie belAya tyAre saMkhyAne kama AgaLa laMbAvI 100 sudhIne kare. A rIte 1 thI 100 sudhInI saMkhyA barAbara sarakhA aMtare bolAya ane keI jAtane doSa Ave nahi, tyAre mana samagatie cAle che, ema samajavuM ane tene yathArtha upayoga kare. japa aMge bIjAM sUcane nIce mujaba che - (1) japa daramiyAna sadAcAranuM pAlana karavuM (2) japa anidrita thaIne kare, eTale ke japa karatAM UMghanAM jhokAM na AvI jAya, tene khyAla rAkhe. AhAranuM pramANa vadhAre thayuM hoya, thAka khUba lAge hoya ke japamAM mane barAbara ceTatuM na hoya, tyAre UMghanAM * dhyAnanA vargo ghaNAM varSa pahelAM muMbaImAM calAvatA hatA, hAlamAM calAvatA nathI; avadhAna-prayogonuM zikSaNa paNa hAla baMdha ja che.
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ aha maMtrane japa 303 jheka AvavA saMbhava che, eTale upAsake A bAbatane khAsa upaga rAkha. (3) ja5 svastha citte kare, eTale ke te samaye bIjA keI vikalapa UThavA devA nahi. (4) teSa dhAraNa karavuM, eTale ke japanuM phaLa maLaze ke nahi? evA vicArane sthAna na ApatAM yegyatA ane samaya paripakava thaye tenuM phaLa avazya maLaze, evI AMtarika zraddhA rAkhIne japamAM pravRtta thavuM. (5) sIvelAM vastra dhAraNa karIne, nagna thaIne, mukta keza rAkhIne ke apavitra hAthavaDe japa kare nahi. temaja ciMtAtura citte, krodhAvezamAM ke bhramita cittathI paNa maMtrajapa karavo nahi. 11-ajapAjApa japa jyAre carama sImAe pahoMce che, tyAre vagara jape paNa jAya che, jene anubhavIoe ajapAjApanI sthiti kahI che. A sthiti prApta thaye mananI tamAma vRttio eka sUkama kendramAM AvI jAya che, eTale tenuM yatheccha paribhramaNa aTakI jAya che. yegIo athavA mahAtmAonuM mana A jAtane ajapAjapa japatuM hoya che, tethI ja temane aneka prakAranI siddhio sAMpaDe che. 12-maMtrajapanA lAbha japanuM anuSThAna sadAcArapUrvaka karavAnuM hoya che,
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ 304 zrI jinabhakti-kapataru tethI temAM yama-niyama siddha thAya che. vaLI niyata japa pUre karavA mATe lAMbA samaya sudhI eka Asane sthira besavuM paDe che, tethI A siddhi paNa thAya che, ane japa pUraka, kuMbhaka tathA recakanA joraNe karavAmAM Ave te prANAyAmamAM paNa sArI pragati thAya che. te ja rIte japa karatI vakhate indriya ane mana viSayamAMthI sArI rIte kheMcAI jAya che, tethI pratyAhArane paNa abhyAsa thAya che ane japa vakhate mananI vRttione pravAha eka tarapha vahe che, eTale dhAraNuM paNa vikAsa pAme che. A rIte japanA anuSThAnathI yamaniyamAdipUrvaka yuganAM cha aMge siddha thAya che, tethI dhyAnanI gyatA Ave che ke jenuM varNana have pachInA prakaraNamAM karavAmAM AvyuM che. * japanA tera prakAromAM puraka, kuMbhaka tathA recakanAM dhoraNo karavAnuM vidhAna che. zrI siMhatilakasUrie A tera prakAro mannAdhirAja rahasyamAM jaNAvelA che.
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ [23] dhyAna 1-dhyAnanI mahattA eka mahApuruSe kahyuM che kepuujaakottismN stotraM, stotrakoTisamo japaH / japakoTisamaM dhyAnaM, dhyAnakoTisamo layaH // pUjA eTale bAhya upacArathI thatI pUjA. tetra eTale sAragarbhita stuti-stavana. japa eTale ISTadevane maMtrajapa. dhyAna eTale ISTadevanuM dhyAna ane laya eTale sAdhya, sAdhana ane sAdhakanI bhedabuddhine nAza. A badhI upAsanAnI uttarottara zreSTha bhUmikAmAM che. ahIM keTi zabdane prAga mahAna aMtara darzAvavA mATe thayele che. A kathananuM tAtparya e che ke upAsake ISTadevane niyata pUjA-pATha karI lIdhuM eTale badhuM patI gayuM, ema samajavAnuM nathI. teNe ISTadevanA guNonuM paNa smaraNa karavuM joIe ane te mATe sAragarbhita suMdara stuti, stavana ke tetro belavAM joIe. tene prabhAva ApaNuM AtmA para ghaNuM paDe che, eTale ke ISTadevanA jevA ja guNa meLavavAnI vRtti ApaNA aMtaranAM jAgrata thAya che 20
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ 306 zrI jinabhakti-kalpataru ane te dhIme dhIme tIvra thatAM guNu-sa`pAdananu kArya zarU thaI jAya che. paraMtu A lAbha tyAre ja maLe che ke jyAre stuti-stavana-statranA artha kharAbara samajIe ane tenA para ci'tana-manana karatA rahIe. jo phonogrAphanI cUDInI mAka mAtra zabdoccAraNa karI jaIe, te tethI Ave lAbha thavA sa bhava nathI. A vastune khIjI rIte kahevI hAya tA ema kahI zakAya ke prabhunAM sAragarbhita stuti -stavana-stAtrA para ciMtana-manana karavu, e paNa upAsanAnA eka mahattvane bhAga che, tethI upAsake temAM pravRtta thavu" joI e. prabhunI aMgapUjA tathA agrapUjA karyA pachI caitanyavaMdana karavAnuM je vidhAna che, tathA vividha prakAranI vistAravALI pUjAe bhaNAvavAnI je ceAjanA che, tema ja sAryakALa pachI gAnatAna sAthenI bhAvanA besADavA mATenA je pracAra che, temAM e ja hetu rahelA che ke ApaNe zrI jinezvara devanA adbhUta-yathA guNA jANI zakIe ane tene Adarza sAme rAkhIne ApaNA jIvanapatha ujALI zakIe. pUjApATha ane stuti-stotra pachInI bhUmikA ISTa devanA maMtrajapanI che ane te ghaNI UMcI che. tenAthI iSTadevanA sapa ghaNA vadhI jAya che ane tenuM satata smaraNu rahyA kare che, paraMtu A japa japanA dhAro eTale ke japanA sthApita niyamapUrNAMka thAya tA.
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ 307 dAna . hAthamAM japamALA hAya ane sa`sAra-thava DAranI vAto thatI hoya ke lAgatAvaLagatAne dhaMdhA-dhApA aMge sUcanAo apAtI hAya tyAM ISTadevanA saparka zI rIte sadhAya ? athavA to amuka japa pUrA karavA che, mATe mALAnA maNukA ati jhaDapathI pheravAye jatA haiAya tyAM maMtrAkSaro . vyavasthita zuddha kayAMthI khelAya ? jo maMtranA akSare| AghApAchA thaI jAya ke khelavAnA rahI jAya to ematra khaDita thayeA gaNAya che. AvA kha'Dita matra viziSTa keTi ke uttama phaLa kayAMthI ApI zake? . jema mUrti"nuM khaMDana ApaNA dilane khaTake che, tema maMtranuM khaMDana paNa ApaNA dilane khaTakavuM joIe. vadhAre spaSTa kahIe to matra e iSTadevatAnA akSaradeha che, eTale tenA pUrepUro Adara karavA joIe ane tenI kaI paNa prakAre AzAtanA na thAya, enA khyAla rAkhIne japa karavA joIe. japa karatAM paNa dhyAnanI bhUmikA ghaNI caDiyAtI che, paraMtu te emane ema prApta thatI nathI. te mATe sArA pramANamAM ceAgyatA prApta karavI paDe che. khAsa karIne yama niyama eTale saMyamanuM pAlana, Asanasiddhi eTale eka ja Asane lAMbA samaya sudhI sthira besavAnA abhyAsa, praNAyAma eTale zarIramAM rahelA pAMca prakAranA vAyu upara yathArtha kAbU, pratyAhAra eTale manane indriyAnA amAMthI pAchI kheMcI levAnI tAlIma ane dhAraNA eTale citta
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3% zrI jinabhakti-kahapataru vRttine pravAha eka ja vastu tarapha vALavAnuM sAmarthya. ATalI vastu to dhyAnamAM pravRtta thanAramAM avazya joIe. A badhI vastu abhyAsathI siddha thAya che, eTale mukhya vAta abhyAsanI che. ' dhyAna dharavuM kaThina che, mATe tene cheDI devuM ke tenAthI AghA rahevuM, e vicAra barAbara nathI. keTalAMka kAryo kaThina hoya to paNa siddhi, saphaLatA ke vijaya prApti mATe avazya karavAM paDe che. tyAM je kaThinAIthI DarIne tene cheDI devAmAM Ave to siddhi, saphaLatA ke vijya dUra cAlyA jAya che ane niSphaLatA, nAmezI ke apayazane cAMdale kapALe cATe che. zrI jinezvaradevanA jIvana sAmuM ja juo ! temaNe kevI kaThina sAdhanA karI! je vidanethI DarI jaIne ke upasargothI hatAza thaIne temaNe sAdhanA cheDI dIdhI heta, to kadI paNa ahaMtapadanI prApti karI zakyA hota kharA? zrI mahAvIra svAmI ke je carama jinapati ane vartamAna zAsananA nAyaka che, temaNe to sAdhakane eka ja upadeza Ape che ke "kaThinAIothI Dare nahi, himmatathI AgaLa vadhe ane tene sAmane kare. chevaTe vijaya tamAre che." ApaNe emanA ja anuyAyIo -bhaktosevake ane kaThinAIthI DarI jaIe to bhagavAnanA upadezane anAdara
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ yAna 309 karyAM gaNAya, eTale dhyAnanI yAgyatA prApta karIne dhyAnamAM pravRtta thavu. ane koI paNa lAge temAM saphaLa thavu, e ja ApaNA eka mAtra sakalpa hAI zake. 6 jainazAstro kahe che ke * uccakeTinA dhyAnane Azraya lIdhA vinA jJAnAvaraNIya Adi karmone nAza thatA nathI; jJAnAvaraNIya Adi karmonA nAza thayA vinA kevalajJAnanI prApti thatI nathI; ane kevalajJAnanI prApti thayA vinA siddhAvasthA sAMpaDatI nathI,' eTale siddhi, mukti ke mekSanA abhilASIoe dhyAnanA Azraya avazya levA ja joI e. layanI sthiti ke jene sahuthI chelle nirdeza karavAmAM Avye che, te dhyAna dharatAM dharatAM ja prApta thAya che, eTale upAsanA-mArgomAM dhyAna e ati mahattvanI vastu che ane tethI dareka upAsake tenA svarUpa-nidhi vagerethI vahelI take paricita thaI dhyAna mATe tatpara thavu iSTa che. 2-zrI jinezvaradevanuM dhyAna kAyAne madira banAvI, hRdayane Asana karI tenA para zrI jinezvaradevanI magalamUrti sthApita karavI ane tenA para manane ekAgra karavu, e zrI jinezvaradevanuM dhyAna che. pAThA amArA A kathananA sama kharAbara samaje. kAyAne maMdira banAva. eTaluM kAyAne pavitra banAvavI. aDI koI ema kahetA hAya ke * kAyA to maLamUtrathI bharelI
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ 310 zrI jinabhakti-kalpatarU che, te zI rIte pavitra bane?" to te amArA kathanane marma samajyA nathI. ahIM pavitratAthI sadAcAra-sadupayeganuM sUcana che. kAyA jyAre durAcArane tyAga karI sadAcAramAM pravartatI rahe ane tenA aMgene upaga viSayabhoga mATe nahi, paNa sArAM sArAM kAryo karavAmAM thAya, tyAre te pavitra thaI kahevAya. durAcAra kone kahevAya ? tenI spaSTatA karavAnI jarUra che kharI ? jarUra hoya to ame jaNAvIe chIe ke kAyAthI abhakSya bhakSaNa karavuM, hiMsA karavI, dArU pIve, cerI karavI, jUThuM bolavuM, jugAra rame, parastrI-gamanA karavuM, vezyA sAthe viSayabhega kare, prANIone zikAra kare ke kaIne kaI prakAranuM duHkha upajAvavuM, e durAcAra che ane kAyAne dhArmika-AdhyAtmika kriyAomAM pravartAvavI tathA keI paropakArI pravRttiomAM joDavI, e sadAcAra che. hAtha, paga, AMkha, kAna vagere aMgene durupayoga paNa thaI zake che ane sadupayeAga paNa thaI zake che. dAkhalA tarIke hAthathI koIne kAna pakaDIe, koIne cUMTI khaNIe, keI ne thappaDa mArIe ke lAkaDI yA anya hathiyAra uThAvI bIjAnA para prahAra karIe athavA to tenAthI khoTAM, kharAba ke bibhatsa lakhANe lakhIe, e hAthane durupayoga che ane hAthathI deva-gurune praNAma karIe; dAna daIe, kaI paNa paropakArI kAma karIe ke tenAthI koInuM bhaluM thAya evA lekha vagere lakhIe, to e hAthane sadupayeAga che.
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ dayAna 31 pagathI keIne lAta mArIe, koIne kacaDI nAkhIe, na javAnA sthAne jaIe tathA viSayane unmAda zAMta karavA mATe tene AdhAra laIe to e pagane durupayoga che ane pagathI cAlIne devamaMdire, upAzraye ke dharmanA sthAnake jaIe, kaI dInaduHkhanuM kAma karI ApIe ke tIrthabhUmine sparza karIe, te pagane sadupayega che. AMkhathI kaI strInI sAme kharAba daSTi karIe, kaI puruSa ke pazu vagerenAM gupta aMge nihALIe, keIne DArIe-bhaya upajAvIe, keInAM chidro nihALIe, bibhatsa sAhitya vAMcIe ke bibhatsa nAca, nATaka, nRtya vagere joIe e AMkhane durupayoga che ane AMkhathI devamUrtinAM darzana karIe, saMta puruSanuM mukhAraviMda nihALIe ke dIna-duHkhI para karuNAbharI najara nAkhIe, sArAM sArAM pustaka vAMcIe, dhArmika utsava-mahotsave nihALIe ke tIrtha, maMdira vagere dharmasthAnonI bhavyatA nihALIe, e. AMkhano sadupayoga che. te ja rIte kAnathI koInI niMdA ke kuthalI sAMbhaLIe, zRMgArika bibhatsa gIta ke vArtAo sAMbhaLIe, keInI khAnagI vAta jANI levA prayAsa karIe, e kAnane durupayoga che ane kAnathI zAstravacane sAMbhaLIe, mahApuruSenI vANuM sAMbhaLIe, prabhubhaktinA gIte-bhajanestavane sAMbhaLIe, dhArmika vArtAlApa ke saMvAda sAMbhaLIe,
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ 312 zrI jinabhakita-kalpataru kaI dIna-dukhanI hakIkata sAMbhaLIe, e kAnane sadupayeAga che. keTalAka ema samaje che ke kAyAne puSkaLa pANIthI snAna karAvIe ane viTTaNa, sAbu vagerethI tene mela kADhIe eTale pavitra thAya che, paNa e bAhya pavitratA che. tenI sAthe atyaMtara pavitratA paNa joIe ane te upara kahyuM tema kAyAne sadAcAramAM pravartAvavAthI tathA hAtha-paga vagere aMgene sArAM kAmamAM upayoga karavAthI prApta karI zakAya che. kAyAne kuTilatAne akhADo banAva ke devane virAjavAnuM maMdira banAvavuM, e ApaNA hAthanI vAta che. je ApaNe ati durlabha e mAnavadeha pAmIne paNa mokSa-prAptimAM ananya kAraNabhUta evI zrI jinezvaradevanI bhakti, ArAdhanA ke upAsanA na karIe te ApaNA jevA mUDha, mUrkha ke gamAra koNa? mekSanI prApti mAtra mAnavabhavamAM ja zakya che, evI jAherAta karavA pAchaLa mahApuruSane uddeza e che ke manuSya A kAyAnuM sAcuM mUlya samaje ane tene mokSaprApti mATe banate upayoga kare; paraMtu ApaNe kAyAnuM sAcuM mUlyAMkana karyuM nathI, tene viSayabheganuM sAdhana mAnI lIdhuM che ane tene manaphAvate durupayeAga karI rahyA chIe. Ama chatAM jAgyA tyAMthI savAra samajIne hajI paNa tenuM sAcuM
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ "dhyAna 313 mUlyAMkana karIe ane tenA dvArA banI zake teTaluM mekSaprAptinuM kArya sAdhI laIe, emAM ja ApaNuM hita che. sune-zANAone AthI adhika zuM kahevuM ? devamUtine game tyAM padharAvI zakAya nahi, te mATe khAsa beThaka-khAsa Asana joI e. deve paNa te mATe prAtihAryanI sAmagrImAM saphaTikanuM suMdara pavitra Asana sAthe rAkhe che ane maMdiramAM paNa te ja jAtanI vyavasthA hoya che. - ApaNuM kAyArUpI maMdiramAM devanuM Asana banAvavA mATe sarvathI zreSTha sthAna ApaNuM hRdaya che. ahIM hRdayathI lehIne zarIramAM dhakelanAruM avayava nahi paNa haiyuM, dila ke aMtaHkaraNa samajavAnuM che. te mAnavadehanI aMdara AvelAM traNa marmasthAno paikInuM eka che ane lAgaNIo (Feelings, sentiments)ne prAdurbhAva thavAnuM mukhya sthAna che. AnAthI vadhAre sAruM bIjuM sthAna karyuM hoI zake ? devanuM Asana pavitra hovuM joIe, eTale ke temAM keI jAtanI apavitratA, azuddhi ke malinatA na hovI joIe. je AsanamAM apavitratA, azuddhi ke malinatA hoya te deva tyAM birAje nahi, eTale ApaNe hRdayanI apavitratA-azuddhi-malinatA dUra karavI ja rahI. ApaNuM hRdayamAM Aje kevI kevI lAgaNIo UThI rahI che, tenuM nirIkSaNa kare. ghaDIkamAM keda-gussa-raudra
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ 314 zrI jinabhakita-ka5ta. bhAva bhabhUke che, te ghaDIkamAM mAna-mada-mithyAbhimAnane AvirbhAva thAya che. vaLI ghaDIkamAM mAyA-kapaTa-dagAnI vRtti saLavaLatI jaNAya che, te ghaDIkamAM lebha-tRSNa-parigrahanI saMjJA jera para AvatI jaNAya che ane bhUMDI bhUtAvaLa jevI aneka prakAranI lAlasAo-vAsanAone tyAM haradama AvirbhAva thAya che. vaLI ghaDIkamAM mAyA-kapaTa-dagAnI vRtti saLavaLatI jaNAya che, te ghaDIkamAM lebha-tRSNaparigrahanI saMjJA jora para AvatI jaNAya che ! A rIte kaSAya ane viSaya baMnene tyAM mekaLuM medAna maLeluM hovAthI ApaNuM samasta hRdaya bhraSTa-apavitra-azuddha thayeluM che. temAM theDI jagA paNa pavitra-zuddha-svaccha zodhavI hoya te ghaNI muzkelI paDe tema che, eTale tenuM sagapAMga zuddhIkaraNa thAya, e ja ISTa che. je leDhAnA khIlA, kelasA ke hADakAvALI jagA para zrI jinezvaradevanuM Asana bichAvI zakAya nahi, te jyAM krodha, mAna, mAyA, lebha ane vividha prakAranI vAsanAorUpI gaMdakI paDelI hoya tyAM zuM zrI jinezvaradevane padha rAvI zakAya kharA? ame te ema kahIe chIe ke je ApaNA hadayamAM zrI jinezvaradevanuM samavasaraNa racavuM hoya te paNa racI zakAya, paraMtu te mATe zubha manega, zubha vacanAma ane zubha kAyAgarUpI traNa keTa racavA joIe, ullAsarUpI azokanuM vRkSa nirmANa karavuM joIe, saddabhAvanArUpI.
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhyAna 315 puSpanI vRSTi karavI joIe, parAvANIthI maMtrane divya dhvani kara joIe, zAMti-samatArUpa cAmare DhaLavA joIe, zuddhirUpI sphaTikanuM Asana bichAvavuM joIe, bhadratArUpI bhAmaMDalanI racanA karavI joIe, dayArUpa duMdubhine jerazerathI nAda kare joIe ane tRSNAtyAga, titikSA tathA tapanuM trividha chatra taiyAra rAkhavuM joIe. basa, AvI-ATalI taiyArI hoya te ApaNA hRdayamAM zrI jinezvaradevanuM samavasaraNa jarUra racAya ane temanAM divya dedAranAM darzanane lAbha ApaNane jarUra maLe. zrI jinezvaradevane hadayamAM birAjamAna karyA pachI mananI saghaLI vRttione temanA pratye ja kendrita karavI joIe. je ApaNe zrI jinezvaradevane kalpavRkSa, kAmadhenu ke ciMtAmaNiratnathI adhika mAnatA hoIe te emanAthI ja ApaNI badhI ISTasiddhi thaI javAnI che evI daDha zraddhA hoya, pachI anya kaI vastune vicAra ja zA mATe kare ? emanAM aMga para-mukhapara mananI vRttiene ekAgra-sthira karIne besI jaIe, e ja ISTa che. jema ApaNAM zarIramAM be dravyacakSuo che ane tenAthI bahAranA anekavidha padArthone nihALI zakIe chIe, tema ApaNuM aMtaramAM pratibhAzupa eka cakSu che ane tene AdhAre saMskArarUpe saMgrahAyelI keIpaNa vastunAM ApaNe darzana karI zakIe chIe. kadAca tathA prakAranI udbodhaka sAmagrI na hoya te tatkAla e darzana na thAya,
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ -316 zrI jinabhakti-kalpataru paNa vizeSa ciMtana-manana karatAM koI ne koI udhaka sAmagrI jarUra maLI jAya che ane te vastunAM da"na karI zakIe chIe. avadhAna-prayAgAmAM mukhyatve A AMtaracakSune ja upayAga hAya che ane tethI saMskArarUpe grahaNa karelI seMkaDo vastuone a'tarathI joI ne tenuM yathA kathana karI zakAya che. jo A zakti kharAkhara khIlI hoya te ApaNe aMtaramAM birAjamAna karelI zrI jinezvaradevanI mUrtinAM ma'gala dana kharAbara karI zakIe ane AnandvanA udgaSimAM magna banI kRtArtha thaI zakIe. 3-dhyAnanI oLakhANu zrI jinabhadragaNikSamAzramaNe dhyAnazatakamAM mananI traNa avasthAe varNavI che : (1) cittarUpa, (2) bhAvanA ke anuprekSArUpa ane (3) dhyAnarUpa. tenA paricaya ApatAM temaNe jaNAvyu` che ke mana jyAre anyAnya viSaya grahaNa karI rahyuM hoya, eTale ke kSaNamAM eka viSaya, pachI khIjo viSaya, pachI, trIjo viSaya, ema eka pachI eka aneka viSayeA grahaNa karatu hAya tyAre tene cittarUpa samajavuM. jyAre mananI vRttiene pravAha eka viSaya paratve vahI rahyo hAya, tyAre tene bhAvanA ke anuprekSArUpa samajavuM, ane jyAre mananI vRttie koI eka viSaya para ekAgra thaI jAya, sthira thaI jAya, tyAre tene
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhyAna 317 dhyAnarUpa samajavuM. A paricaya parathI samajI zakAze ke dhyAna e mananI ekAgratAnuM ja bIjuM nAma che. anya. mahaSioe paNa dhyAnanI vyAkhyA AvI ja karI che, eTale mananI ekAgratAne ja dhyAna samajavAnuM che. 4-dhyAnanA prakAre jyAre mananI ekAgratA keI azubha viSaya paratve. thatI hoya, tyAre te azubha dhyAna kahevAya che ane jyAre zubha viSaya para thatI hoya, tyAre te zubha dhyAna kahevAya che. A be prakAranAM dhyAnamAMthI azubha dhyAna tyajavA gya che, kAraNa ke tethI pApakarmane baMdha thAya che ane tenAM ati kaTu phaLa bhegavavA mATe rAzIlakSa nimAM paribhramaNa karavuM paDe che. jyAre zubha dhyAna AdaravA yogya che, kAraNa ke tethI Atmapradezane vaLagI paDelA-Atmapradeza, sAthe tAdAbhyapaNane pAmelAM karmonI nirjarA thAya che ane chevaTe sarva karmone kSaya thatAM akSaya-avicala sukhanA dhAmarUpa siddhAvasthAnI prApti thAya che. have A dhyAnanA uttara prakAre joI e. azubha dhyAnanA Arta ane raudra evA be prakAre che. jemAM Arta eTale duHkha ke pIDAnuM ciMtana mukhya hoya, pachI te bAhya ISTasAga bance rahevA aMge hoya ke aniSTa. viga thavA aMge hoya, paNa te ArtadhyAna ane jemAM
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 18 zrI jinabhakti-kalpataru adratA eTale hiMsA, krodha ke vaira vagerenuM ciMtana mukhya hoya te raudradhyAna. eja rIte zubha dhyAnanI paNa dharma ane zukala evA be prakAre che. jemAM dharmanuM ciMtana mukhya hoya te dharmadhyAna ane jemAM vyAkSepa tathA saMme - hAdithI rahita ujajavala dhyAna heya te zukaladhyAna. pagalika sukhanI tIvra AkAMkSA rAkhanArA sarva prANuone ArtadhyAna ane raudradhyAna thavuM sahaja che. temAM kaI vizeSa prayatna kare paDatuM nathI, paraMtu dharma dhyAna viziSTa prayatnanI apekSA rAkhe che, kAraNa ke jyAre ArtadhyAna ane raudradhyAnane tyAga karavAmAM Ave che, tyAre ja dharmadhyAnamAM praveza thAya che ane vairAgya tathA satsaMga vagerenI sahAya hoya te ja te Take che. zukaladhyAna te tethI paNa viziSTa prayatnanI apekSA rAkhe che, kAraNa ke temAM vyAkSepa eTale cittanI caMcaLatA ane saMmeha eTale mehane aMza cAlI zakatuM nathI, paraMtu mahApuruSe puruSArthanA ge A dhyAna prApta kare che ane tethI abhISTanI siddhi thAya che. dhyAnanA A vivaraNa parathI samajI zakAze ke zrI 'jinezvaradevanuM dhyAna e zubha dhyAna che ane dharmAcaraNa paratve thatuM heIne dharmadhyAnanI gaNanAmAM Ave che. vaLI te zrI jinezvaradeve pharamAvelI AjJAnA pAlanarUpa hoI AjJAvicayanA prakAramAM aMtarbhAva pAme che.
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ dayAna 319 pa-dhyeya anusAra-dhyAnanA cAra vibhAge - zrI hemacaMdrAcArye gazAstranA sAtamAM prakAzamAM kahyuM che ke - piMDasthaM ca padasthaM ca, rUpasthaM rUpavarjitam / caturdhA dhyeyamAmnAtaM, dhyAnAvasthAlambanaM budhaiH // jJAnI puruSoe dhyAna avasthAnA AlaMbanarUpa dhyeyane piMDastha, padastha, rUpastha ane rUpAtIta ema cAra prakAranuM mAneluM che." A dhyeya parathI dhyAnanA paNa cAra prakAro mAnavAmAM Ave che. Distha dhyeyanuM AlaMbana levAya te piMDa stha dhyAna, padastha dhyeyanuM AlaMbana levAya te padastha dhyAna, rUpanuM AlaMbana levAya te rUpastha dhyAna ane rUpAtIta dhyeyanuM AlaMbana levAya te rUpAtIta dhyAna. pArthivI, AgneyI, mArUtI, vAruNa ane tatvabhU e pAMca prakAranI dhAraNAne piMDastha dhyAna kahevAya che, jemAM kiMIpaNa maMtranAM padenuM AlaMbana levAya, te padastha dhyAna kahevAya che, jemAM samavasaraNastha ke dhyAnastha jinezvaradevanuM AlaMbana levAya, te rUpastha dhyAna kahevAya che ane jemAM AkRtirahita, jJAnAnaMdasvarUpa, niraMjana, siddha paramAtmAnuM AlaMbana levAya te rUpAtIta dhyAna kahevAya che. A rIte ahamaMtranI arthabhAvanA karavI, e padastha
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ 320 zrI jinabhakti-kalpatarU, dhyAna che ane kAyArUpI madiramAM hRdayanA siMhAsana para zrI jinezvara devane padharAvI temanAM dana karavAM, e rUpa stha dhyAna che. 6-dhyAnamAM sthiratA niyamita abhyAsa, satsa`ga ane vairAgyathI dha dhyAnamAM sthiratA Ave che ane te bahirbhAvamAM ramI rahelA AtmAne atarAtmA banAvI de che. tAtparya ke A avasthA prApta thayA pachI AtmAnuM paudgalika padArthoM pratyenu AkaSa~Na ghaTI jAya che, eTale sukhaprAptinAM sAdhanA mATe Adya paribhramaNa karavAne badale peAtAnAM aMtaramAM ja tenI zeSa karavA lAge che ane tyAM tene zAMti-samatA-samabhAvarUpI sukhanuM mahAna sAdhana sAMpaDI jAya che. dhyAnAvasthAmAM kevA AnaMda hAya che ?' e te anubhavathI ja samajI zakAya evu` che, eTale tene mATe anivacanIya zabdanA prayAga karavAmAM Ave che. 7-paramAtmAnI samIpe zrI jinezvaradeva arthAt vItarAga paramAtmAnuM dhyAna. jema jema AgaLa vadhatu jAya che, tema tema upAsakane AtmA vItarAgatAnI samIpe-paramAtmapadanI samIpe jate. jAya che ane chevaTe te pAte ja vItarAga-paramAtmA banI jAya che. cegasAramAM kahyu` che ke vItarAmato dhyAyanu vItarAgo
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhyAna 31 vimukhyate-vItarAgadevanuM dhyAna karatA AtmA vItarAga thaI sa'sArathI mukta thAya che.' vaLI tyAM ema paNa kahyuM che key eva vItarAgaH sa devo nizcIyatAM tataH / bhavinAM bhavadambholiH, svatulyapadavIpradaH // 1 // 6 tethI A vAta nizcayathI mAnavI joIe ke je vItarAga hAya te ja deva che (paramAtmA che) ane te ja saMsArI jIveAnA sa'sArarUpI paryaMtane nAza karavA mATe vajra samAna hoI dhyAtAone peAtAnA jevI padavI(paramAtmapada) ApanAra che.' jaina mahiSa Ae kahyu` che ke jIvAthI bhinna evA kaI paramAtmA A lAka, vizva ke brahmAMDamAM astitva dharAvatA nathI. je jIva che-AtmA che, te ja puruSAthanA ceAge paramAtmapada sudhI pahoMce che ane jyAM anaMta siddho virAjI rahyA che tyAM, prakAzamAM prakAza bhaLe tema, bhaLI jAya che. alakhatta ahIM paNa tenuM vyaktitva tA rahe che ja, paNa tene pRthak thavAnA prasa`ga AvatA nathI. AtmA paramAtmA kema khanI zake? ' e mATe ceAgasAranA prathama prastAvamAM je vivecana karAyuM che, te ghaNuM vicAraNIya che. 6 yadA dhyAyati yad yogI, yAti tanmayatAM tadA / dhyAtavyo vItarAgastad, nityamAtmavizuddhaye // 2 // 21
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-ka5taru "yegI je vakhate jenuM dhyAna kare che, te vakhate tanmaya dhyeyarUpa thaI jAya che, tethI AtmAnI zuddhi mATe hamezAM vItarAganuM dhyAna karavuM joIe (jethI vitarAga thavAya).' zuddhasphaTikasaMkAzo, niSkalazcAtmanA''tmani / paramAtmeti sa jJAtaH, pradatte paramaM padam // 3 // jyAre AtmA pite ja pitAne zuddha sphaTika samAna akhaMDa paramAtmarUpe jANe, tyAre ja paramapada-mekSa meLavI zake." kintu na jJAyate tAvad , yAvad mAlinyamAtmanaH / jAte sAmyena nemalye, sa sphuTaH pratibhAsate // 4 // paraMtu jyAM sudhI AtmAmAM malinapaNuM hoya che, tyAM sudhI tevuM jJAna (AtmAmAM paramAtmAnuM jJAna) thatuM nathI. jyAre samabhAvathI-rAga ane dveSanA abhAvathI-AtmA nirmaLa thAya che, tyAre ja te paramAtmarUpa jaNAya che." tat tvanantAnubandhyAdikaSAyavigamakramAt / AtmanaH zuddhikRtasAmyaM, zuddhaM zuddhataraM bhavet // 5 // jema jema anaMtAnubaMdhi Adi kaSAyane nAza thatA jAya che, tema tema AtmAnI zuddhi karanAra samabhAva vadhu ane vadhu zuddha tha jAya che."
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3ra3 -sAmyazuddhikrameNaiva, sa vizuddhayata AtmanaH / sacavavAvimupoSa thAta, chUTara taraH pramuH dA jema jema samabhAva zuddha thatuM jAya che, tema tema samyaktvAdi guNamAM vizuddhi pAmatA AtmAne pitAmAM paramAtmA vadhu phuTa bhAse che." sarvamohakSayAt sAmye sarvazuddhe sayogini / sarvazuddhAtmanastveSa, prabhuH sarvasphUTIbhavet // 7 // sarva prakAre mehane nAza thavAthI samabhAva paNa sarva prakAre zuddha thAya che ane tema thavAthI ekadama zuddha thayelA AtmAmAM paramAtmA paNa taddana spaSTa bhAse che." kaSAyA apasarpanti, yAvat kSAntyAditADitAH / tAvadAtmaiva zuddho'yaM, bhajate paramAtmatAm // 8 // jyAre krodha vagere kaSAyane kSamA vagerethI nAza karavAmAM Ave che, tyAre zuddha thayelo A AtmA ja paramAtmapaNAne prApta kare che." upasarpanti te yAvat , prabalIbhUya dehiSu / sa tAvad malinIbhUto, jahAti paramAtmatAm // 9 // jyAre te kaSAye jemAM prabaLapaNe varte che, tyAre AtmA malina thAya che ane paramAtmapaNAne tyAga kare che. " kaSAyAstad nihantavyAstathA tatsahacAriNaH / nokaSAyAH zivadvArAgalIbhUtA mumukSubhiH // 10 //
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinabhakti-kalpataru 6 tethI mumukSu jIvAe kaSAyAnA nAza karavA joI e, tathA kaSAyenA ja sahucArI ( hAsyAdi ) nAkaSAyAnA paNa tyAga karavA joIe, kAraNa ke te pazu mekSanA daravAjAmAM bhAgala-AgaLIyA samAna che.' 324 , rAgadveSamayeSveSu hateSvAntarakhairiSu / sAmye sunavale yAyAdAtmaiva paramAtmatAm // 13 // * e kaSAye| ane nAkaSAyArUpa AMtarazatruone, jeene! rAga ane dveSamAM 'tarbhAva thAya che, tenA nAza karavAthI samabhAva atyanta nizcala thAya che ane tyAre AtmA ja paramAtmapaNAne prApta kare che.' satAvat dehinAM bhinnaH, samyag yAvad na lakSyate / lakSitastu bhajatyaikyaM, rAgAdyaJjanamArjanAt // 14 // * jyAM sudhI AtmAnI ThIkaThIka eLakhANa thatI nathI,. tyAM sudhI ja te paramAtmAthI judA mAlUma paDe che; paNa jyAre rAga vagere aMjananuM mAna karavAthI kharAkhara oLakhavAmAM Ave che, tyAre AtmA ane paramAtmAnu ekaya jaNAya che. ' yAdRzo'nantavIryAdiguNo'tivimalaH prabhuH / tAdRzoste'pi jAyante, karmamAlinyazodhanAt || 15 || " jema paramAtmA atyaMta nirmaLa tathA anaMtavIya,
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhyAna 35 ana tajJAna, ana tadana ane anaMtasukha e guNeAthI yukta che, tema sa'sArI jIvA paNa karUpa malanA nAza karavAthI tevA ja guNAvALA bane che, ' AtmAno dehino bhinnAH, karmapaGkalaGkitAH / veda maMnimatta, paramAtmA na midyate / 6 / / 'jyAM sudhI jIvA ka`rUpa kIcaDathI kharaDAyelA che, tyAM sudhI te ane paramAtmAmAM judAI che, kama rahita azarIrI jIva ane paramAtmAmAM kAMI paNa judAI nathI. ' sakhyayA'nekarUpo'pi guNatastveka eva saH / anantadarzanajJAnavIryAnandaguNAtmakaH ||17|| jAtarUpaM yathA jAtyaM, bahurUpamapi sthitam / sarvatrApi tadevaika, paramAtmA tathA prabhuH || 18 | * anaMtaddana, anaMtajJAna, ana MtavIya ane anaMta sukharUpa guNAvALA paramAtmAe saMkhyAthI judA DhAvA chatAM paNa guNethI samAna hoIne eka ja che. jema uttama suvarNa judA judA AkAre rahelu hAvA chatAM paNa te dareka ThekANe eka ja samAna che. AkAzavadarUpo'sau cidrUpo nIrujaH zivaH / siddhikSetra gato'nanto nityaH zaM paramaznute || 19 // paramAtmA AkAzanI mAphaka rUparahita che tathA cirUpa, nIrAgI, sukhI, siddhikSetranA nivAsI, ananta temaja nitya che ane utkRSTa sukhane bhogave che.' '
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ 326 zrI janabhakti-kalpataru yenaivArAdhito bhAvAt tasyAsau kurute zivam / sarvajantusamasyAsya, na paramAtmavibhAgitA ||20|| " je koI jIva te paramAtmAnuM bhAvathI ArAdhana kare che, tenuM te kalyANa kare che. tene dareka prANIo upara A mA ane A pArake" eve. samabhAva hAvAthI pakSapAta hAtA nathI.' ', kRtakRtyo'yamArAddhaH syAdAjJApAlanAt punaH / AzA tu nirmalaM cittaM, kartavyaM sphaTikopamam // 21 // jJAnadarzana zilAni, poSaNIyAni sarvadA / rAgadveSAdayo doSA, hantavyAzca kSaNe kSaNe ||22|| etAvatyeva tasyAjJA, karmadrumakuThArikA / samastadvAvArthasAmRtA'tidurjamAM / / 23 / / 'paramAtmA pote nRtyanRtya-kRtA' che, tethI temanA AjJAnuM pAlana karavuM, e ja temanuM ArAdhana che ane cittane sphaTikanI mAphaka nirmaLa karavuM; jJAna, darzana tathA brahmacaryane hamezAM puSTa banAvavAM, rAga, dveSa vagere doSone pratyeka kSaNe nAza karatA rahevuM; e ja tenI AjJA che, ke je karmAMrUpa vRkSane ukheDavA mATe kuhADI tulya, samasta dvAdazAMgInA sArabhUta ane mahA prayatnathI sAdhya hAvAthI atidurlabha che. ' 8-sAdhanabhedathI mujhAvuM nahi A prakaraNa samApta karatAM pahelAM eTalu jaNAvA
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhyAna 327 icchie chIe ke mahApuruSoe manuSyanI vividha prakAranI bhUmikAo joI ne vividha prakAranAM sAdhanA batAvyAM che, tenA ruci-yeAgyatA--saceAga anusAra AtmAthI paNe upayega karavAthI AgaLa vadhI zakAya che ane uttarAttara sArIsuMdara-caDiyAtI bhUmikAe prApta karI zakAya che. sAdhanAnI vividhatA ke vipulatA joI upAsake jarA paNa mu`jhAvuM nahi. eka manuSyane peAtAnI ceAgyatA anusAra amuka sAdhana vadhAre priya hoya ane bIjAne peAtAnI cAgyatA anusAra khIjuM sAdhana pasaMda hAya, eTale sAdhana aMge kadI vAdivavAda karavA nahi. mULa vAta eTalI che ke sAdhana zuddha joI e ane te AtmavikAsanA mArge AgaLa vadhAranAruM heAvu joie. eka manuSya amuka sAdhanathI AgaLa vadhatA hAya te| kadI tenA niSedha karavA nahi ke temAMthI tenI zraddhA uDADI mUkavAnu' pApa sevavuM nahi. jinabhakita-jineApAsanAnA Adaza ghaNA bhavya che ane svapara baMnenuM kalyANa karanArA che. te vizvamaitrInA kheAdhaka che, prameAda bhAvanAnA pASaka che, kAruNya bhAvanAnA samarthaka che ane mAdhyasthya bhAvanAnA anurodhaka che. tene satkAravAmAM, sanmAnavAmAM vyakti, samAja, rASTra tathA vizvanuM kalyANu che.
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ [24] bedhaka praznottarI prazna--jinane bhagavAna kema kahevAya che ? uttara--tee parama pUjya che, eTale temane bhagavAna kahevAya che. prazna...keTalAka jinane bhagavAna nahiM, paNa bhagava'ta kahe che, tenuM kAraNa zuM? uttara--saMskRta bhASAnA mavata zabdanu ekavacananu rUpa mAvAnlR che ane bahuvacananurUpa mavantaH che. have mahApuruSone ApaNe bahuvacanathI melAvavA evA ziSTAcAra che, tethI jinate bhagavAna karatAM bhagavaMta kahevA, e vadhAre ThIka che. prazna--ApaNe te siddha, AcArya, upAdhyAya ane sAdhuone paNa bhagavata kahIe chIe, te zuM e badhA parama pUjya che ? uttara--hA. parameSThI tarIke e badhA parama pUjaya che. prazna--bhagavAna zabdanA atha zA che ?
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ odhaka praznottarI 329 uttara-je bhagavALA heya, bhagathI yukta hoya, te bhagavAna kahevAya. have bhaga zabda anekArthavAcI che, temAMthI ahIM teja, aizvarya ane yaza grahaNa karatAM bhagavAnane artha parama tejasvI, parama aizvaryavAna tathA parama yazasvI thAya che. prazna-zuM jinabhagavaMta parama tejasvI hoya che? uttara-hA. teo janmathI ja tejasvI-rUpavaMta hoya che ane pUrNa AtmavikAsa sAdhyA pachI parama tejasvI bane che. AtmAnuM teja e ane teja che. pra--jinabhagavate te vItarAga hoya che, temane aizvarya kevuM? uttara-jinabhagavaMta tyAgI-vairAgI-vItarAga hovAthI temane dunvayI aizvarya hotuM nathI, paNa teo ucca keTinA AdhyAtmika aizvaryathI yukta hoya che. prazna-zuM jinabhagavaMta parama yazasvI hoya che? uttara-hA. temanA yazane DaMke sArI ke duniyAmAM lAge che. prazna-zuM temane koI kAmamAM apayaza maLe khare? uttara-prathama te e jANI le ke jinabhagavaMtane dharmo padeza sivAya anya kAma karavAnuM hotuM nathI ane dharmopadezanI bAbatamAM te temane sarvatra jayajayakAra ja thAya che. prazna--jinezvara zabdane artha zuM ?
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ 330 zrI jinabhakti-pata uttara--je jineAmAM Izvara-zreSTha, te jinezvara. ahI je jina zabdanA prayAga thAya che, te abhinnardezapUrvI, caturthAMzapU`dhara, avadhijJAnI, mana:paryavajJAnI tathA sAmAnya kevalInA sUcaka che. prAcIna kAlamAM A badhAne jina zabdathI samedhavAmAM AvatA. jineza, jinapati, jinAttama, jinacaMdra Adi zabdomAM paNa ema ja samajavuM prazna--jinabhagavaMtane devAdhideva kahevAnuM kAraNa zuM? uttara--je devanA adhideva hAya, arthAt devanA paNa deva hAya, te devAdhideva kahevAya. have jinabhagava'tane sa` devadevIe vaMde che, pUje che ane temane peAtAnA svAmI eTale ke deva mAne che, tethI devAdhideva kahevAmAM Ave che. prazna--zu' jinabhagavatA lAkonA uddhAraka hAya che ? uttara--hA. temane dharmAMpadeza sAMbhaLavA hajAro-lAkhA leke Ave che, tethI temane lokonA saparka hoya che. te leAkeAne jIvana jIvavAnI-dhama AcaravAnI khAbatamAM suryAgya dAravaNI Ape che, tethI temane leAkanAyaka tarIke oLakhavAmAM Ave che. vizeSamAM te leAkabhASAmAM ja dharmopadeza kare che. A badhAM kAraNeAne lIdhe te leAkeAnA uddhAraka gaNAya che.
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ bedhaka praznottarI 33. prazna-guNa-daSanI bAbatamAM jinabhagavaMtanI sthiti kevI hoya che? uttara-jina bhagavaMtamAM badhA guNa hoya che, eka paNa deSa nathI. prazna-zuM Ama banavuM zakya che ? mANasa mAtra bhUlane pAtra, e ukti pramANe te teo paNa kayAMka bhUla karatA haze ! uttara-A ukti sAmAnya manuSya mATe barAbara che, paNa. te jinabhagavaMta jevA lakattara puruSane lAgu paDI zake nahi. teo je kaMI kare che te jJAnapUrvaka kare che, samajaNapUrvaka kare che, eTale kayAMI bhUla karatA nathI. prazna--keTalAka sAhityakAro-vidvAna-vivecako kahe che ke bhagavAna mahAvIre gozAlakane pitAne ziSya banAvyuM, e temanI bhUla hatI, tenuM kema? uttara-bhagavAna mahAvIre gozAlakane pitAne ziSya banAvyuM na hate. te emane ziSya tarIke ceTI paDe hate. bhAre vilakSaNa mANasa hato ! prazna--jinonI bhakti karavAnI prathA kayArathI cAlu thaI haze ? uttara-jine anAdi kAlathI thatA rahyA che, eTale temanI bhakti karavAnI prathA paNa anAdi kAlathI cAlu che.
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________ 33ra. la zrI jinabhakti-ka5ta. prazna-koI jinenI bhakti na thaI hoya evuM banyuM che kharuM ? 1 uttara-nA. dareka jinane pUjAtizaya avazya hoya che, eTale teo ahapadanI prApti kare, tyArathI deva-devIe tathA leko dvArA temanI bhakti thavA lAge che. prazna-badhA jinabhagavatemAM zrI pArzvanAtha bhagavaMtanI bhakti vizeSa thAya che, tenuM kAraNa zuM? - uttara-badhA jinabhagavatemAM zrI pArzvanAtha bhagavAnanuM Adeya karma ghaNuM balavAna hatuM, tethI Aje badhA jina bhagavatemAM temanI bhakti vizeSa thAya che. prazna--jinabhakti karavAnuM mukhya projana zuM ? - uttara-jinabhakti karavAnuM mukhya prayojana e che ke ApaNe paNa temanA jevA thaIe, eTale ke parama pavitra banIne bhavasAgarane pAra karI zakIe. prazna-zuM ApaNe jina jevA thaI zakIe kharA? uttara-hA. jIvamAMthI ziva thavAya che, naramAMthI nArAyaNa thavAya che, puruSamAMthI puruSotama thavAya che, tema janamAMthI jina thavAya che. te mATe yogya puruSArtha jarUrI che. prazna-zuM badhA jinabhagavaMte eka vAra ApaNA jevA sAmAnya AtmAo hatA?
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________ medhaka praznottarI 333 uttara--hA, paNa tee ArAdhanAmale AgaLa vadhelA che. prazna--jinabhaktinuM Ala'khana koNa lai zake ? uttara--nAnA-moTA sahu kAI. prazna--temAM jAti, vaya ke liMganeA bheda kharA ? uttara--nA. jAti, vaya ke liMganA bheda vinA sahu koI jinabhaktinuM AlaMbana laI zake che prazna-bhakti karatAM anya deva prasanna thaIne varadAna Ape che, evuM kaI jinabhagava tanI khAkhatamAM kharuM ? uttara----jinabhagava'tanI bhakti temane prasanna karIne varadAna mAgavA mATe thatI nathI. e te temanu AlaMbana laIne AtmavikAsanA mArge AgaLa. vadhavA mATe ja thAya che. prazna--AnA atha ema samajavAnA kharA ke jinabhaktithI vizeSa lAbha thatA nathI ! uttara--ema samajavuM kharAkhara nathI. jinabhaktinu' Alakhana. letAM aneka prakAranA lAbhA thAya che, je ame prastuta graMthanA khIjA, trIjA ane cAthA prakaraNamAM varNavelA che. prazna--jo jinabhagavaMta prasanna na thatA hAya tA e lAbha. thAya kevI rIte ?
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________ 334 zrI jinabhakti-kapataru uttara-jinabhaktinuM AlaMbana levAthI e lAbhe Ape Apa thAya che ane keTalIka vAra jinabhagavaMtanI sevAmAM rahelA deve temAM agatyane bhAga bhajavatA hoya che. A amAre jAti anubhava che. prazna-zrI jinabhagavaMta AgaLa kaI vastu mAgI zakAya kharI? uttara-hA, paNa te ekSaprApti ke tene sAdhanarUpa hovI joIe. prazna--ApaNA mATe ekSaprAptinI vAta ghaNI moTI ne ghaNI dUranI gaNAya. jyAM aneka prakAranI Adhi, vyAdhi ane upAdhio reja bharaDA letI hoya, tyAM ekSaprAptinI vAta sUjhe kayAMthI? ame te amArI Adhi-vyAdhi-upAdhio dUra kare evI vastunI vAta karIe chIe. uttara-ema te jinabhagavaMta AgaLa kaI paNa vastu mAgI zakAya ane te maLe paNa kharI, paraMtu te bAbatamAM pUratA viveka rAkhavAnI jarUra che. parama vItarAga evA jinabhagavaMta AgaLa kaI paNa sAMsArika sukhanI mAgaNI karavI ISTa nathI. prazna--jinabhagavaMta ApaNAM duHkhane visAme bane, emAM khoTuM zuM che? uttara-jinabhagavaMta ApaNA duHkhane visAme che ja. temanuM nAmasmaraNa karatAM ja duHkhe dUra thavA lAge che ane ApaNane eka jAtanuM zAMtvana prApta thAya che. nitya-niyamita jinabhakti karanArane banatAM
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________ Adhaka praznAttarI 35 sudhI duHkhA AvatAM ja nathI ane kadAca bhAre kamedayanA kAraNe AvI paDe te tenuM zIghra nivAraNa thaI jAya che. prazna--bhakti karatAM zakti maLe che, e vAta sAcI ? uttara--e vAta sAcI che, paNa zakti karatAM ye samatvanuM mUlya anekagaNu vadhAre che, eTale sRSTi e tarapha rAkhavI joI e. prazna--prathama zakti meLavIe ane pachI samatva tarapha dRSTi rAkhIe tA ? uttara--zakti meLavyA pachI ene jIravavI ghaNI muzkela che, arthAt temAM bhayasthAnA ghaNAM che, pachI te tenI ajamAyazanA ja utsAha jAge che ane samatvanI vAta dUra ThelAI jAya che, eTale vadhAre sAruM e che ke prathamathI ja samatva tarapha dRSTi rAkhavI. badhA jinabhagavatA samatvane ja potAnI sAdhanAnu kendra banAve che, eTale te Akhare samatvanI siddhi karI vItarAgadazAnI prApti karI zake che. prazna--jinabhaktinA aneka prakAre batAvavAmAM AvyA che, temAM kayA prakAra sahuthI sArA ? uttara--jinabhaktinA dareka prakAra sArA che ane tenuM anusaraNa karatAM AgaLa vadhI zakAya che prazna--jinabhaktimAM AgaLa vadhavAno krama ze ?
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36 zrI jinabhakti-kalpataruuttara--nAmasmaraNa, vaMdana-pUjana, stuti-stavana, japa ane dhyAna, e ene suvihita kama che. te darekanuM prastuta graMthamAM vistArathI varNana karAyeluM che. prazna-ame jinabhaktinuM AlaMbana laIe te lAbha thaze. khare? uttara--tame zraddhA, zuddhi ane vidhipUrvaka jinabhaktinuM AlaMbana leze te jarUra lAbha thaze. prazna-A te viSama kAla che, pAMcame Are che, temAM. jinabhakti pitAnuM phaLa barAbara ApI zake kharI ? uttara-tame ADAavaLA vicAra karyA vinA jinabhaktimAM jhukAvI de. te enuM phaLa Apaze ja Apaze. tenI phaladAyakatAmAM kAla kazI bAdhA karI zakatuM nathI.
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa paDadharImAM apUrva pratiSThA-mahAtsava samaye samaye jinamaMdira nirmANu thatAM rahyAM che ane temAM jinapratimAnI pratiSThA karatI vakhate bhavya utsavamahAtsava ujavAtA rahyA che; paraMtu A badhAmAM bhAta pADe evA eka mahAtsava cAlu varSe saurASTranA paDadharI gAme ujavAI gayA ane te jinazAsananI ghaNI suMdara prabhAvanA karanArA banI gayA. jinabhakti tathA jaina dharmanA pracAramAM rasa lenAre tenI vigatA jANavA jevI che, tethI te ahI sAdara rajU karavAmAM Ave che. paNa paDadharI gAma rAjakoTathI Azare 15 mAIla dUra jAmanagaranA mArgamAM Avelu che. ane te 7 thI 8 hajAra manuSyAnI vastI dharAve che. temAM jaineAnA ghara thADAM che, te jaina dharma pratye bhAre zraddhA-Adara-prema dharAvanArAM che. vikramanI egaNIsamI sadInA trIjA caraNamAM ahI jaina zvetAmbara mUrtipUjaka sauMpradAyanA zrImAnsavarAja jIvarAja gADI nAmanA eka dharma parAyaNu gRhastha vasatA hatA. temane kapUra bahena nAmanA patnIthI zrI dIpacaMdabhAI ane zrI cImanabhAI nAmanAM be putraratnA utpanna thayAM. temAM zrI dIpacaMdabhAI anekavidha muzkelIemAM abhyAsa karI AgaLa vadhyA, bI. esasI. thayA ane laMDana jaI khAra 22
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________ 328 zrI jinabhakti-kAtara eTa-le thaI AvyA. tyArabAda muMbaI AvI aneka kaMpanIonA salAhakAra banyA, paraMtu temanuM aMtara jamInanA kaya-vikaya tarapha DhaLyuM ane chevaTe emAM ja pUrepUre rasa letA thayA. A prAraMbhika keTalIka muzkelIo veThyA pachI temane A dhaMdhAe yArI ApI ane chevaTe temane mATe dhananA bhaMDAra khullA mUkI dIdhA. * zrI dIpacaMdabhAI bhAvanAzIla puruSa hatA ane prAraMbhathI ja dAna-dayA-paropakAranI pravRttiomAM rasa letA hatA. temAM sAdhana-saMpatti vadhavA pAmI, eTale temanI A pravRttio khUba vikAsa pAmI ane jIvananI sudhAraNa karanAra dareka kSetrane temane dAnapravAha pallavita karavA lAge. ApaNe tyAM paropakArI puruSa tarIke zrIjagaDUzAha tathA khemA dedarANuM vagerenAM nAme prasiddha che, paraMtu zrI dIpacaMdabhAInI popakArI pravRttio temanAthI paNa ghaNI AgaLa vadhI gaI che ane Aje teo eka prAtaHsmaraNIya puruSa - banI gayA che. jaina uparAMta jainetara samAja paNa temanA dAnathI prabhAvita che ane bhArata uparAMta dariyA pAranA leke paNa temane khUba mAnabhera yAda kare che. zrI jaina vetAmbara konpharansanA teo pramukha che ane samAja-kalyANanI aneka pravRttiomAM eka yA bIjI rIte jevayelA che. teo vipula dhana uparAMta tana ane manathI paNa samasta mAnavasamAjanI khUba umadA sevA kare che. zrI dIpacaMdabhAIne thoDA vakhata pahelAM ema lAgyuM ke
Page #402
--------------------------------------------------------------------------
________________ 339 paDadharImAM pratiSThA-mahesavA mArA gAmamAM jinamaMdira nathI, e moTI beTa che. je gAmanI vacce jinamaMdira jhaLahaLatuM hoya te lekene dharma ane adhyAtmane saMdeza maLI zake tathA potAnA jIvanavyApI sarva kartavyono spaSTa baMdha paNa thaI zake, eTale mAre kaMI paNa samaya gumAvyA vinA eka suMdara jinamaMdira nirmANa karavuM. jyAM hAma, dAma ane kAma hoya tyAM kAryasiddhi thatAM vAra lAgatI nathI, eTale je jotAmAM jinamaMdira khaDuM thaI gayuM ane tenI manahara AkRti paDadharInA lokonuM AkarSaNa karavA lAgI. zrI dIpacaMdabhAI pitAnA kuTuMbIjane sAthe laMDanamAM ArAma letA hatA, tyAre temanA smRtipaTa para paDadharInuM jinamaMdira taravA lAgyuM ane tenI pratiSThA saMbaMdhamAM vicAro AvavA lAgyA. "A pratiSThA ati bhavya thavI joIe. te mATe dravyanA AMkaDA mAMDavAnI jarUra nathI ane temane te. ja vakhate keTalAka vicAro kurI AvyA. temaNe A vicAranI pitAnA dharmapatnI zrImatI phimaNI bahena tathA putraratna zrI razmikAMtabhAI tathA zrI hasamukhabhAI sAthe carcA-vicAraNA karI ane te badhAe temAM pUrepUrI saMmati ApI. jinamUrtinI pratiSThA karavA mATe suyogya AcArya joIe, eTale zrI bhaktisUri saMpradAyanA pa. pU. AcArya zrI vijayavinayasUrijIne vinaMti karavAmAM AvI ane temaNe kRpAvaMta thaIne e vinaMtine svIkAra karyo. A pratiSThA zubha dine ane zubha muhUrta thavI joIe, eTale te mATe vi. saM. 2038nA mAha sudi 10, budhavAra
Page #403
--------------------------------------------------------------------------
________________ 340 zrI jinabhakti-kapataru tA. 3-2-82ne divasa pasaMda karavAmAM AvyuM ane tene lagate mahatsava mAha suda 3 guruvAra tA. 28-2-82thI ujavavAne nirNaya levAmAM AvyuM. prasaMga ghaNe meTo hato, eTale taiyArIo sArA pramANamAM karavAnI hatI. te mATe zrI gArDIjI, temanA kuTuMbIjane tathA temanA khAsa mitro kAme lAgI gayA ane rAtri-divasa joyA vinA dareke dareka vigateno bArIka abhyAsa karI eka pachI eka goThavaNa karavA lAgyA. - atyAranI sAmAnya prathA e che aSTAblikA-mahatsava sAthene pratiSThA-mahatsava hoya te te mATe meTA kadanI ArTa peparanI suMdara AmaMtraNa patrikAo kADhavAmAM Ave ane te maMdire tathA upAzrayamAM ceDavAmAM Ave tathA judA judA saMghe para mekalavAmAM Ave. paraMtu gADajIe te saMbaMdhI UMDe vicAra karyA bAda AmaMtraNa patrikA chApavAne vicAra mAMDI vALyo ane maMdiramAM beThaka yojI zrIsaMghane rUbarU AmaMtraNa ApyuM tathA rAjakoTa, jAmanagara jIllA, morabI, vAMkAnera, mULI, vagere sthaLoe pharIne rUbarU AmaMtraNe ApyAM. muMbaImAMnA pitAnA vizAla cAhakavargane paNa A ja rIte AmaMtravAmAM AvyA. kAgaLanA ghaDA karatAM aMtaranA azvo vadhAre jhaDapathI daDe che ane te vadhAre sAruM pariNAma lAve che, e kahevAnI jarUra che kharI? "patAne hArdika AmaMtraNane mAna ApI hajAre leke A mahatsavamAM bhAga leze." enI gADIne khAtarI hatI, eTale temane mATe jamavA tathA utArA vagerenI pUrI
Page #404
--------------------------------------------------------------------------
________________ saurASTra-paDadharI jinAlayanA mUlanAyaka zrI vimalanAtha bhagavAna
Page #405
--------------------------------------------------------------------------
________________ saurASTra-paDadharI-pratiSThA mahotsava mAnavamaherAmaNathI ubharAtA varagheDAnuM bhavya dRzya
Page #406
--------------------------------------------------------------------------
________________ paDadharImAM pratiSThA-mahatsava 341 sagavaDa karavAnI hatI. prathama daSTie te paDadharI jevA nAnA gAmamAM A badhuM zakaya ja na hatuM, paraMtu gADIjI dhIra-gaMbhIra hatA ane game tevI vikaTa samasyAno ukela teo AMkhanA palakAramAM lAvI zake tevI kuzAgra buddhi dharAvatA hatA, eTale A badhuM zakaya banyuM. teo lokene jamADavAnuM dilerI dila dharAve che, e vAta te have khUba jANItI thaI cUkI che, eTale sahu prathama temaNe jamaNavAra mATe kevI vyavasthA karI, te tarapha najara nAkhI laIe. - paDadharImAM darabAragaDha nAme eka vizAla jagA che, paNa te 100 varSathI paDatara heI jhADI-jhAMkharAvALI tathA UMcI-nIcI banI gayelI che. gADIjIe tene bhAre kharca sAphasupha karAvI vizAla medAnarUpa banAvI ane tenA 1 lAkha vAramAM bhejana mATenA maMDapa bAMdhI dIdhA. temanI IcchA sahu koIne Tebala-khurazI para besADI sTenalesa sTIlanAM vAsaNomAM jamADavAnI hatI, eTale 15000 . mANase mATe te jAtanI sagavaDa UbhI karavAmAM AvI. ATalA mANasene pANI pUruM kema pADavuM? e paNa prazna ja hatuM, eTale bAjumAM vahetI DeDI nadImAMthI khAsa pAIpa lAIna levAmAM AvI. paMdara hajAra mANase savAra-sAMja miSTa bhejana jamI zake ne be vakhata cAhapANI vAparI zake te mATe 400 raseIyAnI tathA 600 pIrasanAra svayaMsevakenI vyavasthA karavAmAM AvI. te mATe kevaDe koThAra rAkha paDe haze ane
Page #407
--------------------------------------------------------------------------
________________ 342 zrI jinabhakti-kalpataru temAMnI vastu barAbara jaLavAI rahe te mATe keTalA mANasanI kyA prakAranI vyavasthA karavAmAM AvI haze, tenI kalpanA vAcakoe peAte ja karI levI. utsavanA prArabhathI aMta sudhI eTale ATha divasa sudhI game te manuSya tyAM padhArIne jamI zake evI vyavasthA hatI. vaLI najIkamAMthI meTara raste pasAra thanArane paNa bhAtuM ApavAnA pramadha hateA. rAjanI traNathI cAra guNI khAMDa cAhu-pANImAM vaparAtI hatI, te parathI tene lAbha lenAranI sakhyAne! a'dAja AvI zakaze. pratiSThA-mahAtsava vakhate sAmAnya rIte judA judA gRhasthA taraphathI nAkArazI karavAmAM Ave che, paNa A tA ATheya divasa eka ja gRhastha taraphathI jamaNanA pramadha hatA ane te jamavAnI uttama geDavaNa sAthe. A samUhajamaNeAmAM paDadharInA ghaNA leke bhAga letA hatA ane AjubAjunA gAmAmAMthI paNa lAke sArI sakhyAmAM AvatA hatA, tethI te temanI saMkhyA 15000 sudhI pahoMcI hatI. chellA divase e sakhyA 30 thI 35 hajAranI hAvAne aMdAja che. mahAtsavanA divase daramiyAna paDadharInAM nAnAM meTAM tamAma hiMduma|i tathA masjIda para paNa vIjaLInI rAzanI karavAmAM AvI hatI, jethI gAmalAke samajI zake ke A gAmamAM zrIjinabhagavatanI pratiSThA thai rahI che. paraMtu A vAta ATalethI pUrI thatI nathI. gADI jIe muMgA pazu-prANI pratyenuM pAtAnuM kartavya vicArIne 50 mANasAne nIcenAM pAMca kAryo mATe rekI dIdhA :
Page #408
--------------------------------------------------------------------------
________________ *343 (1) gAyA, bhesA, gheTAM, bakarAM, Adi tamAma pazuone ghAsa khavarAvavu. (2) kUtarAone roTalA nAkhavA. (3) kIDIe mATe kIDiyArAM pUravAM (4) mAchalAMone leATanI geALIo khavarAvavI. (5) pakSIone caNu nAkhavI. jIvA pratye A prakAranA ATale prema vyakta karyAnA paDadharImAM pratiSThA-maheAtsava IjA dAkhalA maLavA muzkela che. A satkRtyu para sAnerI kalagI te tyAre caDI ke jyAre pratiSThAnA traNa divasa sudhI kRtarA vagerene paNa lADavA ane gAMThiyA khavaDAvavAmAM AvyA. ahI e vAta paNa jaNAvI daIe ke A pratiSThAmahAtsanA prama dha karavA mATe eka khAsa samiti nImavAmAM AvI hatI. temAM jaineA uparAMta judA judA dareka vanA, temaja musalamAneAnA pratinidhio paNa levAmAM AvyA hatA ! saiddhAMtika dRSTie te kaI musalamAna AmAM saMmata na thAya, paNa gADI jIe atyAra sudhImAM paDadharInA tamAma lokone premathI satkAryAM hatA ane temanA mATe teo kaI ne kaI karI chUTayA hatA, eTale A zakaya banyuM hatu. utArA mATe paDadharImAM 65 jeTalAM sthAneA nakkI karavAmAM AvyAM hatAM ane te darekane TelIkeAna ApavAmAM AvyA hatA. vaLI tyAM 3 thI 4 svayaMsevako kAyama rahe evI vyavasthA karavAmAM AvI hatI, eTale keI paNa mahemAnane kazI takalIpha paDe nahi. dheAmI--hajAmanI paNa tyAM pUratI vyavasthA hatI.
Page #409
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 zrI jinabhakti-kalpataru rAtre vizAla ma`DapamAM bhAvanAnA kAryakrama thatu, temAM jANItA saMgItakAro bhAga letA, eTale breAtAonA samuhu uchaLatA. AjImAjInA ghaNA gAmeAnA loko A bhAvanAmAM utsAhathI bhAga letA ane bhAvanAmaya bhakti gItA sAMbhaLIne peAtAnA jIvanane kRtakRtya lekhatA. sahunA manamAM eka ja chApa hatI ke gADI jI sAmAnya manuSya nahi, paNa daivI puruSa che, eTale paDadharImAM A badhu zakaya banyuM che. nUtana jinama'mAM teramA zrI vimalanAtha bhagavAnanI mUlanAyaka tarIke pratiSThA karavAmAM AvI ane tenI sAthe khIjI e bhavya mUrtio paNa besADavAmAM AvI. tyAMthI thaDe dUra navI daherImAM ghaMTAkaNa vIranI pratiSThA paNu karavAmAM AvI. A vakhate mAnavamaherAmaNa hele caDayA hatA ane tenA mukhamAMthI jaina dharmanI vAha vAhunA udgArA nIkaLI rahyA hatA. jyAre temaNe sAMbhaLyuM-najare joyu ke pratiSThita mUrtimAMthI amI jharI rahyAM che, tyAre temanA hanA pAra rahyo nahi. e ja rAtre AkhA paDadharI gAmamAM kezaranAM chAMTaNAM thayAM, teNe e vAta jaDabesalAka banAvI dIdhI ke nakkI A apUrva mahAtsavamAM devAnI sahAya che. chellA divase zrI gADIjIne satkAravA saraghasa nIkaLyu, temAM 25000 mANasoe khUbaja utsAhathI bhAga lIdhA hatA. e vakhate sahunA mukhamAMthI eka ja uddagAra nIkaLatA hatA ke dhanya savarAja gADI ! dhanya kapUra bahena ! dhanya dIpacaMdabhAI ! tame yugayuga jIvA te mAnavajAtinu kalyANa karI.
Page #410
--------------------------------------------------------------------------
________________ zatAvadhAnI paMDita zrI dhIrajalAla TokarazI zAha amRta mahotsava graMthamAlA-prakAzita 1 mahAmAbhAvika uvasaggaharaM stotra sAme rUpiyA jainamaMtravAdanI jayagAthA (AvRtti trIjI) 20-00 2 maMtradivAkara ( , ) 25-00 3 3SkAra-upAsanA 12-50 4 hIkAra-upAsanA ( 5 ) 12-50 5 jaina caritrakathAmAlA (pahelI zreNI) 1250 6 zrIjinabhakti-ka95taru 15-00 paMDitazrInAM hAla maLI zakatAM pustaka 1 namaskAramaMtrasiddhi (AvRtti ethI) 12-50 2 zrI RSimaMDala-ArAdhanA (AvRtti bIjI) 1ra-50 3 sAmAyika-vijJAna 12-50 4 zrI pArzva-padmAvatI ArAdhanA (AvRtti trIjI) 12-50 5 ahaMmatro pAsanA 15-00 6 maMtravijJAna (AvRtti trIjI) 12-50 7 AtmadarzananI amogha vidyA 10-00 8 bhAratanI eka virala vibhUti zrI dhIrajalAla zAha 15-20 narendra prakAzana ladhAbhAI gaNapata bIDIMga, 113 kezavajI nAyaka roDa, (cIMcabaMdara) muMbaI-400 009 AvaraNa * dIpa prinTarI * amadAvAda-380001