________________
જગત શાહ
ની વચમાં મૂકી શકીએ.
એક ખાસ વાત ધ્યાનમાં રાખવી ઘટે. ભદ્રેશ્વરના સ્વમાનને – એમના પિતાના સ્વમાનને – પ્રશ્ન ઊભો ના થયે ત્યાં સુધી જગડૂશાહ ઈતિહાસના આજના ઉપલબ્ધ સાહિત્યમાંથી ફલિત થાય એવા કોઈ પણ રંગમંચ ઉપર આવ્યા ન હતા.
એ પ્રશ્ન પતી ગયો એટલે જગડૂશાહ પાછી ઈતિહાસના રંગમંચ ઉપરથી અદશ્ય થાય છે.
અને પાછા દેખાય છે ત્યારે “દુર્વિદગ્ધ દાવાનલ” સમા ભંયકર દુભિક્ષ-દુકાળના વિજેતા તરીકે સંવત ૧૩૧૫-૧૬-૧૭ માં.
જગÇશાહના જન્મ અને પુરુષાર્થનાં વરસ દરમ્યાન માનવીઓએ ગુજરાતમાં ભયંકર ભંગાર ભરી દીધો હતો ! | વિક્રમ સંવત ૧૨૩૪ની સાલમાં દિલ્હીના સુલતાન મેજુદ્દીન ઘેરીએ ગુજરાત ઉપર ચડાઈ કરી. આ ચડાઈમાં માળવા ગુજરાતમાંથી છૂટું પડયું. આબુના યુદ્ધમાં તુરુષ્કાની સેનાને પરાજય થયો. પણ માળવામાં સુલતાન અને પરમારે વચ્ચે જંગ ચાલુ રહ્યો.
વિક્રમ સંવત ૧૨૪૫માં નીચેથી દેવગિરિના રાજા ભિલ્લમે ગુજ રાત ઉપર ચડાઈ કરી. તાપી, નર્મદા, મહી, સાબરમતી, સરસ્વતી નદીઓ પાર કરતે, ગુજરાતમાં ચારેકોર આગ અને લૂંટ કરતો ભિલ્લમ દક્ષિણમાંથી પ્રવેશ કરીને છેક ઉત્તર સરહદે પહોં, અને ત્યાં એને પરાજ્ય થયો.
વિક્રમ સંવત ૧૨૪૮માં પૃથ્વીરાજ ચૌહાણને પરાજ્ય થયો. ૧૨૫૧માં ગુલામ સુલતાન કુતુબુદ્દીને ગુજરાત ઉપર આક્રમણ કર્યું. એ વખતે તે એને પરાજય થયે, પરંતુ બે વર્ષ પછી એ પાછો ચઢી આવ્યો. આબુના યુદ્ધમાં ગુજરાતને કારમો પરાજય થયો ને
