________________
નરકેસરી મગધરાજ
[૨૩૩] વિજેતા બન્યા ! મેઘ મહામુનિ બને. નદિષણ પર્વતથી અધવચથી પડીને ઊભે થઈ જઈને પર્વતની ટોચે પહોંચે. અભય પણ આ સંસારથી ભયભીત બનીને મને મૂકીને ચાલી નીકળ્યા. રહ્યો માત્ર હું! એમને અભાગિયે બાપ! ના, ભાગ્યને શા માટે દેષ દઉં? એમને વાસનાભૂપે બાપ! એમ જ કહેવું જોઈએ.
કર્મરાજને તે જે ન્યાય તેળવે હશે તે તળશે પણ મગધરાજે કે ભયાનક અન્યાય કરી નાખે! કેવી રમત રમી નાંખી અગણિત અબળાઓ સાથે ! જાત સાથે!
અજય અને સંજય કાન દઈને સાંભળી રહ્યા હતા. “મગધરાજ' મગધપતિ પિતે જ પિતાને સંબોધતા હતા.
જે મગધ માટે તમે લેહીનાં પાણી કરી નાંખ્યા એ યા તમારું નહિ રહે હૈ! તૈયાર થાઓ. હવે મગધમાંથી આઘા ચાલ્યા જવાની પળે ઝાઝી દૂર નથી હૈ! મગધને એક પણ પ્રજાજન તમારા મૃત્યુ ઉપર બે આંસુ પાડે તે ય શક્ય નથી. તમારી વિદાય ઉપર તે કદાચ સહુ આશ્વાસનને એક શ્વાસ ખેંચશે.
“મગધરાજ! ભાવિની આ આગાહીમાં જરાય શંકા કરશે નહિ. તમારા જ દીકરા કુણિકે ભરસભામાં તમને મુશ્કેટોટ બાંધી લીધા હતા કે નહિ? કહે, કયા સેનાપતિએ કણિકની સામે બંડ પિકાયું? કઈ પ્રજાએ બળવો કર્યો? કારાગારની દીવાલ તરફ તમે ચાલ્યા જતા હતા તે વખતે તમારા હાથ અને પગમાં લેખંડી સાંકળો હતી, તમે કેદીને ઝર્ભો પહેર્યો હતે. આ દશ્ય જોઈને રાજસભામાં બેઠેલા એક પણ માણસને નિસાસે તમે સાંભળે હતે? તમારી યાતના ઉપર કેઈનું ય રુદન સંભળાયું ન હતું ? નહિ જ ને? તે જે જીવતા મુઆ જેવી તમારી દશા ઉપર રડયું નથી એ માણસ મુએલા તમારી દશા ઉપર રહેશે? મગધરાજ ! આશા રાખશો મા !”
થડીક પળો પસાર થઈ. અંતર ફરી બલવા લાગ્યું. “ખેર.... ગમે તે થઈ જાઓ. મગધરાજ પિતાના સિંહાસન ઉપર જેટલો સ્વસ્થ
