________________
विनयफलं शुश्रूषा, गुरुशुश्रूषाफलं श्रुतज्ञानम् । ज्ञानस्य फलं विरतिविरतिफलं चास्त्रवनिरोधः ॥
संवरफलं तपोबलमथ तपसो निर्जराफलं दृष्टम् । तस्मात् क्रियानिवृत्तिः, क्रियानिवृत्तेरयोगित्वम् ॥ योगनिरोधाद् भवसन्ततिक्षयः सन्ततिक्षयान्मोक्षः । तस्मात् कल्याणानां सर्वेषां भाजनं विनयः ॥
વિનયનું ફળ ચુરુ શુશ્રૂષા છે, ગુરુશુશ્રૂષાનું ફળ શ્રુત-જ્ઞાનની પ્રાપ્તિ છે, શ્રુતજ્ઞાનની પ્રાપ્તિનું ફળ વિરતિ છે અને વિરતિનું ફળ. આસ્રવ નિરાધ એટલે સંવર, તેનું ફળ તપેાબળ છે અને તાબળનુ ફળ નિજરા છે કે જેનાથી ક્રિયાની નિવૃત્તિ થાય છે. ક્રિયાની નિવૃત્તિ થતાં યામિત્વ એટલે યેાગરહિતપણ પ્રાપ્ત થાય છે અને યાગરહિતપણું પ્રાપ્ત થતાં ભવપરંપરાના ક્ષય થાય છે. ભવપરપરાના ક્ષય એ જ માક્ષ છે. આમ વિનય એ સવ કલ્યાણુંાનું ભાજન છે
અધિકારભેદથી આ વિનયના સ્વરૂપે અનેક પ્રકારના છે પણ તેનું મુખ્ય સ્વરૂપ વિધિપૂર્વકનું વદન છે અને તેથી જ તે પરમાત્મપ૬ના પથિકા માટે અત્યંત આવશ્યક મનાયેલુ છે. શાસ્ત્રકાર મહર્ષિ કહે છે કે જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર અને તપથી યુક્ત એવા ગુરુને વિધિપૂર્ણાંક વંદન કરવાથી તે ગુણેાની શુદ્ધિ થાય છે, તાત્પ` કે ગુરુવ ંદનનુ ફળ જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર અને તપના લાભ છે અને તે જ પરમજ્ઞાનીઓએ પ્રોધેલા પરમાત્મપદ પામવાના પ્રશસ્ત માગ છે.
ગુરુને વંદન કેટલા પ્રકારે થાય ? તેમાં ઉત્કૃષ્ટ વંદન કર્યું ? અને તેના સમુચિત વિધિ શા ? એ સબંધમાં શાસ્ત્રકારાએ વિસ્તૃત વિવેચન કરેલું છે. તેના સાર ગ્રહણ કરીને શ્રીમાન દેવેન્દ્રસૂરિએ પ્રાકૃતભાષામાં ‘ ગુરુવન—માષ્ય 'ની રચના કરી છે અને તે માત્ર ૪૧ ગાથાપ્રમાણ
